14 YACHACHIKUY
“Lliupas yachanqaku discipuloykuna kasqaykichista”
“Qankunapura munanakusqaykichispin lliupas yachanqaku discipuloykuna kasqaykichista” (JUAN 13:35).
106 TAKI Munakuqmi kananchis
KAYKUNAMANTAN YACHASUNa
¿Imaninkun askha runakuna Diospa llaqtanpi munanakusqanchista rikuspanku? (1 parrafota qhaway).
1. ¿Imatan astawan reparanku chayllaraq juñunakuyninchisman jamuqkuna? (Kay parrafopaq fotota qhaway).
KAYPI piensay: Yaqapaschá juj casarasqa warmi-qhari chayllaraq juñunakuyman jamunkuman, jinaspa sumaqta chaskiykusqanchista rikuspa, munanakusqanchista rikuspa admirakunkuman. Wasinkuman kutipuspataq esposa qosanta ninman: “Testigokunaqa manan juj religionkunapi runakuna jinachu kasqaku, paykunaqa cheqaqtapunimá munanakusqaku”, nispa. Chaytan yaqa llapa runakuna juñunakuykunaman jamuspa astawanqa reparanku.
2. ¿Imanaqtinmi wakinkuna Jehová Diospa llaqtanmanta karunchakapurqanku?
2 Jehová Diospa testigonkunaqa maytan munanakunchis. Ichaqa imallapipas pantaq runakunan kanchis (1 Juan 1:8). Chaymi mayninpiqa hermanonchiskunata astawan reqsispaqa astawanmi pantaq kasqankuta reparanchis (Rom. 3:23). Chayta reparaspan wakinkunaqa Diospa llaqtanmanta karunchakapurqanku.
3. ¿Imata rikuspan lliupas yachananku karqan cheqaq cristianokuna kasqanchista? (Juan 13:34, 35).
3 Kay yachachikuypi textoq nisqanpin allinta piensananchis (leey Juan 13:34, 35). ¿Imata rikuspan lliupas yachanan karqan Cristoq discipulonkuna kasqanchista? Munakuq kasqanchispin, mayninpi imallapipas pantasunman chaypas. Jesusqa manan nirqanchu: “Qankunapura munanakusqaykichispin qankunaqa yachankichis discipuloykuna kasqaykichista”, nispaqa. Aswanmi nirqan: “Qankunapura munanakusqaykichispin lliupas yachanqaku discipuloykuna kasqaykichista”, nispa. Chhaynaqa, munanakusqanchista rikuspan Jesuspa qatikuqninkunapas juj runakunapas yachananku karqan cheqaq cristianokuna kasqanchista.
4. ¿Imakunatan wakin runakuna tapukunkuman?
4 Jehová Diosta mana serviq runakunaqa yaqapaschá tapukunku: “¿Imanaqtinmi munanakusqankupi cheqaq cristianokunata reqsikunan karqan? ¿Imaynatan Jesús apostolninkunaman chay munakuyta rikuchirqan? ¿Imata ruwaspan Jesuspa ruwasqanta qatikusunman?”, nispa. Noqanchispas chay tapuykunamantaqa yachananchismi. Chayta yachaymi yanapawasun hermanonchiskuna pantaqtinkupas astawan paykunata munakunanchispaq (Efes. 5:2).
CHEQAQ CRISTIANOKUNATAQA MUNANAKUSQANKUPIN REQSIKUNAN KARQAN
5. Juan 15:12, 13 textopi nisqanman jina, ¿maykaman hermanonchista munakunanchis?
5 Jesusqa willarqanmi discipulonkuna cheqaqtapuni munanakunankuta, munakuyninkuqa manan jawa sonqollachu kanan karqan (leey Juan 15:12, 13). Chaymi payqa discipulonkunata nirqan: “Jujkuna-jujkunawanmi munanakunkichis, imaynan noqapas qankunata munakuykichis jinata”, nispa. Jesusqa noqanchisraykun vidanta qorqan, chaymi iñiqmasinta munakuq hermanoqa listo kashanan payrayku vidanta qonanpaq.b
6. ¿Imaynatan Biblia sut’ita rikuchin munakuq kayqa allinpuni kasqanta?
