Pumaana Anga no Tei Taitaiaia

“Kua kite oki tatou e, te ngunguru anake nei te au mea katoa i angaia mei te mamae anau ra e tae rava akenei i teianei rā.” (Roma 8:22) E maata tikai te mamae i te tata angaia teia e tere atu i te 1,900 mataiti i topa ake nei. E manganui tei taitaiaia. No reira, kua raurauia te au Kerititiano: “Kia tuatua ma te pumaana ki te au meta tei taitaiaia.”—1 Tesalonia 5:14, NW.

I teia tuatau, e maata atu te apiapi o te tangata, e e maata ua atu te au tangata te taitaiaia ra. Inara ka riro ainei te reira ei tapoitirere ia tatou? Kare tikai, no te mea te akataka ra te Puka Tapu i teia e ko “te au ra openga” e te kapiki ra i te reira e ko “te au tuatau kikino tei ngata roa no te akono atu.” (2 Timoteo 3:1-5, NW) Kua akakite a Iesu Karaiti e i te tuatau o te au ra openga, ka tupu te “mate anga o te pa enua” e “te taravai anga o te ngakau tangata i te mataku, e te manako ua anga i taua au mea ra i te vaitata anga mai i te ao nei.”—Luka 21:7-11, 25-27; Mataio 24:3-14.

Me kite te au tangata i te manamanata, te mataku, te roiroi no tetai tuatau roa, me kore tetai atu au manako ngakau papu kore, te maata anga o te taime ka tupu te taitaia kia ratou. Ko te mea te akatupu ra i te taitaia me kore te maromaroa pakari penei e kua mate tetai tei akaperepereia, na tetai kopae anga, te ngere anga i tetai ngai angaanga, me kore na tetai maki kino. Ka tupu katoa rai te taitaia ki te au tangata me akatupu ratou i tetai tu puapinga kore, me manako ratou e e autu kore ratou e kua tuku i te katoatoa ki raro. Penei ka manamanata tetai i tetai turanga roiroi, inara me akatupu tetai tangata i tetai tu manako puapinga kore e kare e rauka i te kite i tetai mataara ki vao i tetai turanga kino, penei ka tupu te taitaia pakari.

Kua kite ana te au tangata i te au tuatau taito ra i te au manako ngakau mei teia. Kua mamae a Iobu i te maki e te manuia kore nona uaorai. Kua manako aia e kua akaruke te Atua iaia, no reira kua akakite aia i tetai makitakita anga no te ora. (Iobu 10:1; 29:2, 4, 5) Kua taitaiaia a Iakoba no runga i te mate viviki o tana tamaiti, te patoianga kia akapumaanaia e kua inangaro i te mate. (Genese 37:33-35) Te manakoanga e kua apa aia no te tarevake pakari, kua aue te Ariki ko Davida e: “Te aere ua nei au ma te aue e po ua atu te rā. Kua apikepike au.”—Salamo 38:6, 8; 2 Korinetia 7:5, 6.

I teia tuatau, e manganui tei taitaiia no te mea kua angaanga pakari roa ratou, te tautaanga i te aru i tetai rave anga i te au ra tei maata rava atu i te ka rauka i to ratou au tumu manako, te manako ngakau, e te pae kopapa. Kua kiteia e ko te tu roiroi, tapiri atu ki te au manako papu kore e te au manako ngakau, ka pa te reira i te kopapa e ka akaputu atu ki tetai papakitai anga o te kemikara i roto i te roro, i reira te akatupuanga i te taitaia.—Akaaite Maseli 14:30.

Te Tauturu Tei Anoanoia e Ratou

Ko Epaperodito, e Kerititiano i te anere mataiti mua no Philipi mai, kua “taitaiaia no te mea kua akarongo [tona au taeake] e kua rokoia aia e te maki.” Ko Epaperodito tei rokoia e te maki i muri ake i te tono angaia ki Roma e tona au taeake ma te au apinga na te apotetoro ko Paulo, penei kua manako aia e kua tuku aia i tona au taeake ki raro e kua manako ratou iaia e kua autu kore. (Philipi 2:25-27, NW; Philipi 4:18) Akapeea te apotetoro a Paulo i te tauturu anga?

Kua tono aia ia Epaperodito ki te kainga ma tetai reta ki te au taeake Philipi tei karanga e: “E oronga [kia Epaperodito] te turou anga tei matauia i tau ki te Atu ma te rekareka ravarai; e te akono tamou ua rai i taua au tangata ra mei te reira ma te akaperepere.” (Philipi 2:28-30, NW) Ko te tika e kua tuatua meitaki tikai a Paulo no runga iaia e kua turou mai te au Philipi iaia ma te maana e te inangaro, kua papu e kua riro teia ei akapumaana ia Epaperodito e kua tauturu i te akamaru mai i tona tu taitaia.

