Samaria llaqtayoq warmita Jesús yachachin

Judeamanta Galileaman rishaspankun Jesuswan discipulonkunapiwan Samaria llaqta ladonta pasasharanku. Sayk’usqan kasharanku, chaymi chaupi p’unchayta Sicar llaqta qayllapi sayaykuranku juj pozoq ladonpi samarinankupaq. Chay pozotaqa Jacob-raqmi t’oqonman karan otaq jujkunawan t’oqochinman karan. Kunankamapas chay pozoqa kashallanmi, “Nablus” nisqa llaqta cercapin kashan.

Chay pozoq ladonpi Jesús samashanankaman discipulokunaqa llaqtata riranku mijuna rantiq. Chayllamanmi Samaria llaqtayoq warmi jamuran unu orqoq. Jinan Jesusqa payta niran: “Juj chikan unuta qoykuway”, nispa (Juan 4:7).

Chay tiempopiqa judío runakunawan Samaria runakunawanqa manan rimanakuqkuchu, chaymi chay warmiqa admirasqa niran: “¿Imaynapitaq qanri judío runa kashaspa noqa Samaria warmimanta unuta mañakuwanki?”, nispa. Jesustaq niran: “Sichus Diospa gratislla qokuyninta reqsiwaq, ‘juj chikan unuta qoykuway ujanaypaq’ niqniykitapas reqsiwaq chayqa, qanchá paymanta unuta mañakuwaq karan, paytaq kausay qoq unuta qoykusunkiman karan”, nispa. Jinan chay warmiqa niran: “Wiraqocha, manamá unu orqonaykipaq imallaykipas kanchu, jinaspapas kay pozoqa ukhumá kakun. ¿Maymantataq chay kausay qoq unutari qowankiman? Qanqa manamá ñaupa taytayku Jacobmantaqa kuraqchu kanki. Paymi kay pozotaqa saqewaranku, kay pozomantan paypas, wawankunapas, uywankunapas unuta ujaranku”, nispa (Juan 4:9-12).

Chaymi Jesusqa payta niran: “Pipas kay unumanta ujaqqa wajmantan ch’akichikunqa. Noqa qosaq chay unuta ujaqmi ichaqa manaña jayk’aqpas ch’akichikunqachu, aswanmi chay qosqay unuqa phullpumuq puju jina paypi kanqa, chhaynapin chay unuqa wiñay kausayta qonqa”, nispa (Juan 4:13, 14). Jesusqa sayk’usqaña kasharan chaypas, liston kasharan chay warmiman kausay qoq yachayta qonanpaq.

Jinan warmiqa niran: “Wiraqocha, qoykuway chay unuta, chhaynapi amaña ch’akiwananpaq, ni kaymanpas unu orqoq jamushanaypaq”, nispa. Jinaqtinmi Jesusqa niran: “Phaway, qosaykita wajaramuy”, nispa. Warmitaq: “Manan qosayqa kanchu”, niran. Jinan Jesusqa niran: “Sut’illantan nishanki: ‘Manan qosayqa kanchu’, nispaqa. Ichaqa pisqa qosayoqmi karanki ¿riki?, kunan qanwan tiyaq runan ichaqa mana qosaykichu”, nispa (Juan 4:15-18).

Chaymi warmiqa ancha admirasqa niran: “Wiraqocha, qanqa profetamá kasqanki”, nispa. Chaymantataq niran: “Ñaupa taytaykuqa kay [Guerizim] orqopin Diosta adoraranku, [qankuna judiokunataq]: ‘Jerusalenpin Diostaqa adorana’, ninkichis”, nispa. Chaywanmi payqa rikuchiran Diosmanta yachay munasqanta (Juan 4:19, 20).

Jinan Jesusqa maypichus Diosta adorakusqanqa mana importantechu kasqanta rikuchinanpaq niran: “Tiempon chayamunqa, chaypachaqa manan kay orqopichu ni Jerusalenpipaschu Yayataqa adorankichis”, nispa. Chaymantataq niran: ‘Cheqaq adoraqkunaqa Yayata adoranqaku espirituwan cheqaq kaywan iman; Yayaqa chhayna kaqkunatapunin maskhan payta adoranankupaq. Diosqa espiritun, chaymi payta adoraqkunaqa espirituwan cheqaq kaywan ima adorananku’, nispa (Juan 4:21, 23, 24).

