INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower
INTERNETPI BIBLIOTECA
Watchtower
quichua (imbabura)
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONGUNA
  • TANDANAJUICUNA
  • bt cap. 4 págs. 31-39
  • ‘Na estudiashca yangalla gentecuna’

Cai agllashca videoca nara tiapanllu.

Shuj jarcaimi tiapan, cunan horasca descargaitaca na ushapanguichu.

  • ‘Na estudiashca yangalla gentecuna’
  • Tucui ladocunapi Taita Diospa Gobiernomanda villachipashunchi
  • Subtitulocuna
  • Cai temamandallata parlajuj información
  • Na “ñucanchi ushaihuanlla” canllu (Hechos 3:11-26)
  • “Imata uyashcata, imata ricushcata parlanataca nimamanda na saquita ushanchichu” (Hechos 4:1-22)
  • ‘Tucuicuna tandanajushpa Taita Diosta mañanajurca’ (Hechos 4:23-31)
  • “Gentecunataca na llullashcanguichu. Sino Taita Diostami llullashcangui” (Hechos 4:32-5:11)
  • Pedroshna ñaupaman catipashunchi
    Jehová Diospa Reinomandami Villajun 2023
Tucui ladocunapi Taita Diospa Gobiernomanda villachipashunchi
bt cap. 4 págs. 31-39

CAPÍTULO 4

‘Na estudiashca yangalla gentecuna’

Apostolcuna na manllashpa sirvijpimi Jehová Diosca bendiciarca

Hechos 3:1-5:11​manda japishcami can

1, 2. Pedropash, Juanbash ¿ima milagrotata rurarca?

CHISHI indi ninanda rupachijujpipash ashtaca ashtaca gentemi purinajun. Judío religionda catijcunapash, Jesusta catijcunapash ña casi “Taita Diosta mañana horaspimi” templo huasiman rinajun (Hech. 2:46; 3:1).a Chai ashtaca ashtaca gentecunapa chaupita rishpami Pedropash, Juanbash templopa juyailla pungu nishcaman chayan. Bulla bulla cajpipash, gentecuna shinllita purinajujpipash suchu nacirishca runagu caridadta ninanda caparishpa mañajmi uyarin (Hech. 3:2; 4:22).

2 Cai ishcai apostolcuna paipaman ashtahuan quimirimujpica, suchu runaguca cutin cutin chaitallata nishpami caridadta mañashpa catin. Paipa ñaupapi shayarijpicarin culquitami caragrin yashpami cushijun. Shinapash Pedroca: “Ñucaca ni culquita, ni orotapash na charipanichu. Pero ñuca ima charishcagutami canmanga caragrini. Quiquindaca Nazaret llactamanda Jesuspa shutipimi jatarishpa puri nishpa mandani” nirca. Pedro maquimanda japishpa shayachijpi, primera vez chai runagu shayarijta ricushpaca gentecunaca ninandami manllarirca (Hech. 3:6, 7). Chai runaguca paipa chaquicuna sano cashcata ricushpa, primera vez pasoi ushashpaca manllarishcami quedashcanga. Shinaca ¿nachu paica ninanda cushijushpa, caparishpa Diosta alabanga?

3. Pedroca ¿ima regalotata jambishca runamanbash, shuj gentecunamanbash curca?

3 Gentecunaca cushijushcapachami Pedropaman, Juanbaman calpan. Pedropash, Juanbash Salomonba Corredor nishca pushtupimi can. Chaipimi Pedroca imashpa jambishcata parlai callarin. Chai pushtupillatami Jesuspash shuj punllaca yachachirca (Juan 10:23). Pedroca orotapash, culquitapash, ima unguimandapash jambishcatapash yali valishca shuj jatun regalotami chai gentecunaman, jambishca runagumanbash cun. Chaica arripintirina, pundapi rurashca juchacunata anchuchina, Jesusta catijcuna tucuna oportunidadmi can. Jesustami Jehová Diosca “Causaiman Apaj” cachun nombrashca (Hech. 3:15).

4. a) Cai milagrota ricushpaca ¿imata pasana carca? b) ¿Ima ishcai tapuitata yachajugripanchi?

