Hunt’aq sonqo kayqa Jehová Diostan kusichin
“Churilláy, yachayniyoq kay, hinaspa sonqoyta kusirichiway, chaymi k’amiwaqniyman kutichisaq.” (PRO. 27:11.)
1, 2. a) Job libroq nisqanman hina, ¿imamantan Satanás runakunata tumparan? b) ¿Imaynatan yachanchis Satanás Diosta k’amishallasqanta?
JEHOVÁ DIOSQA qhawallaranmi Satanás Jobpa hunt’aq kayninta pruebaman churananta. Chaymi kay hunt’aq sonqowan Diosta serviq runaq uywankuna chinkapuran wawankuna wañupuran, pay kikintaq onqoywan muchuran. Ichaqa manan Jobpa hunt’aq kaynillantachu iskayachiran, Diostan niran: “Manataq cuerponta llamiykunkichu chayllayá allin kashan. Qhali kashaspaqa, tukuy imantapas runaqa qoyta atinmi, kawsayninta qespichinanraykuqa”, nispa. Chhaynapin Saqraqa lliw runakuna Diospaq hunt’aq sonqo kanankuta iskayachiran, payqa kunankamapas kaqllatan runakunamanta nishan (Job 2:4).
2 Chaymanta soqta pachak wata qhepamanmi Salomón Diospa yuyaychasqan kayta qelqaran: “Churilláy, yachayniyoq kay, hinaspa sonqoyta kusirichiway, chaymi k’amiwaqniyman kutichisaq”, nispa (Pro. 27:11). Satanasqa Salomonpa tiemponpipas k’amishallaranmi Diosta. Qhepamantaq, huk rikhuriypi apóstol Juan Satanasta rikuran hanaq pachamanta wikch’usqa kasqan qhepaman Dios serviqkunata tumpashasqanta, chayqa karan 1914 watapi Diospa Reinon thakyachisqa kasqan qhepamanñan. Arí, kay tukukuy tiempopipas Saqraqa iskayachishallanmi Diosta hunt’aq sonqowan servisqanchista (Apo. 12:10).
3. ¿Imakunamantan yachasun Job libropi?
3 Kay estudiopiqa kaykunatan Job libromanta yachasunchis: Ñawpaqta, Satanasmi runakunaq cheqaq enemigonqa paymi runakunatapas kallpachan Diospa llaqtan contra hatarinankupaq. Iskaypi, imaymana pruebakunapiña tarikuspaspas atisunmi Jehová Diospaq hunt’aq sonqo kayta sichus paywan allinpi kasun chayqa. Kinsapi, imaynan Jehová Diosqa Jobta yanaparan chhaynatan kay tiempopipas sasachakuypi tarikuqtinchis yanapawasun Simin Qelqawan, llaqtanwan, santo espiritunwan ima.
Ama qonqasunchu pichus enemigonchis kasqanta
4. ¿Pin huchayoq kay pachapi imaymana mana allinkuna kasqanmanta?
4 Yaqa llapa runakunan llakikunku kay pachantinpi mana allinkuna kasqanta rikuspa, ichaqa manan entiendenkuchu imarayku chhaynapi tarikusqanchista. Satanás cheqaqpuni kasqanpi mana creesqankuraykun mana entiendenkuchu. Paymi huchayoq imaymana sasachakuykuna kasqanmantaqa. Arí, runakunapas huchayoqmi kanku ñak’ariykuna kasqanmanta. Ñawpa tayta mamanchis Adán, Eva Kamaqninchismanta t’aqakusqankumantapachan runakunaqa imaymana mana allinkunata ruwaranku. Ichaqa Saqran Evata engañaran Diosta mana kasukunanpaq. Chhaynapin qallarichiran kay pachapi millay kawsayta, kay pachaqa paypa makinpin kashanpas. Satanasmi “kay pacha kamachiq diosqa”, chayraykun runakunaqa pay hina hatunchakuq, churanakuq, envidiakuq, ambicioso, llullakuq, mana kasukuq ima kanku (2 Cor. 4:4; 1 Tim. 2:14; 3:6; leeychis Santiago 3:14, 15). Chhayna kasqankuraykun kamachikuqkunapas religiosokunapas ch’aqwayta paqarichiranku, chayraykun kallantaq, mana chanin ruwaykuna, cheqninakuy, chaykunaqa anchatan runakunata ñak’arichin.
5. ¿Imatan ruwananchis cheqaq kaqta yachasqanchiswan?
5 Jehová Diosta serviqkunan ichaqa yachanchis kay pachapi sinchita mana allin kawsay q’oñirinanpaq pichus huchayoq kasqanta. ¿Manachu chaymanta runakunaman willayta munawaq? ¿Manachu kusikunki Jehová Diospa ladonmanta kaspa payta kasukusqaykimanta? ¿Willawaqchu runakunaman pisi tiempollamantaña Jehová Dios Satanasta, imaymanamanta ñak’arisqanchistapas tukuchinanmanta?
