E Ariki i te Puka Tapu no Tona Tu Tikai

“E te akameitaki katoa nei matou i te Atua kare e tivata, i te mea, ka āriki mai ei kotou i te tuatua a te Atua ta kotou i kite ia matou nei, kare kotou i āriki ei tuatua na te tangata, ei tuatua ra na te Atua, e koia tika rai oki, ko tei angaanga maroiroi i roto ia kotou i tei akarongo ra.”​—1 TESALONIA 2:13.

1. Eaa te tu akakite anga i te Puka Tapu te akariro ra i te reira puka kia meitaki tikai?

KO TE Puka Tapu e puka maata roa i te uri angaia e te atea oki te totoa anga ki te ao katoa nei. Te akatika ngoie uaia ra e ko tetai ia o te au angaanga maata no te au puka. Inara, e puapinga maata atu oki, te oronga maira te Puka Tapu i te arataki anga te anoano rapurapuia ra na te au tangata o te au kopu e te au enua ravarai, noatu rai eaa ta ratou angaanga me kare to ratou turanga i te oraanga. (Apokalupo 14:6, 7) Na roto i te tu te akamerengo ra i te manako e te ngakau, te pau maira te Puka Tapu i te au uianga e: Eaa te akakoro anga o te oraanga tangata nei? (Genese 1:28; Apokalupo 4:11) Eaa i kore ei e rauka i te au kavamani o te tangata nei i te apai mai i te au mutu kore e te tinamou? (Ieremia 10:23; Apokalupo 13:1, 2) Eaa i mate ei te au tangata? (Genese 2:15-17; 3:1-6; Roma 5:12) I roto i teianei ao taitaia, akapeea e raukaʼi ia tatou i te akono i te au manamanata o te oraanga nei? (Salamo 119:105; Maseli 3:5, 6) Eaa ta te tuatau ki mua e mou ra no tatou?​—Daniela 2:44; Apokalupo 21:3-5.

2. Eaa te Puka Tapu ka oronga mai ei i te au pauanga tau tikai kia irinakiia i ta tatou au uianga?

² Eaa ra te Puka Tapu i pau ei i taua au uianga ra ma te mana? No te mea ko te Tuatua ia a te Atua. Kua taangaanga aia na te au tangata e rave i te tataanga, inara mei tei akataka meitakiia maira ia 2 Timoteo 3:16, “te au tuatua tapu katoa i tataia ra, e mea akauruia mai e te Atua.” Kare ia i tupu mai no te manako tangata ua nei. “Kare oki to te inangaro o te tangata i tae mai ei te totou [te akakite anga o te au mea te ka tae mai, te akoanga tu-Atua, te au turanga tau o te Puka Tapu] i taito ra; ko te au tangata tapu ra o te Atua tei tuatua i ta te Vaerua Tapu i tuku mai ia ratou ra.”​—2 Petero 1:21.

3. (a) E oronga mai i etai akatauanga te akaari ra e akapeea te maata tei manakoia no te Puka Tapu e te au tangata i te au enua ke ke. (e) Eaa te aronga tataki tai i rekarekaʼi kia tuku i to ratou oraanga ki roto i te tu kino kia raukaʼi te tatau i te au Tuatua Tapu?

³ I te arikianga i te puapinga o te Puka Tapu, kare e toko iti ua te au tangata tei akatika tuku ua i te tapeka anga, e pera katoa te mate, kia rauka tetai e kia tatau oki i te reira. Ko te tika te reira i te au mataiti kua topa i Paniora Katorika ra, te ngai e mataku ra te au orometua e ka akakoreia to ratou mana me ka tatau te au tangata i te Puka Tapu i to ratou uaorai reo; ko te tika katoa te reira i Arapania, te ngai i raveia ra te takinga kino i raro ake i tetai akatere anga tei irinaki e kare e atua ei akaope i te mana o te au akonoanga katoatoa ra. Inara, kua akaperepere te aronga mataku i te Atua ra i ta ratou au puka o te au Tuatua Tapu, kua tatau ratou, e kua tua atu na tetai e tetai. I te tuatau o te Tamaki II o Teianei Ao ra, i te puakapa tapeka anga i Sachsenhausen, kua oronga matakite aereia te Puka Tapu mei tetai pia ki tetai pia (noatu rai e te tureia ra te reira), e ko te aronga tei rauka ra ia ratou kia tatau i te reira kua tamou ngakau i etai tuanga e kua tuatua atu ki etai ke. I te au mataiti 1950 ra, te kapikiia ra i te reira tuatau e ko te Komuniti Tiamani Itinga, ko te Au Kite o Iehova tei tapekaia ra no to ratou akarongo kua tuku ua kia akaroaia atu i te pia ko koe anake ua mei te tua aere ra i etai tuanga rikiriki o te Puka Tapu mei tetai are tapekaanga ki tetai kia tatauia i te po. Eaa ratou i rave ei i te reira? No te mea kua kite ratou e ko te Puka Tapu te Tuatua a te Atua, e kua kite oki ratou e “kare o te areto anake ra te mea e oraʼi te tangata nei” mari ra “ko te au mea katoa ra no roto mai i te vaa o Iehova ra, e ora te tangata i te reira.” (Deuteronomi 8:3) Na teia au tuatua, tei tataia ki roto i te Puka Tapu, i raukaʼi kia vai ora ua taua Au Kite ra i te pae vaerua noatu rai te tu takinga kinoia kare e tau kia irinakiia.

