Akapeea a Iesu Karaiti i Peroveta ei Mei ia Mose Rai?
KARE te Atua ko Iehova e pikikaa ana. (Tito 1:2; Ebera 6:18) No reira, te irinakiia ra e te tika ra te au totou o tana Tuatua, koia oki ko te Puka Tapu. Te papu ra e ka akatupuia te reira.
I roto i teia au totou akauruia e te atua ko tetai ta te peroveta Epera ko Mose i tata no runga i te Mesia. Te tuatua no Iehova, kua akakite a Mose: “Ka akatupu au i tetai peroveta na ratou [te au Iseraela] i to ratou ra ai taeake, mei ia koe [Mose] na te tu, e ka tuku au i taku tuatua ki roto i tona vaa, e nana e karanga atu kia ratou i te au mea ravarai taku e akaue atu iaia ra.”—Deuteronomi 18:17, 18.
Kua rave te apotetoro ko Petero i teia totou e no Iesu Karaiti i tona tata anga: “Kua tuatua oki a Mose . . . , ‘E akatupu to kotou Atua ko Iehova i tetai peroveta no kotou ei roto i to kotou ai taeake na, mei iaku nei rai te tu; koia ta kotou e akarongo atu i te au tuatua ravarai kia tuatua mai kia kotou na.’” (Angaanga 3:22) Te tika ra, kua akakite takere a Iesu e: “Naringa oki kotou i akarongo ia Mose, kua akarongo mai ïa kotou iaku nei: i tata oki aia i te tuatua noku.” (Ioane 5:46) Na teea au tu i aiteite ei a Iesu raua ko Mose?
Aiteite Rai i te Akamata Anga o ta Raua Angaanga
Kua ora atu a Mose raua ko Iesu i te ta anga o te au tamariki tamaroa ou tikai. Kua uunaia te pepe a Mose ki roto i te au raupo i te pae nia o te Kauvai e no reira kua ora atu i te ta anga o te au pepe tamaroa o Iseraela tei akaueia e Pharao o Aiphiti. Ei pepe, kua ora katoa atu a Iesu i te ta anga o te au tamaroa e rua mataiti i Betelehema e tona au tapere. Kua akaueia teia tamate anga e te Ariki ko Heroda Maata, koia oki mei ia Pharao rai, e enemi no te Atua e Tona iti tangata.—Exodo 1:22–2:10; Mataio 2:13-18.
Kua akaari a Mose raua ko Iesu i te vaerua ngakau maru, me kare maru. Noatu e kua utuutuia mai aia ei tamaroa ki roto i te ngutuare o tetai ariki mana rava atu o Aiphiti, kua riro mai a Mose e koia te ‘maru maata . . . i to te tangata ravarai o te ao katoa nei.’ (Numero 12:3) Me akaaiteia, kua riro ana a Iesu ei tamaiti ariki ko Mikaela i te rangi inara kua aere mai ki te enua nei ma te akaaka. (Daniela 10:13; Philipi 2:5-8) Inara, kua tangi a Iesu i te tangata e kua rauka i te tuatua e: “E apai i taku amo ki runga ia kotou na e apii mai mei iaku nei, no te mea e ngakau maru toku e te akaaka o te ngakau, e ka kiteaia e kotou na te akaangaroi anga i to kotou au meta.”—Mataio 11:29, NW; Mat 14:14.
No te tumu ua nei o te tavini anga ia Iehova, kua akaruke a Mose raua ko Iesu i to raua taoonga rongonui e te apinganui maata tikai. No te tavini ia Iehova e Tona iti tangata, kua akaruke a Mose i tana apinganui e tetai taoonga maata i Aiphiti. (Ebera 11:24-26) Aiteite rai, kua akaruke a Iesu i tetai taoonga mareka maataia e te apinganui i te rangi no te tavini i te Atua e Tona iti tangata i te enua nei.—2 Korinetia 8:9.
Kua riro mai a Mose raua ko Iesu ei nga tangata akatainuia e te Atua. Kua tavini a Mose ei tangata akatainuia e Iehova ki te iti tangata o Iseraela. Mei ta te apotetoro ko Paulo i tuatua, no Mose “e apinga maata oki iaia te akakino i te [riro anga mai ko te] Mesia [tei akatainuia] nei, i te au taonga katoa o Aiphiti ra.” (Ebera 11:26; Exodo 3:1–4:17) I naea a Iesu i riro mai ei ko te Karaiti, me kare Tei akatainuia ra? Kua tupu teia i tona akatainu angaia ki te vaerua tapu o te Atua, me kare te mana ririnui, i tona papetito angaia. I mua i te vaine Samaria i te vai puipui o Iakoba ra i Sikara e i mua i te taunga maata o Iseraela i tona timata angaia, kua akakite a Iesu e koia te Mesia, me kare te Karaiti.—Mareko 14:61, 62; Ioane 4:25, 26.
