Diospaq kausasunchis juñunakuypi astawan yachanapaq
2-8 MAYO
BIBLIAPI QORI JINA YACHACHIKUYKUNA | 1 SAMUEL 27-29
“Davidqa allin yuyaywanmi maqanakuran”
it-1-S 79
Akís
Davidqa Saulmanta ayqekushaspan iskay kutipi rey Akispa llaqtanman riran. Ñaupaq kaq kutipi riqtinqa chaypi tiyaq runakunan Davidmanta niranku: “Payqa enemigonchismi”, nispa. Jinan Davidqa ama jap’ichikunanpaq locoman tukuran, chaymi rey Akisqa mana imanaspalla kacharipuran (1 Sam. 21:10-15; Salmos 34 capituloq qallariy siminkuna, Salmos 56 capituloq qallariy siminkuna). David iskay kaq kutipi rishaspaqa 600 soldadokunata familianta aparikuspa iman riran. Jinan rey Akisqa Ziqlag llaqtapi tiyachiran. Juj wata tawa killan chaypi tiyaranku. Rey Akisqa piensaranmi Davidqa runankunawan Judá aylluq llaqtachankunamanta imaymanata qechumunankupaq. Davidmi ichaqa Guesur runakunamanta Gerges runakunamanta, Amalec runakunamanta imaymana kaqninkuta sapa kutilla qechumuq (1 Sam. 27:1-12). Rey Akisqa manan yacharanchu Davidpa imachus ruwasqantaqa, chaymi payqa Saúl contra maqanakuq rishaqtinku Davidta runankunatawan ajllaran cuidaqnin soldadonkuna kananpaq, ichaqa Filistea runakunamanta wakin reykunan kamachiranku Davidpas runankunapas ama rinankupaq, jinan Davidqa runankunawan Ziqlag llaqtaman kutimpuran (1 Sam. 28:2; 29:1-11). Davidqa qhepamanmi rey kashaspa Gat runakunawan maqanakuran, ichaqa yaqachus jina mana rey Akista wañuchiranchu, Bibliaq nisqanman jina rey Akisqa Salomonpa tiemponpin kausasharanraq (1 Rey. 2:39-41).
Waynakuna, kallpachakushallaychis jujkuna qankunapi confianankupaq
8 Davidqa juj sasachakuypin tarikullarantaq. Paytaqa Jehová Diosmi rey kananpaq ajllaran, ichaqa kamachikuyta qallarinanpaqqa askha watakunaraqmi pacienciawan suyakunan karan (1 Sam. 16:13; 2 Sam. 2:3, 4). Chaymantapas Davidtaqa rey Saulmi qatiykachayta qallariran. Chaywanpas Davidqa manan pisikallpayaranchu, aswanpas kallpachakuranmi Israel runakunata enemigonkunamanta cuidananpaq (1 Sam. 27:1-12).
it-2-S 368 párr. 6
Llullakuy
Bibliaqa juchachanmi llullakuspa rimaytaqa, ichaqa manan chayraykuqa jujkunaman willashanachu mana yachanankutaqa. Jesusmi niran: “Aman Diospa kaqninkunataqa alqokunaman qonkichischu, amallataq perlaykichiskunatapas khuchikunaman wijch’unkichischu, paqtan saruchankuman, kutirimuspataq llik’irparisunkichisman”, nispa (Mat. 7:6). Jesuspas mayninpiqa manan llapantachu jujkunaman willaran, manataqmi tapukusqankumanpas kutichiranchu. Sichus paykunaman llapanta willanman karan chayqa jujkunatan llakiman churanman karan (Mat. 15:1-6; 21:23-27; Juan 7:3-10). Chay jinatan ruwaranku Abrahanpas, Isaacpas, Rahabpas, Eliseopas. Paykunaqa Jehová Diosta mana serviq runakunamanqa manan llapantachu willaranku (Gén. 12:10-19; cap. 20; 26:1-10; Jos. 2:1-6; Sant. 2:25; 2 Rey. 6:11-23).
Maskhasun ancha allin yachachikuykunata
¿Wañusqakuna yanapawasunmanchu?
Bibliaqa willanmi runa wañupuspaqa jallp’aman tukupusqanta, yuyaykusqankunapas chinkapusqanta (Salmos 146:4). Saulwan Samuelwanqa allintan yacharanku layqakunaman riyqa jucha kasqanta. Chaymi Saulqa kamachisqa Israel llaqtapi llapan layqakunata wañuchinankupaq (Levítico 19:31).