Kare e ekoko anga, e ko ta te Puka Tapu ako anga e “kia tuatua ma te pumaana ki te au meta tei taitaiaia” e mea meitaki rava atu ia. “Te anoanoia ra kia kite koe e te manako maira tetai pae ia koe ei tangata,” i karangaʼi tetai vaine tei mamae i te tu taitaia. “Te anoanoia ra kia akarongo koe i tetai te karanga anga e, ‘Kua marama au; ka meitaki ua koe.’”

Ko te tangata tei taitaiaia ra i te maata anga o te taime te anoanoia ra kia rave aia i te manako na mua no te kimi atu i tetai tangata ma te tu tangi e raukaʼi i te tuatua atu. E tau teia ei tangata akarongo meitaki e te akakoromaki tikai. Kia kopae aia i te akoanga i tei taitaiaia ra me kore te rave anga i te au tuatua akava anga, mei te, ‘Kare koe e tau kia manako akapera’ me kore, ‘E tu tarevake tena.’ E paruparu ua te au manako ngakau o te tangata tei taitaia ra, ka riro teia au tuatua akaapa ra ei maani anake iaia kia manako kino rava atu iaia uaorai.

Penei ka manako tei taitaiaia ra e e puapinga kore aia. (Iona 4:3) Inara, e tau kia akamaara tetai tangata e ko te mea puapinga koia e akapeea te Atua i te manako anga i tetai. Kua manako te au tangata ia Iesu Karaiti e “kare aia i manako meitakiia,” inara kare teia i taui ana i tona tu puapinga tikai ki te Atua. (Isaia 53:3) Kia papu e, mei te Atua ra tei aroa i tana Tamaiti akaperepere ra, te aroa katoa ra aia ia koe.—Ioane 3:16.

Kua tangi a Iesu i te aronga tei apiapi e kua tauta i te tauturu ia ratou kia kite i to ratou tu puapinga ei tangata tataki tai. (Mataio 9:36; 11:28-30; 14:14) Kua akataka aia e te manako puapinga katoa ra te Atua i te au manu rikiriki, tei meangiti mai te puapinga. Kua karanga aia e, “kare rai tetai i ngaro i te Atua.” Mei teaa atura tona manako puapinga anga i te au tangata tei tauta ra i te rave i tona anoano! No teia kua karanga a Iesu e: “Kua ope oki te rauru o to kotou mimiti na i te tatauia.”—Luka 12:6, 7.

E tika, penei e e ngata no tetai tangata me taitaia pakariia, tei taomiia e tona au tu paruparu e te apikepike, no te irinaki e te manako puapinga tikai ra te Atua iaia. Penei ka manako papu aia e kare aia i paunaia i to te Atua tu aroa e te tu akono. Te akatika ra te Tuatua na te Atua e ka “akaapa mai oki to tatou ngakau ia tatou.” Inara na te reira tika ainei tatou e akatika? Kare. Kua kite te Atua e ka manako te au tangata ara ua ma te papu kore e pera katoa te akaapa anga ia ratou uaorai. No reira te akapumaana ra tana Tuatua ia ratou e: “E maata te Atua i to tatou ngakau, e kua kite aia i te au mea katoa nei.”—1 Ioane 3:19, 20.

Ae, e maata atu ta to tatou Metua aroa i te rangi ra e kite ra i ta tatou au ara e te au tarevake ra. Kua kite aia i to tatou au turanga apikepike, to tatou oraanga kaveinga katoa, to tatou au manako e te au inangaro ra. Kua kite aia e kua to mai ki runga ia tatou te ara, te maki, e te mate e no reira i maataʼi to tatou au kotinga. Ko te tika e ka manako maromaroa tikai tatou e te manava kino ia tatou uaorai koia oki e akapapu anga ia e kare tatou e inangaro i te ara e kare i rave anga i tei maata atu. Te karanga ra te Puka Tapu e kua ‘akariroia tatou ei puapinga kore ua’ te patoi anga i to tatou anoano. No reira te tangi ra te Atua i to tatou turanga kino, e te manako ra aia i to tatou tu paruparu ma te akaroa.—Roma 5:12; 8:20.

Te akapapuia maira kia tatou e “e aroa e te takinga-meitaki to Iehova.” “Mei te itinga o te rā e taka ke i te opunga o te rā ra, ko tana ïa akataka ke anga i ta tatou au ara ia tatou nei. Kua kite oki aia i to tatou tu; te manako ra aia e, e one tatou nei.” (Salamo 103:8, 12, 14) E tikai, ko Iehova “te Atua nona anake te pumaana; Ko tei akapumaana mai ia matou i to matou au mate katoa nei.”—2 Korinetia 1:3, 4.