4. Eaa te ngai tau no te Puka Tapu i to tatou au oraanga?

⁴ Kare te Puka Tapu i tetai puka kia tuku uaia ki runga i te ngai vairanga no te akara anga i etai atianga, kare katoa oki no te taangaanga anake ua me akaputu atu te au taeake akarongo no te akamori anga. Ka tau i te au ra katoatoa kia taangaangaia ei turama i te au turanga te ka tu mai kia tatou e kia akaari kia tatou i te mataara tika kia aere.​—Salamo 25:4, 5.

No te Tatau e te Maramaia

5. (a) Me ka rauka, eaa tikai te apinga tau na tatou katoatoa? (e) I Iseraela i taito ra, akapeea te au tangata i kite ei eaa to roto i te au Tuatua Tapu ra? (ng) Eaa ta Salamo 19:7-11 akatupu anga ki toou tu manako i te tatauanga Puka Tapu?

⁵ I to tatou tuatau nei, te rauka ua ra te au Puka Tapu i te maataanga o te au enua, e te raurau atu nei matou i te aronga tatau ravarai i Te Punanga Tiaki kia oko i tetai kopi. I te tuatau te tataia ra te Puka Tapu, kare e matini nenei. Kare a te au tangata kopi na ratou uaorai. Inara kua akapapa a Iehova no tona au tavini kia akarongo i te au apinga tataia ra. No reira, te ripotiia ra ia Exodo 24:7, e i muri ake i ta Mose tata anga i ta Iehova i akaue maira, “kua rave akera aia i te buka koreromotu ra, kua tatau iora ki nga taringa o te au tangata ra.” I te mea e au kite ratou no te au akaari anga mana ririnui i Maunga Sinai ra, kua kite ratou e ko ta Mose i tatau ra kia ratou no ko mai ia i te Atua ra e e mea tau no ratou kia kite i teia akakite anga. (Exodo 19:9, 16-19; 20:22) Ka tau katoa oki tatou kia kite eaa tei tataia ki roto i te Tuatua a te Atua ra.​—Salamo 19:7-11.

6. (a) I mua ake i te tomo anga te iti tangata o Iseraela ki te Enua Taputouia ra, eaa ta Mose i rave? (e) Akapeea tatou me aru i to Mose akatauanga?

⁶ I te teateamamao anga te iti tangata o Iseraela i te tikoti atu na roto i te Kauvai i Ioridana ra kia tomo atu ki te Enua Taputouia ra, e kia akaruke mai i to ratou oraanga ori aere ua i te metepara ra, kua tau ratou kia akamanako akaou i te Ture a Iehova e tana au akono anga ia ratou ra. Kua akakeuia e to te Atua vaerua, kua taoki akaou ia e Mose te ture kia ratou. Kua akamaaraara atu aia ia ratou i etai tumu o te Ture, e kua akakite maata atu aia i etai kaveinga e te au tu akono taka meitaki tei tau kia mana ki runga i to ratou pirianga ma Iehova. (Deuteronomi 4:9, 35; 7:7, 8; 8:10-14; 10:12, 13) Ia tatou e rave ra i te au angaanga ou i teia tuatau me kare ka aro atu i etai turanga ou i te oraanga, ka tau katoa tatou kia akamanako e akapeea te ako anga o te au Tuatua Tapu i te riro anga kia mana ki runga i ta tatou ka rave.

