Kua Oronga Puareinga Ratou ia Ratou Uaorai—I Norue
Roald e Fabian
TETAI au mataiti akenei te noo ra tetai nga tokorua ko Roald raua ko Elsebeth i Bergen te rua o te oire maata i Norue, e 40 tuma o raua mataiti e e oraanga meitaki ua to raua. E piri ua ana raua e ta raua tamaine ko Isabel e te tamaiti ko Fabian ki te au angaanga a te putuputuanga. E tangata pakari a Roald, e painia a Elsebeth, e nga papuritia maroiroi a Isabel raua ko Fabian.
Inara, i roto ia Tepetema 2009, manako te pamiri i te rave i tetai apinga ke mai—te tutu aere no tetai epetoma i tetai ngai mamao. I na kua aere atu a Roald raua ko Elsebeth e Fabian, 18 ona mataiti ki Nordkyn, e ngai toro teia i te tuanga enua o Finnmark i runga ake i te Arctic Circle. I roto i te oire ko Kjøllefjord, kua tutu aere atu ratou e te au taeake ma te au tuaine tei aere katoa mai ki taua ngai mamao ra, no te angaanga tutu. “Te akamataanga o te epetoma,” i na Roald ei, “rekareka au e kua rauka iaku te akatanotano i taku au angaanga kia rauka i te piri atu ki teia angaanga puapinga no tetai epetoma katoa.” Inara i taua epetoma ra, akamata a Roald i te manamanata. Eaa ra tei tupu mai?
E UIANGA KARE I MANAKOIA ANA
“Kite ake au,” i na Roald ei, “kua ui mai a Mario tetai painia e tavini ra i Finnmark, e me ka inangaro matou te neke atu ki te oire ko Lakselv te tauturu i te putuputuanga, e 23 papuritia i reira.” Kua poitirere tikai a Roald i teia uianga. Akamarama mai aia e: “Kua manako ana maua ko Elsebeth e me ka rauka rai ia maua kia tavini i te ngai e anoano maataia ra te tauturu—tera ra kia akaruke roa te tamariki ia te kainga.” Inara, i te nga ra e tutu aere ra aia i teia ngai mamao, te kite ra a Roald i te inangaro o te tangata kia kite no runga ia Iehova. Ka anoanoia te tauturu ia ratou i teianei—eiaa a muri ake. “Kua manamanata toku akava ngakau i teia uianga e kare au i varea ana e te moe no tetai au po,” i karanga ai aia. I reira kua apai atu a Mario ia Roald e tona pamiri ki Lakselv, mei te 240 kiro mita i te tua tonga o Kjøllefjord. Kua inangaro a Mario kia kite tikai teia aronga i teia manga putuputuanga i reira.
Tae anga ki Lakselv, kua apai atu a Andreas tetai o te nga tangata pakari i reira, i te pamiri ki te ngai o te Are Uipaanga Patireia. Kua ariki rekareka mai te putuputuanga ia ratou, e kua akakite kia Roald e Elsebeth e ka rekareka roa ratou me neke mai to raua pamiri ki reira i te tauturu i te angaanga Patireia. Kua akakite mai a Andreas ma te mata katakata e, kua oti takere iaia te akanoo kia aravei a Roald raua ko Fabian i tetai tangata no tetai ngai angaanga! Eaa ra ta raua ka rave?
EAA RA TE IKIANGA?
Te pauanga a Fabian: “Kare au e inangaro ana i te neke mai ki konei.” Kare aia e reka ana i te manako e ka akaruke aia i tona au oa tana i kite i roto i to ratou putuputuanga, e ka aere mai ka noo ki roto i tetai oire meangiti ua. E kare katoa i oti ake tana apii kia riro ei tangata angaanga uira. Inara i te ui angaia kia Isabel (e 21 mataiti i taua taime ra) e eaa tona manako no runga i te reira, kua pau mai aia e: “Ko taku tikai tera e inangaro ua ana i te rave!” Inara, i na Isabel ei: “Kia akamanako au, ‘Me ka tau rai teia manako? Me ka mii mai rai au i toku au oa? Me e ngari ake kia noo ua au i roto i toku putuputuanga te ngai maru ua e te tau?’” Eaa ra to Elsebeth manako no runga i taua patianga ra? “Manako au e kua oronga mai a Iehova i tetai tuanga angaanga na to matou pamiri,” i karanga ai aia, “inara kua akamanako katoa au no runga i to matou are koi oti ua akera i te akaouia, e te au apinga i roto tei rauka mai ia matou i te 25 mataiti i topa.”
