Te Au Manamanata o te Tangata Kare e Roa Atu ka Ope!

“TE KOTINGAIA ra te puapinga o te angaanga a te tangata tauturu me kare te reira i te tuanga no tetai ravenga maata e te turu anga a te poritiki te akakoroia ra i te akonoanga i te au aka te akatupu ra i te maro anga. Kua akaari putuputu mai te kite anga e kare e rauka i te angaanga tauturu anake a te tangata i te rapakau i te au manamanata tei maata tikai i te tu poritiki.”​—The State of the World’s Refugees 2000.

Noatu te angaanga maata a te tangata tauturu ra, te maata ua atura te au manamanata o te tangata. Eaa te manako no te pau anga mutu kore i te pae poritiki? Ko te tika, e iti uaia. Inara ka akara atu tatou kiea? I roto i tetai tuatua puapinga i te akamataanga o tana reta ki te au Kerititiano i Ephesia, kua akataka atu te apotetoro ko Paulo e akapeea te Atua i te takore anga i te au manamanata katoatoa o te tangata ra. Kua akakite katoa mai aia eaa te apinga ta te Atua ka taangaanga i te rave anga i teia​—ko tetai apinga te ka akono i te au aka te akatupu ra i te au manamanata katoatoa te akakino ra ia tatou i teia tuatau. Eaa i kore ei e akamanako atu e eaa ta Paulo e tuatua maira? Te kiteaia ra te tuatua ia Ephesia 1:​3-10.

‘Kia Tavaitai i te Au Mea Katoatoa i te Mesia Ra’

To te Atua akakoro anga, te karanga ra te apotetoro, koia oki ko tana e kapiki ra “kia tae ki te akaaerenga [me kare te akapapa anga i te au mea ra] i te openga tikai o te au tuatau ra.” Eaa te aite anga o teia? Ko te aite anga kua akanoo mai te Atua i tetai tuatau ka rave aia na tetai mataara e raukai ‘kia tavaitai i te au mea katoatoa i te Mesia ra, to te rangi, e to te ao katoa nei.’ (Ephesia 1:10) Ae, kua akamata te Atua i te taangaanga i tetai akanoonoo anga kia akaoki pouroa mai i te au apinga i te rangi e to runga i te enua kia rotai i raro ake i tana akaaere anga tikai. Ma te umere ra, no runga i te tuatua te taikuia ra i konei ‘kia tavaitai i te au mea katoatoa,’ te tuatua ra te tangata apii Pipiria ko J. H. Thayer e: “Te tavaitai akaou anga kiaia uaorai . . . i te au mea katoatoa e te au tangata (te karangaia ra e na te ara i kore ei i taokotaiiai) ki roto i tetai turanga kapiti anga o te pirianga kia Karaiti.”

Te tou ra te reira ki te anoano no te Atua kia rave i teia i te manako anga e akapeea te taokotai anga kore i tupu ei mei mua mai. I te akamata anga mua o te tuatua enua o te tangata, to tatou nga metua mua, ko Adamu raua ko Eva, kua aru ia Satani te Tiaporo i te meameaau anga i te Atua. Kua inangaro raua i te takake na roto i te tu tika anga kia iki raua uaorai eaa te meitaki e eaa te kino. (Genese 3:​1-5) Kia tau ki te tuatua tau tu-Atua ra, kua tuaruia mai raua mei roto i te pamiri o te Atua e kua ngere raua i te taokotai anga kiaia. Kua uri atu raua i te tangata ki roto i te apa ma te au tupu anga kino ta tatou e kite nei i teia tuatau.​—Roma 5:12.

Tuku Anga Poto Ua no te Kino

‘Eaa te Atua i akatika uai kia rave raua i te reira?’ penei ka ui tetai. ‘Eaa aia i kore ei e taangaangaa ua atu i tona mana ririnui e kia akaketaketa atu i tona anoano, kia arai katoatoa atu i reira i te mamae e te tamamaeanga ta tatou e kite ra i teia tuatau nei?’ Penei e timataanga ia i te manako na te reira mataara. Inara eaa tikai ta taua mana ririnui te taangaangaia ra ka akapapu mai? Te mareka ra me kare te akatika ra ainei koe i tetai ua atu me akamata mai te manamanata ka taomi katoatoa atu i te patoi anga no te mea tei iaia te mana i te rave i te reira? Papu e kare.

Kare taua nga tangata meameaau i akaao tikai ana i to te Atua mana katoatoa. Kua akaao tikai raua i te tika anga e te tu tika o tona tutara anga. Kia akatikatika i te au maro anga maata tei akatupuia, kua akatika a Iehova i tana au mea ora kia akono ia ratou uaorai kare aia e akaaere no tetai tuatau kotingaia. (Koheleta 3:1; Luka 21:24) Me ope taua tuatau ra, ka akao akaou mai aia na te akaaere katoa anga i te enua. I reira e taka meitaki ei e ko tana tutaraanga te mataara anake te ka akapapu mai i te ponuiaau mutu kore, te mataora, e te puapinga no te au tangata i te enua nei. I reira e akaatea takiri katoatoaiai te aronga taomi o te ao e tuatau ua atu.​—Salamo 72:​12-14; Daniela 2:44.