Jinaña Samuel espíritu jina kausashanmanraq karan chaypas, ¿kasukunmanchu karan chay layqaq waqyakusqanta? Manan riki. Chayta ruwaspaqa Diospa kamachisqantachá p’akishanman. Jinaspapas, Jehová Diosqa manan munaranchu Saulpa mañakusqanta uyariyta, chhaynaqa ¿chay layqachu Diosta kamachinman karan Samuelwan Saulta rimapayananpaq? Manapunin. Chay jinaqa chay layqaq chayachimusqan “Samuelqa” manan profeta Samuelchu karan. Aswanpas supaykunamanta jujnin millay espiritun karan. Paymi Samuelpas kanman jina rimaran.
9-15 MAYO
BIBLIAPI QORI JINA YACHACHIKUYKUNA | 1 SAMUEL 30, 31
“Jehová Diospa yanapayninta mañakuy”
w06-S 1/8 28 párr. 12
Jehová Diosta manchakusun, junt’aq sonqotaq kasun
12 Jehová Diosta manchakuspanmi Davidqa mana juchallikuranchu. Chaymantapas Diosta manchakusqanmi yanaparan yachaywan imatapas ruwananpaq. Saulmanta soldadonkunamantawan ayqekushaspan Davidqa runankunawan Ziqlag llaqtapi juj wata tawa killa tiyamuranku, chay llaqtaqa Filistea runakunaq llaqtanmi karan (1 Samuel 27:5-7). Juj kutinmi Davidqa soldadonkunawan karupi kasharanku, jinan Amalec runakunaqa Ziqlag llaqtata phawaykuspa kanaykuranku, warmikunata wawakunata uywakunata aparikuspataq ripuranku. Davidqa runankunawan llaqtaman kutimpuqtinkun chayta rikuspa waqaykuranku. Chay qhepamantaq soldadonkunaqa sinchita phiñakuspanku Davidta rumiwan ch’aqespa wañuchiyta munaranku. Davidqa sinchi llakisqan kasharan (Proverbios 24:10). Ichaqa Diosta manchakusqanraykun Diosta tapuran imachus ruwananta yachananpaq. Jinan Diospa nisqanta uyarispa soldadonkunawan Amalec runakunata qatiparanku aypanankukama, jinaspa llapa kaqninkuta qechumpuranku (1 Samuel 30:1-20).
Jehová yanapawanchis salvakunapaq
14 Davidqa imaymana sasachakuykunapin tarikuran (1 Sam. 30:3-6). Diospa yuyaychasqan kaspa qelqasqanpin reparanchis Jehová Dios paypi anchata interesakusqanta (leey Salmos 34:18; 56:8). Ñoqanchispipas kaqllatan interesakun. Payqa ‘llakisqa sonqoyoq’ “llakiq ñit’isqan” tarikuqtinchismi asuykamuwanchis. Chayqa Davidta jinan anchata kallpachawanchis. Paymi juj takinpi niran: “Anchatapunin munakuwanki, chaymi q’ochukuspa kusikusaq. Qanmi muchusqaykunata rikuranki, llakikusqaykunatapas yacharanki”, nispa (Sal. 31:7). Diosqa manan sasachakuynillanchistachu yachan, aswanpas kallpachawanchis sonqochawanchis iman. Chaytan juñunakuykunawan ruwan.
Maskhasun ancha allin yachachikuykunata
w05-S 15/3 24 párr. 8
1 Samuel libromanta allin yachachikuykuna
30:23, 24. Diospa llaqtanqa Números 31:27 textopi nisqanman jinan iñiqmasikunata yanapan. Chaymi rikuchin Jehová Diosqa iñiq t’aqapi yanapakusqanchista allinpaq qhawarisqanta. Chay jinaqa imapiña yanapakuspapas “tukuy almawanmi ruwananchis Jehová Diospaq jina, ama runakunapaq jinachu” (Colosenses 3:23).
16-22 MAYO
BIBLIAPI QORI JINA YACHACHIKUYKUNA | 2 SAMUEL 1-3
¿Imatan yachasunman Saulpaq Jonatanpaqwan Davidpa takisqanmanta?