4 Chai punllaca shuj suchu runagumi puri callarishca. Shinallata ashtaca gentecunami espiritualmente jambirinshna Jehovapa ñaupapi ali ricuri callarishca (Col. 1:9, 10). Shinapash cai ali ruraicunata ricushpa, Jesusta catijcuna paicunaman mingashcata pactachishpa catichunga autoridadcunaca jarcagrinajurcami (Hech. 1:8). Pedropash Juanbash ‘na estudiashca yangalla gentecuna cashpapash’, Taita Diospa Gobiernomanda ali yachachijcuna cashcata ricushpaca ¿imatata paicunamandaca yachajunchi? (Hech. 4:13).b Shinallata Pedropash, Juanbash, Jesusta shuj catijcunapash jarcaicuna ricurijpi imacunatalla rurashcamandaca ¿imatata yachajunchi?

Na “ñucanchi ushaihuanlla” canllu (Hechos 3:11-26)

5. Ashtaca gentecunapa chaupipi Pedro imashina yachachishcamandaca ¿imatata yachajupanchi?

5 Cai ishcai apostolcunaca ashtaca gentecunapa chaupipimi parlarca. Paicunapurapica Jesusta huañuchichun munashca gentecunapashmi carca (Mar. 15:8-15; Hech. 3:13-15). Pedroca suchu runaguta Jesuspa shutipi jambishcatami na manllashpa parlarca. Paica cangunapashmi Jesuspa huañuimandaca culpablemi canguichi nircami. Shina nishpaca paicunata juchachingapaca na munarcachu. Pedroca ‘na yachaimanda’ paicuna shina rurashcataca alimi yacharca (Hech. 3:17). Chaimandami paicunataca huauquicuna nishpa ali villaigucunatapash ashtahuan parlarca. Paicuna arripintirishpa Jesuspi feta churajpica, Jehová Diosca ‘tranquilo cana tiempogutami’ caramuna carca (Hech. 3:19). Ñucanchicunapash juicio punlla chayamunataca na manllashpami villachina canchi. Shinapash ñapash culirashpa, paicunata juzgashpa cuenda villachinapa randica, shuj punllaca ñucanchi huauquimi canga yashpami Pedroshna ali villaicunataca ashtahuan villachina canchi.

6. Pedropash, Juanbash humilde cashcataca ¿imashinata ricuchirca?

6 Apostolcunaca humildecunami carca. Chai milagrota rurashcamanda paicunata alicachichunga na munarcachu. Chaimandami Pedroca: “¿Imashpata shinapacha manllarinajunguichi? ¿Ñucanchi ushaihuanlla o Taita Diosta ñucanchi catimandalla chai runaguta purichishca yashpachu ricunajunguichi?” nirca (Hech. 3:12). Pedropash, chaishuj apostolcunapash alimi yacharca na paicunapa ushaimandalla sino Taita Diospa podermanda ali villachi ushashcata. Shinami paicunaca Jehová Dioslla, Jesuslla alicachi tucuna cashcata ricuchirca.

7, 8. a) ¿Imashinata gentecunata ayudai ushanchi? b) ‘Tucuita mushujta rurasha’ nishca shimicunaca ¿imashinata pactarijun?

7 Cunanbipash villachijushpaca humilde cashcatami ricuchina canchi. Espíritu santopa ayudahuan pitapash jambitaca na ushanchichu. Shinapash gentecunataca Jehovapi, Jesuspi feta charichunmi ayudaita ushanchi. Ñucanchicunapashmi Pedroshna Jehová Dios perdonachun, paipa ñaupapi ali cachun gentecunata ayudana oportunidadta charinchi. Tucui huatacunami ashtaca ashtaca gentecuna cai oportunidadta chasquishpa Jesuspa discípulo shina bautizarin.

