‘E Akariro i Etai Ke ei Oa na te Au Apinga Tika Kore Ra’

“E akariro i etai ke ra ei oa no kotou uaorai na roto i te au apinga tika kore ra . . . Ko te akono meitaki i te meangiti ra, kua akono meitaki katoa i te mea maata.”​—LUKA 16:9, 10, NW.

1. Akapeea ta Mose ratou ko te tamariki o Iseraela akapaapaa anga ia Iehova i muri ake i to ratou akaora anga mei Aiphiti maira?

AKAORAIA na tetai temeio​—mei teaa ra tetai tupuanga akamaroiroi i te akarongo! Ka rauka anake kia akatikaia e na Iehova, koia te Mana katoatoa, i rave te aerenga mai o to Iseraela ki vao ia Aiphiti ra. No reira rai a Mose ratou ko te tamariki o Iseraela i imene ei: “Ko Iehova toku maroiroi, e toku peʼe anga, e kua riro aia ei ora noku: koia toku Atua, e koia taku e akapaapaa; ko to toku metua ïa Atua, e koia taku e akateitei.”​—Exodo 15:1, 2; Deuteronomi 29:2.

2. Eaa ta te au tangata o Iehova i rave atu ma ratou katoa ra i to ratou akaruke anga ia Aiphiti?

² Mei teaa ra te tuke to Iseraela tu rangatira kitea ouia ra ma to ratou turanga i Aiphiti! I teianei kua rauka ia ratou te akamori ia Iehova ma te arairai koreia. E kare ratou i akaruke atu ia Aiphiti ma te rima apinga kore ua. Te akakite maira Mose: “Kua akono oki te tamariki a Iseraela . . . I pati ana oki ratou i to Aiphiti i te apinga ario, e te apinga auro ra, e te kakau: E i aroaia mai oki taua au tangata ra e to Aiphiti ia Iehova ra, i oronga mai ei ratou i ta ratou i pati ra. Pou iora to Aiphiti ia ratou.” (Exodo 12:35, 36) Inara i akapeea ta ratou akono anga i teia au apinga no Aiphiti? I tupu ainei te reira i te ‘akateiteianga ia Iehova ki runga’? Eaa ta tatou i kite mei ta ratou akaraanga?​—Akaaite ia 1 Korinetia 10:11.

‘Oronga Anga na Iehova’

3. Eaa tei tupu mei ko mai ia Iehova ra no ta Iseraela rave anga tau kore i te auro no te akamori anga pikikaa?

³ I te 40 ra roa o Mose i runga ia Maunga Sinai ra kia rave mai te au apiianga a te Atua no to Iseraela ra, kua akatipatipa te au tangata te tiaki ra i raro. Kua kiriti akera i to ratou au poe auro i to ratou taringa, e kua akaue atura ia Aarona kia maani i tetai tiki ei akamori na ratou. Kua akatu katoa a Aarona i tetai atarau na ratou, e ao akera i te popongi i muri mai, kua oronga ratou i te au atinga ki reira. Kua akaperepere ainei Tei Akaora ra ia ratou no teia akono anga i ta ratou auro? Kare rava ia! “E teianei, e vaoo ua ana iaku,” ta Iehova i tuatua kia Mose, “kia otooto ua ana toku riri ia ratou, kia pou ratou iaku.” Na ta Mose anake patianga akatenga i kore ei a Iehova i tamate i taua iti tangata ra, inara kua topa te au arataki meameaau ki te mate no ko mai ia Iehova ra.​—Exodo 32:1-6, 10-14, 30-35.

4. Eaa te ‘oronga anga na Iehova,’ e naai i oronga i te reira?

⁴ I muri akera, kua rauka ia Iseraela te tuatau kia akono i ta ratou apinga na roto i te mataara tei akamareka ia Iehova. Kua rave ratou i “te [“oronga anga,” NW] na Iehova.”a Te auro, ario, veo, e te kakau auika, e etai au kakau kara ke ke, te au kiri mamoe, au kiri tutu, e te rakau titima i roto i te au apinga orongaia no te akatu anga e te akapapaanga i te tapenakara. Te taki maira te tataanga i to tatou manako ki runga i te tu manako o te aronga oronga maira. “Ko te tangata ngakau oronga, e apai mai aia i te reira, koia te [“oronga anga,” NW] na Iehova.” (Exodo 35:5-9) Kua rave to Iseraela ma te ngakau katoa. No reira, kua riro te tapenakara ei apinga “manea e te teitei mekameka,” ko te au tuatua ia a tetai tangata apiiia ra.

