12 capítulo

Iman bautizakuy

1. ¿Imaraykun llapallanchis Jesús hina bautizakunanchis?

BAUTIZAQ Juanmi 29 watapi Jordán mayupi Jesusta Bautizaran, chaytan Jehová Dios kikinpuni qhawamusharan chaymi nimuran, kaymi munakusqay Churiyqa, nispa (Mateo 3:16, 17). Bautizakusqanwanmi Jesús huk ejemplota saqeran llapa qatikuqninkunaman. Kinsa wata kuskan qhepamantaq kay kamachikuyta qoran: “Diosmi qowarqan tukuy atiyta hanaq pachapipas kay pachapipas. Chayrayku, rispa llapa suyu runakunata yachachimuychis, yachachisqaykuna kanankupaq, hinaspa Yayaq, Churiq, santo espirituq sutinpi paykunata bautizamuychis”, nispa (Mateo 28:18, 19). ¿Jesuspa kamachikusqanman hinachu bautizakuranki? Manaraq ruwankichu chayqa, ¿allichakushankichu chayman hina bautizakunaykipaq?

2. ¿Bautismomanta ima tapukuykunan kutichikunqa?

² Imaynaña kaqtinpas, Jehová Diospa munayninta ruway munaqkunapas, mosoq pachapi tiyay munaqkunapas entiendenankun iman bautizakuy kasqanta. Chaypaqmi kay tapukuykunata kutichikunqa: ¿Jesuspa bautizakuynin hinachu kay tiempopi cristianokunaq bautizakusqan? ¿Iman “Yayaq, Churiq, santo espirituq” sutinpi bautizakuy? ¿Ima ninanmi unupi bautizakusqanchisman hina kawsay?

Juanpa bautizasqan

3. ¿Pikunallatan Juan bautizaran?

³ Jesuspa bautizakusqanmanta soqta killa ñawpaqtaraqmi bautizaq Juan Judea ch’inneqpi kay willakuyta predicaran: “Huchaykichista saqepuspa Diosman kutirikuychis, hanaq pacha qhapaqsuyun sispaykamun”, nispa (Mateo 3:1, 2). Llapa kasukuq runakunan huchankuta willakuspa Diosman kutirikuranku hinaspan Juanman asuykuranku Jordán mayupi bautizachikunankupaq. Juanqa judío runakunallatan Bautizaran (Lucas 1:13-16; Hechos 13:23, 24).

4. ¿Imanaqtinmi judiokuna usqhaylla Diosman kutirikunanku karan?

⁴ Judiokunaqa usqhayllan Diosman kutirikunanku karan. Jehová Diosmi 1513 watapi m.J.h. Sinaí orqopi chay judiokunaq machulankunawan huk ancha chaniyoq rimanakuyta ruwaran. Paykunan ichaqa hatun huchakunapi kawsaspa mana hunt’arankuchu chay rimanakuywan chaymi huchachasqa karanku. Jesuspa tiemponpiqa sasachakuykunapin judiokuna tarikuranku. Malaquiaspa willasqan ‘Señor Diospa hatun mancharikuy p’unchayninmi’ qayllaykamusharanña. Chay ‘p’unchaymi’ chayamuran 70 watapi J.h.q. chay watapin romano ejercitokuna Jerusalenta yupaychana wasitawan thunipuranku, huk millón judiokunataq wañuchisqa karanku. Manaraq chay p’unchay chayamushaqtinmi Jehová Dios Bautizaq Juanta kachamusqa ‘runakunata wakichinanpaq Señorta chaskinankupaq’. Dioswan rimanakusqanku Kamachikuy Simita p’akisqankumantan judiokunaqa payman kutirikunanku karan, Jehová Diospa kachamusqan Churinta chaskinankupaqtaq allichakunanku karan (Malaquías 4:4-6; Lucas 1:17; Hechos 19:4).

