RUNANGA PUKA I RUNGA I TE INITANETI Punanga Tiaki
Punanga Tiaki
RUNANGA PUKA I RUNGA I TE INITANETI
Reo Rarotonga
  • PIPIRIA
  • AU PUKA
  • AU UIPAANGA
  • w02 12/1 kapi 9-12
  • Tei Maaraia e Iosua

Kare e vitio.

Akakoromaki mai kare te vitio e angaanga.

  • Tei Maaraia e Iosua
  • Te Punanga Tiaki Akakiteanga i te Patireia o Iehova—2002
  • Tumu Tuatua
  • Tetai Atu Manako
  • Mei te Tavini ki te Akaaere
  • Ei Rima Raverave no Mose
  • Ei Tangata Aroro ia Kanaana
  • Akataoongaia ei Mono ia Mose
  • Iosua 1:9—“Kia Matutu, e Kia Maroiroi”
    Akamāramaia te au Irava Pipiria
  • Te Inangaro ra Aia ia Tatou kia Puapinga
    Te Punanga Tiaki Akakiteanga i te Patireia o Iehova—2010
  • Au Manako Maata mei te Puka o Iosua
    Te Punanga Tiaki Akakiteanga i te Patireia o Iehova—2004
  • E Irinaki i to Tatou Arataki Maroiroi—Ko Karaiti
    Te Punanga Tiaki Akakiteanga i te Patireia o Iehova (Tuanga Apii)—2018
Tetai Atu
Te Punanga Tiaki Akakiteanga i te Patireia o Iehova—2002
w02 12/1 kapi 9-12

Tei Maaraia e Iosua

“KUA mate akenei toku tavini ko Mose ,” i na Iehova ei, “e teianei ka tu ki runga, ka aere ki tetai pae Ioridana nei, ko koe, e teianei au tangata ravarai, ki te enua taku e oronga atu no ratou, no te tamariki a Iseraela ra.” (Iosua 1:2) Mei teaa te ngata i taua angaanga te vaira ki mua na Iosua! Kua riro ana aia ei rima raverave no Mose vaitata rai e 40 mataiti. Teianei kua akakiteia atu kiaia kia akono i te ngai o tona pu e kia arataki oki i te au tamariki Iseraela ngata i tetai taime ki roto i te Enua Taputouia.

Ia Iosua e akamanako ra no runga i tei vai ki mua, penei te au timata anga tana i kite ke ana e kua autu ra kua tupu viviki mai i roto i tona manako. Kare e ekoko anga kua riro tei maaraia e Iosua ei tauturu anga puapinga kiaia i taua tuatau ra, e ka pera rai te reira no te au Kerititiano i teia tuatau.

Mei te Tavini ki te Akaaere

E tuanga te au mataiti roa i roto i te tuikaa no te au manako o Iosua. (Exodo 1:13, 14; 2:23) Mei teaa rai te tu o te au tupu anga o Iosua i taua tuatau ra, ka rauka ua ia tatou i te akamanako, i te mea kare te Pipiria i taiku mai ana no runga i te reira. Penei kua apii a Iosua kia riro mai ei tangata akaaere meitaki i roto i tana angaanga i Aiphiti, e kua rauka iaia i te tauturu i te akaaere i te akaruke anga te au Epera e te “tangata ke ke katoa e manganui” i taua enua ra.​—Exodo 12:38.

No roto mai a Iosua i te ngutuare o te kopu o Epheraima. E rangatira tona papa ruau ko Elisama no te kopu e i te akaraanga kua arataki e 108,100 tangata vaeau o tetai o te kopu e toru tei akataka keia o Iseraela. (Numero 1:4, 10, 16; 2:18-24; 1 Paraleipomeno 7:20, 26, 27) Noatu rai, i te tamaki anga te au Amaleka ia Iseraela kare i roa atu i te akaruke anga a

Iseraela ia Aiphiti, kua akaue atu a Mose ia Iosua kia akaaere i te paruru anga. (Exodo 17:8, 9a) Ei akaraanga, eaa ra i riro ei e ko Iosua e kare ko tona papa ruau me kore ko tona papa? Ko tetai akakite anga penei: “Ei rangatira no te kopu puapinga o Epheraima, e ko tetai tei kitea keia tona tu karape i roto i te akaaere anga, e ko tetai tei irinakiia e te tangata, ko [Iosua] kua manako a Mose e ko tetai arataki tau meitaki kia iki e kia akapapa i te aronga vaeau.”