6, 7. a) ¿Pin huchayoq Diospa llaqtan qatiykachasqa kananpaq? b) ¿Imatan ñoqanchispas Eliú hina ruwananchis?
6 Satanasqa manan kay pachapi sasachakuykuna kasqallanmantachu huchayoq, paymi huchayoq Diospa llaqtan contra runakuna sayarisqankumantapas. Payqa decidisqan kashan pruebaman churawananchispaq. Jesucriston apóstol Pedrota niran: “Simón, Simón, Satanasmi trigota hina suysunasuykichispaq qankunata maskhasunkichis”, nispa (Luc. 22:31). Chhaynallataqmi kay tiempopipas Jesuspa yupinta qatikuqkunaqa muchusunpuni ima pruebawanpas. Pedroq nisqan hina, “Saqraqa qaparishaq león hinaraqmi” mullp’uruyta munawanchis. Apóstol Pablopas niranmi: “Jesucristowan hukllachasqa kaspa Diospaq hinapuni kawsayta llapa munaqkunaqa qatiykachasqapunin kanqaku”, nispa (1 Ped. 5:8; 2 Tim. 3:12).
7 Huk iñiqmasinchis llakipi tarikuqtinqa, manan yuyaykunanchischu Diosmi ñak’arichishan nispaqa. Yachasqanchis hina, Saqran chaypaqqa huchayoq. Jobpa amigonman tukuq runakuna hina karunchakunanchismantaqa Eliú hinan kananchis. payqa allin amigo kaspan sumaq sonqowan Jobta yanaparan. Ñoqanchispas pay hinan iñiqmasinchista yanapasun, enemigonchis Satanás contra qaqata sayananpaq (Pro. 3:27; 1 Tes. 5:25). Arí, tukuy atisqanchistan yanapananchis imaña hayk’aña kaqtinpas Diospaq hunt’aq sonqo kayninta ama waqllichinanpaq, chhaynapin Diospa sonqonta kusichinqa.
8. ¿Imaraykun Satanás mana hark’ayta atiranchu Job Jehová Diosta hatunchashanallanta?
8 Saqraqa qallariypin Jobpa lliw uywankunata qechupuran, payqa chaykunawanmi mantenikunman karan. Chaymantapas Jobqa chay uywankunamantan Jehová Diosman sacrificiopi haywaq. “Tutallamanta hatarispa[n] sapanka wawanmanta sacrificiota Diosman haywaspa ruphachiq: Ichapaschá wawaykunaqa sonqonku ukhupi Diosta ñakaspanku huchallikunkuman karqan nispa niq yuyaywan. Jobqa chay hinatapunin ruwayta yachaq” (Job 1:4, 5). Pruebakuna qallariqtinmi ichaqa manaña Jehová Diosman uywankunata sacrificiopi haywayta atiranchu ‘tukuy kaqninkuna’ chinkapusqanrayku (Pro. 3:9). Ichaqa atiranraqmi siminwan hatunchayta, chaytapunin payqa ruwaran.
Kallpachakusun Jehová Dioswan allinpi kananchispaq
9. ¿Iman ñoqanchispaq aswan valorniyoq?
9 Wakchaña qhapaqña, qhaliña onqosqaña, kuraqña sullk’aña kanchis chaypas, atisunmanmi Jehová Dioswan allinpi kaytaqa. Ima pruebapiña tarikusun chaypas, Dioswan allinpi kasqanchismi yanapawasun payta hunt’aq sonqowan servispa sonqonta kusichinanchispaq. Chayllaraq Bibliamanta cheqaqta yachashaqkunapas kallpachakurankun Diospaq hunt’aq kanankupaq.
10, 11. a) ¿Imatan Valentina Garnovskaya ruwaran pruebakunapi tarikuspa? b) ¿Imaynatan kay iñiqmasinchis Satanaspa k’amisqanman kutichiran?
10 Valentina Garnovskaya iñiqmasinchismanta rimasunchis, payqa Rusia nacionmantan, paypas Job hinan hunt’aq sonqo Diospaq karan. 1945 watapin 20 watayoq kashaqtin huk hermanonchis payta predicasqa, ichaqa iskay kutillatawanñan chaymantaqa visitasqa Bibliamanta yachachinanpaq. Chaymantapacha manaña chay hermanota hukmanta rikuranchu chaypas, Valentinaqa predicaytan qallariran, chayraykun presota hap’ispanku sinchi sasa llank’anapaq campoman aparanku, chaypi pusaq wata kamunanpaq. 1953 watapi lloqsinpuspan payqa predicayta qallariran. Ichaqa kaqmantan carcelman aparanku, kay kutipiqa chunka watapaq. Wisq’asqa kasqan watakuna qhepamantaq sinchi llank’ana campoman aparanku, chaypin wakin iñiqmasinchiskuna Bibliayoq kasqaku, chaymi huknin hermananchis Bibliata payman qhawachisqa. Chaywanmi Valentinaqa anchata kusikuran, payqa 1945 watapi hermanonchis predicasqan kutillapin Bibliataqa rikusqa.