Au Oronga Anga no te Iero

5, 6. No te iero ra, eaa ta Davida i rave ma tana au apinga ra, e eaa ta etai katoa i rave?

⁵ Noatu rai kua arataki te ariki o Iseraela ko Solomona i te akatu anga i tetai are tamou no te akamori ia Iehova, e maata ta tona metua ko Davida i rave no te au akateateamamao anga i te reira. Kua akaputu a Davida e maata te auro, te ario, te veo, te rakau, e te au toka memeitaki. “No toku nei oki anoano i te are o toku Atua,” ta Davida i tuatua ki tona au tangata, “te vai nei toku ra apinga noku uaorai, i te auro e te ario, ko taku ïa e oronga nei no te are o taku Atua, te taka ra tei kopiia e au no taua are tapu nei, E toru tausani taleni auro . . . e itu oki tausani i te taleni ario meitaki ra, ei tapoki i taua are ra i roto.” Kua akamaroiroi katoa a Davida ia etai katoa ra kia oronga maoraora katoa oki. E maata ta ratou i oronga: e maata atu te auro, te ario, te veo, te auri, e te au toka memeitaki. “Ma te ngakau meitaki,” kua rave te au tangata “i te oronga ua anga kia Iehova.”​—1 Paraleipomeno 22:5; 29:1-9.

⁶ Na teia au oronga ua anga, kua akakite to Iseraela i te ariki anga oonu no to Iehova ra akamori anga. Kua pure taakaaka ua a Davida: “Koai ra au nei, e eaa toku nei au tangata, e tikaʼi ia matou kia apai ua atu mei teianei te tu?” No teaa ra? “No ko na mai ia koe na te au mea katoa nei, e no roto i taau ta matou i apai atu kia koe na. . . . Kareka au nei, kua apai ua au i taua au mea katoa nei ma te tiratiratu o toku nei ngakau.”​—1 Paraleipomeno 29:14, 17.

7. Eaa te apiianga akamatakite ta tatou i kite mei te tuatau mai ia Amosa ra?

⁷ Inara, kare te au kopu o Iseraela i tamou i te akamori ia Iehova ki te ngai mua i to ratou au manako e te au ngakau. Kia tae mai ki te iva anere mataiti M.T.N., kua riro te Iseraela tataka ke ra kia apa i te manako kore i te pae vaerua. No runga i te patireia e tai ngauru kopu o te apatokerau o Iseraela, kua tuatua a Iehova na roto ia Amosa: “E mate oki to tei noo ponuiaau ua i Ziona, e to tei irinaki ki te maunga i Samaria.” Kua akataka aia ia ratou ei au tangata “tei moe ki runga i te roi nio elephana, . . . tei akāvai ki runga i to [ratou] nooanga roroa ra; . . . tei kai i te au punua mamoe no roto i te anana ra, e te au punua puakatoro no roto i te akaangai anga ra; . . . [tei] inu i te wina ra.” Inara kare ta ratou apinganui i te paruru anga. Kua akamatakite atu te Atua ra: “Ko ratou ana te ka riro ei tuikaa, i te aronga katoa e riro ei tuikaa, e te aronga maeva-kata ko tei akāvai ki raro ra, e riro ke ïa.” I te 740 M.T.N., kua mamae to Iseraela i te au rima o Asura. (Amosa 6:1, 4, 6, 7) E i muri akera kua topa katoa atu te patireia apatonga o Iuda ra ki te noinoi anga apinga.​—Ieremia 5:26-29.

