“Testigoykuna kankichis”
“Testigoykuna kankichis [...], kay pachaq k’uchunkunakamaraq” (HECH. 1:7, 8)
1, 2. a) ¿Pin aswan hatun testigo karqan? b) ¿Ima ninanmi Jesuspa sutin? c) ¿Imatan Jesús sutinman hina ruwarqan?
JESUSTAN juzgasharqanku, hinan payqa Judeapi kamachikuq Pilatota nirqan: “Cheqaq-kayta willanaypaqmi ñoqaqa nacerqani, chaypaqmi kay pachamanpas hamurqani”, nispa (leey Juan 18:33-37). Unay watakuna qhepamantaqmi apóstol Pablo Jesusmanta willarqan mana manchakuspa ‘Poncio Pilatoq ñawpaqenpi allin sut’ita rimarisqanta’ (1 Tim. 6:13). Arí, kay millay pachapi ‘cheqaqta rimaq hunt’aq testigo’ kanapaqqa mana manchakuqmi kananchis (Apo. 3:14).
2 Jesusqa Judá suyupin nacerqan, chaymi Jehová Diospa testigon karqan, ichaqa aswan hatun testigon karqan (Is. 43:10). Manaraq Jesús naceshaqtinmi uywaqnin Joseman huk ángel willarqan María wiksallikusqanta. Hinan nirqan: “Qhari wawatan wachakunqa, hinaspan sutichanki Jesusta, paymi llaqtanta huchankunamanta qespichinqa”, nispa (Mat. 1:20, 21). Bibliata estudiaqkunan ninku Jesuspa sutinqa “Jehová Diosmi salvaq” nisqanta. Chay sutinman hinan Jesusqa ‘Israel suyumanta chinkasqa ovejakunata’ yanaparqan huchankuta saqespa Diosman kutirikunankupaq, chay hinapi Dioswan allinpi kanankupaq (Mat. 10:6; 15:24; Luc. 19:10). Chaymi payqa tiemponta mana usuchispa Diospa gobiernonmanta willarqan. Marcosmi qelqarqan: “Jesusqa Galilea provinciaman rispa Diosmanta allin willakuykunata willarqan: Tiempoqa chayarqamunñan, Diospa qhapaqsuyunpas sispaykamunñan, chayrayku huchaykichista saqepuspa Diosman kutirikuychis, allin willakuykunapitaq iñiychis”, nispa (Mar. 1:14, 15). Hinaspapas Jesusqa mana manchakuspan judío umallikunata nirqan mana allinta ruwashasqankuta. Chaymi chay umallikunaqa Jesusta wañuchirqanku (Mar. 11:17, 18; 15:1-15).
DIOSPA MUSPHANA RUWASQANKUNA
3. ¿Iman sucederqan Jesuspa kinsa p’unchay wañupusqan qhepata?
3 Jesuspa wañupusqan qhepamanmi musphanapaq hina sucederqan. Kinsa p’unchaymantan Jehová Diosqa Jesusta espíritu cuerpoyoqta kawsarichirqan (1 Ped. 3:18). Kawsarimpusqanta sut’inchananpaqtaqmi Jesusqa aycha cuerpopi qatikuqninkunaman rikhurirqan. Hinan kawsarimpusqan p’unchaypi phisqa kutipi qatikuqninkunaman rikhurirqan (Mat. 28:8-10; Luc. 24:13-16, 30-36; Juan 20:11-18).
4. a) ¿Imatan Jesús ruwarqan phisqa kaq kutipi apostolninkunaman rikhurispa? b) ¿Ima llank’ayta aparinankupaqmi Jesús kamachirqan?
4 Phisqa kaq kutipin Jesusqa apostolninkunaman huk runakunamanwan rikhurirqan. Chay kutipin paykunaqa huñukusharqanku. Chaypitaqmi Jesusqa Bibliamanta yachachiyta qallarirqan. Hinan “yuyayninkuta kicharirqan Diospa Simin Qelqata entiendenankupaq”. Chhaynapin entienderqanku Jesuspa wañunanpas kawsarimpunanpas ñawpaqmantaña Bibliapi qelqasqa kashasqanta. Chay huñunakuypa tukusqan qhepatataqmi qatikuqninkunaman huk llank’ayta aparinankupaq kamachirqan. Chhaynapin “Jerusalén llaqtamanta qallarispa hinantin suyukunapi paypa sutinpi Diosman kutirikuypas huchakuna pampachaypas willasqa kanan karqan”. Hinan Jesusqa nirqan: “Qankunan chaykunata rikuq yachaq [otaq testigokuna] kankichis”, nispa (Luc. 24:44-48).