w00-S 15/6 13 párr. 9
Umalliqninchiskunata respetasun
9 Davidqa llakisqan kasharan Saúl payta wañuchiyta munasqanmanta, chaymi Diosta niran: “Sinchi millay runakunan wañuchiyta munawanku”, nispa (Salmos 54:3). Chay qhepamantaq Diosta rogakuran: “¡Diosníy, auqaykunamanta jark’aykuway [...]. Sinchi millay runakunan noqa contra juñukunku. Manan juchallikuranichu, manan ima millaytapas ruwaranichu, manan ima juchaypas kanchu, chaypas paykunaqa phawaykamuwankun. ¡Rijch’ariy! ¡Yanapaykuway! ¡Imaynachus kasqayta qhawariy!”, nispa (Salmos 59:1-4). ¿Jayk’aqllapas chay jina sientekuranchischu juj umalliq mana allinta tratawaqtinchis? Chhaynapiña tarikuspapas Davidqa respetashallaranmi Saulta. Saúl wañupuqtinpas manan kusikuranchu, aswanmi takiran: “¡Ancha munasqan Saulwan Jonatanwanqa karanku! Wañuspankupas kausaspankupas manapunin t’aqanakurankuchu. Ankamantapas aswan phawaqmi karanku, leonmantapas aswan kallpayoqmi karanku. Israel warmikuna, Saulmanta waqaychis”, nispa (2 Samuel 1:23, 24). David jinan noqanchispas Diospa churasqan umalliqkunata respetananchis, manaña allintachu tratawasunman chaypas.
Traicionayqa tukuy tiempon dañota ruwashan
8 Bibliaqa rimallantaqmi junt’aq runakunamanta. Iskay runakunamanta yachasun. Ñaupaqta yachasun Jonatanmanta, payqa Davidpaqmi junt’aq karan. Rey Saulpa kuraq churin kasqanraykun payqa Israelpi rey kayta atiran. Ichaqa Diosmi Davidta ajllaran, chaywanqa manan celosochu churakuran, aswanpas respetaranmi Diospa decidisqanta. Manataqmi enemigonta jinachu qhawariran aswanpas munakuranmi Davidtaqa, jurarantaqmi payman junt’aq kananpaq. Capantapas espadantapas flechananpaq arcontapas qoykuranmi, chaywanmi rikuchiran David rey kananpaq ajllasqa kasqanta respetasqanta (1 Sam. 18:1-4). Chaymantapas, wañuytapas mana manchakuspan tukuy atisqanta ruwaran Davidta “kallpachananpaq”. Junt’aq kaspanmi amigonta kallpacharan khaynata: “Qanpunin Israelpi reyqa kanki, noqataq qanman qatiq kamachikuq kasaq”, nispa (1 Sam. 20:30-34; 23:16, 17). Chayraykuchá Davidqa Jonatán wañupuqtin llakikusqanta munakusqanta rikuchinanpaq juj takita ruwaran (2 Sam. 1:17, 26).
Maskhasun ancha allin yachachikuykunata
it-1-S 1122, párr. 2
Wayqey, panay
Bibliapin willan juj yuyaylla imatapas ruwaq runakuna “wayqey” nispa ninakusqankuta. Chaymi Tiro llaqtamanta rey Hiramqa Salomonta “wayqey” nispa niran, chaytaqa manan rey kasqankuraykullachu ninakuranku. Paykunaqa kuskan llank’aranku Diospa templota jatarichinankupaq, chaypaqmi maderata, rumita, jujkunatapas apamuranku (1 Rey. 9:13; 5:1-12). Davidmi takiran: “¡Mayna allinmi, ancha sumaqmi wayqe-panakunaq juj nisqalla kausayninkuqa!”, nispa. Chaypiqa manan tayta-mamamanta wayqentin kasqankumantachu rimashan (Sal. 133:1). Davidwan Jonatanwan manaña wayqentinchu karanku chaypas paykunaqa wayqentinpas kankuman jinan yanapanakuranku. Chaymi Davidqa Jonatanta “wayqey” nispa niran (2 Sam. 1:26). Chaymantapas “wayqey” nispan ninakullankutaq kuska llank’aq runakunapas, mana allinta ruwanankupaqña kanman chaypas (Prov. 18:9).
23-29 MAYO
BIBLIAPI QORI JINA YACHACHIKUYKUNA | 2 SAMUEL 4-6
“Yachananchismi Jehová Dios manchakuyta”
w05-S 15/5 17 párr. 7
2 Samuel libromanta allin yachachikuykuna
6:1-7. Davidqa Diospa arcantan carretapi apayta piensaykuran, paypa qhawarisqanman jina allinña karan chaypas, manan Diospa kamachisqanman jinachu karan; chaymi mana allinpichu chayqa tukuran (Éxodo 25:13, 14; Números 4:15, 19; 7:7-9). Uzah runapas Diospa arcanta llamiykuqtinqa paypa piensasqanman jinaqa allinña karan chaypas; manan Diospa kamachisqanman jinachu karan.