Akono Tika i te Au Apinga i te Au Tuatau Kerititiano

8. Eaa te akatauanga meitaki ta Iosepha raua ko Maria i akono i te oronga anga apinga?

⁸ Ei tuke anga, kare te tu putaua o te au tavini o te Atua i te tuatau i muri maira i akakore i to ratou akakiteanga i te maroiroi no te akamori mou. E akamanako ana ia Maria raua ko Iosepha. I te akarongo anga i te tuatua a Kaisara Auguso, kua aere atu raua ki to raua oire kainga ngutuare tangata, ki Betelehema. (Luka 2:4, 5) Kua anauia mai a Iesu ki reira. E 40 ra i muri mai, kua aere atu a Iosepha raua ko Maria ki te iero i Ierusalema i te pae maira kia oronga i te tama anga akatakaia ra. No to raua tu putaua, kua oronga a Maria i nga manu rikiriki e rua. Kare aia, e kare katoa oki a Iosepha i karanga e e putaua raua. Kareka ra, kua oronga ua raua i ta raua apinga meangiti ra.​—Levitiku 12:8; Luka 2:22-24.

9-11. (a) Eaa te arataki anga te orongaia maira e ta Iesu au tuatua ia Mataio 22:21 e ka akapeea tatou i te akapou anga i te moni? (e) Eaa ra i kore ei e puapinga kore ua ta te vaine takaua oronga anga meangiti ra?

⁹ I muri iora, kua tamata te au Pharisea e te aronga aru ia Heroda i te timata ia Iesu, i te na ko anga: “Ka akakite mai koe kia matou i toou manako: E tika aina i te ture kia apai matou i te apinga uipa na Kaisara, e auraka aina?” Na ta Iesu pauanga i akakite i tona manako kite. I te taikuanga i te moni ta ratou i oronga kiaia, kua ui atura Iesu: “Noai te tu i rungao e te tuatua?” Kua pau mai ratou: “No Kaisara.” E pakari tana i tuatua atu: “E apai mari i ta Kaisara kia Kaisara: e ta te Atua ra, e apai ïa ki te Atua.” (Mataio 22:17-21) Kua kite a Iesu e ko te aronga mana i oronga maira i te moni te manako ra kia tutakiia te tero. Inara i reira kua tauturu aia i tana au pipi e te au enemi katoa oki kia kite e te tauta ra te au Kerititiano mou kia tutaki atu i “ta te Atua ra, e apai ïa ki te Atua.” Te kapiti ra teia i te akono tika i ta tetai ra au apinga materia.

¹⁰ Te akatutu maira tetai tupuanga ta Iesu i kite i te iero ra i teia. Koi akaapa ua akera aia i te au tata tuatua noinoi tei ‘pou ra oki ia ratou te ngutuare o te au vaine takaua ra.’ “Nānā akera aia, kite atura i te aronga apinga nui i te tuku anga mai i ta ratou moni ki roto i te pia apinga,” ta Luka i ripoti. “E kite katoa atura [a Iesu] i tetai vaine takaua apinga kore i te tuku anga i nga lepeta e rua ki roto. Kua karanga atura aia, E tuatua-mou teia taku e karanga atu kia kotou na, E maata ta te vaine takaua apinga kore nei i tuku ki roto, i ta ratou ravarai: No roto oki i te toenga i to ratou apinga maata ta ratou i tuku maira ki roto i te apinga a te Atua: kareka aia nei, kua ope rava tona apinga rikiriki i te tukuia e ia ki roto.” (Luka 20:46, 47; 21:1-4) Kua tuatua tetai pae i te iero i te manea te au toka memeitaki i maaniiaʼi. Kua karanga atura Iesu: “Teianei au mea ta kotou e akara nei; te vaitata mai nei te tuatau, kare rava tetai toka e vaioia ki rungao i tetai, ka ope rava ïa i te uriia ki raro.” (Luka 21:5, 6) I puapinga kore ua ainei ta te vaine takaua ra moni atinga rikiriki? Kare rava ia. Kua turu aia i te akanoonoo anga ta Iehova i tuku no taua tuatau ra.

¹¹ Kua tuatua a Iesu ki tana au pipi mou ra: “Kare e tika i te tavini kia akono atu i nga pu e toko rua: ka riro aia i te riri atu i tetai, e te inangaro atu i tetai; e kare ra, e riro ïa i te tau atu i tetai, e te akaviivii atu i tetai. Ko kotou nei oki, kare e tika kia akono, i te Atua e te Mamona.” (Luka 16:13) No reira, akapeea tatou me akakite i te tu tau tikai i te akono anga i ta tatou au moni?

