Pene 3

E Mou Piri Tikai i te Tuatua a te Atua

1. (a) Akapeea to Iseraela i taito ra i te kite anga i te tika o te Tuatua a te Atua? (e) Eaa ra te reira i tau ei ei manako anga na tatou?

“KUA kite tikai kotou ma to kotou ngakau katoa e ma to kotou meta katoa e kare rava tetai i te au tuatua meitaki a to kotou Atua ko Iehova i tuatua mai kia kotou i poka. Kua tupu katoa ra ratou no kotou.” Ko teia ta Iosua akamaara anga i oronga ki te aronga pakari o Iseraela i muri ake i to ratou papa anga i te noo ki roto i te Enua Taputouia. Inara i te au mataiti i muri mai kare ratou i rave tamou i te Tuatua a te Atua ki roto i to ratou ngakau e te taangaanga i te reira. Eaa tei tupu? Te akataka papu maira te Puka Tapu e mei te au taputou a Iehova no te akameitakianga i akapapuia ra e e tika, pera katoa oki, kua rave aia i tana i akakite ra e ka tupu no runga i te tu akarongo kore. (Iosua 23:​14-16, NW) Ko te reira papa anga, e pera katoa oki te toenga atu o te Puka Tapu kua akono tinamouia ei ikuiku anga ia tatou​—“penei ake e ka rauka ia tatou te manakonakoanga” e kia kore tatou e rave i tetai mea e tupu ei ta tatou akakoreanga i te reira manakonakoanga.​—Roma 15:4, NW.

2. (a) No teea tu i tau ei e “e mea akauruia mai e te Atua” te Puka Tapu? (e) I te kiteanga i teia, eaa ta tatou apainga i reira?

² Noatu e e 40 au tangata “tekeretere” tei taangaangaia i te papa i te Puka Tapu, ko Iehova uaorai te Tata i te reira. Te riro nei ainei te aite anga o te reira e nana tikai i arataki te tataanga o te au mea ravarai i roto i reira? Ae. Mei ta te apotetoro ko Paulo i akakite tika maira, “Te au tuatua tapu katoa i tataia ra, e mea akauruia mai e te Atua.” I te kite papu anga i te reira, ka raurau ua atu rai tatou i te au tangata i te au ngai katoatoa kia akarongo atu i te reira e kia akapapa i to ratou oraanga takapini i te au mea i roto i reira, mei ia tatou rai e umuumu nei i te rave i te reira.​—2 Timo. 3:16; 1 Tesa. 2:13.

Eaa te ka Tauturu ia Etai ke Kia Ariki i te Reira?

3. Eaa te mataara meitaki no te tauturu i te aronga e manganui tei kore e irinaki e ko te Puka Tapu e Tuatua ia na te Atua?

³ Tera ra, e manganui te aronga ta tatou e tuatua atu ana kare i piri mai ki to tatou irinaki anga e ko te Puka Tapu tikai te Tuatua a te Atua. Akapeea e raukaʼi ia tatou te tauturu ia ratou? E putuputu, te mataara meitaki rava na te eeu i te Puka Tapu e ka akaari atu kia ratou eaa to roto i reira. “E mea ora oki te tuatua a te Atua, e te ririnui, e kokoi maata oki to te reira i to te koke matarua ra, . . . e te akara matariki oki i te manako e te vananga o te ngakau ra.” (Ebera 4:12) “Te tuatua a te Atua” ko tana tuatua totou ia, tei papaia ki roto i te Puka Tapu. Kare te reira i te tuatua enua kua mate mari ra te ora ra e te aere papu ua atu ra ki mua kia tae ki te tupu anga. I te rave anga i te reira, ka kiteia te au tu manako tikai o te ngakau o te aronga tei akapiriia mai ki te reira me te akono ra i te au tu tau. E maata rava atu te ririnui o tona mana i to te au tuatua ravarai ta tatou tatakitai ka tuatua.

4. Eaa te au akamarama anga ngoie ua no te au tuatua mou o te Puka Tapu tei taui i te tu manako o tetai papaki no runga i te Puka Tapu? No teaa ra?