w05-S 1/2 27 párr. 20
Jehová Diosqa chanillantan imatapas ruwan
20 Uzah runaqa yacharanmi Diospa kamachikuyninkunata. Arcaqa Dios chaypi kashasqantan rikuchiran. Chaymi kamachikuy simipi niran autorizasqa runakunalla chayta llamiykunankuta, wakin runakuna llamiykuqtinqa wañunankun karan (Números 4:18-20; 7:89). Chaymi Diospa arcantaqa mana comuntachu apananku karan. Uzah runaqa leví ayllumantan karan, ichaqa manan sacerdotechu karan, chaymi payqa allinta yacharan Diospa kamachikuyninkunata. Chaymantapas Diospa arcanqa 70 watakuna jinan papanpa wasinpi allin waqaychasqa karan (1 Samuel 6:20–7:1). Chaymi Uzah runaqa arcamanta kamachikuytaqa wawa kasqanmantapacha allinta yacharan. Chay qhepamanñan Davidqa Diospa arcanta Jerusalenman apayta munaran.
w05-S 1/2 27 párr. 21
Jehová Diosqa chanillantan imatapas ruwan
21 Yachasqanchis jina, Jehová Diosqa yachanmi imachus piensashasqanchista. Biblian willan Uzah runaqa Diospa contranpi juchallikusqanta, yaqapaschá Jehová Diosqa rikuran chay runaqa munasqanman jinalla imatapas ruwasqanta (Proverbios 11:2). Yaqapaschá payqa jujkunamanta aswan allinpaq qhawarikuran familian chay arcata unayña waqaychasqanrayku (Proverbios 8:13). Otaq mana piensaranchu Jehová Dios arcanta cuidananta, jinaspa urmananta piensaspa llamiykuran. Imaynaña kaqtinpas Jehová Diosqa chanillantan ruwaran. Diosqa rikuranchá chay runaq sonqonqa mana allin kasqanta, chaymi payta wañuchiran (Proverbios 21:2).
Maskhasun ancha allin yachachikuykunata
w96-S 1/4 29 párr. 1
Jehová Diosman llakikuyniykita saqey
Uzah runaq wañusqanmantaqa Davidpas juchayoqmi karan, paymi Israelpiqa rey kasharan. Davidqa phiñakuranmi Jehová Dios Uzah runata wañuchisqanmanta, chay qhepamantaq manchakuran Dioswan rimayta. Chaywanmi yachanchis Dios sonqo runapas sasachaypi tarikuspaqa mayninpi mana allinta ruwananta (2 Samuel 6:8, 9). Davidqa manan chay kutipi Jehová Diospi confiaranchu, chaymi Diospa kamachisqanta mana kasukuranchu. ¿Noqanchistapas chay pasawasunmanchu? ¿Jehová Dioswanchu phiñakunanchis paypa kamachisqanta mana kasukusqanchisrayku sasachaypi tarikuqtinchis? (Proverbios 19:3).
30 MAYO-5 JUNIO
BIBLIAPI QORI JINA YACHACHIKUYKUNA | 2 SAMUEL 7, 8
“Jehová Diosmi Davidwan rimanakun”
“Kamachikusqaykiqa wiñaypaqmi tajyanqa”
Davidpa juj templota sayarichipuyta munasqanqa Diospa sonqonmanpunin chayaran. Chaymi Jehová Diosqa, munasqanman jina prometeran Davidpa mirayninmanta juj kamachikuqta wiñaypaq churananpaq. Profeta Natanwanmi Davidman willachiran: “Aylluykipas suyuykipas ñaupaykipiqa kashallanqapunin, kamachikusqaykiqa wiñaypaqmi tajyanqa”, nispa (versículo 16). ¿Pitaq chay ayllunmanta lloqsiq wiñaypaq kamachikuqri? (Salmos 89:20, 29, 34-36).
“Kamachikusqaykiqa wiñaypaqmi tajyanqa”
Nazaret llaqtayoq Jesusmi karan. Juj angelmi Jesuspa nacenanmanta willashaspa niran: “Jehová Diosmi ñaupa taytan Davidpa kamachikunanpi churanqa. Jinan Jacobpa mirayninta wiñaypaq kamachinqa, kamachikuynintaq mana tukukuq kanqa”, nispa (Lucas 1:32, 33). Jesucristotaqa manan runachu ajllaran kamachikunanpaqqa, aswanpas Jehová Diosmi ajllaran promesanta junt’ananpaq. Payqa junt’anpunin ima prometekusqantapas (Isaías 55:10, 11).
