“Llapankun santo espirituwan junt’a karqanku”

1. Pentecostés fiesta imaynachus aparikurqan chayta willay.

JERUSALENPIN Pentecostés fiesta aparikusharqan, chaypin askha runakuna kasharqanku.a Templopi kaq altarpi q’osñipas altomanraqmi oqarikusharqan, Levita runakunapas Salmos 113-118 takikunatan takisharqanku, chay takikunataqa yaqapaschá iskay t’aqapi takiqku: juj t’aqapaschá takiq jujnin t’aqataq chayman kutichimuq. Callekunapipas askhan waj llaqtayoq runakunapas kasharqanku, wakinmi karqanku Elam ladomanta, Mesopotamia, Capadocia, Ponto, Egipto, Roma ladokunamanta ima.b Chay Pentecostés fiestatan nikullaqtaq “ñaupaq kaq ruruta jayway p’unchay” nispa (Núm. 28:26). Chay fiestataqa sapa watanmi ruwaqku, chay p’unchaymi cebada rutuy tukuq jinaspa trigo rutuy qallariq.

2. ¿Iman pasarqan 33 watapi Pentecostés fiestapi?

² Chay p’unchaymi 33 watapi, las nueve tutamantanta jina admiranapaq ruway rikukurqan, chaypi imachus pasasqantaqa kunankamapas yuyarikushallanmi. Qonqayllan “cielomanta juj suenay uyarikurqan sinchi wayraq rimarisqan jina” (Hech. 2:2). Chay suenayqa maypichus juñukusharqanku chay wasimanmi junt’aykurqan, chaypiqa pachaj iskay chunka discipulokunan kasharqanku. “Chayllamanmi qonqaylla qallu jina nina rauraykunata rikurqanku”, chayqa “sapankankumanmi uman pataman tiyaykurqan”.c Chhaynapin paykunaqa “santo espirituwan junt’a kasharqanku”, chaymantataq paykunaqa “juj rimaykunapi rimayta qallarirqanku”. Nimusqanchis jina chay llaqtapiqa kasharqanku askha llaqtakunamanta runakunan. Paykunan rimasqanku simipi “Jesuspa discipulonkunaq rimasqanta uyarispa maytapuni admirakurqanku” (Hech. 2:1-6).

3. a) ¿Imaraykun nisunman “33 watapi Pentecostés fiesta ruwakusqanqa ancha jatunpunin karqan iñiqkunapaq” nispa? b) ¿Imaynatan apóstol Pedro janaq pacha gobiernomanta jujnin llaveta utilizarqan?

³ Chaykuna pasasqanqa may jatunpunin karqan, chaymantapachan qallarikurqan janaq pachapaq iñiqkuna ajllakuyta, paykunan karqanku Diospa Israel llaqtan (Gál. 6:16). Manan chayllachu pasarqan chay p’unchayqa. Chaykunaq pasasqan qhepallamanmi apóstol Pedro llapa runakunata rimapayarqan. Chhaynapin “janaq pacha gobiernomanta [chaskisqan kinsantin] llavekunamanta” juj kaqta usarqan (Mat. 16:18, 19). Ñaupaq kaq llavewanmi kicharqan judío runakunata, judioman tukupuqkunatawan, chhaynapi allin willakuykunata uyarikuspa espirituwan ajllasqa kanankupaq.d Chhaynapitaq Diospa Israel llaqtanman jaykunankupaq, tukuy tiempo kasukuspataq Diospa gobiernonpi kamachikuqkuna sacerdotekuna ima kanankupaq (Apo. 5:9, 10). Chaymantaqa Samaria llaqtayoq runakunapas kicharisqan kananku karqan chayman jaykunankupaq, waj llaqtayoq runakunapas kicharisqan kanallankutaq karqan. ¿Imatan kay tiempopi Jesuspi iñiqkuna yachasunman ñaupa tiempopi Pentecostés fiestapi imachus pasasqanmanta?

“Llapallanku juñunasqa kasharqanku” (Hechos 2:1-4)

4. ¿Imaraykun nisunman “kunan tiempo iñiqkunaqa 33 watapi qallarisqanwan kaqllan” nispa?

⁴ Yachamusqanchis jina, apostolkunaq tiemponpi Diospa llaqtanqa, iñiqkuna espirituta chaskisqanku p’unchaymi paqarirqan. Chay p’unchayqa pachaj iskay chunka discipulokunan “juñunasqa kasharqanku” (Hech. 2:1). Chay p’unchay tukuypaqqa askha waranqa runakunañan bautizasqa kasharqanku. Chayqa qallariyllaraqmi kasharqan, astawanraqmi Diospa llaqtanqa kay tiempokunapi wiñarishan. Chayraykun kay tiempopiqa askha nacionkunamanta kanchis. Llapanchismi qharikunapas warmikunapas Jehová Diosta adorashanchis. Arí, Jehová Diospa testigonkunaqa manaraq tukukuy chayamushaqtinmi “Diospa gobiernonmanta allin willakuykunata pachantinpi willashanchis” (Mat. 24:14).

