I Runga i te Tai o Galilea

TE AKAKITE maira tetai papaanga tei tataia ia Mareko 4:35-41 e kua kake atu a Iesu e tana au pipi ki runga i tetai pai e kua aere atura ki tetai tua mai o te Tai o Galilea. Ka tatau tatou: “E kua tupu maira tetai uriia maata, ki maira te pai i te kare. Te moe ra [a Iesu] i te kotoe i muri ki runga i [te] urunga.”

Ko teia ua rai te ngai i tataia mai te tuatua Ereni no te “urunga” i roto i te Pipiria. No reira kare te aronga apii i kite i te aite anga tikai o te tuatua tei taangaangaia i konei. E maata te au Pipiria i uri i te tuatua e “urunga” me kore e “pute meangiti.” Inara, eaa oki te tu o te reira? Te taangaanga anga a Mareko i te atikara papu, i te urunga, te akakite maira e e apinga te reira no te pai. Na tetai pai tei kiteaia vaitata atu ki te Tai o Galilea i te 1986 i akaari mai i tetai kite marama no teia tuatua Ereni tei taangaangaia e Mareko.

Te akaariia maira te kimikimi anga e na te kie e te au oe e varu mita te roaroa e akatere ana i te pai. E taangaangaia ana te reira no te ravakai anga e e kotoe to muri te mou ra i te kupenga maatamaata e te teiaa. Te irinakiia ra e kua taangaangaia teia pai i rotopu i te 100 M.T.N. e te 70 T.N. e penei te akatutu maira i te tu pai ta Iesu ratou ko tana au pipi i taangaanga ana. Na Shelley Wachsmann, tei o atu ki roto i te keri anga o te pai, i tata i te puka The Sea of Galilee Boat​—An Extraordinary 2000 Year Old Discovery. Kua karanga aia e te “urunga” ta Iesu i moe ana i runga e pute one tei taangaangaia no te akateiaa anga. Kua karanga tetai tangata ravakai kite no Iopa mai tei kite i te ravakai anga ma te kupenga e: “I toku meangiti anga, te au pai taku i angaanga ana i runga i te Metiterenia e apai ua ana e tai me kore e rua pute one. . . . E vai ana te au pute i runga i te pai no te akateiaa anga i te pai. Inara me kare te reira e taangaangaia, e tuku ana matou i te reira i raro ake i te kotoe i muri i te pai. Ei reira, me roiroi tetai tangata, ka totoro aia i raro ake i te kotoe i muri i te pai, ka rave mai i te pute one ei urunga, e ka moe atu ki runga.”

E manganui te aronga apii tei irinaki e te aite anga o ta Mareko akataka anga e te moe ra a Iesu i runga i tetai pute tei akakiia ki te one no te akateiaa anga i raro ake i te kotoe i muri i te pai, te tuanga paruru maataia o te pai i tetai tuatau uriia. Noatu eaa te tu tikai o te urunga, te tumu puapinga maata koia oki eaa tei tupu mai i muri mai. Ma ta te Atua turu anga e te mana, kua akamaru atura a Iesu i te tai oripuia e te uriia. Kua ui katoa atu te au pipi e: “Eaa ua te tu o teianei tangata, i akarongo ei te matangi e te kare iaia”?