Diospa gobiernonpi iñisun
14 Chaymi karan Davidwan Diospa rimanakusqan (leey 2 Samuel 7:12, 16). Jehová Diosmi Davidman prometeran Mesiasqa paypa mirayninmanta kananta (Luc. 1:30-33). Chay jinapin Jehová Diosqa astawan sut’incharan piqpa familianmanta Mesías jamunanta. Diosmi niran Davidpa mirayninmanta jamuqqa Diospa gobiernonpi kamachinanpaq derechoyoq kasqanta (Ezeq. 21:25-27). Chay jinapin Davidpa kamachikuyninqa “wiñaypaq tajyanqa”. Davidpa mirayninqa wiñaypaqmi kamachikushallanqa “intiq k’anchashanankama” (Sal. 89:34-37). Jesuspa kamachikuyninqa otaq Diospa gobiernonqa manan jayk’aqpas waqllipunqachu, ruwasqankunapas wiñaypaqmi kanqa.
Maskhasun ancha allin yachachikuykunata
it-2-S 1168 párr. 1
Tukukuy p’unchaykuna
Profeta Balaampa willasqan. Israel runakuna Diospa prometesqan jallp’aman manaraq jaykushaqtinkun profeta Balaamqa Moab nacionmanta rey Balacta niran: “Manaraq ripushaspaymi willaykuyta munayki imaynatachus chay llaqta qanpa suyuykita jamuq p’unchaykunapi ruwanqa chayta, nispa. [...] Juj runatan rikushani, payqa jamuq p’unchaykunapin rikhurinqa, sinchi karupin payta rikushani. Payqa ch’aska jinan Jacobpa mirayninmanta lloqsimushan, juj reymi Israelmanta jatarimushan. Moabpa umantan sarunqa, Shet runakunatan llapanta t’ustunqa”, nispa (Núm. 24:14-17). Chay profeciapi ch’aska jina k’anchariqqa rey Davidmi karan, paymi Moab runakunata maqanakuypi atipaspa kamachipuran (2 Sam. 8:2). Chay profecía jamuq p’unchaykunamanta otaq tukukuy p’unchaykunamanta rimaspaqa, willasharan David Israelpi rey kasqan p’unchaykunamantan. Ichaqa Davidpa ruwananmanta Bibliapi willaspaqa, señorninchis Jesuspa ruwananmantawanmi willashan. Chay jinaqa Balaampa willasqanqa Jesuspipas junt’akunqan, paymi jamuq p’unchaykunapi llapa enemigonkunata atipanqa (Isa. 9:7; Sal. 2:8, 9).
6-12 JUNIO
BIBLIAPI QORI JINA YACHACHIKUYKUNA | 2 SAMUEL 9, 10
“Davidqa sumaq sonqoyoq runan karan”
w06-S 15/6 14 párr. 6
¿Atisunmanchu kusisqa kausayta?
Davidmi qelqaran: “Kusisamiyoqmi pisi kallpayoq wajchata yuyarikuqqa, mana allin p’unchaypin Señor Diosqa payta qespichinqa. Señor Diosmi paytaqa waqaychanqapas kausachinqapas, kay pachapiqa kusisamiyoqmi kanqa”, nispa (Salmos 41:1, 2). Davidqa sumaqtan yanaparan Mefiboset-ta, payqa wist’un karan, Jonatanpa wawantaqmi karanpas. Chayta ruwaspan Davidqa rikuchisharan imaynatachus wajcha runakunata yanapasunman chayta (2 Samuel 9:1-13).
w05-S 15/5 17 párr. 11
2 Samuel libromanta allin yachachikuykuna
9:1, 6, 7. Davidqa junt’aranmi Jonatanman prometesqanta. Noqanchispas kallpachakunanchismi imachus rimasqanchista junt’ananchispaq.
w02-S 15/2 14 párr. 10
Sasachakuyninkuta aguantaranku
10 Davidqa Jonatanta munakuspan payman prometesqanta junt’aran, jinan Jonatanpa wawanta sumaqta yanaparan. Abuelon Saulpa llapa chajrankunatan payman qopuran, Zibatataq kamachiran chaykunata qhawarinanpaq. Zibaqa ñaupaqpin rey Saulpa kamachin karan. Chaymantapas Davidqa Mefiboset-tan niran: “Wasiypin sapa p’unchay mijunki”, nispa (2 Samuel 9:6-10). Chayta uyarispaqa Mefibosetqa kusikuranchá, payqa wist’u runan karan, paypaqqa sasachá ima ruwaypas karan. Noqanchispas David jinan sasachaypi tarikuqkunata sumaqta yanaparinanchis.