5. ¿Imatan Diospa llaqtanpi ruwakunan karqan ñaupa tiempopipas kay tiempopipas?

⁵ Diospa llaqtanpiqa allin kallpachasqan kananku karqan Diospi iñiqkunaqa, ñaupaqtaqa janaq pachapaq ajllasqakunan chay kallpachayta chaskinanku karqan, chaymantataq “waj ovejamanta” kaqkunapiwan (Juan 10:16). Apóstol Pablopas maytapunin valoraq iñiqmasipura kallpachanakuytaqa. Roma llaqtapi iñiqkunatan nirqan: “Maytapunin qankunawanqa tupayta munashani qankunata kallpachanaypaq, chhaynapi astawan Diosman jap’ipakunaykichispaq, iñiypi qaqata sayanaykichispaqwan. Arí, noqaqa munayman noqanchispura kallpachanakunanchistan, chhaynapi iñiyniykichis noqata kallpachawananpaq, noqaq iñiyniytaq qankunata kallpachanasuykichispaq”, nispa (Rom. 1:11, 12).

6, 7. ¿Imakunata ruwaspan Jehová Diosta serviqkuna pachantinpi allin willakuyta willashanku?

⁶ Kunan tiempopi Jehová Diosta serviqkunapas ñaupa tiempopi cristianokuna jinan ruwashanku. Jesuspa imachus kamachisqantan ruwashanku, paymi nirqan: “Llapa nacionmanta runakunaman riychis, jinaspa yachachimuychis discipuloykuna kanankupaq, jinaspa Yayaq, Churiq, santo espirituq sutinpi paykunata bautizamuychis. Qankunaman llapa kamachisqaykunata imaynatachus kasukunanku chayta paykunaman yachachimuychis”, nispa (Mat. 28:19, 20).

⁷ Ichaqa ñaupa tiempopi jinan kunan tiempopas, imaymana rimaykuna kasqan jark’awanchis runakunaman Diosmanta willamunanchispaq. Ichaqa manan chaywanchu jinalla kanchis, Jehová Diospa testigonkunaqa waranqa más simi rimaykunapi qelqakunata orqomushanchis. Diospa gobiernonmanta willaypi, jujkunaman yachachiypi yanapakushanki chayqa, kusikunaykin. Pisiña kanchis chaypas llapa runakunamanmi yachachishanchis Jehová Diospa sutinta.

8. ¿Imakunatan chaskinchis Diospa llaqtanpi?

⁸ Kay tiempopiqa sasan imapas kashan, manan facilchu kusisqalla kaypas, Jesuspa qowasqanchis llank’anapi yanapakuypas. Ichaqa Jehová Dioswanmi kashanchis, paymi iñiqmasinchiskunawan yanapawanchis. Chay yanapaymanta rimashaspan apóstol Pablopas nirqan: “Jujkuna-jujkunawan allintapuni reqsinakusun, chhaynapin kallpachanakusunchis astawan munanakunanchispaq ancha allin ruwaykunatapas ruwananchispaqwan. Amapuni juñunakuyninchiskunatapas saqesunchu imaynan wakinkuna saqeshanku jinataqa, aswanpas astawanraq kallpachanakushasun; Diospa p’unchayninpas cercapiñataq kashan chayqa astawanyá chaykunata ruwashasun”, nispa (Heb. 10:24, 25). Chaypi nisqan jina Diospa llaqtanpiqa chaskisunpunin kallpachayta, noqanchispas atisunmanmi jujkuna kallpachayta. Chhaynaqa, amapuni iñiqmasinchiskunamantaqa t’aqakusunchu, amapuni juñunakuykunamanpas faltakusunchu.

“Sapankankuq rimayninpi Jesuspa discipulonkunaq rimasqanta uyarirqanku” (Hechos 2:5-13)

9, 10. ¿Imakunatan wakin iñiqmasikuna ruwanku runakunaman rimasqanku simipi Diosmanta willanankupaq?