5, 6. a) ¿Imanaqtinmi Jesús nirqan “testigoykuna kankichis” nispa? b) ¿Imamantan Jesuspa qatikuqninkuna willananku karqan?
5 40 p’unchay qhepata apostolninkunaman rikhuriqtinqa sut’itachá entienderqanku Jesuspa kamachisqanta. Jesusmi nirqan: “Testigoykuna kankichis Jerusalén llaqtapi, lliw Judea provinciapi, Samaria provinciapi, kay pachaq k’uchunkunakamaraq”, nispa (Hech. 1:8). ¿Imanaqtinmi Jesús nirqan “testigoykuna kankichis” nispa manataq nirqanchu Jehová Diospa testigonkunan kankichis nispachu? Jesuspa qatikuqninkunaqa Israel runakunan karqanku, chaymi Jehová Diospa testigonkunaña karqanku. Kunantaqmi Jesuspa testigonkuna kanallankutaq karqan. ¿Imaynapi?
Jesuspa qatikuqninkuna hinan willamushanchis hamuq tiempopaq Diospa promesankunata (5, 6 parrafokunata qhaway)
6 Jehová Diosmi Jesuspa sacrificakusqanrayku runakunaq huchanta pampachasharqan wañuymantapas salvasharqan. Chay hinataqa manan hayk’aqpas ruwarqanchu. Chaytan Jesuspa qatikuqninkunaqa willananku karqan. 33 wata pentecostés p’unchaypin Jesuspa qatikuqninkunaqa santo espirituta chaskirqanku, chay qhepamanmi “Diospa musphana ruwasqankunata” willayta qallarirqanku. Askha runakunan chay willakuyta uyarispa huchankuta saqepurqanku Jesuspa wañusqanpitaq iñirqanku. Chhaynapin sut’ita rikukurqan Jehová Diosqa Jesuswan runakunata salvashasqanta, chhaynapitaqmi Jesuspa sutin ima ninanchus hunt’akusharqan (Hech. 2:5, 11, 37-41).
“ASKHA RUNA KACHARICHISQA KANANRAYKU”
7. ¿Iman sut’i rikukurqan pentecostés fiestapi sucedesqanwan?
7 33 wata pentecostés p’unchaypi sucedesqankunawanmi sut’ita rikukurqan Jehová Diosqa Jesuspa sacrificakusqanta chaskisqanta (Heb. 9:11, 12, 24). Jesuspa nisqan hina, payqa “manan servichikunanpaqchu hamurqan, aswanpas servinanpaqmi, hinaspa askha runa kacharichisqa kananrayku wañunanpaq” (Mat. 20:28). Ichaqa manan judío runakunallachu chay sacrificiowanqa salvasqa kananku karqan. Aswanpas Diosmi ‘munan llapa runakuna qespichisqa kanankuta’ chay sacrificio llapa “runakunaq huchankunata pampachaq” kasqanrayku (1 Tim. 2:4-6; Juan 1:29).
8. a) ¿Iman Jesuspa qatikuqninkunata yanaparqan paymanta willashanallankupaq? b) ¿Maykaman Jesusmanta willakuy chayarqan?
8 Jesuspa qatikuqninkunaqa mana manchakuspan paymanta willayta qallarirqanku. Chaytaqa manan paykunaq kallpallankuwanchu ruwarqanku, aswanpas Jehová Diosmi santo espiritunwan yanaparqan mana manchakuspa willanankupaq (leey Hechos 5:30-32). Chaymi 27 wata qhepamanqa ‘allin willakuykuna’ pachantinpi runakunaman willasqa karqan, judiokunamanpas mana judío runakunamanpas (Col. 1:5, 23).
9. ¿Iman iñiq t’aqawan pasarqan Jesuspa nisqanman hina?