⁴ Na te kite ua anga i te ingoa o te Atua i roto i te Puka Tapu kua riro ei akaariu mai i te aronga e manganui. Kua iki tetai papaki i te apii i te Puka Tapu i te akaariia atu anga eaa ta te reira tuatua no runga i te akakoroanga no te oraanga, e eaa te Atua i akatika uaʼi kia raveia te kino, te aiteanga tikai o te au mea te tupu nei me kare te manakonako tika tikai tei akapapuia ki runga i te Patireia o te Atua. I te au pa enua te raveia ra te au peu akonoanga tei tuku ua i te au tangata kia rauka te tamanataia e te au vaerua kikino ra, kua riro te akamarama anga a te Puka Tapu i te tumu no te reira e ka akapeea e raukaʼi te takore atu ei akaaraara i te manako kimikimi. Eaa ra teia au tumu i riro ei ei mea maata kia ratou? No te mea ko te Puka Tapu anake te tumu o te tuatua tau kia irinakiia no runga i teia au mea puapinga.​—Sa. 119:130.

5. Me karanga tetai tangata e kare aia e irinaki i te Puka Tapu, penei eaa te tumu? Akapeea e raukaʼi ia tatou te tauturu iaia?

⁵ Inara, peea me ka tuatua tikatika mai tetai peretana kia tatou e kare aia e irinaki ana i te Puka Tapu? Ka akaopeia ainei te tuatua i reira? Kare me ka anoano aia kia uriuri manako. E mea tau kia manako ngakau tatou i te apainga kia tuatua ma te manako papu tikai no runga i te Tuatua a te Atua. Penei te manako ra aia i te Puka Tapu e e puka na Kerititome. Penei na tana ravenga pikikaa e te pirianga ki te poritiki, e pera katoa tana patipati anga tamou i te moni, penei na te reira i akatupu i tona inangaro kore no te Puka Tapu. Eaa koe ka koreʼi e ui atu me koia ia? Na te akaapa anga a te Puka Tapu i te au ravenga a Kerititome i to teianei ao, e na te au tumu tuke i rotopu ia Kerititome e te Kerititiano mou, penei ka akaaraara i tona manako.​—Akaaiteia atu kia Mataio 15:​7-9; Iakobo 4:4; Mika 3:​11, 12.

6. (a) Na teaa a koe uaorai i irinaki ei e ko te Puka Tapu ko te Tuatua ia a te Atua? (e) Eaa etai atu uriurianga manako te ka tau kia raveia ei tauturu i te au tangata kia ariki e no ko mai i te Atua tikai te Puka Tapu?

⁶ No tetai papaki, ko te uriuri anga manako tika tikai no te au akapapuanga no te akauru anga ko te tauturu ia. Eaa te akataka papu maira kia koe e no ko mai i te Atua ra te Puka Tapu? Ko ta te Puka Tapu uaorai ainei te reira i akakite no tona akamata anga mai? (2 Timo. 3:​16, 17; Apokalupo 1:1) Me kare ra no te tika ainei e e manganui ua atu te au totou o te Puka Tapu tei akakite mai i te au kite papu no te tuatau ki mua, ko te reira au totou ka tau anake e no ko mai i tetai tumu tei teitei atu i te tangata? (2 Pe. 1:​20, 21; Isaia 42:9) E penei no te rotai o roto i te Puka Tapu, noatu e e manganui te au tangata i tataiaʼi i te tuatau tere atu i te 1,610 mataiti? Me kare na te tano ki ta te kimi anga kite i tuke ki etai atu tataanga no te reira tuatau? Me kare na te tu tika o te tuatua a tona aronga tata? Me kare na te akatinamou anga i roto i te tauta anga riri maata kia akapouia te reira? Ko taau ra i kite e e tumu manako pakari ka tau katoa kia taangaangaia ei tauturu i etai aronga ke.

Ta Tatou Uaorai Tatauanga i te Puka Tapu

7, 8. (a) Eaa ta tatou tatakitai ka tau kia rave ma te Puka Tapu? (e) Eaa te mea anoanoia ia tatou kia rave kapiti atu ki te tatau tatakitai anga i te Puka Tapu, e akapeea te Puka Tapu uaorai i te akaari anga mai i te reira? (ng) Akapeea i raukaʼi ia koe uaorai te kite i te au akakoroanga a Iehova?