⁹ ¡33 watapi Pentecostés p’unchayqa may kusikuy p’unchaychá karqan! Chay fiestaman jamuq judío runakunaqa, judioman tukupuq runakunapas yaqapaschá yacharqanku griego rimayta otaq hebreo rimayta. Ichaqa chay p’unchaymi “sapankankuq rimayninpi Jesuspa discipulonkunaq rimasqanta uyarirqanku”, admirasqachá paykunaqa kasharqanku (Hech. 2:6). Arí, Jesuspa discipulonkunaqa runakunaq rimasqanku simipin allin willakuykunata willasharqanku, chayqa sonqonkumanchá chayarqan. Kunan tiempoqa manañan ima milagropas ruwakunñachu juj simikunata rimanapaq. Chaywanpas pachantinpin Diospa gobiernonmanta allin willakuykunata willakushan. ¿Imatan chaypaq ruwakushan? Askha iñiqmasikunan juj simi rimaykunata yachashanku chhaynapi chay simi rimaqkunata yanapanankupaq, wakinqa juj nacionkunamanraqmi astakunkupas. Paykunaq kallpachakusqankuta rikuspan chay simi rimaqkunaqa admirasqa kanku.

¹⁰ Chaymi pasasqa Christine hermananchiswanpas, paymi juj hermanokunapiwan gujarati nisqa rimayta yachayta qallarisqaku. Llank’ananpis juj compañeran chay simita rimasqa, jinas hermanaqa chay simipi napaykusqa. Chayta uyarispas compañeranqa admirasqa qhawaykusqa, jinaspa tapusqa imaraykuchus chay simi rimayta yachasharqan chayta. Iñiqmasinchisqa willasqas imarayku yachashasqanta, jinas compañeranqa nisqa: “Manachus jina juj religionpi kaqkunaqa chay simi rimayta yachanankupaqqa kallpachakunkumanchu, sasan chay simi rimayqa. Imachus willay munasqaykichisqa ancha allinpunichá, chaychá chay simi rimaytaqa yachashankichis”, nispa.

11. ¿Imakunawanmi yanapachikusunman juj simita rimaq runakunaman Diosmanta willananchispaq?

¹¹ Manapaschá llapanchischu atisun juj simikunapi rimayta. Chaywanpas liston kashananchis llapa runakunaman Diosmanta willananchispaq. Ima simitaña rimanku chaypas willananchismi. ¿Imaynata? Chaypaqqa yaqapaschá yanapachikusunman JW Language^® nisqawan, chaymi yanapasunki juj simita rimaq runakunaman Diosmanta willanaykipaq. Chaymantapas nisunmanmi internetpi jw.org nisqa paginaman jaykunanpaq, atikuqtinqa qan kikiykin rikuchiwaq videokunata qelqakunata rimasqan simipi. Chaykunata ruwasunchis chayqa ñaupa tiempo cristianokuna jinan kusisqa kasunchis, runakuna rimasqanku simipi allin willakuykunata uyarikusqankumanta.

“Pedron [...] sayarirqan” (Hechos 2:14-37)

12. a) ¿Imaraykun nisunman “profeta Joelqa willarqanñan Pentecostés fiestapi imachus pasasqantaqa” nispa? b) ¿Imaraykun nisunman “discipulokunapas suyasharqankun profeta Joelpa nisqan junt’akunanta” nispa?

¹² ¿Imakunapiwanmi pasarqan Pentecostés fiesta p’unchaypi? Apóstol Pedron sayarispa llapa runakunata rimapayarqan, chaypiqa askha nacionkunamanta runakunan kasharqanku (Hech. 2:14). Chaypin Pedroqa entiendechirqan, juj simikunapi rimay atisqankuqa Diosmanta jamusqanta. Diosmi profeta Joelwan willachisqaña chay pasananta, Bibliapin nishan: “Imaymana clase runakunaman espirituyta jich’aykamusaq”, nispa (Joel 2:28). Discipulokunapas suyasharqankuñan chaypi nisqan junt’akunanta. Jesusmi manaraq janaq pachaman kutipushaspa nillasqataq: “Noqan janaq pacha Taytamanta mañakusaq, jinan payqa juj yanapaqta qosunkichis”, nispa. Chayqa Diospa atiyninmi (Juan 14:16, 17).

13, 14. a) ¿Imaynatan apóstol Pedro runakunaq sonqonman chayarqan? b) ¿Imaynatan noqanchispas Pedro jina ruwasunman?

¹³ Apóstol Pedroqa fuerte kunkawanmi rimayta tukurqan: “Israel llaqta runakuna, kayta allinta yachaychis: K’aspipi wañuchisqaykichis Jesustan Diosqa churan Señor kananpaq Cristo kananpaqwan”, nispa (Hech. 2:36). Ichaqa Pedrota uyariqkunaqa yaqa llapapas manan chaypichu kasharqanku Jesusta wañuchishaqtinkuqa; chaywanpas judío runakunataq karqanku chayqa wañuysichinkumanpas jinan karqan. Chhaynaña karqan chaypas apóstol Pedroqa respetowan paykunata rimapayaspan sonqonkuman chayayta munasharqan. Manan “qankunan juchayoq kankichis” nisharqanchu, aswanpas arrepentikunankutan munasharqan. Chayta uyarispaqa manan runakunaqa ofendekurqankuchu, aswanmi “sinchita sonqonkupi llakikurqanku”, nirqankutaq: “Wayqeykuna, ¿kunanri imatataq ruwasaqku?”, nispa. Apóstol Pedroq imaynachus rimasqanmi paykunataqa yanaparqan allin sonqowan uyarikunankupaq, chhaynapi arrepentikunankupaq (Hech. 2:37).