5. a) Jesús bautizakuyta munashaqtin, ¿imaraykun Juan mana munaranchu bautizayta? b) ¿Imapaqmi Jesús bautizakuran?

⁵ Jesusqa huk runakunawan kuskan Juanman asuykuran bautizachikunanpaq. ¿Imarayku? Mana ima huchayoq kasqanta yachaspan Juan niran: “Ñoqa qanpa bautizasqayki kanay kashaqtinchu, ¿qanri ñoqaman hamuwanki?” nispa. Jesusmi ichaqa hukta rikuchinanpaq bautizakunan karan, chaymi niran: “Ama hark’awaychu, Diospa kamachikusqankunataqa llapantapunin hunt’ananchis”, nispa (Mateo 3:13-15). Payqa manan huchanmanta pesapakunanpaqchu bautizakuran Diospa ch’uya Churin kasqanrayku, hinaspapas Diosman qokusqa llaqtamanta kasqanrayku manaña Diosman qokunanchu karan. Chhaynaqa, ¿imapaqmi Jesús kinsa chunka watanpi kashaspa bautizakuran? Kayta rikuchinanpaq: payqa Taytanmanmi asuykusharan tukuy munasqanta ruwananpaq.

6. ¿Imaynatan Jesús qhawariran Diospa munaynin ruwayta?

⁶ Jehová Diosmi munaran Jesús Reinorayku llank’ananta (Lucas 8:1) ch’uya kawsaynin qonantawan, chay sacrificiowan runakunaq huchan panpachasqa kananpaq mosoq rimanakuy ruwakunanpaqwan (Mateo 20:28; 26:26-28; Hebreos 10:5-10). Jesusqa manan chansapaq hinachu rikuran bautizakusqanta chaymi mana imawanpas hark’achikuranchu imachus ruwananta. Paypaqqa Diospa Reinonmanta willaymi aswan importante karan, wañupunankamataq Diospa munayninta hunt’aran (Juan 4:34).

Cristianokunaq Bautizakusqan

7. ¿Ima kamachikuytan cristianokuna hunt’aranku 33 watamantapacha?

⁷ Jesuspa ñawpaq qatikuqninkunatan Juan bautizaran chaymantataq Jesusman pusaran hamuq tiempopi Jesuswan kuska Diospa Reinonpi kamachikuq kanankupaq (Juan 3:25-30). Jesuspas qatikuqninkunatan kamachiran Juanpa bautizasqanta hina hukkunata bautizanankupaq (Juan 4:1, 2). Pentecostés fiesta, 33 watamantapachan ichaqa Jesuspa kamachisqanman hina “Yayaq, Churiq, santo espirituq sutinpi” bautizayta qallariranku (Mateo 28:19). Chay bautizakuy ima ninanta yachasqaykin anchata yanapasunki.

8. ¿Iman “Yayaq [...] sutinpi” bautizakuy?

⁸ ¿Iman “Yayaq [...] sutinpi” bautizakuy? Yayaq sutinpi bautizakuyqa sutinta reqsiymi, pi kasqanta yachay, kamachikuq kasqanta reqsiy, munayninta yachay, kamachikuyninkunata kasukuypiwan. Sapankapi yuyaykusun: (1) Sutinmantan Salmo 83:18 texto nin: “Qanllapuni Señor Diosqa [Jehová] kasqaykita yachachunku, qanllapuni teqsimuyuntinpi Ancha Hatun Dios kasqaykita reqsichunku”, nispa. (2) Pi kasqanmantan 2 Reyes 19:15 texto nin: “[Jehová] Qan sapallaykin kanki llapan kay pacha suyukunaq Diosnin”, nispa. (3) Kamachikuq kasqanmantan Apocalipsis 4:11 texto nin: “Qanqa Señor Diosniyku, hatunchaytapas, yupaychaytapas, atiytapas chaskinaykipaq hinapunin kanki, tukuy imaymanata qan kamasqaykirayku, chaymi munayniykiwan kashankupas, kamasqapas karqanku”, nispa. (4) Reqsikunanchismi kawsay Qoq kasqanrayku huchamanta wañuymantawan qespichiwananchispaq yuyaykusqanta: “Señor Diosníy, qanmi qespichiqqa kanki” (Salmo 3:8; 36:9). (5) Kamachikuykuna Qoqta hinan rikunanchis: “Señor Diosqa Juezninchismi, Señor Diosqa Kamachiwaqninchismi, Señor Diosqa Reyninchismi” (Isaías 33:22). Diosninchis chhayna kasqanraykun Jesús kayta niwanchis: “Señor Diosniykitan munakunki tukuy sonqoykiwan, tukuy almaykiwan, tukuy yuyayniykipiwan”, nispa (Mateo 22:37).