“Ou te Tumu o Teianei Ao”

Kua akakoro takere a Iehova i te rave pouroa i teia. Kua taiku mai a Paulo e “ou te tumu o teianei ao.” (Ephesia 1:4) Kare te reira i mua ake i te anga anga i te enua me kare ia Adamu raua ko Eva. Ko taua ao ra “te meitaki roa ra,” e kare te meameaau i tupu ake. (Genese 1:31) Ko teea “ao” i reira, ta te apotetoro ko Paulo e tuatua ra? Te ao o te tamariki a Adamu raua ko Eva​—ko tetai ao apa no te tangata, e te ara ma te manakonako anga no te oko anga. I mua ake ka anauia mai ei tetai tamariki, kua kite takere a Iehova e akapeea aia i te akono anga i te au mea kia oronga mai i te akamaru anga ki te uanga okoia a Adamu ra.​—Roma 8:20.

Kare ra oki teia e akakite mai ana, e kua akono ua atu Tei Ngateitei i te ao katoa e pini ua ake i te au tumu mei ta te au tangata e rave ra. Penei te kiteanga e ka tupu mai tetai manamanata, kua parani ratou i te au mataara tukeke kia autu. Kare, kua akanoonoo te Atua mana katoatoa ra i tona akakoro anga e te akaoti anga i te reira. Noatu rai, kua akataka mai a Paulo e akapeea a Iehova i te iki anga i te rave i te au mea kia orongaia te akamaru anga tinamou ki te tangata. Eaa ra taua au ravenga?

Koai te ka Oronga Mai i te Akamaru Anga?

Kua akataka mai a Paulo e e tuanga takake ta te au pipi vaerua akatainuia a Karaiti te akakore anga i te mamae tei akatupuia e te ara a Adamu. Na Iehova i “iki mai ia tatou i roto [ia Karaiti],” ta Paulo ia e karanga ra, kia tutara ma Iesu i tona Patireia i te rangi ra. I te akatakaanga i teia, te karanga ra a Paulo e na Iehova i “akono takere ia tatou, kia riro ei tamariki rave nana uaorai ia Iesu Mesia ra.” (Ephesia 1:​4, 5) E tikai, kare a Iehova i iki ana, me kare i akono takere, ia ratou ei tangata tataki tai. Inara, kua akono aia i tetai pupu tangata akarongo e te akono tei piri atu kia Karaiti i te takore anga i te mamae ta Satani te Tiaporo, pera katoa ta Adamu raua ko Eva, i apai mai ki runga i te pamiri o te tangata nei.​—Luka 12:32; Ebera 2:​14-18.

Mei teaa ra te umereanga! I tana akaaoanga i te ngateitei o te Atua, tei tupu oki, kua akaapa a Satani e kua kino ta te Atua anga anga i te tangata​—e me tukunaia i raro ake i te taomi anga maata me kare te akavare anga, ka akameameaau pouroa ratou i te tutara a te Atua. (Iobu 1:​7-12; 2:​2-5) I tetai akaari anga maata i “te kakā o tona aroa ua,” kare i roaia kua akaari mai te Atua ra ko Iehova i tona irinaki anga ki roto i tana au mea angaia i te enua na te akatamarikianga i etai no roto mai i te pamiri ara a Adamu ra kia riro mai ei tamariki vaerua nana. Ko te aronga i roto i teia pupu meangiti ka apaina ia atu kia angaanga i te rangi. Eaa ra te akakoro anga?​—Ephesia 1:​3-6; Ioane 14:2, 3; 1 Tesalonia 4:​15-17; 1 Petero 1:​3, 4.

Ko teia au tamariki akatamarikiia a te Atua, ta te apotetoro ko Paulo e karanga ra, ka riro ei ‘aronga tuanga ïa e te Mesia’ i tona Patireia i te rangi ra. (Roma 8:​14-17) Ei ui ariki e te kau taunga, te o atura ratou i te akarangatiraanga i te pamiri o te tangata mei te mamae e te tamamaeanga te kiteia ra i teia ra. (Apokalupo 5:10) E tika tikai, “te ngunguru anake nei te au mea katoa i angaia mei te mamae anau ra e tae rava akenei i teianei rā.” Inara, kare e roa atu, ko teia au tamariki tei iki takakeia a te Atua ka aru atu ia Iesu Karaiti i te ravenga angaanga, e ko te au tangata akarongo katoatoa ra “kia [“akarangatira,” NW] katoaia te au mea angaia nei i te tapeka o te mate, kia rauka [akaou mai] te rangatira meitaki o te tamariki a te Atua ra.”​—Roma 8:​18-22.