⁷ Kapiti atu i te tauturuanga ia etai ke kia irinaki i te Puka Tapu, e mea tau no tatou uaorai kia tatau putuputu i te reira. Te rave nei ainei koe i te reira? O te au puka ravarai tei neneiia, ko teia tikai te mea puapinga maata rava. Tera ra, kare te aite anga e me ka tatau tatou i te reira e kare atu e apinga e anoanoia e tatou. Te akamatakite maira te au Tuatua Tapu auraka e akatakake ia tatou, ma te manakoanga e ka rauka ua ia tatou te marama i te au mea ravarai na te kimikimi anga ko koe anake ua. Te anoanoia ra te apii ko koe anake ua e pera katoa te kapiti putuputu atu ki te au uipaanga kia riro tatou ei Kerititiano mako.​—Maseli 18:1; Ebera 10:​24, 25.

⁸ Ei puapinga no tatou te akakite maira te Puka Tapu no runga i tetai tangata mana no Etiopia tei takiia atu ra a Philipa te Kerititiano tutu evangeria ra e te angera kia akapiri atu ki tera tangata mana iaia e tatau ra i te totou a Isaia. E kua ui atura a Philipa ki te reira tangata: “Te kite na koe i taau e tatau na?” Ma te taakaaka iaia kua pau atu te tangata Etiopia: “Eaa au e kite ei, naringa e tangata te akakite mai kiaku?” Kua manono aia ia Philipa kia akataka i te takiota tuatua no te Tuatua Tapu. Kare a Philipa i te tangata tatau Puka Tapu koia anake ua, tei oronga mai i tona uaorai manako no runga i te au Tuatua Tapu ra. Kare; te akakite maira tei papaia e kua tamou aia i te piri anga mou ki te au apotetoro o te putuputuanga i Ierusalema e e mema katoa oki aia no te akaaerenga akara mataia o Iehova. No reira kua rauka iaia te tauturu i te tangata Etiopia ra kia puapingaia i te ikuiku anga ta Iehova e oronga ra na roto i te reira akaaerenga. (Angaanga 6:5, 6; 8:​5, 14, 15, 26-35) Pera katoa i teia tuatau nei, koai io tatou tei rauka iaia te kite marama e te tika no ta Iehova au akakoroanga e nana uaorai i kimi? Mari ra, kua anoanoia e tatou, e ka anoano ua atu rai, i te tauturu ta Iehova e oronga aroa ua maira na roto i tana akaaerenga akara mataia.

9. Eaa te porokarama no te tatauanga Puka Tapu te ka akapuapinga ia tatou ravarai?

⁹ Ei tauturu ia tatou i te taangaanga e te marama i te Puka Tapu, te oronga maira te akaaerenga a Iehova i te au mea memeitaki no te Tuatua Tapu i roto i Te Punanga Tiaki Anga e etai atu puka mei te reira rai. Kapiti atu, ko te papa anga putuputu no te tatauanga Puka Tapu te akanooia maira na tatou i te Apii Orometua Teokaratiki i roto i te au putuputuanga o te Au Kite o Iehova. Ko tetai papaki o te Au Kite o Iehova te rave tatakitai ra i te tatauanga i te Puka Tapu ei kapiti atu ki te reira. E maata te puapinga te ka rauka mai mei te taime i akapouia i te akara matatioanga i te au Tuatua Tapu ra. (Sa. 1:​1-3; 19:7, 8) Kua oti ainei ia koe uaorai te tatau i te Puka Tapu katoa? Me kare, e rave pakari koe i te tauta i te rave i te reira. Noatu rai me kare koe e marama i te au mea katoatoa, ka riro toou kite anga atea i te reira ei puapinga maata. Me ka tatau ua koe e a me kare e rima kapi i te au ra tatakitai, ka oti ia koe te Puka Tapu katoa i te mataiti okotai.

10. (a) Eaa toou tuatau no taau tatauanga Puka Tapu? (e) Eaa ra i puapingaʼi te rave putuputu?

¹⁰ Aea koe uaorai e akanoo ei no te rave i te reira tatauanga Puka Tapu? Mei teaa ra te puapinga te ka rauka me ka tika ia koe i te akataka noatu me e 10 me kare e 15 miniti i te au ra tatakitai! Me kare ra, e akataka putuputu ua i etai tuatau no te rave i te reira i te au epetoma tatakitai, e ka tamou atu ei ki te reira akapapa anga. E mea tau te tatauanga Puka Tapu kia akariroia ei ravenga no te oraanga roa, mei te kaikaianga manga rai. Mei taau i kite, me kare e meitaki te kaikaianga a tetai tangata, ka kino rai tona oraanga. E pera katoa oki, to tatou i te pae vaerua. Tei runga to tatou oraanga i te akamatutu anga putuputu ia tatou uaorai ki “te au tuatua ravarai te aere maira no roto mai i te vaa o Iehova.”​—Mata. 4:4, NW.