11 1967 watapin Valentinataqa kacharinpuranku, chayraqmi payqa bautizakuran. Chay kutipipas kusikuywanmi predicayta qallariran. 1969 watapipas hukmantan presota hap’iranku kinsa watata carcelpi wisq’anankupaq, ichaqa chaywanpas payqa manan hayk’aqpas predicayta saqeranchu. 2001 watapin wañupuran, payqa 44 runakunatan yanapasqa Jehová Diosta servinankupaq. Llapanpiqa iskay chunka hukniyoq watatan carcelpi, sasa llank’ana campokunapi ima kamuran. Diospaq hunt’aq sonqo kayninta mana waqllichinanraykun tukuy imatapas saqenanpaq listo kasharan, chaymi carcelpi wisq’asqa kaytapas manan manchakuranchu. Wañupunanpaqña kashaqtinmi niran: “Manan wasiy karanchu, ima kaqniykunapas huk maletallamanmi haykuq, ichaqa chhaynapiña tarikuspaypas ancha kusisqan karani Jehová Diosta servispay”, nispa. Kay hermanaqa imayna kawsasqanwanmi Satanaspa k’amisqanman allinta kutichiran, paymi ñoqanchismanta nin sasachaypi tarikuspa Dios serviyta saqepunanchista (Job 1:9-11). Valentinaqa kusichiranpunin Jehová Diosta, chayrayku Diosqa maytachá munashan payta kawsarichimpuyta huk hunt’aq sonqo wañupuq serviqninkunatapas (Job 14:15).
12. ¿Imaraykun Dioswan allinpi kanchis?
12 Jehová Dioswanqa allinpi kanchis payta anchata munakusqanchisraykun. Imayna Dios kasqanmanta yachaspan pay hina kayta munanchis, kallpachakunchistaq munasqanman hina kawsananchispaq. Saqraq nisqanmantaqa tukuy sonqonmantan Jehová Diosta munakunchis. Chay munakuymi kallpachawanchis, sasachakuykunapi tarikuqtinchispas yanapawanchis Diospaq hunt’aq kananchispaq. Jehová Diostaq “payman sonqollikuqkunata waqaychan” (Pro. 2:8; Sal. 97:10).
13. ¿Imaynatan Jehová Dios qhawarin pay servisqanchista?
13 Jehová Diosta munakusqanchismi kallpachawanchis sutinta hatunchananchispaq. Ichaqa yaqapaschá yuyaykunchis Diosta hatunchananchispaq mana askhatachu ruwasqanchispi, chhayna kaqtinqa, manan qonqananchischu kayta: Jehová Diosqa yachanmi imayna sonqowanchus ruwasqanchista, manataqmi wikch’uykunchu atisqanchisman hina ruwasqanchistaqa. Payqa manan ruwasqallanchistachu qhawan aswanpas imarayku ruwasqanchistan. Ñak’ariypi tarikusqanmanta llakisqaña Job kasharan chaypas, amigonman tukuq runakunamanqa sut’itan willaran Diospa yachachikuyninkunata mayta munakusqanta (leeychis Job 10:12; 28:28). Job libroq tukuynin capitulopi nisqan hina, Jehová Diosqa phiñakuranmi Elifazwan, Bildadwan, Zofarwan ima paymanta mana cheqaqta rimasqankurayku. Jobtan ichaqa ancha allinpaq qhawariran chaymi “kamachiy” nispa suticharan nirantaq amigonman tukuq runakunapaq mañapunanta (Job 42:7-9). ¡May allinpunin kawsayninchiswan Diospa allin qhawarisqan kananchispaq kallpachakuyqa!
Jehová Diosqa yanapanmi hunt’aq serviqninkunata
14. ¿Imaynatan Jehová Jobta yanaparan imayna yuyaykusqanta cambiananpaq?
14 Huchayoq runaña karan chaypas, Jobqa hunt’aq kananpaqmi kallpachakuran. Sinchi llakipi tarikusqanraykun mayninpiqa pantasqata rimaran. Huk kutinpin Jehová Diosta niran: “Waqyakamuqtiypas manan uyariwankichu, [...] llapan kallpaykiwanmi qatiykachawanki”, nispa. Chaymantapas, Jobqa nishutan yuyaykusharan chanin runa kasqanta rikuchinanpaq. Kaytan niran “manan pitapas ima mana chanintapas ruwarqanichu, mañakushanipas ch’uya yuyaywanmi”, nispa (Job 10:7; 16:17; 30:20, 21). Chaywanpas Jehová Diosqa sumaqtan Jobta trataran. Tapuykunawanmi yanaparan kikinpi mana nishuta yuyaykunanpaq aswanpas Dioslla tukuy atiyniyoq kasqanta sut’ita reparananpaq, runakunataq mana imapaschu Diospa ñawpaqenpi kasqanta ima. Jobqa uyarikuranmi Diospa nisqanta chayraykun mana allin yuyaykusqanta cambiaran (leeychis Job 40:8; 42:2, 6).