6 Bibliapiqa willanmi munakuq kayqa allinpuni kasqanta. Chaymi wakinmanqa kay textokuna astawan gustan: “Diosqa munakuymi” (1 Juan 4:8). “Runamasiykitan munakunki qan kikiykita jina” (Mat. 22:39). “Munakuyqa askha juchakunatan pampachan” (1 Ped. 4:8). “Munakuyqa mana jayk’aq tukukuqmi” (1 Cor. 13:8). Askha hermanokunan chay textokunata umankupi jap’inku. Chay textokunan sut’ita rikuchin munakuq kananchispaq kallpachakunanchis kasqanta.
7. ¿Imanaqtinmi Satanás mana atinchu runakuna jujllachayta munakuq kanankupaqpas yachachiyta?
7 Askhan tapukunku: “¿Imaynapin yachayman mayqenchus cheqaq religión kasqanta? Llapankupas ninkun: Cheqaqtan Bibliamanta yachachiyku, nispa, ichaqa jujniraytan yachachinku”, nispa. Satanasqa runakunata pantachinanpaqmi askha religionkunata paqarichirqan. Ichaqa manan atinchu tukuy ladomanta runakunata jujllachayta nitaq munakuq kanankupaq yanapaytapas. Jehová Diosllan chaytaqa ruwan munakuq kasqanrayku. Diospa espiritunta chaskiqkunallan cheqaqtapuniqa munanakunku (1 Juan 4:7). Chaychá Jesusqa willarqan discipulonkunaqa munanakusqankupi reqsisqa kanankuta.
8, 9. ¿Imatan askha runakuna repararqanku cheqaqtapuni munanakusqanchista rikuspa?
8 Jesuspa willasqan jina, askha runakunan munanakusqanchista rikuspan reparanku cheqaq cristianokuna kasqanchista. Ian sutiyoq hermanonchismanta yachasun, juj kutinsi payqa wasinpa qayllallanpi aparikuq asambleanchisman risqa. Ichaqa chay killakuna ñaupaqtas chay estadioman pelota pujllaqkunata qhawaq rillasqataq. Paymi rikusqanta willakun: “Pelota jayt’ay qhawaq risqaypiqa jujniraymi runakunaqa karqanku, asambleapin ichaqa sut’ita repararqani hermanokunaq munanakusqankuta. Allin p’achasqan kasharqanku, wawakunapas allintan portakurqanku. Anchatan admirakurqani kusisqa kashasqankuta rikuspay. Chay kutipi yachachimusqankutaqa manan yuyanichu, hermanokunaq sumaq runakuna kasqankutan ichaqa yuyashallani”, nispa.c Hermanonchiskunaqa munanakusqanraykun sumaqta qhawarinakurqanku. Arí, paykunata munakusqanchisraykun sumaqta respetowan qhawarinchis.
9 John sutiyoq hermanonchispas juñunakuyninchisman rispan rikurqan llapankupas sumaq sonqo kasqankuta, respetowan qhawarinakusqankutapas. Paymi nirqan: “Cheqaqtapuni munanakusqankuta rikuspan repararqani cheqaq cristianokuna kasqankuta”, nispa.d Chhayna experienciakunaqa askhan kashan. Askha runakunan sut’ita repararqanku Jehová Diospa testigonkunaqa cheqaq cristianokuna kasqanchista.
10. ¿Imapi tarikuspan sasa kanman hermanonchiskunata munakuy? (Kay parrafopaq willakuyta qhaway).
10 Qallariypi nisqan jina, manan mayqen hermanopas mana pantaqqa kanchu. Chaymi wakinqa ruwasqankuwan rimasqankuwanpas phiñachiwasunman (Sant. 3:2).e Chhaynapi tarikuspaqa sasan kanman hermanonchiskunata munakuy. Chhaynaqa, ¿iman yanapawasunman sumaqllata rimapayananchispaq? Jesuspa ruwasqanta qatikuymi (Juan 13:15).
¿IMATA RUWASPAN JESÚS RIKUCHIRQAN APOSTOLNINKUNATA MUNAKUSQANTA?
Jesusqa munakurqanmi apostolninkunata pantaq runakunaña karqanku chaypas. (11-13 parrafokunata qhaway).
11. ¿Imatan mañakurqanku Santiagopas Juanpas? (Kay parrafopaq dibujokunata qhaway).
11 Jesusqa manan suyarqanchu qatikuqninkuna mana pantaq kanankutaqa. Aswanpas sumaqllatan yanaparqan pantasqankuta saqepunankupaq, chhaynapi Diospaq allin qhawarisqa kanankupaq. Juj kutinmi Santiagowan Juanwan mamankuta valekurqanku Jesuswan rimananpaq, paykunaqa munarqankun Diospa gobiernonpi allin puestoyoq kayta (Mat. 20:20, 21). Chayta mañakuspaqa jatunchakuq kasqankutan rikuchisharqanku (Prov. 16:18).