Noatu e eaa te tumu, i te iki angaia, kua rave a Iosua i ta Mose i akaue ra. Noatu kare to Iseraela i kite tikai i te tamaki, kua papu oki ia Iosua te tauturu tu-Atua. No reira i te akakite anga a Mose kiaia, “apopo au e tu ei ki runga roa i te tuaivi, ma te rakau a te Atua i toku rima,” kua rava ua te reira. Penei kua maara ia Iosua e koi takore ua atura a Iehova i te mana vaeau maatamaata roa atu o taua tuatau ra. I tera mai ra, i te taaki anga a Mose i tona nga rima e kua taaki ua e aiai ua atu, kare e rauka i tetai enemi i te patoi ia Iseraela, e kua akapouia te au Amaleka. I reira kua akaue atu a Iehova ia Mose kia tata i roto i tetai puka e kia “tatau atu ki nga taringa o Iosua” i te akauenga tu-Atua: “Ka akangaro au ia Amaleka kia kore roa aia e manakoia i raro ake i te rangi nei.” (Exodo 17:9e-14) Ae, ka rave a Iehova i taua utunga ma te poka kore.

Ei Rima Raverave no Mose

Ko tei tupu kia Amaleka penei kua akanoo i tetai pirianga vaitata i rotopu ia Iosua raua ko Mose. Kua rauka ia Iosua te akameitaki anga kia riro ei rima raverave no Mose, me kore ei “tavini,” “mei tona ou anga mai” e mate ua atu a Mose, e tuatau mei tetai 40 mataiti.​—Numero 11:28.

Te aite anga o taua turanga ko te au akameitaki anga e te au apainga. Ei akaraanga, i te kake anga a Mose, a Aarona, te tamariki a Aarona, e tetai atu 70 aronga pakari o Iseraela ki runga i te Maunga Sinai e kua kite atu i te orama o te tu kaka o Iehova, papu rai ko Iosua tetai i roto ia ratou. I roto i tana angaanga ei rima raverave, kua aru atu aia ia Mose ki runga i te maunga teitei e i te akaraanga kua noo ua ki reira no tetai tuatau koi tomo atu ei a Mose ki roto i te tiaorangi te akatutu maira i to Iehova vai anga i reira. Ma te umere, i te akara anga kua noo atu a Iosua ki runga i te maunga e 40 ra e 40 po. Kua tiaki tiratiratu ua atu aia i te oki anga mai o tona pu, no te mea i te eke anga mai a Mose ma te nga papa akakite anga, tei reira a Iosua i te aravei atu iaia.​—Exodo 24:1, 2, 9-18; 32:15-17.

I muri ake i te tupu anga o ta Iseraela akamori anga itoro ma te punua puakatoro auro, kua akono ua atu a Iosua ei rima raverave no Mose i te are uipaanga i vao mai i te aua puakapa. I reira kua tuatua atu a Iehova ma te mata e te mata kia Mose. Inara i te oki anga atu a Mose ki roto i te aua puakapa, “kare ïa [a Iosua] i akaruke i te are.” Penei kua umuumuia aia i reira kia arai i te au Iseraela mei te tomoanga atu ki roto i te puakapa i roto i to ratou turanga viivii. Mei teaa te pakari o ta Iosua akono anga i taua apainga!​—Exodo 33:7, 11.

Te taokotai anga kia Mose, i na te tangata tuatua enua ei ko Josephus, e 35 mataiti pakari atu ia Iosua, penei kua akaketaketa tikai i to Iosua akarongo. Kua tapaia to raua pirianga “te kapiti anga o te pakari e te mapu, o te pu e tei apii ra,” i te akatupuanga i to Iosua riro anga mai ei “tangata ngaueue kore tikai, e tei tau kia irinakiia.” Kare e teia tatou te au peroveta mei ia Mose rai i rotopu ia tatou i teia tuatau, inara te kapiti maira i roto i te au putuputuanga a te iti tangata o Iehova te aronga pakarikari no to ratou tupu anga e te tu pae vaerua te riro ra ei tumu akaketaketa tikai e te akamaroiroi anga. Te ariki ra ainei koe ia ratou? Te puapinga ra ainei koe mei to ratou kapiti anga?

Ei Tangata Aroro ia Kanaana

Ko tetai tuanga puapinga i roto i to Iosua oraanga kua tupu te reira i muri poto ua ake i te rauka anga ia Iseraela te Ture. Kua ikiia aia kia komono i tona kopu i roto i te aroroanga i te Enua Taputouia. Kua kite meitakiia te tua. Kua akatika pouroa te 12 aronga aroro e e enua “taʼe a vai tika rai te u e te meli,” mei ta Iehova rai i taputou ra. Inara, kua mataku e tai ngauru aronga akarongo kore e kare e rauka ia Iseraela i te tuaru i te au tangata o taua enua. Ko Iosua ua raua ko Kaleba tei raurau i te tangata auraka e akarongo kore no te mataku, no te mea papu tikai e tei reira a Iehova ma ratou. No te reira, kua patoi atu te katoa anga o te tangata e kua tuatua no te peianga i te toka ki runga i nga tokorua. Penei ka rave rai ratou i te reira naringa a Iehova kare i akao mai ki roto na te akaari anga i tona tu kaka. No to ratou akarongo kore, kua tuatua a Iehova e kare etai o te aronga tei retitaia i roto ia Iseraela mei te 20 mataiti e aere atu ki runga e ora atu i te tomo anga ki roto ia Kanaana. Mei teia, ko Iosua ua raua ko Kaleba, e te ngati Levi tei ora atu.​—Numero 13:1–16, 25-29; 14:6-10, 26-30.