Maskhasun ancha allin yachachikuykunata
it-1-S 284
Sunkha
Ñaupaq tiempopiqa Israel runakunapas juj llaqtamanta runakunapas sunkhayoq kaytaqa allinpaqmi qhawariqku. Diospa kamachikuyninpipas niranmi Israel runakuna sunkhankuta ama rutukunankupaq (Lev. 19:27; 21:5). Chaytaqa kamachinman karan wakin runakuna diosninkuta yupaychanankupaq chayta ruwasqankuraykun.
13-19 JUNIO
BIBLIAPI QORI JINA YACHACHIKUYKUNA | 2 SAMUEL 11, 12
“Ama munapayasunchu mana allin ruwaykunata”
Satanaspa trampankunamanta ayqekusun
10 Kunanqa yachasun rey Davidmanta. Payqa junt’aq sonqon Jehová Diospaq karan. Chaymi Jehová Diosqa imaymanata payman qoran, guerrakunapipas atipachiranmi. Davidqa allin reqsisqa runan karan, chaykunamantan Jehová Diosta mayta agradecekuran (Sal. 40:5). Tiempowanmi ichaqa Davidqa sinchi munapayaqman tukupuran. Payqa askha esposakunayoqña karan chaypas, juj casarasqa warmitan sinchitapuni munapayaran. Chaymi chay warmiwan puñuspa Jehová Dios contra juchallikuran, chay warmi onqoq rijurisqanta yachaspataq qosanta wañuchinankupaq kamachiran (2 Sam. 11:2-15). Jehová Diosqa llapa chay ruwasqankunatan qhawamusharan. Davidqa jatunchakuq sinchi munapayaq kasqanraykun jatun juchakunaman urmaran. Ichaqa juchankunamanta pesapakuspan Jehová Diospa yanapayninta mañakuran, chaymi Jehová Diosqa payta perdonaran (2 Sam. 12:7-13).
¿Imaraykun Diosta kasukuna, imaynatan chayta ruwananchis?
15 Jehová Diosmi Davidta churaran Israel llaqtata kamachinanpaq. Chaymi payqa atiyniyoq runa karan, mayninpin ichaqa mana allintachu kamachiran, Dios contrataq sinchitapuni juchallikuran (2 Sam. 11:14, 15). Chaywanpas kasukuq kasqantan rikuchiran Jehová Diospa wanachisqanta chaskikuspa. Diosmantaqmi imayna sientekusqanta willakuran, kallpachakurantaq tukuypi Diosta kasukunanpaq (Sal. 51:1-4). K’umuykukuq kasqanraykun warmikunaq consejasqantapas uyarikuran (1 Sam. 19:11, 12; 25:32, 33). Manataqmi kaq juchakunapiqa urmaranchu, Jehová Dios serviytan ñaupaqman churaran.
Diospa siminwanmi allinta educananchis conciencianchista
7 Manan juchapiraqchu ni llakikuykunapiraqchu tarikunanchis Diospa siminta kasukunapaqqa. Bibliapiqa imaymana ejemplokunan kashan ñaupa runakunamanta. Chaykunatan leenanchis chaypitaqmi piensananchis. Proverbios 1:5 textopin nishan: “Yachayniyoqpas chaykunata uyarispaqa aswan yachayniyoqmi kanqa”, nispa. Davidpi piensasun. Payqa qosayoq warmiwanmi pantaran. Chaywanqa imaymana llakikunapin tarikuran (2 Sam. 12:7-14). Chay willakuyta leesqanchisman jinan tapukunanchis: “¿Imatan David ruwanman karan ama chay juchaman urmananpaq? Noqa chhaynapi tarikuyman chayri, ¿imatan ruwayman? ¿José jinachu ayqekuyman icha David jinachu juchallikuyman?”, nispa (Gén. 39:11-15). Manan chay ratollapichu piensananchis, qhepaman imakunachus kanqa chaypin mastaqa piensananchis. Chhaynapin astawan cheqnikusun mana allin ruwaykunata.
Maskhasun ancha allin yachachikuykunata
it-1-S 639 párr. 3
David
Jehová Diosqa rikusharanmi juchallikusqankuta, jinan sut’iman orqoran Davidpa ruwasqanta. Sichus Jehová Dios Moisesman qosqan kamachikuyman jina juzgasqa kanankuta munanman karan chayqa, Davidpas Bat-sebapas wañuchisqan kankuman karan, jinallataq Bat-sebaq wijsanpi kaq wawapas (Deut. 5:18; 22:22). Jehová Diosmi ichaqa kay kutipi paykunata juzgaran, jinaspa Davidta khuyapayaran paypa mirayninmanta Diospa gobiernonpi kamachikunanpaq prometesqanta junt’ananrayku (2 Sam. 7:11-16). Chaymantapas Diosqa yacharanmi Davidqa jujkunata khuyapayasqanta (1 Sam. 24:4-7; tupanachiy Sant. 2:13). Rikurantaqmi Davidpas Bat-sebapas juchankumanta cheqaqtapuni pesapakusqankuta (Sal. 51:1-4). Chhaynaña kaqtinpas Jehová Diosqa castigaranmi paykunata, profeta Natanwanmi Davidman willachiran: “Kikin aylluykimantan qanpaq mana allinta jatarichisaq”, nispa (2 Sam. 12:1-12).
