Jesusqa discipulonkunapiwanmi tutallamanta Jerusalén llaqtaman risharan lunes 10 de nisán p’unchaypi, ñan kinsa p’unchayña kasharan Betania llaqtachaman chayamusqankumanta. Rishaqtinkun Jesusqa yarqachikuran, chaymi raphiyoq higos sach’ata rikuspa chayman achhuykuran.

Chaykunaqa marzo killapin pasasharan, higos sach’akunan ichaqa junio killapiraq ruruqku. Ichaqa ñataq raphichankuna lloqsimusqaña chayqa, Jesusqa “rurushanpaschá” nispan chay sach’aman achhuykuran, ichaqa manan ima rurutapas tariranchu. Chaymi Jesusqa niran: “Amaña jayk’aqpas pipas qanmanta ruruta mijuchunchu”, nispa (Marcos 11:14). Jinan chay sach’aqa kaq rato ch’akipuyta qallariran, paqaristin p’unchayñan ichaqa Jesús willaran imaraykus ch’akichipuran chayta.

Jerusalenman chayaqtinkun Jesusqa temploman riran. Chaypin payqa 30 watapi Pascua fiestapi ruwasqanta jina ruwaran (Juan 2:14-16). Templomantan “vendeqkunata rantiqkunatawan jawaman qarqomuyta qallariran, qolqe cambiaqkunaq mesankunatapas paloma vendeqkunaq tiyanankunatapas t’ijrarpariranmi” (Marcos 11:15). Jark’aranmi temploq pationllantaña llaqta ukhuman imatapas pasachiy munaqkunatapas.

Chaymantan Jesusqa chay qolqe cambiaqkunata, animalkuna vendeqkunatawan niran: “¿Manachu qelqasqa kashan: ‘Wasiyqa “llapa nacionmanta runakunaq mañakunan wasi” nisqan kanqa’, nispa? Qankunataq ichaqa suwakunaq t’oqonman tukuchipusqankichis”, nispa (Marcos 11:17). ¿Imaraykun Jesús paykunata “suwakuna” nispa niran? Vendesqanku animalkunaq precionta nishuta wichachisqankuraykun.

Jesuspa chaykuna ruwasqanmanta yachaspankun umalli sacerdotekuna, kamachikuy simita yachachiqkuna, juj umalli kaqkunapiwan Jesusta wañuchinankupaq rimanakuranku, ichaqa llapa runakuna Jesusman risqankuraykun mana imatapas ruwayta atirankuchu.

Jerusalenmanqa manan judío runakunallachu jamuranku, judioman tukupuq runakunapas askhan jamuranku. Paykunamanta wakinmi karan griego runakuna. Paykunan griego sutiyoq Felipeman achhuykuspa niranku: “Jesustan rikuyta munashayku”, nispa. Felipetaq Andresman rispa chayta willaran. Jinan iskayninku Jesuspa kasqanman riranku chayta willaq, payqa templollapiraqmi kashanman karan.

Jesuspa wañuchisqa kanan tiempoqa cercañataq kasharan chayqa, payqa manan lliu runaq imapas yachay munasqantachu yachachinan karan, nitaq aswan reqsisqa kaytachu maskhanan karan. Chaymi iskaynin apostolninkunata niran: “Tiempon chayamunña runaq Churin jatunchasqa kananpaq. Cheqaqtapunin niykichis: Manachus trigo pampaman chayanman, manataqchus wañunmanpas chayqa, sapallanmi qhepanman; wañuspanmi ichaqa askhata rurunqa”, nispa (Juan 12:23, 24).

Jesusqa ch’ulla trigo muju jinallan karan kausashaspaqa, wañusqanwanmi ichaqa askha runakunata yanapanan karan wiñay kausayman chayanankupaq, imaynan trigopas pampaman chayaspa wiñamun jinaspa askhata rurun jinata. Jesusqa Diosta tukukuykama pay jina serviqkunamanmi chay wiñay kausayta qonan karan, chaymi niran: “Pipas vidanta munakuqqa, chinkachinqan, kay pachapi vidanta cheqnikuqmi ichaqa wiñay kausaypaq waqaychanqa”, nispa (Juan 12:25).

Jesusqa manan payllapichu piensasharan chayta nispaqa, chaymi niran: “Pipas serviqniy kayta munaqqa qhepayta jamuchun, maypichus kasaq chaypin serviqniypas kashanqa. Pipas serviwaqtaqa Yayaymi allinpaq qhawarinqa”, nispa (Juan 12:26). Chhaynaqa Yayaq allinpaq qhawarisqankunaqa Jesuswan kuskan kamachikunqaku.

Chaymantan Jesusqa ñak’arispa wañunanpi piensaspa niran: “Kunanqa sinchi llakikuymi jap’iwashan. ¿Ima nisaqtaq? Yayáy, kay horamanta salvaway. Ichaqa kay horapaqpunin noqaqa jamurani”, nispa (Juan 12:27). Jesusqa Diospa llapa kamachikusqantan ruwayta munaran, chaymi mana chhayna wañuymantapas ayqeyta munaranchu.

10 de nisán lunespin Jesusqa templopi rimaran wañupunanmanta. Payqa piensasharanmi wañuyninwan Dios imayna qhawarisqachus kanan karan chaypi, chaymi Diosta niran: “Yayáy, sutiykita jatunchay”, nispa. Jinan cielomanta juj kunka nimuran: “Jatunchaniñan, wajmantataqmi jatunchasaqpas”, nispa (Juan 12:27, 28).