Kare ainei te katoatoa o te tangata i kite ana i ta Iehova au angaanga ririnui i Aiphiti? Eaa, i reira, tei akariro ia Iosua kia irinaki i ta te Atua tauturu koi ekoko ei te maata anga o te tangata? Penei kua akamaara meitaki a Iosua i ta Iehova i taputou pouroa e i rave, e kua manakonako aia no runga i teia. I te au mataiti i muri mai kua rauka iaia i te tuatua ‘kare rava tetai o te au mea meitaki ta Iehova i tuatua mai kia Iseraela i poka; kua ope rava i te tupu ia.’ (Iosua 23:14) No reira kua akarongo a Iosua e ko te au taputou pouroa tei raveia e Iehova no te tuatau ki mua papu katoa ka akatupuia te reira. (Ebera 11:6) Ka tau teia kia akakeu i tetai tangata kia ui: ‘Akapeea au? Kua akapapu mai ainei taku akono anga i te apii e te akamanakoanga i ta Iehova au taputou iaku i to ratou tu irinaki tikai? Te irinaki ra ainei au e ka rauka i te Atua i te paruru iaku ma tona iti tangata i te mate maata e vaitata mai nei?’

Kare anake a Iosua i akono i te akarongo pera katoa kua akaari aia i te tu mataku tau kore i te pae akono. Ko raua ua ko Kaleba tei tu ua, e kua tuatua te katoatoa o te tangata no te peianga i te toka ki runga ia raua. Eaa toou manako? Ka mataku ainei? Kare a Iosua. Kua tuatua ngaueue kore raua ko Kaleba i ta raua i irinaki. Penei te umuumu ra te tiratiratu kia Iehova e kia pera tatou a tetai ra.

Te akakite katoa maira te tua o te aronga aroro kia tatou e kua tauiia to Iosua ingoa. Tona ingoa mua, ko Hosea, te aite anga “Ora,” kua kapiti atu a Mose i te tuatua te akataka ra i te ingoa tu-Atua e kua tapa iaia ko Iosua​—“Ko Iehova Oki te Ora.” Te uri ra te Septuagint i tona ingoa ko “Iesu.” (Numero 13:8, 16) Tei tika ki taua ingoa maata, kua akakite mataku kore a Iosua e ko Iehova te ora. Te taui anga i te ingoa o Iosua kare i raveia ma te kore e akakoroanga. Kua akaata te reira i to Mose manako teitei i to Iosua tu e te aiteite ra ki te tuanga akameitaki anga ta Iosua ka akatupu i roto i te arataki anga i tetai uki ou ki roto i te Enua Taputouia.

I te mateanga to ratou au tupuna, kua ori aere te au Iseraela i roto i te metepara e 40 mataiti roiroi tikai. Kare a tatou apinga i kite no Iosua i taua tuatau ra. Inara, penei kua apii maata te reira iaia. Penei kua kite atu aia i ta te Atua akavaanga ki runga ia Kora tei meameaau, ia Datana, e Abirama e tei aru atu ia ratou e te aronga tei akono i te akamori anga viivii kia Baala-peora. Kare e ekoko anga ma te maromaroa maata kua apii mai a Iosua e no te mea kare a Mose i akatapu ia Iehova no te au vai o Meriba, ka akaatea keia a Mose mei te enua taputouia ra.​—Numero 16:1-50; 20:9-13; 25:1-9.

Akataoongaia ei Mono ia Mose

I te vaitata anga a Mose i te mate, kua pati aia i te Atua kia akataoonga i tei mono mai iaia kia kore a Iseraela e riro “mei te mamoe kare e tiaki ra.” Ta Iehova pau anga? Ko Iosua, ‘e tangata ïa tei roto iaia te vaerua,’ kua akaueia ki mua i te katoa anga o te tangata. Kia akarongo ratou iaia. Mei teaa te tuatua akameitaki anga! Kua kite ana a Iehova i to Iosua tu akarongo e te kite karape. Kua tau te taoonga arataki ia Iseraela kia orongaia ki tetai tei tau meitaki ra. (Numero 27:15-20) Noatu rai, kua kite a Mose e ka aro atu a Iosua i te au akaaoanga maatamaata. No reira kua raurau a Mose i tei mono mai iaia kia “matutu, e akamaroiroi,” no te mea ka vai ua a Iehova kiaia.​—Deuteronomi 31:7, 8.