12. ¿Imaynapin yachanchis chunka apostolkunapas jatunchakuq kasqankuta?
12 Ichaqa manan Santiagowan Juanllawanchu jatunchakuqqa karqanku. “Chayta yachaspan chunka discipulokunaqa phiñakurqanku” Santiagopaq Juanpaqwan (Mat. 20:24). Yaqapaschá juj kaq apostolkunaqa Santiagotapas Juantapas khaynata nirqanku: “¿Imataq qankunari kankichis Diospa gobiernonpi allin puestota mañakunaykichispaq? Manan qankunallachu Jesuswanqa llank’arqankichis, noqaykupas qankuna jinan llank’arqayku. Chhaynaqa noqaykupas chay puestopiqa kaykumanmi”, nispa. Chay kutipiqa paykunapuran apostolkunaqa phiñachinakurqanku.
13. ¿Imaynatan Jesús apostolninkunata yanaparqan askha kutipiña pantaqtinkupas? (Mateo 20:25-28).
13 ¿Imatan Jesús ruwarqan? Payqa manan phiñakurqanchu. Manan nirqanchu: “Qankunaq rantiykichispin aswan k’umuykukuq runakunata ajllasaq apostolniykuna kanankupaq”, nispaqa. Aswanpas sumaqllatan paykunata rimapayarqan, yacharqanmi allin sonqoyoq kasqankuta (leey Mateo 20:25-28). Apostolkunaqa askha kutipin phiñachinakurqanku mayqenninkuchus aswan importante kasqankumanta, Jesusmi ichaqa sumaqllata paykunata yanaparqan (Mar. 9:34; Luc. 22:24).
14. ¿Imayna runakuna ukhupin apostolkuna tiyarqanku?
14 Jesusqa yacharqanmi apostolkunaqa jatunchakuq runakuna ukhupi tiyasqankuta (Juan 2:24, 25). Chay tiempopiqa religionpi umallikunaqa jatunchakuqmi karqanku, maytan munarqanku allin puestoyoq kayta (Mat. 23:6; qhaway Asientos del frente en la sinagoga nisqa videota, chayqa español simipi Mateo 23:6 textopaq nota de estudio nisqapin kashan). Judío religionpi umalliqkunaqa aswan allinpaqmi jujkunamanta qhawarikurqanku (Luc. 18:9-12).f Jesusqa yacharqanmi chhayna runakuna ukhupi tiyasqankurayku apostolninkunapas jatunchakuq kasqankuta (Prov. 19:11). Chaymi mana phiñakurqanchu apostolninkunaq pantasqanwanqa. Yacharqanmi pacienciawan yanapaqtinqa pisi-pisimanta k’umuykukuq munakuq kapunankuta.
¿IMATA RUWASPAN JESUSTA QATIKUSUNMAN?
15. ¿Imatan yachasunman Santiagota Juantawan pasasqanmanta?
15 Santiagomantawan Juanmantawanqa imaymanatan yachasunman. Paykunaqa manan allintachu ruwasharqanku Diospa gobiernonpi allin puestota mañakuspaqa. Ichaqa chunkantin apostolkunaq ruwasqanpas manan allinchu karqan, phiñakusqanku jawan mana sumaqtachu tratanakurqanku. Jesusmi ichaqa apostolninkunata sumaqta munakuywan qhawarirqan. ¿Imatan chaymanta yachasunman? Juj hermanonchis pantaqtinqa, manan usqhayllachu phiñakunanchis. Sichus juj hermanonchispa ruwasqanwan phiñakushanchis chayqa, tapukusunmanmi: “¿Imanaqtinmi chay hermanopaq phiñasqa kashani? Icha, ¿noqachu cambianay kashan? Yaqapaschá sinchi llakipi chay hermano tarikushan, ¿manachu khuyapayaspa perdonayman?”, nispa. Sichus jujkunata sumaqllata munakuywan qhawarisun chayqa, cheqaq cristiano kasqanchistan rikuchisunchis.
16. ¿Imatan yachallasunmantaq Jesuspa ruwasqanmanta?