8 ‘Tucuita mushujta rurasha’ nishca tiempopimi causanajunchi. ‘Taita Dios pundamandallata paipa ali profetacunaman’ nishca pactarichunmi, Taita Diospa Gobiernoca 1914 huatamanda jahua cielopi mandai callarirca (Hech. 3:21; Sal. 110:1-3; Dan. 4:16, 17). Chai jipallami Jesusca espiritualmente cai alpataca mushujta rurai callarirca. Chai punllamandapachami ashtaca ashtaca Jesusta catijcunaca Taita Diospa Gobiernopi Jesús ña mandajujpi shuj paraíso espiritualpi causanajun. Paicunaca punda nali causaita saquishpami ‘mushuj ropata churajunshna Taita Dios munashcashna’ causanajun (Efes. 4:22-24). Suchu runaguta jambishcashnami espíritu santo ayudajpi cai obrataca ruranchi na ñucanchimandallaca. Ñucanchicunatapash Pedrotashna Jehová utilizajpimi na manllashpa Bibliataca aliguta utilizanchi. Jehovapa ayudahuanllami gentecunataca Jesuspa discípulo tucuchun ayudanchi.

“Imata uyashcata, imata ricushcata parlanataca nimamanda na saquita ushanchichu” (Hechos 4:1-22)

9-11. a) Pedropash, Juanbash villachijujpica judiocunata mandajcunaca ¿imatata rurarca? b) Apostolcunaca ¿ima decisiondata japirca?

9 Pedropa discursota uyashpa, shinallata jambi tucushca runagu caparijujpica gentecunaca ninandami bullayai callarirca. Chaimandami templota cuidaj guardiaca ima pasajujta ricungapaj calpashpa llujshirca. Paica templopi tucuilla tranquilo, ali cachun ricuna responsabilidadtami charirca. Chai guardiahuanga principal sacerdotecuna, saduceo religionda catij charij charij gentecunapashmi llujshirca. Paicunaca Roma llactatami apoyan carca. Fariseocunahuan ricujpica paicunaca Diospa Leytaca na cazunllu carca. Resurreccionbipash na crinllu carca.c Shinaca Pedropash, Juanbash na manllashpa Jesusca causarishcami nishpa santuariopi yachachijujta ricushpaca ninandami culirashcanga.

10 Contracunaca ninanda culirashpami Pedrotapash, Juandapash carcelpi churarca. Cayandi punllaca paicunataca judiocunata mandajcunapa ñaupamanmi aparca. Paicunapaca Pedropash, Juanbash ‘na estudiashca yangalla gentecunami’ carca. Shinallata religionda yachachij rijsishca escuelacunapi na estudiashcamandami, templopi yachachina derechotaca na charinllu yan carca. Shinapash juezcunaca Pedropash, Juanbash na manllashpa tucui shunguhuan parlajta ricushpa, ali yachachijcuna cashcata ricushpaca manllarishcami quidarca. ¿Imashpata ali yachachijcuna carca? Paicunaca Jesushuan purimandami ashtacata yachajurca (Hech. 4:13). Jesusca na Leyta yachachijcunashna yachachircachu paica alipachami yachachirca (Mat. 7:28, 29).

11 Juezcunaca cai ratomi villachinataca saquina canguichi nishpami apostolcunataca mandarca. Chai tiempopica Leytaca cazunapachami carca. Yaripashunchi huaquin semanacuna huashamanllami chai importante autoridadcunallata Jesustaca “paica huañunami can” nishcarca (Mat. 26:59-66). Shinapash Pedro y Juanga na manllarcachu. Paicunaca importante, estudiashca, charij gentecunapa ñaupapimi na manllashpa respetohuan nirca: “¿Taita Diosta cazunapa randica cangunata cazunami Taita Diospa ñaupapica ashtahuan ali can yashpachu pensanguichi? Pero ñucanchicunaca imata uyashcata, imata ricushcata parlanataca nimamanda na saquita ushanchichu” nircami (Hech. 4:19, 20).

SUMO SACERDOTEPASH CHAISHUJ SACERDOTECUNAPASH

Sumo sacerdoteca Diospa ñaupapimi tucuilla pueblomanda representanteshna carca. Ashtahuanbash primer siglopica Sanedrindami ñaupaman pushan carca. Paica importante sacerdotecunapi, sumo sacerdotecunata agllangapaj tiashca huaquin familiacunapipashmi autoridadta charirca. Talvez chuscu o picha familiami tiashcanga. Importante sacerdotecunapica sumo sacerdotecuna cashcacunapashmi carca. Por ejemplo Anás. Shuj libro nishcashnaca: “Privilegiota charij familiacunamanda cashcamandallami [...] importante sintirishpa ali tratachun munan carca” (Historia del pueblo judío en tiempos de Jesús 175 a. C. - 135. d. C., de Emil Schürer).