15, 16. ¿Imaynatan Jehová Dios yanapawanchis kunan tiempopi?
15 Kay tiempopipas Jehová Diosqa munakuywanmi yuyaychawanchis yanapawanchispas. Chaymantapas imaymana bendicionkunatan paymanta chaskinchis. Jesucriston ñoqanchisrayku wañuran chayraykun huchanchismanta pampachasqa kanchis, huchayoq runakunaña kanchis chaypas allinpin Dioswanqa kasunman (Sant. 4:8; 1 Juan 2:1). Chaymantapas mañakuqtinchisqa santo espirituntan qowasun pruebakunata aguantananchispaq. Bibliatapas hunt’asqatan qowanchis. Bibliata leespa yuyaymanasun chayqa, preparasqan kashasun ima pruebatapas atipananchispaq. Estudiaspaqa aswan allintan entiendesun Jehová Dioslla kamachinanpaq derechoyoq kasqanta, runakuna Jehová Diosta hunt’aq sonqowan servisqanku iskayachisqa kasqantapas.
16 Chaymantapas Jehová Diospa llaqtanpi kasqanchisqa paypa sumaq bendicionninmi. Chaypin “allin yuyayniyoq hunt’aq kamachi[wan]” espiritual mikhunata qowanchis (Mat. 24:45-47). Jehová Diospa testigonkunaqa pachantinpin pachak waranqa t’aqakunapi huñukushanchis, chay huñunakuykunapi yachasqanchisqa kallpachawanchismi pruebakunata aguantananchispaq. Chaytan sut’ita rikukun Alemania nacionmanta Sheila sutiyoq cristianapi, chaymantan qhepaman yachasun.
17. ¿Imaraykun ancha allinpuni huñunakuykunaman mana faltakuspa riy? Experienciata willay.
17 Huk p’unchaymi Sheila clasepi kashaqtin profesornin lloqsisqa, chaykaman compañeronkunaqa tabla ouija nisqata orqomusqaku. Chayta rikuspan Sheilaqa sayarirospa usqhaylla lloqsisqa. Chaymantañan yachasqa wakin compañeronkuna supaykunaq hamusqanta reparaspa mancharikuspa phawaylla lloqsisqankuta. ¡Sheilaq decidisqanqa ancha allinpunin karan! Ichaqa, ¿iman yanaparan chayta usqhaylla decidinanpaq? Sheilan nin: “Huñunakuypin uyarirani tabla ouija nisqata hap’iy mana allinchu kasqanta. Chayraykun usqhaylla lloqsirani. Chaymantapas Jehová Diospa sonqontan kusichiyta munarani Proverbios 27:11 textoq nisqan hina”, nispa. ¡Ancha allinpunin karan huñunakuyman Sheilaq risqanqa, chaypi tukuy yuyaywan uyarisqanpas!
18. ¿Ima ruwanaykipaqmi decidisqa kashanki?
18 Allinninchispaqmi Diospa llaqtanwan pusachikuyqa. Chayrayku ama saqesunchu huñunakuykunaman riyta, Biblia estudiayta, revistakuna, librokuna estudiaytapas. Chhaynapin Diospa yanapayninta chaskisunchis. Chaymantapas mañakushanallanchismi, allin iñiyniyoq iñiqmasinchiskunawantaq amigontin kananchis. Jehová Diosqa hunt’aqllapuni kananchistan munan, confiantaqmi tukuy sonqonchiswan servinanchispi. Ñoqanchispaqqa may kusikuymi Jehová Diospa sutinta hatunchayqa, paypaq hunt’aq kaspa sonqonta kusichiypas.
¿Yuyarishankichu?
• ¿Imamantan Satanás huchayoq?
• ¿Iman ñoqanchispaq aswan chaniyoq?
• ¿Imaraykun Jehová Dioswan allinpi kanchis?
• ¿Imaynatan kay tiempopi Jehová Dios yanapawanchis?
[8 paginapi foto]
¿Bibliapi cheqaq yachasqaykimanta munankichu hukkunaman willayta?
[9 paginapi foto]
Iñiqmasinchiskunatan yanapasunman Diospaq hunt’aq kanankupaq
[10 paginapi foto]
Valentinaqa Diospaq hunt’aq kananraykun tukuy imatapas saqeran