‘I Raukaʼi te Oko’

Kua rauka pouroa teia na roto i tetai tu akara anga maata roa atu e te akakite anga tau i to te Atua aroa ua ki teianei ao tangata okoia​—te atinga oko o Iesu Karaiti. Te tata ra a Paulo: “[Na roto ia Iesu Karaiti] i raukaʼi te [“oko,” NW] ia tatou i tona toto, i te akakore anga i te ara nei, no te maata o tona aroa ua.”​—Ephesia 1:7.

Ko Iesu Karaiti te tangata maata roa atu i te taangaanga anga i ta te Atua akakoro anga. (Ebera 2:10) Kua oronga mai tona atinga oko i te tumu tikai no Iehova kia akatamariki i etai o ta Adamu uanga i roto i tona pamiri i te rangi ra e kia akamaru mai i te tangata mei te au tupu anga o te ara a Adamu, ma te kore e akakinoia te irinaki anga ki roto i Tana au ture e te au kaveinga. (Mataio 20:28; 1 Timoteo 2:6) Kua rave ana a Iehova i te au mea na tetai mataara kia mou i tana tuatua tika e te akamerengo atura i te au maro anga no te tuatua tau apa kore ra.​—Roma 3:​22-26.

Ta te Atua “Tuatua Ngaro”

No te au tauatini ua atu mataiti, kare te Atua i akaari tika mai ana e akapeea aia i te akaoti anga i tona akakoro anga no te enua nei. I te anere mataiti mua T.N., “kua akakite mai [aia ki te au Kerititiano] i te tuatua ngaro o tona anoano.” (Ephesia 1:9) Kua marama tikai a Paulo e tona au taeake Kerititiano akatainuia i te tuanga mekameka tei orongaia kia Iesu Karaiti i te taangaanga anga i to te Atua ra akakoro anga. Kua akamata katoa rai ratou i te ariki i ta ratou tuanga takake ei aronga tuangaia ma Karaiti i tona Patireia i te rangi ra. (Ephesia 3:​5, 6, 8-11) Ae, te kavamani Patireia i nga rima o Iesu Karaiti e tona aronga tutara taokotaiia ra ko te pupu ia ta te Atua ka taangaanga kia apai mai i te ponuiaau mutu kore kare ua e ki te au rangi ra mari ki runga katoa i te enua nei. (Mataio 6:​9, 10) Na roto i te reira, ka akaoki akaou mai a Iehova i teia enua nei ki te turanga tei akakoroia e ia i mua ana no te reira.​—Isaia 45:18; 65:​21-23; Angaanga 3:21.

Tona tuatau ikiia no te rave tikai anga i te takore atu i te taomi anga katoatoa e te tu tau kore i te enua nei te vai nei i te tuatau ki mua. Inara kua akamata tikai a Iehova i te ravenga no te akaoki akaou anga i Penetekote 33 T.N. Akapeea ra? Na te akamataanga i reira i te akaputu mai ‘i te au mea o te rangi,’ te aronga te ka tutara ma Karaiti i te au rangi ra. Kua kapitiia mai te au Kerititiano Ephesia ra. (Ephesia 2:​4-7) I ou akenei, i to tatou tuatau, kua akaputu mai a Iehova ‘i te au mea o te ao katoa nei.’ (Ephesia 1:10) Na roto i tetai angaanga tutu anga i te ao katoa, te akakite nei aia ki te au pa enua katoatoa i te tuatua meitaki no runga i tona kavamani Patireia i roto i nga rima o Iesu Karaiti. Te aronga te akarongo maira te akaputuia ra i teianei i roto i tetai ngai no te paruru anga i te pae vaerua e te akaoraanga. (Ioane 10:16) Kare e roa atu, i runga i tetai enua parataito tei tamaia, ka kite ratou i te rangatira tikai mei te tu tau kore katoatoa e te tamamaeanga.​—2 Petero 3:13; Apokalupo 11:18.

“E manganui te au ravenga umere ” i raveia no te au tauta anga a te tangata tauturu kia tauturu i te au tangata tei taomiia. (The State of the World’s Children 2000) Inara, te ravenga umere maata roa atu ko te akao tikai mai anga a Iesu Karaiti e tona aronga tutara i te kavamani Patireia i te rangi ra. Ka akono tikai ratou i te au tupu anga katoatoa no te maro anga e tetai atu au kino katoatoa te tupu ra kia tatou. Ka apai mai ratou ki te openga ra i te au manamanata katoatoa o te tangata nei.​—Apokalupo 21:​1-4.

[Au Tutu i te kapi 4]

Kare i rauka i te au angaanga a te tangata tauturu i te rapakau i te au manamanata o te tangata

[Tutu i te kapi 6]

Kua oronga mai te atinga oko o Karaiti ki te tangata ra i te akamaru anga mei te ara a Adamu

[Tutu i te kapi 7]

Ka rauka i te kimi i te paruru anga i te pae vaerua e te akaoraanga i teia tuatau

[Au Tutu i te kapi 7]

Kare e roa atu, na roto i te Patireia o te Mesia, ka tae mai te akamaru anga tikai mei te au manamanata