20-26 JUNIO
BIBLIAPI QORI JINA YACHACHIKUYKUNA | 2 SAMUEL 13, 14
“Amnonqa payllapi piensasqanraykun familianman llakita apamuran”
it-1-S 34
Absalón
Amnonta wañuchisqanku. Absalonpa panan Tamarqa sumaq rijch’ayniyoq warmin karan. Amnonqa Absalonpa kuraq hermanastronmi karan, payqa ima jinaraqmi Tamarwan kayta munaran. Jinan payqa onqosqamanta pasachikuspa puñunapi samasharan, jinaspa jujkunata valekuran: “Tamarta nipuwaychis mijunata wayk’uspa cuartoyman apamunanpaq”, nispa. Chaymi Tamarqa cuartonman jaykuran, Amnontaq payta jap’ispa violaran. Chay qhepamanqa Amnonqa sinchitan Tamarta cheqnikapuran, jinaspa wasinmanta qarqopuran. Jinan Tamarqa llakikuymanta uman pataman usphata churakuran, sumaq p’achantapas llik’ikuranmi, chay p’achataqa reypa ususinkunallan churakuran. Absalonqa yacharuranmi Amnonpa ruwasqanta, yacharantaqmi Amnonqa Tamarta ima jinaraq munakusqantapas. Absalonmi ichaqa panan Tamarta niran Amnon contra ama quejakunanpaq, chay qhepamantaq pananta wasinman apapuran chaypi tiyananpaq (2 Sam. 13:1-20).
Yachananchismi controlakuq kayta
11 Bibliapiqa kallantaqmi mana allin ejemplokunapas. Paykunaqa manan cuerponkuta kamachiyta atirankuchu chaymi mana allinkunapi tarikuranku. Jujninmi kashan Proverbios 7 capitulopi willasqan mana yuyayniyoq wayna. Jujnintaq Amnón, payqa cuerponpa munasqanta ruwaspan mana allinkunapi tarikuran (2 Sam. 13:1, 2, 10-15, 28-32). Tayta-mamakunapas yaqapaschá chay ejemplokunamanta wawankunawan rimankuman familiapi Bibliata estudiaspanku. Chhaynapin paykunaqa yachanqaku cuerponku kamachiyta; allin yuyaywantaq imatapas ruwanqaku.
it-1-S 34
Absalón
Baal-hazor llaqtapin Absalonqa ovejakunaq millmanta rutuy tiempopi jatun mijuyta wayk’uchinanpaq alistakuran, chay llaqtaqa Jerusalén llaqtamanta wichay ladopin tarikuran. Jinan payqa rey Davidtapas wawankunatapas invitaran chay mijuyman rinankupaq. Davidmi ichaqa “manan riyta atisaqchu” niran. Chaymi Absalonqa Davidta valekuran paypa rantinpi phiwi churin Amnonta kachananpaq (Prov. 10:18). Chay mijuypin Amnonqa kusisqa vinota ujasharan, jinan Absalonqa kamachinkunata kamachiran Amnonta wañuchinankupaq. Chay qhepamanmi Davidpa wakin wawankunaqa Jerusalenman kutipuranku, Absalonmi ichaqa Guesur llaqtaman ayqekuran, chaypin abuelon kamachikuran (2 Sam. 13:23-38). Chay pasasqanwanmi junt’akusharan profeta Natanpa rimasqan, paymi Davidman willaran kikin familian pay contra mana allinkuna ruwananta (2 Sam. 12:10).
Maskhasun ancha allin yachachikuykunata
g04-S 22/12 8, 9
Sumaq sonqoyoq kaymi aswan allinqa munay rijch’ayniyoq kaymantaqa
Davidpa wawan Absalonmanta yachasun, payqa munay rijch’ayniyoqmi karan, ichaqa millay runan karan. Bibliapin nin: “Absalonqa umamanta chakikama munay sijllan karan. Israel suyupiqa manataqmi pay jina ancha sumaq rijch’ayniyoqpas allin reqsisqapas karanchu”, nispa (2 Samuel 14:25). Ichaqa rey kayta munaspan payqa papan contra jatariran. Chaymantapas papanpa warminkunawanmi puñuran. Chaykunata ruwasqanraykun Diosqa castigaran, jinan Absalonqa millay wañuyta tariran (2 Samuel 15:10-14; 16:13-22; 17:14; 18:9, 15).