11. Eaa te akakoroanga tau i tatau ei tatou i te Puka Tapu?

¹¹ Eaa te akakoroanga tau i tatau ei tatou i te Puka Tapu? E tarevake mei te mea e to tatou akakoroanga e kia oti ua etai nga kapi tei akatakaia me kare no te manako ua anga kia rauka te ora mutu kore. E tamouiaʼi te puapinga, e mea tau kia teitei atu to tatou au manako​—te aroa i te Atua, te anoano kia kite meitaki iaia, kia marama i tona anoano e kia akamori iaia na te mataara arikiia e ia ra. (Ioane 5:​39-42) Ka tau to tatou tu manako kia aite ki to te tata Puka Tapu tei na ko ra: “E akakite mai koe kiaku i to au arataa, e Iehova; e apii mai koe iaku i to au aerenga.”​—Sa. 25:4.

12. (a) Eaa ra i anoanoiaʼi kia rauka te “kite tika,” e eaa te tauta anga tau i te tatauanga te ka anoanoia kia raukaʼi te reira? (e) Mei tei akakiteia maira i te kapi 27, mei teea au tumu manako e puapingaiaʼi ta tatou akara matatio anga i ta tatou e tatau ra i roto i te Puka Tapu? (ng) E akakite tatakitai mai, i eia nga tumu e rima, na te pauanga i te au uianga tei akapapaia i te openga o teia parakarapa nei. Kia papu i te taangaanga i taau Puka Tapu.

¹² Me rauka ia tatou te reira apiianga, e mea tau kia anoano tatou kia rauka katoa te “kite tika.” Me kare te reira, akapeea e raukaʼi ia tatou te rave tika i te Tuatua a te Atua i to tatou uaorai oraanga me kare i te akataka papu atu i te reira kia etai ke? (Kolosa 3:10, NW; 2 Timo. 2:15) E raukaʼi te kite tika ka anoanoia tatou kia tatau matariki, e me e oonu tetai tuanga penei ka tau tatou kia tatau i te reira kia tere atu i te taime okotai kia raukaʼi te mou i te aite anga tikai o te reira. Ka puapinga katoaia oki tatou me ka akataka tatou i tetai taime no te akamanako no runga i te au tumu, e te manakoanga no te reira mei te au turanga tuke tuke. E rima au mataara puapinga ei akamanako anga no te kimikimi te akapapa papuia maira i te kapi 27 o teia puka nei. E manganui te au tuanga Tuatua Tapu ka rauka ei akapuapinga i te uriuri anga na te raveanga e tai me kare kia tere atu o teia au tumu nei. Ia koe e pau ra i te au ui anga i roto i te nga kapi i muri ake nei ka kite koe e akapeea te tika o te reira.

(1) E putuputu te oronga mai a te tuanga o te Tuatua Tapu taau e tatau ra i etai akakitekite anga i to Iehova tu ei peretana.

Me ka manako akamaaraara ma te ariki tikai tatou no runga i ta te Puka Tapu tuatua kia tatou no ta Iehova au angaanga tei anga, akapeea te akatupu anga a te reira i to tatou tu manako nona ra? (Sa. 139:​13, 14; mei ia Iobu 38–42 e akamanako tikai i te Iobu 38:1, 2 e te Iobu 40:2, 8, e pera katoa oki te Iobu 42:​1-6.)

I te akara anga i ta Iesu i tuatua ia Ioane 14:9, 10, eaa ta tatou ka manako no runga ia Iehova i te au mea i tupu mei tei papaia ia Luka 5:​12, 13 ra?

(2) E akamanako ana i akapeea te tauturu anga a te reira tua i te akatupu anga i te tumu tuatua o te Puka Tapu, koia oki, te akateitei anga i te ingoa o Iehova na roto i te Patireia i raro ake ia Iesu Karaiti koia te Uanga Taputouia ra.

Akapeea ra te akapiri anga i te au mate o Aiphiti ki teia tumu tuatua? (Akaraia a Exodo 5:2; 9:16; 12:12.)