Au Akaaere Tiratiratu

12-14. (a) E au akaaere te au Kerititiano no teea au apinga nui? (e) Na roto i teea au mataara meitaki ta te au tangata o Iehova akono anga i ta ratou akaaere anga? (ng) No ea mai te moni ei turu i te angaanga a te Atua i teianei tuatau?

¹² Me ka akatapu tatou i to tatou au oraanga kia Iehova, te aiteanga tikai te tuatua ra tatou e ta tatou au mea ravarai ta tatou au apinga nui katoatoa, nana anake ia. Akapeea, i reira, ta tatou akono tau i te apinga na tatou? I te uriuri manakoanga no te angaanga Kerititiano i roto i te putuputuanga, kua tata te Taeake ko C. T. Russell, koia te peretiteni mua o te Totaiete Punanga Tiaki e: “Ka tau tatou tataki tai kia akamanako e kua akataoongaia aia uaorai e te Atu ei akaaere i tona uaorai tuatau, te mana, te moni, e te vai atura, e ka kimi tataki tai i te akono i teia au tareni kia tau ki te meitaki o tona kite, ei akakaka i te Pu.”​—The New Creation, kapi 345.

¹³ “E mea umuumuia oki i te akaaere nei, ei tangata akono tikai aia,” ta 1 Korinetia 4:2 i tuatua. Ei pupu no te pa enua ravarai, te tauta ra te Au Kite o Iehova kia akono kia tau ki te reira akataka anga, ma te akapouanga kia maata to ratou taime te ka rauka ia ratou i te angaanga Kerititiano, ma te matakite i te tatanuanga i to ratou kite i te apiianga. Pera katoa oki, te au pupu oronga ua i to ratou tuatau i raro ake i te arataki anga a te au Regional Building Committee ka rekareka ua i te oronga i to ratou taime, te maroiroi, e te kite kia akatu i te au are uipaanga meitaki kia papa no te akamori anga. Ma teia au mea ravarai, te mareka meitaki ra a Iehova.

¹⁴ No ea mai te moni ei turu i teia angaanga apiianga e te angaanga akatu anga are? No ko mai i te aronga inangaro to ratou ngakau, mei to te au ra i akatuia ra te tapenakara. Te rave tataki tai ra ainei tatou i tetai tuanga? Te akakite ra ainei ta tatou tu akono i te pae o ta tatou moni e e mea puapinga maata ia tatou te angaanga a Iehova? I te au apinga i te pae o te moni, kia akono tiratiratu tatou ei au akaaere.

E Akaraanga no te Oronga Maoraora

15, 16. (a) Akapeea te au Kerititiano o to Paulo tuatau ra i te akakite anga i te oronga maoraora ua? (e) Eaa te manako tau no tatou no teianei uriuri anga manako?

¹⁵ Kua tata te apotetoro ko Paulo no te vaerua oronga ua o te au Kerititiano o Makedonia e to Akaia. (Roma 15:26) Noatu rai te noo ra ratou uaorai ma te taitaia, e viviki ra ratou i te oronga tauturu ki to ratou au taeake. Kua akamaroiroi a Paulo i te au Kerititiano o Korinetia kia pera katoa i te oronga ua, ma te orongaanga i ta ratou apinga maata ei tauturu atu i te ngere o etai ke ra. Kare e rauka i tetai i te akaapa ia Paulo no te morimori apinga. Kua tata aia: “Ko te ruru ma te akaperepere ra, e kokoti ïa ma te mea ngiti; e ko te ruru ma te akaperepere kore ra, e kokoti ïa ma te maata, E oronga te tangata ravarai i tana i akakoro i roto i tona ngakau; eiaa ma te noinoi, e mei te mea e no te umuumu: ko te tangata oronga ma te rekareka ta te Atua e inangaro.”​—2 Korinetia 8:1-3, 14; 9:5-7, 13.