7. I muri poto ake i to Iseraela tikoti anga ia Ioridana, eaa tei raveia ei tamou i te Ture a Iehova ki to ratou manako e te ngakau?

⁷ I muri poto ake i to Iseraela aere atu anga na roto i te Kauvai i Ioridana, kua akaputuputu akaou te au tangata kia akamanako i ta Iehova i tuatua atura kia ratou na roto ia Mose. Kua uipa taua iti tangata ra e vaitata i te 50 kiro mita i te pae tokerau o Ierusalema ra. E apa o te au kopu i mua i te Maunga Ebala, e e apa i mua i te Maunga Gerizima ra. I reira “kua tatau iora [a Iosua] i te au tuatua katoa i roto i te ture ra, i te akaora e te akakino.” I reira te tane te vaine, e te tamariki mea riki, e te aronga ke ke katoa, i akarongo ei i te tuatua akaou anga i te au ture akatere i te tu akono te ka akatupu kia mareka kore a Iehova e te au akameitakianga te ka rauka ia ratou me ka rave i ta Iehova i akaue. (Iosua 8:34, 35) Kia taka meitaki ki to ratou manako i te mea meitaki e te mea kino mei ta Iehova manakoanga. Pera katoa, ka tau kia akairoia ki runga i to ratou ngakau tetai inangaro i te meitaki e te makitakita i te kino, mei ia tatou tataki tai i teia tuatau nei.​—Salamo 97:10; 119:103, 104; Amosa 5:15.

8. Eaa te puapinga o te tatauanga i te Tuatua a te Atua i etai au uipaanga iti tangata i Iseraela ra?

⁸ Kapiti atu ki te tatauanga i te Ture i taua au atianga manakoia ra, kua akapapaia tetai oronga anga no te tatau anga putuputu i te Tuatua a te Atua ra ia Deuteronomi 31:10-12. I te au itu mataiti ravarai kua akaputuputu te iti tangata katoa ra kia akarongo atu i te tatauanga i te Tuatua a te Atua ra. Na teia i oronga mai i te kai vaerua na ratou. Na te reira i akaoraora i to ratou manako e te ngakau i te au taputou no te Uanga e kua rave katoa i te arataki atu i te aronga tiratiratu ki te Mesia. Te au akanoonoo anga no te angaianga te kai vaerua tei orongaia ra i te tuatau o to Iseraela i te metepara ra kare i maro atu i to ratou tomo anga ki te Enua Taputouia ra. (1 Korinetia 10:3, 4) Mari ra, kua akamatutuia atu te Tuatua a te Atua ra na te kapitianga i etai atu akakiteanga a te au peroveta ra.

9. (a) No te tuatau uipaanga maata anake ainei o te Iseraela i tatau ei ratou i te au Tuatua Tapu? E akataka mai. (e) Akapeea te oronga anga i te au apii anga i te au Tuatua Tapu i roto i te au ngutuare tangata tataki tai, e eaa te akakoro anga?

⁹ Kare te akamanako akaou anga i te ako anga o te Tuatua a te Atua i araiia ki taua au tuatau anake ra e akaputuputuia ra te au tangata ei pupu maata. Ko etai tuanga o te Tuatua a te Atua ra e te au kaveinga tei kapitiia ki roto i te reira te anoanoia ra kia uriuri manakoia i te au ra ravarai. (Deuteronomi 6:4-9) I te maataanga o te au ngai i teia tuatau, ka rauka i te aronga ou tetai kopi na ratou tataki tai o te Puka Tapu, e e puapinga maata ia no ratou kia rave i te reira. Inara i Iseraela i taito ra, kare mei te reira te tu. I reira ra, me oronga te au metua i te apiianga mei te Tuatua a te Atua ra, ka irinaki ratou i ta ratou i tamou ngakau ei e i te au tuatua mou ta ratou i akaperepere i to ratou ngakau, e kapiti katoa i te au tuanga meangiti ua ta ratou tataki tai i tata. Na te tuatua taokioki putuputu anga, ka tauta ratou kia patu ki roto i ta ratou tamariki i te inangaro ia Iehova e tona au aerenga. Kare te akakoro anga e kia akaki ua i tetai upoko ma te au tika mari ra kia tauturu i te au mema tataki tai o te ngutuare tangata kia noo na roto i tetai tu kia akakite i te inangaro ia Iehova e tana Tuatua.​—Deuteronomi 11:18, 19, 22, 23.