¹⁴ Noqanchispas apóstol Pedro jinan runakunaq sonqonman chayayta munanchis, chaypaqqa manan imapi creesqankumantachu mastaqa rimananchis. Wakinqa Bibliaq mana yachachisqan costumbrekunapin creenku, chaykunamanta explicashanamantaqa imapichus igualta piensanchis chaymantan rimananchis. Allintan reparananchis imachus llakichisqanta, chayman jinataqmi Diospa siminwan rimapayananchis. Sichus chayta ruwasun chayqa, allin sonqo runakunaqa munanqakun yachayta.

“Sapankaykichis bautizakuychis” (Hechos 2:38-47)

15. a) ¿Imanirqanmi apóstol Pedro, imatan ruwarqanku uyariqninkuna? b) ¿Imaynapin waranqa-waranqanpi runakuna allin willakuykunata uyarisqanku p’unchayllapi bautizakunkuman karqan?

¹⁵ Apóstol Pedron tapukuqninkunaman nirqan: “Juchaykichismanta pesapakuspa Diosman kutirikuychis, jinaspa sapankaykichis bautizakuychis”, nispa (Hech. 2:38). Chayta niqtinmi yaqa kinsa waranqa runakuna bautizakurqanku, yaqapaschá paykunaqa Jerusalén llaqtaq qayllanpi kaq estanquekunapi bautizakurqanku.e Ichaqa, ¿chay ratulla sonqonkuq aysasqanchu bautizakunkuman karqan? ¿Chaywanchu Biblia niwashanchis “pipas mana allinta yachaspapas, iñiqpa wawanña kanman chaypas bautizakullanmanmi” nispa? Manan. Yachasqanchis jina chay p’unchay bautizakuq judío runakunaqa judioman tukupuqkunapas allintan yacharqanku Diosmantaqa. Chaymantapas Jehová Diosman entregasqa llaqtamantan karqanku, ñan rikuchirqankuña Dios sonqo kasqankutapas. Chaymi karu llaqtakunamantaraq rirqanku chay fiestaman. Chhaynaqa, ¿imallatañan ruwananku karqan? Jesusllatañan chaskinanku karqan Diospa munaynin junt’aqta jina. Chaytataqmi ruwarqankupas, chaymi paykunaqa Cristoq qatikuqnin kanankupaq bautizakurqanku. Chhaynapin Jehová Dios serviyta qallarirqanku.

16. ¿Imaynatan ñaupa tiempopi Jesusta qatikuqninkuna rikuchirqanku munakuq qoykukuq kasqankuta?

¹⁶ Jesusta qatikuqkunataqa Jehová Diospunin bendecisharqan. Hechos libropin nillantaq: “Chayllaraq iñipuqkunapas llapankun kuskalla kasharqanku, tukuy imankupas llapankupaqmi karqan. Jallp’ankutapas ima kaqninkutapas vendespan llapankuman rakiqku, sapankaq necesitasqanman jinan qoqku”, nispa (Hech. 2:44, 45).f Kay tiempopi iñiqkunapas paykuna jinan munakuq qoykukuq kananchis.

17. ¿Imakunatan ruwana bautizakunapaq?

¹⁷ Kay tiempopipas pipas bautizakuyta munaqqa, Diospa Palabranman jinan imatapas ruwanan. Ñaupaqtaqa allintan Bibliata estudianan (Juan 17:3). Chaymantataq Diospi iñisqanta rikuchinan, sonqomantan arrepentikunan juchankunamantapas (Hech. 3:19). Chay qhepamantaq vidanta cambiaspa Diosman kutirikunan, allin kaqkunatan ruwanan, Diospa munayninman jinan kausananpas (Rom. 12:2; Efes. 4:23, 24). Chaykuna qhepamantaq Diosmanta mañakunan payman vidanta entregananpaq, jinaspa bautizakunan (Mat. 16:24; 1 Ped. 3:21).

18. ¿Imatan Jehová Dios qonqa bautizasqakunaman?

¹⁸ ¿Imanisunmanmi personaykimanta? ¿Ñachu Jehová Diosta servinaykipaq prometekunkiña, ñachu bautizakurqankiña Jesusta qatikunaykipaq? Chaykunata ruwarqankiña chayqa ñaupa tiempo cristianokunaman jinan espiritunta qosunki, chhaynapi allintapuni Diosmanta willanaykipaq.