9. ¿Iman “Churiq [...] sutinpi” bautizakuy?

⁹ ¿Iman “Churiq [...] sutinpi” bautizakuy? Churiq sutinpi bautizakuyqa sutinta reqsiymi, pi kasqanta yachay, kamachikuyninta reqsiypiwan. Jesús sutiqa “Jehová Diosmi Qespichiq” ninanmi. Payqa phiwi Churi kasqanrayku, Diospa kamasqan sapan Churi kasqanrayku iman atiyta chaskiran (Mateo 16:16; Colosenses 1:15, 16). Paymantan Juan 3:16 textopi niwanchis: “Diosqa anchatapunin runakunata munakurqan, chaymi sapan Churinta kachamurqan, pipas paypi iñiqqa ama wañunanpaq, aswanpas wiñay kawsayniyoq kananpaq”, nispa. Jesusqa wañupunankaman hunt’aq sonqo karan chaymi Jehová Diosqa kawsarichinpuspa aswan atiyta qoran. Apóstol Pabloq nisqan hina, Diosqa hanaq pachapi kay pachapipas “anchatapuni hatunchaykurqan”, Jehová Diosmantaqa payllan aswan atiyta chaskiran. Chayraykun “Jesuspa sutinpi llapalla qonqorikunqaku, [...] Jesucristopuni Señorqa kasqantan llapalla sut’ita rimarinqaku, Dios Yaya hatunchasqa kananpaq” (Filipenses 2:9-11). Chayta reqsikuspaqa Jesuspa kamachikuynintan kasukusun, chay kamachikuyqa Jehová Diosmantan hamun (Juan 15:10).

10. ¿Iman “santo espirituq sutinpi” bautizakuy?

¹⁰ ¿Iman “santo espirituq sutinpi” bautizakuy? Santo espirituq sutinpi bautizakuyqa imachus kasqanta, imakunachus ruwasqanta yachaymi. ¿Imataq santo espirituri? Jehová Diospa kallpanmi, chaywanmi ima munasqantapas ruwan. Jesusmi qatikuqninkunata niran: “Ñoqan Yayata rogakusaq, paymi huk kallpachaqta kachamusunkichis, qankunawan wiñaypaq kashananpaq. [Ch]ayqa cheqaq-kay espiritun”, nispa (Juan 14:16, 17). ¿Imatan ruwankuman chay yanapaywan? Jesusmi kayta sut’incharan: “Qankunaman santo espíritu hamuqtinmi ichaqa atiyta chaskinkichis, hinaspan testigoykuna kankichis Jerusalén llaqtapi, lliw Judea provinciapi, Samaria provinciapi, kay pachaq k’uchunkunakamaraq”, nispa (Hechos 1:8). Jehová Diosqa santo espiritunwanmi yuyaycharan Biblia qelqakunanpaq: “Manan hayk’aqpas profetakunaqa runakunaq munayninman hinachu rimarqanku, aswanpas paykunaqa santo espirituq yuyaychasqan kaspan Diosmanta rimarqanku” (2 Pedro 1:21). Chaymi Bibliata ñawinchasqanchispi rikuchinchis Biblia santo espirituq yuyaychasqan kasqanpi iñisqanchista. Hinaspapas reqsikunchis Jehová Diosmanta santo ‘espirituq [...] ruruyninta’ mañakuspa, chaymi kaykunata ruruchin: “Munakuyta, q’ochukuyta, sumaq kawsayta, pacienciayoq-kayta, sumaq sonqo-kayta, allin runa-kayta, rimasqanta hunt’aq [otaq iñiyniyoq]-kayta, llamp’u sonqo-kayta, cuerpo kamachiq kaytawan” (Gálatas 5:22, 23).