Chayta uyarispan wakinqa piensaranku rayo t’ojamunanpaq, wakintaq niranku: “Juj angelmi rimayramun”, nispa (Juan 12:29). Chay uyarisqankuqa Jehová Diospa kunkanpunin karan. Ichaqa manan chay kutillapiraqchu Diospa kunkanqa uyarikuran Jesús kay pachapi predicayta qallarisqanmantaqa.

Kinsa wata kuskan ñaupaqta Jesús bautizakushaqtinpas uyarikuranmi Diospa kunkanqa, chaypin bautizaq Juanqa Diosta uyariran: “Kaymi Churiyqa, paytan munakuni”, nispa nimuqta. 32 watapi Pascua fiesta qhepata Jesuspa rijch’aynin jujnirayman tukuqtinpas Santiagowan, Juanwan, Pedrowan ima Diosta uyariranku: “Kaymi munakusqay Churiyqa, payqa sonqoypaq jinan, payta uyariychis”, nispa nimuqta (Mateo 3:17; 17:5). Templopin ichaqa askha runakuna Diospa kunkanta uyariranku.

Chaypin Jesusqa niran: “Chay kunkaqa manan noqaraykuchu uyarikun, aswanmi qankunarayku”, nispa (Juan 12:30). Chaywanmi Diosqa rikuchisharan Jesusqa paypa wawan Cristo kasqanta.

Jesusqa Diospaq jina kausasqanwanmi rikuchiran lliu runapas imaynatachus kausanan karan chayta, rikuchillarantaqmi Saqraqa wañuchinapaq jina kasqantapas, chaymi payqa niran: “Kunanmi kay pachaqa juzgasqa kashan, kunanmi kay pacha kamachiqpas qarqosqa kanqa”, nispa. Chaymantataq paypa wañuynin runakunaq allinninpaq kananta rikuchinanpaq niran: ‘Warkusqa kaspaymi imaymana clase runakunata noqaman jamuchisaq’, nispa (Juan 12:31, 32). K’aspipi warkusqa wañuyninwanmi Jesusqa askha runakunata kausayman pusanan karan.

Jinan runakunaqa Jesusta niranku: “Kamachikuy simipi yachasqaykuman jinaqa, Cristoqa wiñaypaqmi qhepakunan karan; chhaynaqa, ¿imaynapitaq qanri nishanki: ‘Runaq Churinqa warkusqan kanan’, nispa? ¿Pitaq chay ‘runaq Churin’ nisqaykiri?”, nispa (Juan 12:34). Chay runakunaqa imaymanataña rikushaspapas, Diospa kunkanta uyarishaspapas manapunin Jesuspi iñirankuchu.

Chaymantan Jesusqa k’anchaywan comparakuspa niran: “Juj chikantawanmi k’anchayqa qankunawan kashanqa. Chayrayku, k’anchay qankunawanraq kashaqtin puriychis, chhaynapi tutayaq mana atipanasuykichispaq [...]. K’anchay qankunawanraq kashaqtinqa chay k’anchaypi iñiychis”, nispa (Juan 8:12; 9:5; 12:35, 36). Chaykunata nispan Jesusqa ripuran ama chay p’unchaypi wañuchinankupaq. Payqa 14 de nisán p’unchaypiñan k’aspipi warkusqa wañunan karan (Gálatas 3:13).

Judiokuna Jesuspi mana iñisqankuqa profeta Isaiaspa willasqantan junt’asharan. Paymi willasqaña paykunaq ñawin ñausayachisqa jina kananta, sonqonkupas rumiyachisqa kananta, chaymi paykunaqa mana Diosman kutirikurankuchu (Isaías 6:10; Juan 12:40). Paykunaqa manapunin iñirankuchu Jesús jamunan karan chay salvaq kasqanpi.

Ichaqa karanmi Jesuspi iñiq askha umallikuna, wakinmi karan Nicodemo, Arimatea llaqtayoq José ima. Llapankupas decidinankun karan chay iñiyninkuman jinachus imatapas ruwananku karan, icha sinagogamanta qarqosqa kayta manchakuspachu, “runakunaq jatunchasqan kayta” munaspachu ch’inlla kananku karan chayta (Juan 12:42, 43).

Jesusqa nillarantaqmi: “Pipas noqapi iñiqqa manan noqallapichu iñishan, kachamuwaqniypi iman iñishan; noqata rikuwaqpas kachamuwaqniytawanmi rikushan”, nispa. Diosmantataq Jesús tukuy imatapas yacharan chayqa, lliumi paytaqa tukuy yuyaywan uyarinanku karan, chaymi payqa niran: “Pipas mana uyariwanchu nitaq simiytapas chaskikunchu chayqa, ñan paypaqqa kanña juchachaqnin. Paytaqa rimasqay simin tukukuy p’unchaypi juchachanqa”, nispa (Juan 12:44, 45, 48).

Jesusqa nillarantaqmi: “Noqaqa manan munasqayman jinachu rimani, aswanmi kachamuwaqniy Yaya kamachimuwaran imatachus ninayta [...]. Chaymantapas yachanin paypa kamachikusqanqa wiñay kausayman apaq kasqanta”, nispa (Juan 12:49, 50). Jesusqa chay p’unchaykunallapin llapan paypi iñiqkunarayku wañunan karan (Romanos 5:8, 9).