Akapeea te tua akapumaanaanga ngakau no runga ia Ruta o Moabi ra? (Ruta 4:​13-17; Mata. 1:1, 5)

Akapeea te tuatua akakite a Gaberiela kia Maria no te anau mai anga o Iesu i o mai ei ki roto? (Luka 1:​26-33)

Eaa ra te akatainuanga o te au pipi a Iesu ki te vaerua tapu i te Penetekote i riro ei ei mea puapinga maata? (Angaanga 2:​1-4; 1 Pe. 2:​4, 5, 9; 2 Pe. 1:​10, 11)

(3) E pirianga to te au tuatua takapini ra ki te aiteanga o te au irava akatakaia ra.

Kiaai ma te au tuatua ia Roma 5:1 e te 8:16 i tuatuaia? (Akaraia a Roma 1:7.)

Te akakite maira ainei te au tuatua takapini e te tuatua ra a 1 Korinetia 2:9 no runga i te oraanga i te enua nei i roto i ta te Atua ra Akatereanga Ou? Mei tei akaariia i nga irava 1 Korinetia 2:6-8, noai ma nga mata kare i kite e nga taringa kare i akarongo i te au mea ta Paulo i tata ra?

(4) E ui kia koe uaorai e ka akapeea e raukaʼi ia koe te taangaanga kia koe uaorai i taau e tatau ra.

E tuatua enua ua ainei kia manakoia tei papaia i ta Kaina taanga ia Abela me kare e ako ainei tei roto i te reira no tatou? (Ge. 4:​3-12; 1 Ioane 3:​10-15; Ebera 11:4)

Me tatau tatou (ia Exodo tae roa ki te openga o Deuteronomi) no te au mea i tupu ki to Iseraela i roto i te metepara ra, eaa ta tatou ka taangaanga kia tatou uaorai? (1 Kori. 10:​6-11)

Te piri ra ainei te ako no te tu akono o te au Kerititiano akatainuia ki te aronga te manakonako ra i te ora mutu kore i te enua nei? (Akaaiteia atu kia Numero 15:16; Ioane 10:16)

Noatu rai e e turanga meitaki to tatou i roto i te putuputuanga Kerititiano, ka anoanoia ainei kia akamanakoia etai mataara e raukaʼi kia maata atu ta tatou rave anga i te ako a te Puka Tapu kua kite takere tatou? (2 Kori. 13:5; 1 Tesa. 4:1)

(5) E tamanako e ka akapeea taau taangaanga anga i taau e tatau ra ei tauturu ia etai ke.

Koai ma te ka rauka kia tauturuia mei te tua i te tuakaouanga o te tamaine a Iairo? (Luka 8:​41, 42, 49-56)

13. Eaa ta tatou ka tau kia tapapa atu i te rave tamou anga i te porokarama no te tatauanga Puka Tapu e te apii kapiti anga ki te akaaerenga a Iehova?

¹³ Mei teaa ra te puapinga maata o te tatauanga Puka Tapu me raveia na teia mataara! E mea papu rai e e akaao anga te tatauanga i te Puka Tapu​—e angaanga te ka rauka ia tatou te rave ei puapinga no te oraanga roa katoa. Inara ia tatou e rave ra i te reira ka tupu ua atu rai te maroiroi ia tatou i te pae vaerua. Ka akapiri vaitata atu te reira ia tatou ki to tatou Metua aroa, kia Iehova, e pera katoa ki to tatou au taeake Kerititiano. Ka tauturu te reira ia tatou kia akono i te ako kia “mou piri tikai i te tuatua o te ora.”​—Philipi 2:16, NW.

Uriuri Akaou Anga

● Eaa ra i tataiaʼi te Puka Tapu e i akamouiaʼi kia tae mai ki to tatou tuatau?

● Akapeea e raukaʼi ia tatou te tauturu ia etai ke kia ariki i te reira?

● Eaa ra i puapingaʼi te tatau putuputu anga a tetai i te Puka Tapu? Mei teea nga tumu manako e rima e puapingaiaʼi ta tatou akara matatio anga i ta tatou e tatau ra?

[Pia/​Tutu i te kapi 27]

Me Tatau Koe i te Puka Tapu e Akamanako—

Eaa ta te au tuanga tatakitai e akakite maira kia koe no runga i to Iehova tu ei peretana

Akapeea to te reira piri anga ki te tumu tuatua maata o te Puka Tapu

Akapeea te akatupu anga a te au irava takapini ra ki te aiteanga

Akapeea te akatupu anga a te reira ki toou uaorai oraanga

Akapeea taau taangaanga i te reira ei tauturu ia etai ke