11. a) ¿Iman kay tiempopi bautizakuy? b) ¿Imaraykun bautismo rikch’akun wañuyman, hukmanta kawsarinpuymanpas?

¹¹ 33 watamantapachan Jesuspa kamachikusqanman hina judiokuna bautizakuranku hinallataq huk llaqtakunamanta judioman tukupuqkuna ima. Chaymantataq samaritanokuna saminchasqa karanku Jesuspa qatikuqnin kanankupaq, 36 watapitaq mana judío runakuna. Samaritanokuna mana judío runakuna ima bautizakunankupaqqa ñawpaqtan Jehová Diosman qokunanku karan Churinpa qatikuqnin kanankupaq. Kunankamapas chhaynallan cheqaq cristianokunaq bautizakuyninqa. Unupi llapa cuerponchis chinkaykachisqa kasqanmi rikuchin sapallanchispi Diosman qokusqanchista, chaymi bautizakuyqa p’anpasqapas kasunman hina. Unupi chinkaykachisqa kaymi rikch’akun ñawpaq kawsaymanta wañupuyman, unumanta lloqsimuytaq rikch’akun Diospa munayninta ruwanapaq hukmanta kawsarinpuyman. Llapa cheqaq cristianokunapaqqa hukllan ‘bautismoqa’. Bautizakuspan Jehová Diospa testigonkunaman otaq kamachinkunaman tukupunku (Efesios 4:5; 2 Corintios 6:3, 4).

12. ¿Imamanmi rikch’akun cristianokunaq unupi bautizakusqan, imarayku?

¹² Bautizakuyqa atiyniyoqmi Diospa qespichisqan kanapaq. Apóstol Pedron willaran Noepas familianpas Millp’uq Para Unumanta qespinankupaq arca ruwasqanmanta, chay willasqan qhepamanmi kayta niran: bautismoqa ‘chayman [...] [arcata ruwaspa iñiyninta rikuchisqanman] rikch’akuqmi, bautismoqa manan aychaq millay kayninta ch’uyanchanchu, aswanpas Diosmanta ch’uya sonqoyoq kayta mañakuymi, chay hinapin bautismoqa Jesucristoq kawsarimpusqanwan qespichiwanchis’, nispa (1 Pedro 3:21). Arca ruwasqanpin Noeqa sut’itapuni rikuchiran Dios kasukuq kasqanta. Arca ruwayta tukuqtinmi “ñawpa tiempopi kaq hallp’a pachapas [otaq runakuna] millp’usqa lliw tukukapurqan” (2 Pedro 3:6). Ichaqa “pusaq runakunalla [Noé familiantin] unumanta qespichisqa karqanku” (1 Pedro 3:20).

13. ¿Imamantan cristianokuna qespichisqa kanku bautizakusqankuwan?

¹³ Kunanpas Cristopi iñiqkunan bautizakusqankupi rikuchinku Jehová Diosman qokusqankuta. Bautizakusqankumantapachan Diospa munasqanta ruwanku hinallataq qespichisqa kanku millay pachaq kawsayninmanta (Gálatas 1:3, 4). Manañan kay millay pacha hinachu wañuyman apaq ñanninta purinku. Chay wañuymantan qespichisqa kanku, allin concienciayoqtaq kankupas. Jehová Diospa kamachinkunatan apóstol Juan nin: “Kay pachaqa tukukapushanmi, tukuy imaymana mana chanin munayninkunapiwan. Diospa munayninta ruwaqmi ichaqa wiñaypaq kawsanqa”, nispa (1 Juan 2:17).

