E Noo ki Roto i te “Oire Akapuanga” kia Ora’i!

“No te mea e noo tika aia ki roto i te oire akapuanga nona ra, e kia mate te taunga maata.”​—NUMERO 35:28.

1. Koai te Akamopuku i te toto, e eaa te angaanga tana ka rave kare e roa atu?

KUA vaitata te pa ta Iehova Akamopuku i te toto, koia a Iesu Karaiti. Kare e roa atu ana ka ta teia Akamopuku ma tona au nuku angera i te aronga katoatoa tei kore e tataraara i te apa i te toto. Ae, ka rave a Iesu ei Tamate na te Atua i te tuatau o te “mate maata” te akavaitata viviki mai nei. (Mataio 24:21, 22; Isaia 26:21) Ei reira te au tangata e apaiia mai ei e mata ki te mata ma to ratou apa i te toto ra.

2. Eaa te ngai mou anake no te akapuanga, e eaa te au uianga te umuumuia ra te au pauanga?

² Ko te mataara ki te ora e aere na runga i te arataa ki te oire akapuanga tikai e ka oro ei no te oraanga! Me ka tukuia atu ki roto i te oire, ka tau te tangata akapuangaia kia vai rai ki reira, no te mea ko te reira anake ua te ngai mou no te akapuanga. Inara penei ka manako ua koe, ‘I te mea ko te maata anga i o tatou kare i ta ana i tetai ua atu tangata, e apa tikai ainei to matou i te toto? Eaa ra a Iesu i riro ei ei Akamopuku i te toto? Eaa te oire akapuanga o teia tuatau? Ka ora ainei tetai me ka akaruke i te reira?’

E Apa Tikai Ainei to Tatou i te Toto?

3. Eaa te tuanga o te Ture a Mose te ka tauturu ia tatou kia kite e te o atura te aronga e au pirioni ua atu ki te akapa anga i te toto?

³ Na tetai tuanga o te Ture a Mose e tauturu ia tatou kia kite e e au pirioni ua atu to te enua nei te o atura ki te apa i te toto. Kua tuku te Atua i te apainga kapiti na to Iseraela no te akamaringi toto. Me kitea tetai tei taiaia e kare i kitea naai i ta iaia, kua vaitoia e te au akava te mamao o te au oire takapini kia kiteia te oire i vaitata maira. Ei takore atu i te apa, ka rave te aronga pakari o te oire i manakoia ra no reira te apa i te toto e ka aati atu i te kaki o tetai punua puakatoro ua, kare i arote i te kauvai i te o kare ra i tatanuia. Kua raveia teia ki mua i te kau taunga ngati Levi ra ‘no te mea kua ikiia ratou e Iehova kia akakore atu i te au taumāroanga ravarai no te au angaanga ta ua.’ Kua orei te aronga pakari i to ratou rima ki rungao i te puakatoro ua ra e kua na ko mai: “Kare to matou rima i akamaringi i teianei toto, kare oki to matou mata i kite. E aroa mai koe, e Iehova, i toou ra au tangata i Iseraela, i akaoraia e koe ra, auraka oki toou ra au tangata o Iseraela kia tapepeia i te akamaringi i te toto ara kore ra.” (Deuteronomi 21:1-9) Kare te Atua ra ko Iehova i anoano kia viivii te enua o Iseraela i te toto me kare kia apai kapiti tona au tangata i te apa i te toto.

4. Eaa te rekoti o Babulonia Maata no te apa anga i te toto?

⁴ Ae, te vaira taua apinga mei te kapiti anga, me kare taokotai anga pupu tangata, i te apa i te toto. E akamanako ana i te apa maata i te toto te vaira ki rungao ia Babulonia Maata, koia te patireia akonoanga pikikaa o teianei ao. No teaa ra, te kona ra aia i te toto o te au tavini o Iehova! (Apokalupo 17:5, 6; 18:24) Te karanga ra te au akonoanga o Kerititome e te aru ra ratou i te Ariki no te Au, inara te au tamaki, te au akavaanga a te akonoanga, e te au mana vaeau akonoanga te rave ra i te au tamate anga kua akariro iaia kia apa i te toto ki mua i te aroaro o te Atua ra. (Isaia 9:5; Ieremia 2:34) Ko te tika ra, ka apai aia i te apa maata no te au matenga o te au mirioni ua atu i roto i nga tamaki e rua o te ao nei i teia anere mataiti nei. No reira, te aronga aru i te akonoanga pikikaa pera katoa te aronga tauturu e te piri atura ki roto i te tamaki a te tangata nei te apa katoa ra i te toto ki mua i te aroaro o te Atua ra.