Ko te tauturu tikai te anoano maataia ra e te aronga tei taitaiaia te aere maira te reira mei te akapiri vaitata anga ki to ratou Atua akaroa e te arikianga i tana patianga kia ‘tuku i ta ratou apainga kiaia.’ Ka rauka tikai iaia i te “akamaroiroi oki i te ngakau o tei tataraara.” (Salamo 55:22; Isaia 57:15) No reira te akamaroiroi ra te Tuatua na te Atua i te pure, te karangaanga e: “E uri i to kotou tumatetenga katoa ki runga [ia Iehova]; koia oki te tiaki mai ia kotou.” (1 Petero 5:7) Ae, na roto i te pure e te pati anga ka rauka i te au tangata i te akapiri vaitata ki te Atua e te rekareka i “te au o te Atua, ko tei maata ua atu i te kite tangata.”—Philipi 4:6, 7; Salamo 16:8, 9.

Ka riro katoa te au akatikatika anga tei tau i roto i te oraanga ei tauturu i tetai no te autu atu i tetai tu taitaia. E puapinga katoatoa rai te taangaanga i te kopapa, te kai i te au kai tau meitaki, te aereanga no tetai reva ou e kia rava te akaangaroi anga, e te kopaeanga i te akara tivi maata. Kua tauturu tetai vaine i te aronga tei taitaiaia na te rave anga ia ratou kia rave i tetai aaere anga pakari. Te karanga anga mai tetai vaine taitaia e: “Kare au e inangaro i te aaere aere ua,” kua pau atu te vaine ma te maru inara ngaueue kore e: “Ae, ka aere koe.” Kua ripoti te vaine e: ‘Kua aaere matou no tetai ono kiro mita. I to matou oki anga mai, kua roiroi aia, inara kua meitaki mai aia. Kare e rauka ia koe te irinaki e mei teaa atura te tauturu ta teia taangaanga anga pakari ka rave kia tamata rava koe i te reira.’

Inara, i etai au taime e ngata no te autu takiri atu i te taitaia, noatu e kua tamataia te au mea ravarai, kapiti katoa te au rapakau anga vairakau. “Kua tamata au i te au mea ravarai,” i karangaʼi tetai vaine mataiti rotopu, “inara te vai nei rai te tu taitaia.” Ma te aiteite ra, i teianei i te maata anga o te taime e ngata i te rapakau i te matapo ra, tei turi ra te taringa, me kore te pirikoki. Inara, ka kiteaia e te aronga taitaia te pumaana e te manakonakoanga na te tatauanga i te Tuatua na te Atua, tei oronga maira i te manakonakoanga papu o te tu maru tamou mei te au maki ravarai o te tangata.—Roma 12:12; 15:4.

Te Taime Kare Okotai e Taitaia Akaou

I to Iesu akatutu anga i te au mea kino tei tupu ki rungao i te enua nei i te au ra openga, kua tuatua aia e: “E kua tupu anake teianei au mea, e nānā to kotou mata ki runga, e akateitei to kotou mimiti; te vaitata maira oki to kotou ora.” (Luka 21:28) Te tuatua ra a Iesu no runga i te akaora anga ki roto i te ao ou a te Atua, te ngai “e kia akaora katoaia te au mea angaia nei i te tapeka o te mate, kia rauka te rangatira meitaki o te tamariki a te Atua ra.”—Roma 8:21.

Mei teaa atura te tu maru no te au tangata me akarangatiraia mei te au taomi anga o te tuatau tei topa e kia ara mai i te au ra taki tai ma te au manako va ua, te inangaro anga i te rave i te angaanga no te ra! Kare akaou tetai e tamanataia e te tiao o te tu taitaia. Te taputou anga papu ki te au tangata mei te Atua mai e “nana e orei i te roi-mata katoatoa; e e kore rava te mate, e te aue, e te mii; e te mamae oki, e kore katoa ïa; no te mea kua kore te au mea taito.”—Apokalupo 21:3, 4.

Me kare i akakiteia atu te reira, te au taiku anga Tuatua Tapu i roto i teia aenga pepa no roto mai i te Puka Tapu i te reo Kuki Airani, urianga 1888. Te ngai i akaariia te NW i muri i tetai taiku anga, te akakite maira e no roto mai te urianga i te reo Engarani o te New World Translation of the Holy Scriptures, Tataanga Ou o te 1984.