Bibliapi nishcashnaca sumo sacerdotepa cargoca huañungacamanmi carca (Núm. 35:25). Shinapash Hechos librota escribijushca punllacunapica Roma llactamanda gobernadorcuna, reycunaca paicunami sumo sacerdotecunataca nombran o cargomanda anchuchin carca. Aunque solo Aaronba familiamandallami agllan cashca yarin.

12. Tucui shunguhuan, na manllashpa villachichunga ¿imata ayudanga?

12 Ñucanchicunapash ¿shinallatachu villachinajupanchi? Por ejemplo estudiashca, importante o charij gentecunaman villachijushpa, shinallata escuelapi, colegiopi, trabajopi compañerocuna o familiacuna ñucanchi crishcacunamanda burlarijpica ¿imashinata sintiripanchi? ¿Manllanchichu? Manllashpapash manllaitaca mishai ushanchimi. Jesús cai alpapi cashpaca paipa 12 apostolcunataca na manllashpa, respetohuan paicunapa feta difindina cashcatami yachachirca (Mat. 10:11-18). Ashtahuanbash causarishca jipaca, Jesusca paipa catijcunataca “nali gentecuna tucuchi tucuna tiempocamanmi tucui punllacuna cangunahuan casha” nircami (Mat. 28:20). Cunanbica Jesús ñaupaman pushajujpimi ‘aliguta cazushpa, aliguta pensarishpa sirvij esclavoca’ ñucanchipa crishcacunata imashina difindinata yachachin (Mat. 24:45-47; 1 Ped. 3:15). Chaipaca chaupi semana tandanajuicuna y jw.org paginapi Bibliapa tapuicuna nishca partepi temacunatami utilizan. Caicunataca alimi aprovechana capanchi. Shinami ñucanchi crishcacunahuan seguro, cushilla cashun. Shinallami apostolcunashna espiritualmente imata yachajushcata, uyashcata villachinataca pipash o imapash jarcachunga na saquishunllu.

Shuj paniguca samana horaspimi paipa trabajo compañeraman villachijun.

Imata yachajushcata pipash o imapash jarcachunga na saquinachu capangui.

‘Tucuicuna tandanajushpa Taita Diosta mañanajurca’ (Hechos 4:23-31)

13, 14. Jarcaicuna ricurijpica ¿imatata rurana capanchi? ¿Imamanda?

13 Carcelmanda llujshishcandimi Pedropash, Juanbash huauquipanicunahuan tucuillacuna tandanajushpa, villachishpa catingapaj fuerzata cuchun Taita Diosta mañanajurca (Hech. 4:24). Pedroca paipa ushaihuanlla Jehová Diospa munaita na pactachi ushashcataca alimi yacharca. Huaquin semanacuna huashamanllami Pedroca paipillata yapata confiarishpa pandarirca. Jesustaca “tucuicuna quiquinda saquijpipash, ñucaca nunca na quiquindaca saquishachu” nircami. Shinapash Jesusca gentecunata manllaimanda Pedro paita negana cashcataca ñami nishcarca. Shina pasashcamandaca Pedroca ashtacatami yachajurca (Mat. 26:33, 34, 69-75).

14 Shinaca tucuipi cazushpa Jesusta ali catij cana decisionda japishpapash, ñucanchi contracuna ñucanchipa feta chiriyachingapaj, villachichun jarcangapaj munajpipash Pedropa, Juanba ejemplotami catina capanchi. Shinallata fuerzata cuchunmi Jehovata mañana canchi, congregacionbipashmi apoyarina canchi, ancianocunaman o espiritualmente shinlli caj huauquipanicunamanmi ñucanchipa problemacunata parlana capanchi. Huauquipanicuna ñucanchimanda mañajpica Jehovaca uyangami (Efes. 6:18; Sant. 5:16).