5. I akapeea tetai papaki o te au tangata i riro ei kia aite ki te ta tangata akakoro koreia i Iseraela ra?

⁵ Kua akatupu etai tangata i te mate akakoroia no te tangata me kare na roto i te tu akono mako kore. Ko etai kua o atu ki te tuanga i te tamateanga kapipiti, penei kua akamaroiroiia atu e te au arataki akonoanga e ko te anoano ia o te Atua ra. Te vaira etai atu kua takinga kino e kua tamate i te au tavini o te Atua. Noatu rai me kare tatou i rave i taua au apinga ra, inara, ka o atu tatou ki te apainga a te pupu tangata no te mate anga te au oraanga tangata no te mea kare tatou i kite i ta te Atua ture e tona anoano. Te aite ra tatou ki te ta tangata akakoro koreia ra ‘tei tamate ra i tona tangata tupu kare ra i kite i te reira e kare oki aia i makitakita iaia i mua ana.’ (Deuteronomi 19:4) Ka tau ia taua au tangata tataki tai kia pati i te aroa ua o te Atua e kia oro oki ki roto i te oire akapuanga tikai. Me kare ra ka rokoia ratou e te araveianga no te mate ma te Akamopuku i te toto ra.

Ta Iesu Nga Tuanga Puapinga Maata

6. Eaa ka raukaʼi kia tuatuaia e ko Iesu te kopu tangata piri vaitata o te au tangata nei?

⁶ I Iseraela ko te akamopuku i te toto ei tane kopu tangata pirianga vaitata ia ki tei mate ra. Ei akamopuku i te aronga katoatoa tei tamateia i te enua nei e maata oki i te au tavini o Iehova tei taiaia, ka tau te Akamopuku i te toto kia riro ei tetai e pirianga vaitata tona ki te au tangata ravarai. Kua ki taua tuanga ra ia Iesu Karaiti. I anauia mai aia ei tangata apa kore ua. Kua oronga ua a Iesu i tona oraanga ara kore kia mate ei atinga oko, e i muri ake i tona akatuakaouanga ki te rangi, kua oronga aia i te puapinga o te reira ki te Atua no te au uanga ki i te ara a Adamu te mate atura. No reira kua riro a Karaiti ei Akaora no te au tangata nei, koia to tatou kopu tangata piri vaitata mai​—te Akamopuku tika i te toto. (Roma 5:12; 6:23; Ebera 10:12) Te akatakaia nei a Iesu ei taeake ki tana au pipi akatainuia ra. (Mataio 25:40, 45; Ebera 2:11-17) Ei Ariki i te rangi ra kua riro aia ei te “Metua no te tuatau mutu kore” no te aronga te ka puapingaia mei tona atinga ei au tangata nona i te enua nei. Ka ora teia au aronga e tuatau ua atu. (Isaia 9:5, 6) No reira kua tau ta Iehova ra akataoonga anga i teia Kopu tangata piri vaitata ki te au tangata ei te Akamopuku i te toto.

7. Ei te Taunga Maata rava, eaa ta Iesu e rave nei no te au tangata?

⁷ E Taunga Maata ara kore katoa oki a Iesu, tei timataia, e te tangi ra i te tangata. (Ebera 4:15) I te reira turanga te oronga ra aia i tona atinga tapoki anga ara ki te au tangata nei. Kua akanooia nga oire akapuanga “no te tamariki a Iseraela, e no te tangata ke, e no te tangata i tuitarere ua i roto ia ratou.” (Numero 35:15) No reira kua tuku taua Taunga Maata ra na mua i te puapinga o tona atinga ki tana au pipi akatainuia ra, koia “te tamariki a Iseraela.” I teianei te tukuia ra ki te ‘aronga tangata ke’ e te ‘aronga tuitarere’ ki roto i te oire akapuanga tikai ra. Ko teia “au mamoe ke atu” a te Atu ko Iesu Karaiti te manakonako ra kia noo i te enua nei e tuatau ua atu.​—Ioane 10:16; Salamo 37:29, 34.

