Imakunatam ruwachwan qullqinchik pisiptin

Ichapas yachasqayki lawpiqa imawanpas sasachakuy kasqanrayku utaq unquy kasqanrayku manaña llamkankichu, llamkapakuptikipas asllataña pagasuchkanki, chaywanqa llakisqachá tarikunki. Chayna tarikuptikiqa, ¿imaynatam yanapasunkiman bibliapi yachachikuykuna pisi qullqillawan kawsakunaykipaq? Chaykunamantam qatiqninpi yachasunchik.

1. Qullqiki pisiptinqa ama hukmanyaychu.

Bibliapim nin: “Ñuqaqa yacharunim [...] tukuy imayuq kaytapas chaynataq mana imayuq kaytapas”, nispa (Filipenses 4:12).

Qullqiki pisiyaptinpas atiwaqmi haypachikuyta hinaspa hawkalla kawsakuyta. Chaypaq wasikipi kaqkunawan rimanakusqaykiqa yanapasunkim llumpayta mana sasachakunaykichikpaq.

Autoridadkuna ima yanapakuytapas quptinkuqa, ichapas chayta chaskikunaykipaq anotachikuwaq.

2. Wasikipi kaqkunawan rimanakuy.

Bibliapim nin: ‘Imataña ruway munasqapas mana tapurikuspa ruwasqaqa manam allinqa lluqsinchu; tapukacharikuspa ruwasqam ichaqa ima tantiasqanchikpas allin lluqsinqa’, nispa (Proverbios 15:22a).

Warmichaykiwan chaynataq wawa-churikikunawan rimanakuy qullqikichik pisisqanmanta. Chayta yachaspankuqa paykunam kallpanchakunqaku imatapas llumpayta mana gastanankupaq. Chaynata ruwasqankuqa yanapasunkim qullqikichik mana pisirunanpaq.

3. Qullqikipa kasqanman hinalla gastanaykipaq tantiay.

Bibliapim nin: ‘Haykata gastanaykipaq tantiay’, nispa (Lucas 14:28).

Tantianaykim llamkapakusqaykimanta hayka qullqichata chaskisqaykiman hina imakunapi gastanaykipaq. Chaypaqmi yanapasunkiman imapi gastanaykipaq qillqayniki, manachayqa yanqakunapim qullqichaykita usurachiwaq. Qullqichaykitaqa rakinaykitaqmi ima sasachakuypas kaptin gastanaykipaq.

Kaytam ruwawaq: Gastanaykipaq kasqanta qillqaspaykiqa as qullqillapaq kaqkunatapas qillqay. Huk runam imakunapi gastasqanmanta qillqaspan musyakururqa chicleta rantispan watapi achka qullqita gastasqanmanta.

4. Tantianaykim imakunapi qullqikita ama usuchinaykipaq.

Bibliapim nin: ‘Imakuna aswan allin kasqanmantam yachanayki’, nispa (Filipenses 1:10).

Imakunata rantinaykipaq qillqaruspaykiqa qawariy, ichapas tantiawaq wakintaqa manaña rantinaykipaq. Chaynata ruwaptikiqa qullqikim haypasunki. Kaykunapim kallpanchakuwaq qullqikita llumpayta mana gastanaykipaq:

• Carroyki iskay kaptinqa huknintam rantikuruwaq utaq carroyki llumpayta gastachisuptikiqa rantikuruspaykim bicicletawanña utaq chakillawanña maymanpas riwaq.

• Ichapas televisionpi qawanaykipaq kaqkunamanta, internetmanta utaq celularnikimanta achka qullqita pagachkanki. Chaypaqqa tantiawaqmi chaykunata manaña servichikunaykipaq utaq chaykunamanta as qullqillataña paganaykipaq.

• Wasikipi kaqkunawan rimanakuychik yakuta, luzta, gasta llumpayta ama gastanaykichikpaq. Chaynata kallpanchakusqaykichikqa qullqikichik mana pisinanpaqmi yanapasunkichik.

• Restaurantepi mikunaykimantaqa wasikipi yanukuy. Imata yanukunaykipaqpas puntata tantiay. Atikuptinqa mayoristamanta rantiy, amataq imatapas usuchiychu. Manaraq rantipakuq richkaspayki allinta tantiay, manachayqa mana necesitasqayki kaqkunatam rantiruwaq. Ima mikuytapas utaq yuyukunatapas tiemponpi kaqta rantiy, chaynata rantispaykiqa manam llumpaytachu gastanki. Atikuptinqa huertachaykita ruway.

• Pachaykita rantispaqa rantiy mawkayaruptin utaq llikikuruptin, ama yanqa churarayananpaqchu. Pachaykita rantinaykipaqqa maskay, ichaqa allinnin kaqta rantiy ama chaylla mawkayarunanpaq. Pipas manaña churakuptinqa rantiwaqtaqmi allinraq kaptinqa chay pachatapas. Pachaykita cuiday chaylla ama mawkayarunanpaq.

• Manaraq rantichkaspayki kayta nikuy: “¿Allinchu kayta rantiyniy? Kapuwachkaptinpas, ¿huktañachu rantinay, icha hina kayllataraqchu servichikuyman?”, nispayki. Chaymantapas manaña servichikusqayki kaqkunataqa rantikuruy, chaynata ruwaptikiqa qullqichaykim haypasunki.

Kaytam ruwawaq: Qullqiki pisilla kaptinqa utaq asllataña ganaspaykiqa kallpanchakuwaqmi mana tomanaykipaq, cigarrota mana pitanaykipaq chaynataq qullqipaq mana pukllanaykipaq. Chaykunapi kallpanchakusqaykiqa yanapasunkim qullqikita mana usuchinaykipaq chaynataq sanolla kanaykipaqpas.

5. Kallpanchakuy bibliapa nisqanmanta yachanaykipaq.

Bibliapim nin: “Mayna kusisqam Diosta maskaqkunaqa”, nispa (Mateo 5:3).

Bibliaqa allinta tantiakunapaqmi yanapawanchik, ninmi: ‘Yachayniyuq runataqa yachayninmi defienden. Chaynataqmi kapuqniyuqtapas qullqin defienden. Chaywanpas yachayniyuq kaymi aswan allinqa. Yachayninmi allinta kawsachin chay runataqa’, nispa (Eclesiastes 7:12). Chayna yachayniyuq kanapaqmi bibliaqa yanapawanchik. Bibliapi yachachikuykunaqa achka runakunatam yanapan qullqinku pisiruptinpas hawkalla tarikunankupaq (Mateo 6:31, 32).