15. Villachinata saquishca cashpapash ¿imamandata na desanimarina capanchi?

15 Huaquinbica imapash jarcaimanda o problemamanda villachinata saquishca cashpapash na desanimarinachu canchi. Apostolcunapashmi Jesús huañushca jipaca villachinataca saquirca. Shinapash jipamanga villachishpami catirca (Mat. 26:56; 28:10, 16-20). Punda pandarishcacunamanda llaquirijunapa randica chaicunamandami yachajuna capanchi. Shinallata chai experienciacunahuanmi shujcunata animaita ushapanchi.

16, 17. Jesusta catijcuna mañashcamandaca ¿imatata yachajupanchi?

16 Autoridadcuna llaquichijpica Taita Diostaca ¿imatata mañana capanchi? Apostolcunaca chai llaquicunata anchuchichunga na mañanajurcachu. Paicunaca alimi yacharca: “Ñucata catiriashpa llaquichishca cashpaca, cangunatapashmi catiriashpa llaquichinga” nishpa Jesusllata nishcata (Juan 15:20). Chaimandami “Jehová Dioslla paicuna ñucanchita imashina amenazajujtaca uyapayari” nishpa mañarca (Hech. 4:29). Apostolcunaca paicunata imamanda catiriashpa llaquichijushcata, Bibliapa profeciacuna pactarijushcatapashmi ali intindirca. Shinallata Jesús mañashcashnaca gobiernocuna jarcajpipash Diospa munai ‘cai alpapica pactarina’ cashcataca paicunaca alimi intindirca (Mat. 6:9, 10).

17 Jesusta catijcunaca Jehovapa munai pactarichun munashpami: “Quiquinba esclavocunataca, na manllashpa quiquinba shimita predicashpa catichun ayudapayari” nishpa mañarca. Chai mañaitaca Taita Diosca uyarcami. Chaimandami mañashca jipalla “paicuna tandanajushca huasica chujchurca. Y tucuillacunami Taita Diospa espíritu santota chasquishpa Taita Diospa shimitaca na manllashpa predicanajurca” (Hech. 4:29-31). Imashinami ricunchi Jehovapa munai pactarichunga imapash na jarcai ushanllu (Is. 55:11). Pipash o imapash jarcangapaj munajpipash Jehovata mañajpica paica ali villaicunata tucui shunguhuan villachishpa catichunmi fuerzata cunga.

“Gentecunataca na llullashcanguichu. Sino Taita Diostami llullashcangui” (Hechos 4:32-5:11)

18. Jerusalenbi huauquipanicunaca ¿imashinata paicunapura ayudarin carca?

18 Jerusalenbi chairalla callarishca congregacionbica ñapashmi 5 mil yali huauquipanicuna mirarca.d Shuj shuj llactacunamanda cashpapash tucuicunami “shujlla yuyai, shujlla shungu” carca. Paicunaca shujllashna unidosmi carca (Hech. 4:32; 1 Cor. 1:10). Jehová Diospa bendicionda mañashpapash paicunapurami caishuj chaishuj espiritualmente ayudarin carca. Huaquinbicarin minishtirishca cosasgucunahuanbashmi ayudarin carca (1 Juan 3:16-18). Chaitami discípulo Joseca rurarca. Paitaca apostolcunaca Bernabé nishpami shutichirca. Huaquin huauquicunaca caru llactamanda shamushpami paicunapa feta shinlliyachingapaj huaquin tiempota Jerusalenbi quidana tucurca. Paicunata ayudangapami Bernabeca paipa alpata jatushpa tucuilla culquiguta curca.

19. Jehová Diosca ¿imamandata Ananías y Safirataca huañuchirca?

19 Ananías y Safira cusahuarmica paicunapa alpata jatushpami huauquipanicunata ayudangapaj culquiguta curca. Paicunaca jatushca tucui culquitami cunajunchi nircami. Pero na ciertochu carca. Paicunaca ‘alpa jatushca culquimandaca ashata pacashpami’ curca (Hech. 5:2). Chaimandami Jehovaca paicunataca huañuchirca. Shinapash na culquimandallachu shina pasarca. Llullashpa pacashcamandami paicunaca huañuchi tucurca. Paicunaca ‘gentecunataca na llullarcachu. Sino Taita Diostami llullarca’ (Hech. 5:4). Jesusta catinchi nij tucushca gentecunaca Diospa ñaupapi ali ricurinapa randica gentecuna alicachichunllami munarca. Shina gentecunataca Jesusca na ricunayachinllu (Mat. 6:1-3).