Te Oire Akapuanga i Teia Tuatau

8. Eaa te oire akapuanga tikai?

⁸ Eaa te oire akapuanga tikai? Kare ia i tetai ngai i te enua nei mei ia Heberona rai, koia tetai o nga oire akapuanga ngati Levi ra e te kainga o te taunga maata o Iseraela ra. Te oire akapuanga i teia tuatau nei ko ta te Atua ra apinga orongaia mai no te paruruanga ia tatou mei te mate no te aatianga i tana akauenga no te tapu o te toto. (Genese 9:6) Me i akakoroia e me kare i akakoroia, ka tau te aronga ravarai tei aati i taua akauenga ra kia kimi i ta te Atua akakore anga ara e te takore anga i tana ara na roto i te akarongo i te toto o te Taunga Maata, koia a Iesu Karaiti. Kua akapapa te au Kerititiano akatainuia ra ma te manakonako anga no te rangi e te “aronga maata rava” ma te manakonako anga no te enua nei ia ratou uaorai no te au puapinga o to Iesu ra atinga tapoki anga ara e tei roto ratou i te oire akapuanga tikai.​—Apokalupo 7:9, 14; 1 Ioane 1:7; 2:1, 2.

9. Akapeea ta Saula o Tareso ra aati anga i ta te Atua akauenga no runga i te toto, inara i akapeea tana akakite anga i te taui anga i tona tu manako?

⁹ I mua ake i tona riro anga ei Kerititiano, kua aati te apotetoro ko Paulo i te akauenga no te toto. Ei ia Saula o Tareso ra, kua takinga kino aia i te au pipi a Iesu e kua akatika katoa aia kia taiaia ratou. Inara, e na Paulo e: “I aroaia maira au, no te mea kua pera kite kore ua au no te akarongo kore.” (1 Timoteo 1:13; Angaanga 9:1-19) E tu akono tataraara to Saula, kua akakiteia mai i muri akera na te au angaanga akarongo e manganui. Inara e tere atu i te akarongo i te oko te umuumuia ra kia raukaʼi te tomo ki te oire akapuanga tikai.

10. Akapeea e rauka mai ei tetai akava ngakau meitaki, e eaa te ka tau kia raveia ei akatamou marie i te reira?

¹⁰ Kua noo anake tetai ta tangata akakoro koreia ra ki roto i tetai oire akapuanga i Iseraela me ka rauka iaia i te akapapu e e akava ngakau meitaki tona ki te Atua no runga i te akamaringi toto. E raukaʼi te akava ngakau meitaki, ka tau tatou kia akono i te akarongo i to Iesu atinga, kia tataraara i ta tatou ara, e ka taui ei i to tatou aerenga. Ka anoanoia tatou kia pati i tetai akava ngakau meitaki na te pure akatapu anga ki te Atua na roto ia Karaiti, ma te akatutuanga i teia na te papetito anga i te vai. (1 Petero 3:20, 21) Na teia akava ngakau meitaki e akatika ia tatou kia rauka te pirianga ma ma Iehova. Ko te mataara anake no te tamou i te akava ngakau meitaki na te akono i te au umuumu anga a te Atua ra e te rave anga i te angaanga orongaia mai kia tatou i roto i te oire akapuanga tikai, mei te aronga akapuangaia i nga oire akapuanga i taito ra kua akarongo ratou i te Ture e kua rave i ta ratou au angaanga akanooia maira. Ko te angaanga maata no te au tangata o Iehova i teia tuatau nei ko te tutu aereanga i te tuatua o te Patireia. (Mataio 24:14; 28:19, 20) Na te raveanga i taua angaanga ra e tauturu ia tatou kia riro ei aronga noo puapinga no te oire akapuanga i teia tuatau nei.