Tatauanga Tuatua Tapu i te Tunako

10, 11. Eaa te porokarama tatauanga Tuatua Tapu tei aruia i te au tunako ra, e akapeea ta Iesu manako anga i te reira au atianga?

¹⁰ I etai tuatau i muri ake i te riro anga te au ngati Iuda ki roto i te tuikaa ki Babulonia, kua akanooia te au tunako ei au ngai akamori anga. Kia raukaʼi te tatau e te uriuri manako i te Tuatua a te Atua i te reira au ngai uipaanga, kua maaniia kia maata atu te au kopi o te au Tuatua Tapu. Ko teia tetai tumu i ora mai ei etai 6,000 kopi taito tei tataia i te rima ma etai au tuanga o te au Tuatua Tapu Epera ra.

¹¹ Ko tetai tuanga puapinga maata o te angaanga akamori i te tunako ra ko te tatauanga te Torah, aite atu ki nga puka mua e rima o ta tatou au Puka Tapu o teia tuatau nei. Te ripoti maira a Angaanga 15:21 e i te anere mataiti mua o te T.N., kua raveia taua tatauanga ra i te au Tapati ravarai, e te akaari maira te Mishnah e kia tae mai ki te rua o te anere mataiti, kua rave katoaia te tatauanga Torah i te rua e te ra rima o te epetoma ra. E manganui te aronga tataki tai tei rave katoa i te tatauanga i etai tuanga akatakaia, ko tetai i muri ake i tetai. Te peu a te ngati Iuda tei noo ki Babulonia e tatau i te Torah katoa i te mataiti; ko te peu i Paretaina kia totoa te tatauanga no tetai toru mataiti. Ko tetai tuanga no te au Peroveta maira kua tatau katoaia e kua akatakaia. E peu katoa ia na Iesu kia aere ki te au porokarama tatauanga Puka Tapu i te Tapati i te ngai i noo ei aia.​—Luka 4:16-21.

Pau Anga Tataki Tai e te Akono Anga

12. (a) I ta Mose tatau anga i te Ture ki te au tangata ra, i akapeea te puapinga anga o te au tangata ra? (e) Eaa te pauanga a te au tangata ra?

¹² Kare te aite anga o te tatauanga i te au Tuatua Tapu akauruia ra ei ravenga ua. Kare ia e raveia ei akamerengo ua i te manako o te au tangata ra. I ta Mose tatau anga i “te buka koreromotu ra” ki to Iseraela i tetai ngai mania te aro atura ia Maunga Sinai, kua rave aia i te reira kia kite ratou i ta ratou au apainga ki mua i te Atua e kia akatupu i te reira. Ka rave ainei ratou? Kua umuumuia e taua tatauanga ra tetai pau anga. Kua kite te au tangata ra i te reira, e kua tuatua ratou, ma te na ko anga: “Te au mea ravarai ta Iehova i tuatua maira, na matou ïa e rave, e na matou e akarongo.”​—Exodo 24:7; akaaite ia Exodo 19:8; 24:3.

13. I ta Iosua tatau anga i te au taumaa no te akarongo kore ra, eaa ta te au tangata i rave, e eaa te manako anga no te reira?

¹³ I muri akera, i ta Iosua tatau anga ki te iti tangata i te au akameitakianga taputouia ra e te au akakino anga, me kare te au taumaa anga kua anoanoia tetai pauanga. I muri ake i te taumaa tataki tai anga, kua orongaia mai te apii anga: “E na te tangata ravarai e tuatua mai e, E tika ïa.” (Deuteronomi 27:4-26) No reira, e tumu i muri ake i tetai tumu kua tataia to ratou akatikaanga ma ta Iehova ra akaapa anga i te au tarevake tei akakiteia maira. Mei teaa ra tetai tupu anga meitaki i reira i te mangungu mai anga te akatika anga a te iti tangata ravarai!