Kua akakore kai a Mose raua ko Iesu no etai 40 ra. I te akamata anga o tana angaanga ei vaa tuatua no te Atua, kua akakore kai a Mose no etai 40 ra iaia i runga i te maunga i Sinai. (Exodo 34:28) Kua akakore kai a Iesu no etai 40 ra i roto i te metepara e oti kua patoi i te timata anga a satani i te akamata anga o tana rave anga angaanga ei Mesia tei taputouia.—Mataio 4:1-11.
Kua Akakaka Nga Tangata ra ia Iehova
Kua taangaanga a Iehova ia Mose raua ko Iesu no te akamaata i Tona ingoa tapu. Kua akakite te Atua kia Mose kia aere ki te au Iseraela na roto i te ingoa o ‘te Atua o to ratou ai metua ra, ko Iehova.’ (Exodo 3:13-16) Kua komono a Mose i te Atua ki mua ia Pharao, tei akonoia kia ora e raukaʼi to Iehova ririnui i te akaariia pera katoa Tona ingoa kia akakitekiteia i te au enua ravarai. (Exodo 9:16) Kua pera katoa a Iesu i te aere anga mai na roto i te ingoa o Iehova. Ei akaraanga, kua tuatua a Karaiti e: “I aere mai nei au ma te ingoa o toku Metua, e kare kotou i oo mai iaku nei.” (Ioane 5:43) Kua akakaka a Iesu i tona Metua, e kua akamaata i to Iehova ingoa ki te au tangata ra ta te Atua i oronga kiaia, e kua maani i te reira kia rongonui i te enua nei.—Ioane 17:4, 6, 26.
Na roto i te ririnui no te atua mai, kua rave a Mose raua ko Iesu i te au temeio tei akakaka i te Atua. Kua rave a Mose i te temeio no te akapapu e kua tonoia mai aia e te Atua ko Iehova. (Exodo 4:1-31) I tona tuatau angaanga anga, kua tamou ua atu rai a Mose, tei taangaangaia e te Atua no te vai i te Tai Muramura, i te rave i te au temeio tei akakaka ia Iehova. (Exodo 5:1–12:36; 14:21-31; 16:11-18; 17:5-7; Salamo 78:12-54) Ma te aiteite, kua apai a Iesu i te kaka no te Atua na te raveanga i te au temeio e manganui. No teia i raukaʼi ia Iesu i te tuatua e: “Ka akarongo mai e tei roto au i te Metua, e tei roto te Metua iaku nei: kare ïa, ka akarongo mai iaku i te au angaanga nei.” (Ioane 14:11) Ko tetai o tana temeio ko te akatupuanga i tetai matangi uriia maata kia marino, e raukaʼi i te Tai o Galilea kia maru.—Mareko 4:35-41; Luka 7:18-23.
Tetai Atu Au Tu Aiteite Puapinga
Kua piri katoa atu a Mose raua ko Iesu ki roto i tetai oronga anga kai na roto i te temeio. Ko Mose ta Iehova peroveta i te oronga angaia te au kai ki te au Iseraela na roto i te temeio. (Exodo 16:11-36) Aiteite rai, i tetai nga atianga e rua o te papaanga Puka Tapu, kua angai a Iesu ie urupu ua atu au tangata ki te kai na roto i te temeio.—Mataio 14:14-21; 15:32-38.
Te mana no te rangi mai kua piri atu te reira ki te angaanga tavini anga a Mose raua ko Iesu. Kua riro a Mose ei arataki i te au Iseraela i te oronga angaia te mana kia ratou no te rangi mai. (Exodo 16:11-27; Numero 11:4-9; Salamo 78:25) I roto i tetai akaaite anga inara na roto i tetai tu puapinga maata tikai, kua oronga a Iesu i tona uaorai kopapa ei mana no te rangi mai kia ora te au tangata akarongo.—Ioane 6:48-51.