11. Eaa te ka tau kia kopae keia me kia vai tamou meitaki tatou ki roto i te oire akapuanga o teia tuatau nei?

¹¹ Ko te akaruke i te oire akapuanga i teia tuatau nei te akaaro atura ia tatou uaorai ki te akapouanga, no te mea kare e roa atu ka aere mai te Akamopuku i te toto i te takore atu i te aronga katoa tei apa ra i te toto. Kare teia i te tuatau e mou ei ki vao i teia oire paruru anga me kare ki tetai ngai kino i vaitata i te tapa o vao ra i tona ngai kainga ra. Ka ope atu tatou ki vao i te oire akapuanga tikai me ka ngere tatou i te akarongo i te atinga tapoki anga ara a te Taunga Maata ra. (Ebera 2:1; 6:4-6) Kare katoa tatou e ora me ka akono tatou i te au aerenga o teianei ao, e ka tu ei i te au tapa o ta Iehova ra akaaerenga, me kore ka tapae ke ei mei te au turanga tuatua tika a to tatou Metua i te rangi ra.​—1 Korinetia 4:4.

Akaateaia Mai Mei te Oire Akapuanga Ra

12. Eaa te roa e vai ei te aronga tei apa i te toto i mua ana ki roto i te oire akapuanga tikai?

¹² Kua vai te ta tangata akakoro koreia ra i Iseraela ki roto i te oire akapuanga “e kia mate te taunga maata.” (Numero 35:28) No reira eaa te roa e tau no te aronga i apa i te toto e noo ei ki roto i te oire akapuanga tikai? Kia kore roa e umuumuia e ratou te au angaanga a te Taunga Maata, koia a Iesu Karaiti. “E tika meitaki rava atu iaia kia akaora i te aronga e na reira atu iaia ra i te aere ki te Atua ra,” ta Paulo i tuatua. (Ebera 7:25) Me te vaira tetai ua atu topatapata ara e te apa i te toto o mua ana ka umuumuia te au angaanga a te Taunga Maata kia raukaʼi i te au tangata apa ua ra te turanga tika ma te Atua.

13. Koai ma te “tamariki a Iseraela” i teia tuatau nei, e eaa te roa e noo ei ratou ki roto i te “oire akapuanga” ra?

¹³ Kia maara e i akanooia nga oire akapuanga taito ra no “te tamariki a Iseraela,” te tangata ke, e no te tangata i tuitarere. “Te tamariki a Iseraela” e au Iseraela vaerua ratou. (Galatia 6:16) Ka tau ratou kia noo ki roto i te oire akapuanga tikai i te tuatau katoa e oraʼi ratou i te enua nei. No teaa ra? No te mea te vaira ratou i roto i te kopapa apa ua e no reira te umuumuia ra te puapinga tapoki anga ara o to ratou Taunga Maata i te rangi ra. Inara me mate teia aronga Kerititiano akatainuia ra e ka akatuakaouia ki te oraanga vaerua i te rangi ra, kare e umuumu akaouia e ratou te au angaanga tapoki anga ara a te Taunga Maata ra; kua akaruke takiri ratou i te kopapa e te apa i te toto tei kapitiia ki te reira ra. Ki taua aronga akatainuia tei akatuakaouia ra, kua mate te Taunga Maata i tana angaanga tapoki anga ara, e te paruru anga.

14. Eaa atu i umuumuiaʼi te aronga e manakonako anga to ratou no te rangi i teianei kia vai ki roto i te oire akapuanga i teia tuatau nei?

¹⁴ No te tu tikai o te tangata nei i umuumuiaʼi te “aronga akatuangaia ra ma Karaiti” i te rangi i te noo ki roto i te oire akapuanga tikai tae roa kia oti tiratiratu ta ratou angaanga i te enua nei i te matenga. Me mate ratou, ka tuku atinga ratou i to ratou tu tangata e tuatau ua atu. (Roma 8:17; Apokalupo 2:10) Kua akapiriia atu to Iesu ra atinga ki te aronga anake ua e tu tangata to ratou. No reira, ka mate te Taunga Maata ki taua aronga o te Iseraela vaerua ra me ka akatuakaouia ratou ei au mea ora vaerua te ka noo ki te rangi e tuatau ua atu ei “[aronga] tu Atua.”​—2 Petero 1:4.