14. I te tuatau ia Nehemia ra, eaa i riro ei te tatauanga i te Ture i te ngai tangata ra ei mea puapinga tikai?

¹⁴ I te tuatau ia Nehemia ra, i te akaputuputu anga te au tangata katoatoa ki Ierusalema kia akarongorongo atu i te Ture, kua kite ratou e kare ratou i rave katoatoa i te au akaue anga i tataia i reira. I taua atianga ra kua rave viviki ua ratou i ta ratou i apii. Eaa tei tupu? “Maata rava akera te rekareka.” (Nehemia 8:13-17) I muri ake i te tatauanga i te Puka Tapu i te au ra tataki tai o te epetoma i taua oroa ra, kua kite ratou e e maata atu te umuumuia ra. Na te ngakau pure kua tamanako akaou ratou i te tuatua enua o ta Iehova ra akono anga i tona au tangata mei te tuatau maira ia Aberahama. Kua akakeu teia pouroa ia ratou kia tia e kia rave ratou i te au mea umuumuia i te Ture ra, kia akakore i te akaipoipo atu ki te tangata ke ra, e kia ariki oki i te au apainga no te akono akatikatika anga i te iero e to reira angaanga katoa.​—Nehemia, pene 8-10.

15. Akapeea te au akauenga ia Deuteronomi 6:6-9 ra i te akaari anga e, i roto i te au ngutuare tangata, kare te akauenga i te Tuatua a te Atua ra i tetai ravenga ua nei?

¹⁵ Mei te reira katoa oki, i roto i te ngutuare tangata, kare te apii anga i te au Tuatua Tapu i tetai ravenga ua nei. Mei tei kiteia ra, i te au tuatua akatutuia maira ia Deuteronomi 6:6-9, kua akaueia te au tangata ra ‘kia tākai i te au tuatua a te Atua ki runga i to ratou rima ei akairo’​—na te reira te akakiteanga akatauanga e te angaanga i to ratou inangaro i ta Iehova au ravenga. E kia tuku ratou i te au tuatua a te Atua ‘ei tarae ki mua tikai i to ratou mata’​—na te reira te tamouanga ki mua i te mata i te au kaveinga tei kapitiia ki roto i te au Tuatua Tapu e kia taangaanga i te reira ei tumuanga no ta ratou au ikianga. (Akaaite ia te au tuatua taikuia ra ia Exodo 13:9, 14-16.) E ‘tata katoa oki ratou i te reira ki runga i te au pou o to ratou are, e ki runga i to ratou ngutupa’​—na te reira e akataka i to ratou au ngutuare e to ratou au ngai putuputu anga ei ngai akangateiteiia e te akonoia te tuatua a te Atua. Ei tetai atu akataka anga, ka oronga to ratou oraanga i te akapapu anga maata e te inangaro ra ratou e te akono ra i te au apiianga tuatua tika a Iehova ra. Mei teaa ra te puapinga i te reira! Mei te reira ainei te akateiteiia anga te Tuatua a te Atua i te oraanga i te au ra ravarai i to tatou au ngutuare? E mea mii ra, kua akariro te ngati Iuda i teia ei ravenga ua, te akaeianga i te vairanga tataanga tuatua tapu mei te mea rai e au rei. Kua kore ta ratou akamori anga mei te ngakau maira e kua kopae ke ia atu e Iehova.​—Isaia 29:13, 14; Mataio 15:7-9.

Apainga a te Aronga Akataoongaia ei Akaaere

16. Eaa te tatauanga putuputu i te Tuatua Tapu ra i puapinga maataʼi no Iosua?

¹⁶ No te tatauanga Tuatua Tapu, kua aratakiia atu te manako takake ki te aronga e akaaere ra i te iti tangata. Kia Iosua, kua tuatua atu a Iehova: “Kia akono koe e kia rave i te ture katoa.” Ma te manako anga kia rave aia i taua apainga ra, kua tuatuaia kiaia: “Kia akamaara tikai ra koe i te reira i te po e te ao, . . . ei reira e meitaki ei toou aerenga, e ei reira koe e manuia roaʼi.” (Iosua 1:7, 8) Tei tika roa no tetai ua atu akaaere Kerititiano i teia tuatau nei, kua tauturu ta Iosua tatauanga putuputu i te au Tuatua Tapu iaia kia tamou taka meitaki ki tona manako te au akauenga akatakaia ta Iehova i oronga ra ki Tona au tangata. Kua anoano katoaia a Iosua kia kite e akapeea ta Iehova akono anga i Tona au tavini i raro ake i etai turanga tuke tuke. Iaia i tatau ei i te au akakite anga i ta te Atua ra akakoro anga, e mea puapinga nona kia tamanako i tana uaorai apainga i te pirianga ki taua akakoro anga ra.