20. Jehová Diosman imagutapash caranamandaca ¿imatata yachajupanchi?

20 Cunanbipash ashtaca millón testigo de Jehovacunami primer siglopi huauquipanicunashna mundo enteropi ali villaicunata villachichun contribuciongunahuan apoyanajun. Ñucanchi tiempota, culquigutaca ñucanchipa munaimi carapanchi. Jehová Diosca pipash obligado o munai na munai cuchunga na munanllu (2 Cor. 9:7). Shinallata mashna culquita carajujtaca na ricujunllu. Ima munaihuan carajujtami ricujun (Mar. 12:41-44). Chaimandami Ananías y Safirapa ejemplotaca na catina canchi. Shujcuna ricuchunllapash na villachijunachu canchi. Pedro, Juan y Bernabé cuendami Taita Diosta, ñucanchi projimota juyaimanda imagutapash rurana capanchi (Mat. 22:37-40).

PEDROCA PESCADOR CASHPAPASH ALIPACHA VILLACHIJ APOSTOLMI TUCURCA

Cai apostoltaca Bibliapica picha shuticunahuanmi rijsin. Symeón (hebreopi), Simón (griegopi), Cefas (arameopi), Pedro (griegopi). Simón Pedro nishpapashmi rijsin (Mat. 10:2; 16:16; Juan 1:42; Hech. 15:14).

Apóstol Pedro canasta junda pescadotami charijun.

Pedroca cazadomi carca. Paipa huasipica paipa huauquipash, suedrapashmi causarca (Mar. 1:29-31). Pescadormi carca. Betsaida llactapimi causarca. Betsaidaca mar de Galilea jahua ladomanmi carca. Shinapash jipamanga Pedroca Capernaumbi causangapami rirca (Luc. 4:31, 38; Juan 1:44). Shuj viajeca Pedroca paipa barcopi tiarishpa mar de Galilea manñapi ashtaca gentecunaman Jesús yachachichunmi saquirca. Jipamanga Jesuspa instrucciongunata catishpami ashtaca pescadocunata japi usharca. Chai milagrota ricushpaca manllarishpami Jesuspa ñaupapi cungurirca. Chaimi Jesusca Pedrotaca: ‘Ñana manllanachu cangui. Cunanmanda vichaica pescadota japishpa tandachinshnami, gentecunata tandachingui’ nirca (Luc. 5:1-11). Pedroca paipa huauqui Andreshuan, shinallata Santiago y Juanhuanmi pescadocunata japishpa trabajan carca. Pedroca paicunashnallatami Jesús ñucata catihuai nijpica, chai negociota saquishpa Jesusta cati callarirca (Mat. 4:18-22; Mar. 1:16-18). Shuj huata jipaca paipashmi agllashca 12 apostolcunapurapi carca. “Apóstol” nishpaca “villachichun cachashcacuna” nisha ninmi (Mar. 3:13-16).

Jesusca Pedrota, Santiagota, Juandaca huaquin viajecuna cumbachunmi agllarca. Shinami paicunaca Jesús punllapamba tucujta, Jairopa ushi causarijta, Getsemanipi Jesús ña huañugrijujta ricui usharca (Mat. 17:1, 2; 26:36-46; Mar. 5:22-24, 35-42; Luc. 22:39-46). Ashtahuanbash Pedro, Santiago, Juan, Andrespashmi paicunalla rishpa Jesustaca ima señalta ricushpata chaitaca yachashun nirca (Mar. 13:1-4).

