Au Uianga a te Aronga Tatau
Eaa ra i tuke ei te numero i roto i te puka o Salamo i roto i tetai au urianga Pipiria tuketuke?
Ko te Pipiria mua katoa tei akatuangaia te au pene e te au irava koia oki ko te urianga Varani tei neneiia e Robert Estienne i te 1553. Inara, ko te puka o Salamo, kua akatuanga keia i mua ake i te reira, i te mea e e au akapapaanga o te au taramo tataki tai, me kare e au imene, tei atuia e tetai au tangata.
I te akaraanga, kua akaue atu a Iehova ia Davida na mua kia akaputu kapiti i te au taramo no te taangaanga ki roto i te akamorianga na te katoatoa. (1 Paraleipomeno 15:16-24) Kua irinakiia e na Ezera, e taunga e e “tata tuatua karape,” i muri mai i akono no te akaputu anga i te katoa anga o te puka o Salamo ki roto i tona tu i teianei. (Ezera 7:6) No reira kua ki te puka o Salamo i te au taramo tataki tai i te akapapa angaia te reira.
I roto i tetai tuatua tei orongaia e te apotetoro ko Paulo ki roto i te tunako i Anetioka (Pisidia) i tona terepu mitinari mua, kua taiku mai aia mei te puka o Salamo e kua karanga e: “Koia oki tei tataia ki roto i te Salamo rua ra. ‘Ko taku Tamaiti koe, i nakonei koe i akaanauiaʼi e au.’” (Angaanga 13:33) I roto i te au Pipiria i teia tuatau, te ira maira rai taua au tuatua i roto ia taramo rua, irava 7. Inara, te vai ra te au tukeanga i roto i te numero anga i te au taramo e manganui i roto i te au urianga Pipiria tuketuke. Ko teia oki te tumu kua akanooia etai o te au urianga ki runga i te tataanga Matorete Epera, e ko tetai atu kua akanooia ki runga i te Septuagint Ereni, e urianga ia o te tataanga Epera tei oti i te rua anere mataiti M.T.N. Ei akaraanga, te Vulgate Ratino, mei te reira kua rauka mai te maata anga o te au Pipiria Katorika, te taangaanga ra i te numero anga i te au taramo te kitea ra i roto i te Septuagint, koi aru ei te New World Translation e tetai atu i te tataanga Epera.
Eaa ra te au tukeanga tataki tai? Te vai ra i roto i te tataanga Epera i te katoa anga e 150 taramo. Inara, i roto i te Septuagint, kua taokotaiia a Salamo 9 e te 10 e Salamo 114 e te 115 kua taokotaiia. Pera katoa, kua akatakake te reira ia Salamo 116 e te 147 ki roto i nga taramo e rua. Koi vai ei te katoa anga o te tareanga, te numero anga mei ia Salamo 10 kia Salamo 146 i roto i te Septuagint kua iti ua mai i te okotai i to roto i te tataanga Epera. No reira, te kitea maira te Salamo 23 tei matauia e ko Salamo 22 i roto i te Douay Version, tei aru ra i te numero anga a te Vulgate Ratino, ko tei, aru ra i te Septuagint.
I te openga ra, te au numero o te irava o etai au taramo penei ka tuke katoa mei tetai urianga ki tetai. No teaa ra? Ko teia oki te tumu kua akono etai au urianga i “te angaanga matau a te ngati Iuda no te akataka anga i te tataanga i runga ake e ko te irava mua,” i na te Cyclopedia a McClintock e Strong ei, inara kare tetai e pera ana. Ko te tika, me roaroa te tumu tuatua me kare te tataanga i runga ake, kua manakoia i te maata anga o te taime e e rua ia irava, e kua akamaataia mai te numero o te irava i roto i te taramo ma te tau.