¹⁶ Ko te au tauturu oronga uaia ta to tatou au taeake e te aronga inangaro e rave nei no te angaanga Patireia i te ao katoa i teia tuatau te akakite maira e akapeea te teitei to ratou manako no teia akono anga. Inara, mei ta Paulo i akamaaraara atura i to Korinetia, e mea meitaki no tatou kia akamanako i teia uriuri anga manako ei akamaaraara anga.

17. Eaa te akaraanga no te orongaanga ta Paulo i akamaroiroi mai, e ka rauka ainei kia akonoia teia i teia tuatau nei?

¹⁷ Kua raurau a Paulo i te au taeake kia aru i tetai akanoonoo anga akapapaia i ta ratou orongaanga. “Kia tae ki te rā mua o te ebedoma ra,” e nana ei, “e vaio ake kotou ravarai i tetai papaki moni ki roto i te vairanga ra, kia tau i ta te Atua akamanuia anga mai iaia ra.” (1 Korinetia 16:1, 2) Ka tau te reira ei akatauanga no tatou e no ta tatou tamariki i ta tatou orongaanga, me ka rave tatou na roto i te putuputuanga me kare na te tuku tika atu ki te opati manga vaitata o te Totaiete Punanga Tiaki. Kua pati tetai nga tokorua mitinari tei akaungaia kia tutu aere i tetai oire i Aperika Itinga i te aronga inangaro kia kapiti atu kia raua no tetai apii Puka Tapu. I te openga o teia uipaanga mua, kua tuku meitaki atu nga mitinari ra i etai moni ki roto i tetai pia tei akairoia ra e “Au tauturu no te angaanga Patireia.” Kua rave pera katoa etai atu tei aere atu ki reira. I muri iora, i muri ake i te akapapa angaia teia aronga ou ei putuputuanga Kerititiano, kua aere atu te akaaere kotinga e tutaka i reira e kua tuatua i te putuputu o ta ratou au oronga anga.​—Salamo 50:10, 14, 23.

18. Akapeea tatou i te tauturu anga i to tatou au taeake tei rokoia ra e te tumatetenga?

¹⁸ Tei ia tatou katoa oki te tika kia oronga i ta tatou au apinga ei tauturu i te aronga rokoia e etai au tumatetenga natura e te aronga noo i te au ngai kino i te tamaki. Mei teaa ra to tatou rekareka i te tatau anga i te au apinga i tukua ki te pae Itinga Ra o Europa i te tupu anga te au tu kino i te pae puapinga e te poritiki na roto atu i te reira tuanga o te ao! Kua akakite mai te au oronga anga apinga e te moni katoa i te tu oronga maoraora ua o to tatou au taeake e te taokotai ki te au Kerititiano tei ngere ra.b​—2 Korinetia 8:13, 14.

19. Eaa te au apinga tau te ka rauka ia tatou i te rave ei tauturu i te aronga rave angaanga i te au tuatau ravarai?

¹⁹ Te manako teitei nei tatou i te puapinga o te angaanga a to tatou au taeake te rave ra i te tavini i te au taime ravarai ei au painia, ei akaaere tutaka aere, ei au mitinari, e ei aronga angaanga ua i te Betela, kare ainei tatou e pera ana? Me ka tika i to tatou au turanga, penei ka rauka ia tatou i te oronga tika atu kia ratou etai tauturu anga i te pae apinga. Ei akatauanga, me ka aere atu te akaaere kotinga e tutaka i toou putuputuanga, penei ka rauka ia koe te oronga atu i te ngai nooanga nona, te au kaikai anga, me kare tauturu no tana moni i tutaki no te tutaka aere. Kare taua tu oronga anga maoraora ua ra e kore e kiteia mai e to tatou Metua i te rangi ra, tei anoano ra i tona au tavini kia akono meitakiia. (Salamo 37:25) I etai mataiti kua topa kua rauka i tetai taeake te oronga te kaikai anga mama anake ua i tana pati anga i tetai akaaere tutaka e tana vaine ki tona kainga. I te akaruke anga nga tokorua ra no te angaanga tutu aere i te aiai, kua oronga atu te taeake ra i tetai tikiro ki tana nga manuiri. I roto i reira ko tetai moni pepa pangika (ko tona moni e tai tara U.T.) kapiti katoa teia pepa tei tataia ki runga: “No tetai kapu ti me kare tetai karani penitini.” Mei teaa ra te akakite anga ariki anga meitaki i roto i teia tu taakaaka!