Kua ripiti akaou te Atua uaorai i taua akamaroiroi anga kia Iosua e kua na ko atu: “Kia matutu ra koe, e kia maata rava te maroiroi, kia akono koe e kia rave i te ture katoa ta taku tavini ta Mose i akaue ia koe ra; auraka koe e anga ke i te reira ki te rima katau e te rima kaui, kia manuia oki koe i toou au aerenga katoa. Auraka teianei buka ture kia taka ke atu i roto i to vaa; kia akamaara tikai ra koe i te reira i te po e te ao, kia akono koe e kia rave i tei tata katoaia i roto ra: ei reira e meitaki ei toou aerenga, e ei reira koe e manuia roaʼi. Kare aina au te akaue atu na ia koe? Kia matutu, e kia maroiroi roa, auraka e mataku, auraka oki e ngarangara, tei vaitata katoao oki to Atua ko Iehova ia koe i to au aerenga katoa ra.”​—Iosua 1:7-9.

Ma te au tuatua a Iehova e tangi oonu ra i roto i tona nga taringa e ma te au tupu anga tei kite keia e ia, eaa oki a Iosua ka ekoko ei? Kua papu tikai te autu anga i te enua. E tika, ka tupu mai te au tu ngata, ko tetai ia o te au akaaoanga, ko te tikotianga i te Kauvai Ioridana e puke ra. Inara, kua akaue a Iehova uaorai: “Ka tu ki runga, ka aere ki tetai pae Ioridana nei.” No reira, eaa oki te manamanata?​—Iosua 1:2.

Te au tupu anga tataki tai i roto i to Iosua oraanga​—te akavi anga ia Ieriko, te autu tamou anga i to ratou au enemi, e te akatuanga anga i te au enua​—te akakite maira e kare rava aia i ngaropoina ana i ta te Atua au taputou. Vaitata ki te openga o tona au ra, i te akaangaroi anga a Iehova ia Iseraela mei to ratou au enemi, kua akaputuputu a Iosua i te au tangata kia akara akaou i ta te Atua au angaanga ma ratou e kia raurau ia ratou kia tavini Iaia ma te ngakau katoa. Tei tupu mai, kua akaou pu tikai a Iseraela i tana koreromotu kia Iehova, e kare e ekoko anga kua akauruia e te akaraanga o to ratou arataki, “kua akamori Iseraela ia Iehova e ope rava akera to Iosua ra tuatau.”​—Iosua 24:16, 31.

Te oronga maira a Iosua i te akaraanga meitaki roa no tatou. Te aro atu nei te au Kerititiano i teia tuatau i te au timata anga e manganui o te akarongo. I te akono manuia anga ia ratou e mea puapinga ia no te akono tamou anga i te tu mareka o Iehova e i te openga ra kia rauka tana au taputou. Kua iri to Iosua manuia anga ki runga i tona akarongo pakari. E tika, kare tatou i kite ana i ta te Atua au angaanga ririnui mei ta Iosua i kite ra, inara kia ekoko ra tetai, te oronga maira te puka Pipiria te akono ra i te ingoa o Iosua i te akakite anga kite mata tei tau kia irinakiia ta Iehova au tuatua. Te akapapuia ra tatou, mei ia Iosua rai, i te pakari e te manuia anga me tatau tatou i te Tuatua a te Atua i te au ra e kia taangaanga katoa i te reira.

Te mamae ra ainei koe i tetai taime no te tu akono o te au taeake Kerititiano? Ka akamanako ana i te tu tamou marie o Iosua i roto i taua 40 mataiti tei umuumuia aia, kare nona te apa, kia aaere i roto i te metepara ma te au taeake akarongo kore. Te ngata ra ainei ia koe i te paruru atu i taau e irinaki ra? Ka akamaara ana i ta Iosua raua ko Kaleba i rave. No to raua tu tiratiratu e te akarongo, kua rauka ia raua tetai tutaki anga meitaki rava. Ae, kua rauka ia Iosua te akarongo e ka akatupu a Iehova i tana au taputou katoatoa. Kia tika rai te reira kia tatou.​—Iosua 23:14.

[Tutu i te kapi 10]

Kua irinaki a Iosua raua ko Kaleba i to Iehova mana

[Tutu i te kapi 10]

Te taokotai anga kia Mose kua akaketaketa i to Iosua akarongo

[Tutu i te kapi 10]

Kua akauru ta Iosua arataki anga i te tangata kia mou piri kia Iehova

    Au Puka Reo Rarotonga (1983-2025)
    Akaruke
    Aere ki Roto
    • Reo Rarotonga
    • Akaari ki Etai Ke
    • Taau e Inangaro
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ture no te Taangaanga Anga i te Web Site
    • Ture Akamanaia
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Aere ki Roto
    Akaari ki Etai Ke