15. Koai ma te ‘au tangata ke’ e ‘te aronga tuitarere’ i teia tuatau, e eaa ta te Taunga Maata rava ka rave no ratou?

¹⁵ A naea e “mate” ei te Taunga Maata i te tuanga ki te ‘au tangata ke’ e te ‘aronga tuitarere’ o teia tuatau nei, ma te akatikaanga ia ratou kia akaruke i te oire akapuanga tikai? Kare e rauka i teia au mema o te urupu maata kia aere mai ki vao i teia oire akapuanga i muri ua ake i te mate maata. Eaa ka kore ei? No te mea te vaira ratou i roto i to ratou kopapa apa ua, e ka umuumuia kia noo ki raro ake i te paruru anga a te Taunga Maata ra. Na to ratou tuku anga ia ratou uaorai ki raro ake i tana au angaanga tapoki anga ara i te tuatau o tona ariki anga e te kau taunga no te tauatini mataiti, ka riro mai ratou ei au tangata apa kore ua. I reira ka oronga atu a Iesu ia ratou ki te Atua ra no tetai timataanga openga, e tuatau ua atu i to ratou tu tiratiratu na te tuku ua anga ia Satani e tana au temoni no tetai tuatau poto. No to ratou reanga i teia timataanga ma te mareka anga tu-Atua, ka akatika a Iehova ia ratou ei tuatua tika. I reira e taea ei e ratou te ki anga tikai o te tu tangata apa kore ua.​—1 Korinetia 15:28; Apokalupo 20:7-10.a

16. Aea ka kore ei e umuumuia te au angaanga tapoki anga ara a te Taunga Maata no te aronga te ka ora atu i te mate maata ra?

¹⁶ Ei reira, te aronga te ka ora atu i te mate maata ka tamou marie i tetai akava ngakau meitaki na te nooanga ki roto i te oire akapuanga tikai tae roa ki te openga o to Karaiti Tutara no te Tauatini Mataiti. Ei au tangata apa kore ua, kare o ratou umuumu anga akaou no te au angaanga tapoki anga ara a te Taunga Maata e ka aere mai ki vao mei raro ake i tana paruru anga. Ka mate a Iesu kia ratou i reira ei Taunga Maata, no te mea kare aia e umuumuia kia rave angaanga no ratou ma te toto tamaanga o tona atinga ra. Ei te reira tuatau ratou e akaruke ei i te oire akapuanga tikai.

17. Eaa ra ka kore ei e anoanoia te aronga akatuakaouia i te tuatau o to Karaiti Tutara no te Tauatini Mataiti ra kia tomo atu ki te oire akapuanga tikai e kia vai ki reira?

¹⁷ Ka anoanoia ainei te aronga te ka akatuakaouia mai i te tuatau o to Iesu Tutara no te Tauatini Mataiti kia tomo atu ki te oire akapuanga tikai e kia vai marie ki reira tae roa ki te matenga o te taunga maata? Kare, no te mea na to ratou matenga kua tutaki ratou i te akautunga no to ratou tu ara. (Roma 6:7; Ebera 9:27) Inara, ka tauturu te Taunga Maata ia ratou kia itae ki te tu apa kore. Me ka autu ratou i te timataanga openga i muri ake i te Tauatini Mataiti ra, ka akatika katoa te Atua ia ratou ei tuatua tika ma te akatika anga i te ora mutu kore ki runga i te enua nei. Inara, ko te kare e akono i ta te Atua au umuumuanga ka apai mai i te akavaanga akaapa anga e te akapouanga ki rungao i etai ua atu tangata tei kore e re i te timataanga openga ei aronga tamou marie i te tiratiratu.

18. No runga i to Iesu ariki anga e tona taunga anga, eaa te ka vai mai ma te au tangata e tuatau ua atu?

¹⁸ Kua mate atu te au taunga maata o Iseraela. Inara ko Iesu “ko tei akariroia ei taunga maata e tuatau ua atu, mei ia Melekizedeka ra.” (Ebera 6:19, 20; 7:3) No reira ko te akaoti anga o to Iesu taoonga ei Taunga Maata i te au tangata kare ia i te openga o tona oraanga. Ka vai rai te au tupu anga memeitaki no tana angaanga ei Ariki e ei Taunga Maata ma te au tangata e tuatau ua atu, e ka kaiou te au tangata kiaia e mutu kore ua atu no tana rave anga i teia angaanga nei. Pera katoa oki, e mutu kore ua atu ka rave a Iesu i te arataki anga i te akamori ma ia Iehova ra.​—Philipi 2:5-11.