17. (a) E puapingaiaʼi te au ariki i te tatauanga Tuatua Tapu na te mataara ta Iehova i akakite ra, eaa te anoanoia ra kia kapitiia ki ta ratou tatauanga? (e) Eaa te tatauanga e te tamanako oonu anga putuputu i te Puka Tapu i puapinga maataʼi no te aronga pakari Kerititiano?

¹⁷ Kua akaue maira Iehova e ko tetai ua atu tei tavini ei ariki ki rungao i Tona au tangata, i te akamataanga tona ariki anga, kia tata i tetai kopi no te Ture a te Atua, ma te akatumu anga i te reira ki runga i te kopi tei akonoia ra e te kau taunga. Ei reira “ka tatau oki aia e ope ua atu tona au rā i te ora anga nei.” Kare te akakoro anga e ko te tamou ngakau ua i tona au tuatua. Mari ra, “kia apii aia e kia mataku i tona Atua ra ia Iehova” e “kia kore e teitei tona ngakau i tona ai taeake ra.” (Deuteronomi 17:18-20) Ka umuumuia teia e kia tamanako oonu aia i tana e tatau ra. I te akara anga kua manako tetai papaki o te au ariki e maata roa ta ratou au angaanga akaaere anga te raveanga i te reira, e kua mamae te iti tangata katoatoa ei tupu anga no to ratou kore anga e rave. Kare te tuanga a te aronga pakari i te putuputuanga Kerititiano i aite mei ta te au ariki ra. Inara, mei tei tika ra no te au ariki, e mea puapinga maata no te aronga pakari kia tatau e kia tamanako i te Tuatua a te Atua ra. Na ta ratou raveanga i te reira ka tauturu ia ratou kia tamou i te manako tika ki te aronga tei tukuia ra na ratou e utuutu. Ka tauturu katoa te reira ia ratou kia akono i ta ratou apainga ei au orometua i te tu te ka akangateitei tikai i te Atua e ka akamaroiroi katoa i te au taeake Kerititiano.​—Tito 1:9; akaaite ia Ioane 7:16-18; e akatuke ia 1 Timoteo 1:6, 7.

18. Eaa te akatauanga tei akanooia maira e te apotetoro ko Paulo i tetai tatauanga e te apii putuputu i te Puka Tapu ka tauturu ia tatou kia aru?

¹⁸ Ko te apotetoro ko Paulo, koia tetai akaaere Kerititiano i te anere mataiti mua ra, kua kite meitaki aia i te au Tuatua Tapu akauruia ra. I tana akakitekite anga ki te au tangata i Tesalonia i taito ra, kua rauka iaia te uriuri tau tikai ma ratou katoa ra i te au Tuatua Tapu e kia tauturu ia ratou kia kite i te aiteanga. (Angaanga 17:1-4) Kua itae aia i te au ngakau o te aronga akarongorongo maira ma te ngakau tae. No reira, e manganui tei akarongo maira kiaia kua riro ei aronga akarongo. (1 Tesalonia 2:13) Ei tupu anga no taau porokarama tatauanga Puka Tapu e te apii, te rauka ra ainei ia koe i te uriuri manako meitaki i te au Tuatua Tapu? Te oronga maira ainei te ngai te akapouia ra toou oraanga i te tatauanga Puka Tapu e te mataara taau e rave ra i te reira i te akapapu anga e te ariki tika ra koe eaa te aiteanga kia tu koe i te Tuatua a te Atua ei apinga naau? I te atikara i muri akenei, ka akamanako tatou e akapeea e raukaʼi tetai pauanga papu i teia au uianga noatu rai ko ratou te ki ra te au papa anga angaanga.

Akapeea Koe me Pau?

◻ Eaa ra te au tangata i rekarekaʼi kia tuku ua i te oraanga e te tu rangatira kia rauka te tatau i te Puka Tapu ra?

◻ Akapeea tatou e puapingaiaʼi na te tamanako akaouanga i te au apinga orongaia maira no to Iseraela i taito ra kia akarongorongo i te Tuatua a te Atua ra?

◻ Eaa ta tatou ka tau kia rave mei ta tatou i tatau i te Puka Tapu?

◻ Eaa te tatauanga e te tamanako anga oonu i te Puka Tapu ka puapinga maataʼi no te aronga pakari Kerititiano?

[Tutu i te kapi 9]

Kua tuatua atu a Iehova kia Iosua: “Kia akamaara tikai ra koe i te reira i te po e te ao”