Pedroca imatapash directo ninllami carca Shinallata imatapash jaicata, na pensarishpa ruranllami carca. Imatapash nijpica shuj apostolcunatapash mishashpami paira parlan carca. Evangelio librocunapica Pedropa shimicunatami 11 apostolcunapa shimicunamandapash yali parlan. Chaishujcuna upalla cajpipash paica tapujunllami carian (Mat. 15:15; 18:21; 19:27-29; Luc. 12:41; Juan 13:36-38). Pedromi Jesús chaquita maillachingapaj munajpica na munarca. Shinapash Jesús paita tacurijpica ‘maquitapash, umatapash maillachihuai’ nircami (Juan 13:5-10).

Pedroca Jesusta ninanda juyaimandami na shina sufrishpa huañuchichun saquinachu cangui nishpa convincingapaj munarca. Shinapash Jesusca Pedro naliguta pensarishpa parlashcamandami shinllita tacurirca (Mat. 16:21-23). Shinallata Pedroca Jesús huañungapaj último tuta faltajpica, chaishuj apostolcuna saquijpipash ‘ñucaca nunca na saquishachu’ nircami. Chaimandami Jesusta prezo apajujpica na manllashpa espadahuan difindingapaj shayarirca. Jipamanga pacalla catishpami sumo sacerdotepa huasi patioman yaicurca. Shinapash chai jipallami Jesustaca quimsa viajeta negarca. Imata rurashcata cuenta urmashpami Pedroca ninanda huacarca (Mat. 26:31-35, 51, 52, 69-75).

Pedroca chaishuj apostolcunataca pescangapami rigrini nircami. Chaimi paicunapash barcopi tiarishpa rirca. Chai jipallami Jesús ña causarishpa por primera vez playa manñapi ricurirca. Chaimi Pedroca yacuman shitarishpa manñacaman nadashpa chayarca. Desayunajushpami Jesusca Pedrotaca: ‘¿Caicunatapash yalichu juyahuangui?’ nirca. Jesusmi desayunotaca rurashcarca. Paipa ñaupapi tiajushca pescadocunamandami parlajurca. Shina tapushpaca tucui paipa causaipi pescadocunata japishpa o shuj trabajota charinapa randica tucui tiempo paita catichunmi Jesusca animajurca (Juan 21:1-22).

Pedroca ‘Taita Dios circuncisionda rurashcacunapa apóstol cachun churashcamandami’, huata 62​manda 64​camanga Babilonia llactapi causajuj ashtaca judiocunaman villachirca. Cunanbica Irak llactami can (Gál. 2:8, 9). Chaipi cashpami Pedro paipa primera cartata escribirca. Chaipillatami segunda cartatapash escribishcanga (1 Ped. 5:13). Pedroca siempremi tucui shunguhuan, juyaihuan villachirca.

JUAN, JESUSPA JUYASHCA DISCÍPULO

Juanbash Santiagopash Zebedeopa churicunami carca. Juanga apostolpashmi carca. Jesuspa familiapashmi cashcanga. Paipa mamaca Salomé shutimi carca. Salomeca Jesuspa mama Mariapa ñañami cashca yarin (Mat. 10:2; 27:55, 56; Mar. 15:40; Luc. 5:9, 10). Juanba familiaca charijllacunami carca. Chaimandami paipa taitaca paicunapa pesca negociopaca huaquin trabajadorcunata contratai usharca (Mar. 1:20). Cutin Galilea llactapi Jesús cajpica Juanba mamaca Jesusta cumbaita, imagupipash ayudaitami usharca. Jesús huañujpicarin mishquilla ashnajuj valishca plantacunatami Jesuspa cuerpopi churangapaj apamurca (Mar. 15:40, 41; 16:1; Juan 19:40). Juanga propio huasitapashmi charishca yarin (Juan 19:26, 27).

Apóstol Juanga shuj rollotami charijun.