¿Munawaqchu Absalón jina runawan amigontin kayta? Manan ¿riki? Absalonqa munay rijch’ayniyoqña karan chaypas payqa q’otukuq, jatunchakuq runan karan, chhayna kasqanraykun millay wañuyta tariran. Bibliapiqa willanmi wakin runakuna munay rijch’ayniyoqña kashaspapas yachaywan imatapas ruwasqankuta. Paykunamanta rimaspaqa allin yuyaywan imatapas ruwasqankumantan astawanqa willan manan munay rijch’ayniyoq kasqankumantachu.
27 JUNIO-3 JULIO
BIBLIAPI QORI JINA YACHACHIKUYKUNA | 2 SAMUEL 15-17
“Absalonqa jatunchakuq kaspan reypa contranpi sayariran”
it-2-S 693
Precursor
Ñaupaq tiempopiqa wakin reykunan carretankuq ñaupaqenta askha runata phawachiqku, paykunaq phawasqanta rikuspan jujkunaqa yacharanku rey jamushasqanta, jinaspapas chay runakunan reyta makilla yanapaqku (1 Sam. 8:11). Chaychá Absalonpas Adoniaspas pisqa chunka phawaqkunata carretankuq ñaupaqenta phawachiranku, paykunaqa munarankun jujkuna reyta jina qhawarinankuta, chayta ruwaspan paykunaqa rikuchisharanku reypa contranpi jatarishasqankuta (2 Sam. 15:1; 1 Rey. 1:5).
Kacharichiq Diosta servisun
5 Biblian willan mana allin runakunawan mana juñunakunamanta. Jujninmi rey Davidpa churin Absalón. Payqa allin rikch’ayniyoqmi karan. Imaynan Saqrapas jujpa kaqninta munapayaran, chhaynatan paypas taytanpa kamachikuyninta munapayaran. Israelitakunatan yanapaq tukuran, nirantaqmi rey Davidqa paykunapi mana interesakusqanta, chhaynapin taytanpa kamachikuyninta qechuyta munaran. Edén huertapi Satanaspa ruwasqanta jinan Absalonpas ruwaran, allin runa jinan reqsichikuran, taytantataqmi tumparan mana kaqmanta (2 Sam. 15:1-5).
it-1-S 1113
Hebrón
Tiempowanmi Davidpa wawan Absalonqa Hebrón llaqtata riran, chaypin payqa papan contra sayariran rantinpi rey kayta munaspa (2 Sam. 15:7-10). Hebrón llaqtapin Davidqa qallariypi rey jina kamachikuyta qallariran, chaymi chay llaqtaqa allin reqsisqa karan, chayta yachaspapaschá Absalonpas chaypi papan contra sayarispa rey jina kamachikuyta qallariran, chaymantapas Absalonqa chay llaqtamantan karan. Unay watakuna qhepamanmi Davidpa nieton rey Rehoboamqa chay llaqtata jujmanta sayarichiran (2 Crón. 11:5-10). Chaymantapas tiempowanmi wakin judío runakunaqa Babiloniamanta Judá llaqtaman kutimpushaspanku Hebrón llaqtaman tiyaq ripuranku (Neh. 11:25).
Maskhasun ancha allin yachachikuykunata
Manan imatapas creenapachachu
11 Mayninpiqa yaqapaschá pipas noqanchismanta mana kaqta rimanman otaq waki-wakillanta imatapas rimanman. Chaymi pasaran rey Davidpa tiemponpi Mefibóset sutiyoq runawanpas. Paymanmi Davidqa abuelon Saulpa llapa jallp’ankunata qopusqa (2 Sam. 9:6, 7). Tiempoq pasasqanman jinan Mefibosetmanta mana allin willakuyta Davidqa uyarisqa. Jinan Davidqa chayta creespa llapa jallp’ankunata qechupusqa (2 Sam. 16:1-4). Mefibóset kikinwan rimaspañan Davidqa cuentata qokuran mana allin ruwasqanta. Jallp’ankunatapas manañan llapantachu qopuran (2 Sam. 19:24-29). Sichus David chay willakuy chaskisqan cheqaqchus manachus chayta allinta tapukunman karan chayqa, manan chay injusticia pasanmanchu karan.