Kua arataki a Mose raua ko Iesu i te iti tangata no roto mai i te tapeka anga ki te tu rangatira. Kua taangaangaia a Mose e te Atua kia arataki i te au Iseraela no roto mai i te tapeka anga a te au Aiphiti ki te tu rangatira ei iti tangata Nona. (Exodo 12:37-42) Aiteite rai, kua arataki ana a Iesu Karaiti i tana au pipi ki te tu rangatira. Kare e roa atu ana ka arataki a Karaiti i te au tangata akarongo ki te tu rangatira mei te tapeka anga a te akaaerenga a Satani te Tiaporo, pera katoa mei te ara e te mate.—1 Korinetia 15:24-26; Kolosa 1:13; 1 Ioane 5:19.
Kua riro a Mose raua ko Iesu ei rotopu ki te au koreromotu. Kua riro a Mose ei rotopu no te Ture koreromotu, i rotopu i te Atua ko Iehova e te au Iseraela. (Exodo 19:3-9) Ko Iesu te Rotopu o te koreromotu ou, i rotopu i te Atua e te Iseraela vaerua.—Ieremia 31:31-34; Luka 22:20; Ebera 8:6-13.
Kua orongaia te akavaanga kia Mose raua ko Iesu Karaiti. Kua riro a Mose ei akava e te atu ture ki to Iseraela kopapa ra. (Exodo 18:13; Malaki 4:4) Kua riro a Iesu ei Akava e kua oronga i te au ture e te au akauenga ki to “Iseraela o te Atua” ra i te pae vaerua. (Galatia 6:16; Ioane 15:10) Kua tuatua a Karaiti uaorai: “Kare rava oki a te Metua tangata e akava ra, kua tuku uaia mai te akava i te Tamaiti: Kia akangateitei te tangata katoatoa i te Tamaiti, mei ta ratou e akangateitei i te Metua ra. Ko te kore e akangateitei i te Tamaiti ra, kare ïa i akangateitei i te Metua i tei tono mai iaia ra.”—Ioane 5:22, 23.
Kua orongaia kia Mose raua ko Iesu te upoko akaaere anga i te ngutuare o te Atua. Kua tiratiratu a Mose ei upoko akaaere i te ngutuare o te Atua i Iseraela i taito ra. (Numero 12:7) Me akaaiteia, kua akariroia a Iesu ei Upoko no to Iehova ngutuare tamariki vaerua e kua tiratiratu i reira ra. E tikai, a Iesu “ko tei akono meitaki atu iaia i tei akataka mai iaia ra, mei ia Mose katoa i akono meitaki i te are katoa o te Atua ra. Kua akonoia oki teianei tangata e, ei kakā maata tona i to Mose e tau ei, mei te tangata e akatu i te are ra e kakā maata tona i to te are. . . . E akono meitaki mou rai oki te Mose, ei tavini, i te ngutuare katoa o te Atua ra, ei akakite anga i te au mea e tuatuaia mai a muri atu; Kareka te Mesia ra, ei tamaiti ïa i tona uaorai ngutuare: ko tatou oki taua ngutuare nona ra, kia mou piri tika rai tatou i to tatou irinakianga, e te tiakianga rekareka ra, ma te maroiroi, e tae ua atu ki te openga ra.”—Ebera 3:2-6.
Pera katoa i te matenga, kua aiteite rai a Mose raua ko Iesu. Akapeea? Kua apai ke a Iehova i to Mose kopapa, te paruruanga i te reira mei te akakinoangaia me kare te akamorianga i te reira ei itoro. (Deuteronomi 34:5, 6; Iuda 9) Aiteite rai, kua titiri te Atua i to Iesu kopapa, te kore anga e akatika i te reira kia takoreia te paruruanga i te reira kia kore e riro ei tatipakeanga ki te akarongo.—Salamo 16:10; Angaanga 2:29-31; 1 Korinetia 15:50.
E Akarongo i te Totou
Ko teia tetai au tu i riro ei a Iesu Karaiti mei te peroveta ra ko Mose. Mei teaa atura te umere te akatupu angaia te au tuatua a te Atua kia Mose no runga i te aerenga mai o te reira peroveta!
Kare e ekoeko anga e kua rave a Iehova i tana taputou totouia no te akatu mai i tetai peroveta mei ia Mose rai. Kua akatupuia te au tuatua a Deuteronomi 18:18 i roto i te oraanga e te au kite anga a Iesu Karaiti. Te oronga maira teia tupu anga i te tumu no tatou kia irinaki i tetai atu tu totou i roto i te Tuatua na te Atua. No reira, e tau tatou kia akarongo tamou i te totou Puka Tapu.