9 Watakuna qhepamanmi ichaqa Jesuspa nisqanman hina, Diospa llaqtan ukhupi Dios contra yachachiqkuna hatarirqanku (Hech. 20:29, 30; 2 Ped. 2:2, 3; Jud. 3, 4). Chay hinapin chay runakunaqa iñiq t’aqapi kaqkunata waqllichirqanku p’uchukay tiempo chayamunankama (Mat. 13:37-43). Hinan Diosqa Jesusta rey kananpaq churarqan octubre killapi 1914 watapi. Chaymantapachan Saqraq kamachikusqan pachaqa tukukunanpaqña kashan (2 Tim. 3:1).
1914 watamantapachan willashanchis Jehová Diosqa Jesusta rey churasqanta
10. a) ¿Imamantan akllasqa cristianokuna willarqankuña? b) ¿Iman sucederqan 1914 watapi? c) ¿Iman sut’ita rikukurqan 1914 watamantapacha?
10 30 wata ñawpaqmantañan akllasqa cristianokunaqa willarqanku 1914 wata octubre killapi Diospa gobiernon qallarinanta. Chaytan nirqanku Danielpa nisqanman hina. Chaypin willarqan huk hatun sach’a wit’usqa kasqanta, qanchis watamantataq chay sach’aqa hukmanta wiñamunan karqan (Dan. 4:16). Chay tiempotan Jesusqa nillarqantaq: “Wak suyu runakunaq kamachikunan tiempo”, nispa. Chaytan nirqan hayk’aqchus kutimunanta qatikuqninkunaman willashaspa. Jesuspa kutimusqantaqmi sut’ita rikukurqan 1914 watamantapacha (Mat. 24:3, 7, 14; Luc. 21:24). Chaymi Jesús rey kananpaq churasqa kasqanpas ‘Diospa musphana ruwasqankuna’ kallantaq.
11, 12. a) ¿Imakunatan Jesús ruwarqan rey kasqan qhepaman? b) ¿Iman aswan sut’i rikukurqan 1930 watakuna ukhupi? (21 paginapi fotota qhaway.)
11 Jesucristoqa rey kasqan qhepallamanmi akllasqa cristianokunata pantasqa religionmanta kacharichirqan (Apo. 18:2, 4). Primera guerra mundial tukusqan qhepatataqmi, 1919 watapi llapa runakunaman predicayta qallarikurqan. Chaypin willakurqan Diospa gobiernonmanta hinallataq Jesuspa sacrificakusqanrayku huchamanta kacharichisqa kasqanchista. Chhaynapin askha runakuna cheqaq kaqta Diosmanta yacharqanku, hanaq pachapi Cristowan kuska kamachikamunankupaqtaq akllasqa karqanku.
12 1930 watakuna ukhupin aswan sut’i rikukurqan ‘wak ovejankunatapas’ Cristo huñushasqanta, paykunan kanku lliw nacionkunamanta ‘ancha askha runakuna’. Paykunan Jesús hina mana manchakuspa lliw runakunaman willamushanku Diosrayku Cristorayku salvasqa kasqankuta, chaytaqa akllasqa cristianokunaq pusarisqanmi ruwashanku. Jesuspa wañusqanpi iñisqankurayku, mana sayk’uspa predicasqankurayku iman paykunaqa “manchay ñak’ariymanta” kawsashaqlla lloqsinqaku, chay p’unchaypin Saqraq kamachikusqan pacha tukukunqa (Juan 10:16; Apo. 7:9, 10, 14).
MANA MANCHAKUSPA WILLASHALLASUN
13. a) ¿Imatan hunt’ashanallanchis? b) ¿Imaynapin Diosman prometekusqanchista hunt’asunman?
13 Ancha sumaqmi ñawpa tiempopi ‘Diospa musphana ruwasqankunamanta’ hukkunaman willayqa, hamuq tiempopaq sumaq promesankunamanta willaypas. Ichaqa mayninpin sasa kanman chaykunata ruway. Wakinqa chaykunaraykun k’amisqa otaq qatiykachasqa kanku. Ichaqa apóstol Pablo hinan compañeronkuna hinan kananchis. Paymi nirqan: “Diosninchismi kallpachawarqanku, hinan qatiykachakuyña kashaqtinpas mana mancharispa Diospa allin willakuyninkunata willarqaykichis”, nispa (1 Tes. 2:2). Chhaynaqa ama pisikallpayasunchu, aswanpas Diosman prometekusqanchista hunt’ashallasun Saqraq kamachisqan pacha tukukunankama (Is. 6:11). Ichaqa manan ñoqallanchismantaqa hunt’ayta atisunchu, chaymi ñawpa tiempopi cristianokuna hina Jehová Diospa santo espiritunta mañakunanchis, chhaynapin ‘hatun atiyta’ qowasun (leey 2 Corintios 4:1, 7; Luc. 11:13).