Bibliapi nishcashnaca Juan Bautista Jesusta ricushpaca paipa ishcai discipulocunataca: “Taita Diospa Maltun Llamaguta ricupaichi” nircami. Shuj discipuloca Andresmi carca. Cutin chaishujca Juanmi cashcanga (Juan 1:35, 36, 40). Shinallata Juanga Caná pueblopi shuj cazamiento fiestamanmi Jesustaca cumbarca. Chaipimi Jesuspa punda milagrota ricurca (Juan 2:1-11). Chai jipaca Jesushuanmi Jerusalenbi, Samariapi, Galileapi cashcanga. Pai escribishca Evangeliopica chaipi imacunalla pasashcataca tucui tucuitami parlan. Juanga shinlli fetami charirca. Santiago, Pedro, Andrespashmi Jesús ‘ñucata catihuaichi’ nijpica chai rato paicunapa redcunata, barcota, tucui ima charishcata saquishpa Jesusta cati callarirca (Mat. 4:18-22).

Evangeliocunapica Juanmandaca na Pedrotashna ashtacata parlanllu. Juanbash Pedroshnami imatapash na aliguta pensarishpa ruranlla carca. Chaimandami paitapash Santiagotapash Jesusca Boanerges nishpa shutichirca. Shina nishpaca “rayopa huahuacuna” nijunmi (Mar. 3:17). Callarijpica cai ishcai huauquicunaca paicuna ashtahuan importante canapimi preocupado carca. Chaimandami paicunaca paipa mamataca Jesús ña mandajushpa ‘ali puestocunata paicunaman cuchun’ nishpa mañachun cacharca. Paicunapilla pensarishpapash Taita Diospa Gobierno ciertopacha tianapimi crirca. Chashna mañashcamandami Jesusca tucui apostolcunataca ‘humildemi cana canguichi’ nishpa consejarca (Mat. 20:20-28).

Juanga ninanda culirashpami Jesusta na catij shuj runa Jesuspa shutipi demoniocunata llujchijujpi chai runata jarcangapaj munarca. Shinallata shuj pueblopi paicunata na ayudangapaj munajpimi Juanbash paipa huauquipash Jesustaca: ‘¿Nachu jahua cielomanda nina urai shamushpa paicunata tucuchichun mañana canchi?’ nishpa tapurca. Chaimi Jesusca Juandaca shinllita rimarca. Shinapash tiempohuanga shujcunata llaquishcata, shujcunamanda preocuparishcatami ricuchirca. Imashina cajpipash Juanga ‘Jesuspa juyashca discipulomi’ carca. Paimanmi Jesusca nara huañushpallata paipa mama Mariata cuidachun mingarca (Juan 21:7, 20, 24).

Jesús nishcashnaca Juanllami chaishuj apostolcunatapash yali mayorgucaman causarca (Juan 21:20-22). Emperador Domiciano nishcapa tiempopica Juanga ña mayorllagupachami carca. Shinapash “Taita Diosmanda parlaimanda y Jesusmanda ciertota parlaimandami” isla de Patmosman cachai tucurca. Cai islapimi Juanga huata 96​pi Apocalipsis libropi muscuicunapishna ricushcacunataca chasquirca (Apoc. 1:1, 2, 9). Ashtacacuna nishcashnaca libre quidashpaca Juanga Éfeso llactamanmi rirca. Chaipimi paipa Evangeliota, shinallata paipa quimsa cartatapash escribirca. Chaipimi más o menos huata 100bi huañurca. Paica 70 huatacunatami Jehová Diosta tucui shunguhuan sirvirca.

a Templopi mañaicunapash tutamandapi, chishipi rurashca sacrificiocunapash chai horasllatami carca. Chishi sacrificiocunataca casi las 3​tami ruran carca.

b Cai recuadrocunata ricupangui. “Pedroca pescador cashpapash alipacha villachij apostolmi tucurca”. “Juan, Jesuspa juyashca discípulo”.

c Recuadrota ricupangui. “Sumo sacerdotepash chaishuj sacerdotecunapash”.

d Chai tiempopica Jerusalenbica casi 6 mil fariseocunalla, huaquin saduceocunallami tiarca. Chaimandami paicunaca Jesuspa yachachishcacunahuanga manllarishca carca.

    Quichua Imbabura publicacionguna (1993-2025)
    Llujshingapaj
    Caipi yaicupai
    • quichua (imbabura)
    • Cai informacionda shujcunaman cachangapaj
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • ¿Imashinata utilizana can?
    • Quiquinba datocunataca alimi cuidashun
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Caipi yaicupai
    Cai informacionda shujcunaman cachangapaj