Chaypi nisqan jina, Yayaqa manan maypichus payta adoranku chaytachu qhawan, aswanpas imaynatachus adoranku chaytan payqa qhawan. Chayta Jesús niqtinmi chay warmiqa niran: “Noqaqa yachanin ‘Cristo’ nisqa Mesías jamunanta. Paymi chayamuspa tukuy imatapas sut’itapuni willawanqaku”, nispa (Juan 4:25).

Jinan Jesusqa niran: “Noqa rimapayaqniykin chay runaqa kani”, nispa (Juan 4:26). Payqa manaraqmi pimanpas willasqachu Mesías kasqanta, chay warmimanmi ichaqa sut’ita reqsichikuran. Ancha admirakunapaqmi chayqa karan.

SAMARIA RUNAKUNA JESUSPI IÑINKU

Mijuna rantisqankumanta kutimuspankun discipulokunaqa Jesusta tariranku chay warmiwan rimashaqta. Paykuna achhuykamusqankuman jinataq chay warmiqa p’uyñunta saqerparispa llaqtata riran.

Chaypin payqa Jesusmanta lliuman willayta qallariran. “Jamuychis, tukuy ima ruwasqaykunata niwaq runata rikuchimusaykichis. Paychus jina Cristoqa kanman”, nispan niran (Juan 4:29). Lliupas unayñataq Cristomanta yachayta munaranku chayqa, admirasqachá chay runakunaqa chay nisqanta uyariranku (Deuteronomio 18:18). Chaychá llaqtamanta lloqsimuranku Jesusta maskhaq.

Chaykaman discipulonkunaqa Jesusta nisharanku mijunanpaq. Paymi ichaqa niran: “Kashanñan mijunayqa, qankunaqa manan yachankichischu imachus chay kasqanta”, nispa. Chaymi paykunaqa ninakuranku: “¿Pitaq mijunatari aparamunman karan?”, nispa. Jesustaq paykunata niran: “Mijunayqa kachamuwaqniypa munayninta ruwaymi, qowasqan llank’aytapas tukunaykama junt’aymi”, nispa (Juan 4:32-34). Chay nisqanqa ancha allinpunin karan.

Jesusqa manan tawa killamanta kanan karan chay cosechapi llank’aymantachu rimasharan, aswanpas espiritual cosechapi llank’aymantan, chaymi niran: “Qhawariychis chajrakunata, yuraqñan kashan cosechanapaq. Ñan rutuqqa pagonta chaskishanña, cosecha rurutapas wiñay kausaypaq oqarishanña, chhaynapi t’akaqwan rutuqwan kuska kusikunankupaq”, nispa (Juan 4:35, 36).

Jesusqa repararanchá chay warmiq willasqanwan askha runakuna paypi iñisqankuta, chaychá chhaynata niran. Chay warmin lliuman willasharan: “Tukuy ima ruwasqaykunatan nimuwan”, nispa (Juan 4:39). Chaymi chay runakunaqa llaqtamanta lloqsimuspa Jesusta valekuranku astawan paykunata yachachinanpaq, jinan Jesusqa iskay p’unchaytawan chaypi qhepakuran.

Jesusta uyarispankun aswan askha Samaria llaqtayoq runakuna paypi iñipuranku. Chaymi warmita niranku: “Manañan qanpa nisqaykiraykullachu iñiyku, noqayku kikiykupunin paytaqa uyariyku, chaymi yachayku payqa kay pacha runakunata salvaqpuni kasqanta”, nispa (Juan 4:42). Noqanchispas Samaria llaqtayoq warmi jinan Cristomanta rimaspanchisqa uyariqninchiskunata allinta piensarichispa rimananchis.

Jesuspa nisqan jina, tawa killaraqmi faltasharan cosechapaq, payqa cebada cosechaymantan rimashanman karan. Chhaynaqa noviembre otaq diciembre killapin Jesusqa Samaria llaqtapi kashanman karan, 30 watapi Pascua fiestapaq Jerusalenpi kasqankumantapas pusaq killa jinañan pasanman karan. Chay killakunapin Jesusqa discipulonkunapiwan Judeapi yachachiranku bautizaranku ima. Chaymantan ichaqa Galilea ladoman ripuranku. ¿Imakunan chaypi pasaran?