Jehová Diospa munayninta ruwashanallapaqqa santo espirituntan mañakunanchis
14, 15. a) ¿Imaynatan ñawpa tiempopi cristianokunata runakuna qhawariqku? b) ¿Ima nispan apóstol Pedro cristianokunata kallpacharqan? c) ¿Imatan ruwananchis pipas predicacionpi k’amiwaqtinchis?
14 Kay tiempopi askha runakunan ninku “cristianon kayku” nispa, ichaqa ruwayninkuwanmi Diosta neganku. “Chaykunataqa Diospas millakunmi, mana kasukuq k’ullun kanku, manapunin ima allin ruwaytapas atinkuchu” (Tito 1:16). Ñawpa tiempopi cheqaq cristianokunaqa cheqnisqan karqanku, chaymi apóstol Pedro paykunata kallpachananpaq qelqarqan: “Cristoraykuchus k’amisqa kankichis chayqa, kusisamiyoqmi kankichis. Diospa atiyniyoq Espiritunmi qankunaman uraykamun”, nispa (1 Ped. 4:14).
15 Pedroq chay nisqankunaqa ñoqanchistapas kallpachawanchismi, ¿imaynapi? Ñoqanchispas Jesuspa testigonmi kanchis, rey kasqanmantan willamushanchis. Chaymi Diospa sutinta apasqanchisrayku cheqnisqa kanchis ‘Cristoraykupas k’amisqa’ kallanchistaq. Jesusmi nirqan: “Yayaypa sutinpin ñoqa hamuni, manataq chaskiwankichischu”, nispa (Juan 5:43). Chhaynaqa, pipas predicacionpi k’amiwaqtinchisqa kusikunanchismi. K’amisqa kasqanchismi rikuchin Diospa allin qhawarisqan kasqanchista, paypa espiritun ñoqanchispi kasqantapas.
Sichus predicasqaykirayku k’amisunkiku chayqa, yuyariy Jehová Diospa allin qhawarisqan kasqaykita, santo espiritun qanpi kashasqantapas
16, 17. a) ¿Iman pasashan askha nacionkunapi? b) ¿Imatan ruwashanallanchis?
16 Predicasqanchisrayku k’amisqaña kanchis chaypas, askha runakunaraqmi lliw nacionkunamanta cheqaq yupaychayman hamushanku. Sapa kutillan predicasqanchis llaqtakunapipas tarishanchisraqmi allin willakuykunata uyarikuq runakunata. Chhaynaqa kutishallasun chay runakunaman, atikusqanman hinataq estudiota qona, chhaynapin yanapasun Diosta reqsispa bautizakunankupaq. Chayta ruwaspan Sudáfrica nacionmanta Sarie iñiqmasinchis hina sientekusun. Payqa 60 watañan predicashan, paymi nin: “Anchatan agradecekuni Jesuspa sacrificakusqanrayku ancha hatun Jehová Diospa allin qhawarisqan kasqaymanta, kusikunitaqmi paypa sumaq sutinmanta hukkunaman willaspa”, nispa. Payqa qosan Martinuswan kuskan kinsantin wawankunata, askha runakunatawan yanaparqanku Jehová Diosta servinankupaq. Sarie nillantaq: “Manan ima ruwanapas aswan kusikunapaqqa kanchu, Jehová Diostaqmi llapaykutapas kallpachawanku runakunaq salvakunanpaq willakuyta willashanallaykupaq”, nispa.
Askha runakunaraqmi lliw nacionkunamanta cheqaq yupaychayman hamushanku
17 Bautizasqa cristianokunaña kanchis otaq kallpachakushanchisraq bautizakunanchispaq chaypas, ancha kusisqan kashananchis pachantinpi Jehová Diospa testigonkunawan kuska kasqanchismanta. Chayraykun predicashanallanchis, kallpachakunanchistaqmi Saqraq kamachisqan pachawan ama samaykachikunanchispaq. Chhaynapin munakuq taytanchista hatunchasun sutintapas apashallasun.