Ruwananchiswan hunt’asun

14. ¿Imaraykun mana bautizakusqallanchischu qespichiwasunman?

¹⁴ Q’otukusunmanmi bautismowan qespichisqa kayta yuyaykuspaqa. Jesucristoq sutinpi tukuy sonqowan Jehová Diosman qokuspa, chaymantapacha p’uchukaykama munayninta hunt’allaqtinchismi bautizakusqanchisqa qespichiwasun. “Ichaqa pipas p’uchukaykama qaqata sayaqmi qespichisqa kanqa.” (Mateo 24:13.)

15. a) ¿Iman Diospa munaynin llapa bautizasqa cristianokunapaq? b) ¿Imatan ñawpaqta maskhananchis cristiano kawsayninchispi?

¹⁵ Jesusqa kawsaynintan qonan karan Diospa munayninta hunt’ananpaq. Arí, wañuspan runa kawsayninta sacrificiopi haywanan karan. Chhaynatan ñoqanchispas kawsayninchista Diosman haywananchis munaynintataqmi ruwananchis ñak’arinanchisña kaqtinpas (Romanos 12:1, 2). Sichus maynillanpipas hawa runakunaq ruwasqanta hina ruwasunman, aychanchispa munaynillanta maskhasunman otaq runaq rikunallanpaq Diosta servisunman chayqa, manan Diospa munaynintachu ruwashasunman (1 Pedro 4:1-3; 1 Juan 2:15, 16). Huk kutinmi huk judío runa Jesusta tapukuran, imatan ruwanay wiñay kawsayman aypanaypaq nispa, Jesusmi niran allin kawsayniyoq kananta, ichaqa kallpacharanmi huk aswan allin kaqta ruwananpaq: paypa qatikuqnin kananpaq. Chaytan ñoqanchispas ñawpaqta ruwananchis. Manan qhapaq kaykunata maskhananchisraykuchu chay chaniyoq ruwaykunata qhepanchananchis (Mateo 19:16-21).

16. a) ¿Imatan llapa cristianokuna ruwananku Reinorayku? b) ¿Maykunapi predicanatan rikuchin 116, 117 paginakuna? c) ¿Imatan rikuchinchis tukuy sonqomanta predicaspa?

¹⁶ Ñawpaqpi yachasqanchis hina Diosmi munaran Reinorayku Jesuspa llank’ananta. Kamachikuq kananpaq akllasqaña karan chaypas Hallp’api kashaspaqa tukuy sonqowanmi Reinomanta predicaran. Pay hinan ñoqanchispas tukuy sonqowan predicananchis. Chhaynapin rikuchisun Jehová Diospa kamachikuq kayninmanta agradecekusqanchista runamasinchis munakusqanchistapas (Mateo 22:36-40). Rikuchillanchistaqmi Jehová Diosta llapa yupaychaqkunawan teqsimuyuntinpi huklla kasqanchista, llapallanchistaqmi Reinomanta predicanchis. Huk hinallan kallpachakushanchis Diospa Reinonpi wiñay kawsananchispaq.

Yuyarinapaq

• ¿Imapin tupan imapitaqmi hukniray Jesuspa bautizakusqan kunan tiempo bautizakuywan?

• ¿Iman “Yayaq, Churiq, santo espirituq sutinpi” bautizakuy?

• ¿Imakunatan ruwananchis bautizakusqanchiswan hunt’anapaq?

[116, 117 paginakunapi fotokuna]

REINOMANTA PREDICANAPAQ

Wasin-wasinta

Familiakunaman

Llank’aqmasikunaman

Escuelapi

Callekunapi

Munaqkunaman kutispa

Bibliamanta wasinkupi yachachispa