16 Jesuspa ruwasqanta yachayqa yanapawananchismi hermanonchiskunata entiendenanchispaq (Prov. 20:5). Jesusqa atirqanmi runakunaq sonqonta qhawayta, noqanchismi ichaqa mana atisunmanchu. Ichaqa atisunmanmi paykuna imapipas pantaqtinku pacienciakuyta (Efes. 4:1, 2; 1 Ped. 3:8). Chaypaqmi ichaqa paykunata allinta reqsinanchis.
17. ¿Imaynatan juj watukuq umallita juj hermanota allinta reqsiy yanaparqan?
17 África oriental ladomanta watukuq umalliqsi juj hermanota reqsisqa, paypaq qhawarisqanman jinaqa chay hermanoqa mana rimaykuna jinas kasqa. ¿Chayta rikuspachu paymanta karunchakapurqan? Manan. Paymi nin: “Kallpachakurqanin chay hermanonchista allinta reqsinaypaq, qhepamanmi yacharqani chay hermanonchisqa ñaupaqpi sinchita sufrisqanta, ichaqa payqa imaymanatan ruwasqa iñiyninpi wiñananpaq, chayta yachaspaymi payta astawanraq munakurqani. Kunanqa paywanqa amigontinmi kapuyku”, nispa. Sichus noqanchispas kallpachakusunchis hermanonchiskunata allinta reqsinanchispaq chayqa, munakuywanmi sumaqllatan paykunata qhawarisunchis.
18. ¿Imakunatan tapukunanchis phiñachiwaqninchis hermanowan parlayta munaspa? (Proverbios 26:20).
18 Yaqapaschá mayninpiqa phiñachiwaqninchis hermanowan rimananchis kanqa. Ichaqa manaraq paywan rimashaspan tapukunanchis: “¿Allintachu yachani imachus pasasqanta? (Prov. 18:13); ¿yuyaypichu chayta ruwawarqan? (Ecl. 7:20); ¿noqapas ñaupaqpi chayta ruwarqanichu? (Ecl. 7:21, 22); hermanowan rimaqtiy, ¿allichasaqchu chay sasachayta icha astawanchu phiñachinakusaqku?”, nispa (leey Proverbios 26:20). Chay tapuykunapi allinta piensaymi yanapawasun paykunawan sumaqta kausananchispaq.
19. ¿Imata ruwananchispaqmi kallpachakushanallanchis?
19 Pachantinpi hermanonchiskunaqa sut’itan rikuchinku Jesuspa qatikuqninkuna kasqankuta. ¿Imaynatan sapankanchispas chayta rikuchisunman? Hermanonchiskunata imapiña pantaqtinkupas munakuywan qhawarispan. Chayta ruwaqtinchisqa juj runakunapas reparanqakun cheqaq religionpi kashasqanchista, jinaspa noqanchiswan kuska munakuq Jehová Diosninchista servipunkuman. Chay jinaqa kallpachakushallasun munakuq kasqanchista rikuchinanchispaq.
17 TAKI “Munanin”
a Askha runakunan cheqaqtapuni munanakusqanchista rikuspa noqanchiswan Bibliata estudiayta qallarirqanku. Ichaqa juchayoq kasqanchisraykun mayninpiqa sasa kanman hermanonchiskunata munakuy. ¿Imaraykun hermanonchiskunata munakunanchis? ¿Imata ruwaspan Jesús jina hermanonchiskunata yanapasunman imapipas pantaqtinku? Chaykunamantan kaypi yachasun.
c Qhaway “Chayraqmi kusisqa kausashani” nisqa yachachikuyta, 2012 watamanta 1 noviembre Qhawaq qelqanchispi.
d Qhaway “Noqaqa munayta sumaqta kausanaypaqmi piensasharqani” nisqa yachachikuyta, 2012 watamanta 1 mayo Qhawaq qelqanchispi.
e Kay yachachikuypiqa manan jatun juchakunata ruwaqkunata perdonaymantachu rimashan. Chay jatun juchakunamantaqa 1 Corintios 6:9, 10 textopin willashan, umalliqkunan chay juchakunapi urmaqkunataqa yanapananku.
f Judío religionmanta juj umalli nisqa: “Kay pachapiqa Abrahán jinaqa kinsa chunka chanin runakunallan kan. Paykunamantaqa wawaywan noqawanmi iskay kashayku. Chunka runalla kaqtinqa wawaywan noqawanmi iskay kashayku; pisqa runalla kaqtinqa wawaywan noqawanmi iskay kashayku; iskaylla kaqtinqa wawaywan noqallawanmi kashayku; jujlla kaqtintaq noqallan chayqa kashani”, nispa.