20. Eaa te ravenga e te apainga kare tatou e tau kia akangaropoina?

²⁰ I te pae vaerua, te akameitakiia ra te au tangata o Iehova! Te rekareka nei tatou i te au pokai i te pae vaerua i ta tatou au akaputuanga e te au uruoaanga, te ngai te rauka maira ia tatou te au puka ou, te apiianga meitaki, e te ako anga tau. Ma te au ngakau ki i te ariki anga no to tatou au akameitakianga i te pae vaerua, kare e ngaropoina ia tatou ta tatou ravenga e te apainga kia oronga ua i te moni kia taangaangaia ei akatere atu i te puapinga o te Patireia o te Atua i te ao katoa nei.

‘E Akariro i Etai Ke ei Oa na te Au Apinga Tika Kore Ra’

21, 22. Eaa te ka tupu kare e roa atu ana ki “te au apinga tika kore,” te umuumuia ra tatou kia rave i teaa i teianei tikai?

²¹ E tika, e maata te au mataara e raukaʼi ia tatou te akaari e ko te akamori ia Iehova te mea mua i to tatou au oraanga, kare i te meangiti mai to tatou akarongoanga i te ako a Iesu: “E akariro i etai ke ra ei oa no kotou uaorai na roto i te au apinga tika kore ra, e kia kore atu te reira, ka riro atu koe ia ratou ki roto i te au ngai nooanga mutu kore ra.”​—Luka 16:9.

²² E tamanako ana e kua tuatua a Iesu no te kore atu te au apinga tika kore. Ae, ka tae mai te ra e riro ei te moni o teia akatereanga ei mea puapinga kore. “E akaruke ratou i ta ratou ario ki roto i te arataa, e riro oki ta ratou auro mei te mea viivii ra,” ta Ezekiela i totou. “Kare oki ratou e ora i ta ratou ario, e ta ratou auro, i te rā o to Iehova riri otooto ra.” (Ezekiela 7:19) I mua ake ka tupu ei teia, e mea tau no tatou kia akono pakari e te matakite i te mataara ta tatou ka taangaanga i ta tatou au apinga kopapa. Na te reira e kore ei tatou e akara ki muri ma te tataraara no to tatou kore e akono i ta Iesu akamatakiteanga: “Kare kotou i akono i te apinga [“tika kore ra,” NW], naai e tuku atu kia kotou i te mea mou tikai? . . . Ko kotou nei oki, kare e tika kia akono, i te Atua e te Mamona.”​—Luka 16:11-13.

23. Eaa ta tatou ka tau kia akono pakari, e eaa te tutaki no tatou?

²³ E akarongo tiratiratu tatou katoatoa i teianei, i teia au akamaaraara anga kia tuku i te akamori anga ia Iehova ki te ngai mua i to tatou oraanga e kia rave i te akono pakari i ta tatou au apinga ravarai. Na te reira e tamou marie ei tatou i to tatou pirianga oa ma Iehova raua ko Iesu, tei taputou maira e kia kore atu te moni “ka riro atu tatou ia raua ki roto i te au ngai nooanga mutu kore,” ma te manakonako anga no te ora mutu kore ki roto i te Patireia o te rangi me kare ki runga i tetai enua parataito.​—Luka 16:9.

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

Maara Ainei ia Koe?

◻ I akapeea ta Iseraela akono anga i te pati anga a Iehova kia oronga apinga no te akatu anga i te tapenakara?

◻ Eaa ra i kore ei i te mea puapinga kore ua ta te vaine takaua ra oronga anga?

◻ Eaa ra te apainga ta te au Kerititiano ka rave no te mataara ta ratou ka akono i ta ratou au apinga ra?

◻ Akapeea tatou i te kopae anga i te tu tataraara no ta tatou akono anga i te moni?

[Tutu i te kapi 15]

Noatu rai e meangiti te oronga anga a te vaine takaua ra, kare ia i te puapinga kore ua

[Au Tutu i te kapi 16, 17]

Te turu ra ta tatou au oronga anga i te angaanga Patireia i te ao katoa nei