Au Apiianga Puapinga no Tatou

19. Eaa te apiianga no te makitakita e te aroa te ka rauka kia kiteaia mei nga oire akapuanga tei orongaia maira?

¹⁹ Ka rauka ia tatou te kite i etai au apiianga ke ke mei nga oire akapuanga maira. Ei akatauanga, kare e e ta tangata ma te taanga makitakita no tana i tamate ra i akatikaia kia noo ki te oire akapuanga ra. (Numero 35:20, 21) No reira ka akapeea tetai ua atu i roto i te oire akapuanga tikai e akatikaʼi i te makitakita no tona taeake kia tupu ki roto i tona ngakau? “Ko tei makitakita i tona taeake, e ta tangata ïa,” ta te apotetoro ko Ioane i tata, “kua kite oki kotou e, kare o te ta tangata ra e ora mutu kore e vai i roto iaia.” No reira ko tatou nei “e aroa tatou ia tatou uaorai, no ko mai oki te aroa i te Atua ra.”​—1 Ioane 3:15; 4:7.

20. Ei paruru anga mei te Akamopuku i te toto ra, eaa te ka tau kia raveia e te aronga i roto i te oire akapuanga tikai ra?

²⁰ No te paruru anga mei te akamopuku i te toto ra, kua noo ra te ta tangata akakoro koreia ra ki roto i te oire akapuanga e kare i ori aere ki vao ake i te ngai kainga ra. Ka akapeea te aronga i roto i te oire akapuanga tikai? Kia kore ei e mate i te Akamopuku maata i te toto ra, ka tau ratou kia kore e akaruke i te oire ra. E tika, ka tau ratou kia paruru atu i te au akavare anga kia aere atu ki te tapa o te kainga kai ra, ei akatutu anga. Ka tau ratou kia matakite auraka kia tuku i te anoano i to Satani ao kia tupu ki roto i to ratou ngakau. Ka anoanoia te pure e te tauta anga no teia, inara te vaira to ratou oraanga i runga i te reira.​—1 Ioane 2:15-17; 5:19.

21. Eaa te angaanga puapinga maata te raveia nei e te aronga i roto i te oire akapuanga i teia tuatau nei?

²¹ Kua rave te au ta tangata akakoro koreia ra i roto i nga oire akapuanga taito ra ei aronga angaanga puapinga. Mei te reira katoa, te “tamariki a Iseraela” tei akatainuia ra kua akanoo i te akatauanga meitaki ei aronga angaanga i te mou ra e ei akakitekite i te Patireia. (Mataio 9:37, 38; Mareko 13:10) Ei ‘au tangata ke’ e ei ‘aronga tuitarere’ i te oire akapuanga i teia tuatau nei, kua akameitakiia te au Kerititiano ma te manakonako anga no te enua nei kia rave i teia angaanga akaora oraanga i te pae o te aronga akatainuia ra te vai nei i te enua nei. E mei teaa ra te puapinga o teia angaanga! Te aronga te rave angaanga tiratiratu ra i roto i te oire akapuanga tikai ka ora i te mate mutu kore i nga rima o te Akamopuku i te toto ra. Mari ra, ka rauka ia ratou te au puapinga mutu kore mei ko mai i tana angaanga ei Taunga Maata rava na te Atua ra. Ka vai mai ainei koe ki roto i te oire akapuanga e ka oraʼi e tuatau ua atu?

[Tataanga Rikiriki i Raro]

Akapeea Koe me Pau?

◻ Eaa i raukaʼi kia tuatuaia e e apa anake i te toto te aronga e pirioni ua atu i te enua nei?

◻ Eaa nga tuanga ta Iesu Karaiti e akaki nei no te au tangata?

◻ Eaa te oire akapuanga tikai, e akapeea tetai e tomo atu ei ki roto i reira?

◻ A naea te au tangata e atea mai ei mei taua oire akapuanga tikai ra?

◻ Eaa te au apiianga puapinga ka rauka ia tatou kia kite mei nga oire akapuanga i orongaia maira?

[Tutu i te kapi 16]

Te kite ra ainei koe eaa nga tuanga puapinga maata ta Iesu Karaiti e akaki nei?