Elsebeth e Isabel
Te pou anga taua epetoma ra, kua oki atu a Roald e tona pamiri ki Bergen, inara te oki ra rai to ratou manako ki to ratou au taeake e te au tuaine Kerititiano i Lakselv, e 2,100 kiro mita te mamao. “Maata ua atu toku pure anga kia Iehova,” i na Elsebeth ei, “e komunikeiti ua ana au ki te au oa ta matou i aravei e te tuku tutu atu, e te akakite atu i te au mea e tupu ra.” Karanga a Roald e: “Ka anoanoia tetai taime noku kia kimi i toku manako no runga i te nekeanga. Anoano katoaia au kia akamanako e me ka rauka rai ia matou te akono ia matou uaorai. Ka akapeea ra matou te ngaki anga ia matou? Maata toku pure anga kia Iehova e te tuatua anga ki toku pamiri e ki te au taeake kua na reira mai ana.” Maara ia Fabian e: “Te maata atu i taku akamanako no runga i te reira, te maata atu ia taku i kite mai e kare tikai e tumuanga tau noku kia kore e ariki. E pure putuputu ana au kia Iehova, e kua pakari atu te inangaro kia neke.” Peea a Isabel? Ei akateateamamao iaia no te neke, kua akamata aia i te painia i roto i tona oire. Muri ake i te ono marama, tei akapou katoa aia i taua taime ra i te rave i tetai apii Pipiria nana uaorai, kua papa aia i te neke.
RAVE I TEI ANOANOIA KIA TUPU TO RATOU AKAKOROANGA
I te inangaro e maata atura kia tavini i te ngai e anoano maataia ra te au papuritia, kua rave te pamiri i tei anoanoia kia tupu to ratou akakoroanga. E ngai angaanga moni meitaki ta Roald, inara kua pati aia e tai mataiti orote. Tera ra, kua pati mai tona pu kia noo mai aia kia angaanga no tetai tuatau ua—e rua epetoma angaanga, e ono kare e angaanga. “Meangiti takiri mai taku moni, inara mako ua te au mea katoatoa,” i karanga ai a Roald.
Akakite a Elsebeth e: “Kua pati mai taku tane kia kimi au i tetai are i Lakselv e kia tarau i to matou are i Bergen. Maata te taime e te maroiroi i pou, inara kua puapingaia. Muri ua mai, kua rauka te ngai angaanga a te tamariki no tetai tuatau poto ua,” i nana ai, “e na raua e tauturu mai ana i te pae o te kai e te apinga akaoro.”
Karanga a Isabel e: “I te mea e oire meangiti ua ta matou i neke atu, e ngata te kimi ngai angaanga ei tauturu iaku e taku painia. Tetai taime, akara anga e kare e puapingaia.” Inara na te rave anga i tetai ua atu ngai angaanga ka rauka iaia—e iva i te mataiti mua—kua rauka ia Isabel te akono i tona anoano pae materia. Akapeea a Fabian? “Kia akaoti i taku apii ei tangata angaanga uira, ka anoanoia rai kia tereniia au i roto i taua angaanga ra. Taku te reira i rave i Lakselv. Muri mai, pati au i taku tarere e kua rauka te ngai angaanga uira no tetai tuatau poto.”
AKAMAATA ATU ETAI I TA RATOU KA RAVE
Marelius e Kesia e tutu atura ki tetai vaine Sami i Norue
Inangaro katoa a Marelius e tana vaine ko Kesia i te tavini i te ngai e anoano maataia ra te papuritia. Karanga a Marelius, e 29 mataiti e: “Na te au akoanga e te au uipaanga no runga i te angaanga painia i akakeu iaku kia akamaata atu i taku ka rave.” Kareka ra a Kesia, e 26 ona mataiti, e mea ngata iaia kia neke mei ko i tona pamiri. “Kare au i mareka ana kia aere mamao mei toku pamiri,” i nana ai. Tetai katoa, e ngai angaanga tinamou ta Marelius ei tutaki i te rounu o to raua are. Karanga aia e: “Na te pati anga i te tauturu a Iehova na roto i te pure kia rauka i te akatikatika i to maua turanga, rauka ia maua te neke.” Mea mua, e maata te taime e akapou ana raua i te apii i te Pipiria. E oti, kua oko raua i to raua are, akaruke i ta raua ngai angaanga, e kua neke atu i roto ia Aukute 2011 ki te oire maata ko Alta, i te tua tokerau o Norue. Ei ngaki ia raua i te painia i reira, e angaanga ana a Marelius ei tangata otita moni, e Kesia ei tiaki toa.
Ko Knut e Lisbeth, e 30 tuma o raua mataiti, na te au tua i roto i te Yearbook no runga i te aronga e tavini ra i te ngai e anoano maataia ra te papuritia o te Patireia, i akakeu ia raua. “Kua akakeuia maua e teia au tupuanga kia tavini i tetai enua ke,” i na Lisbeth ei, “inara kua emiemi au no te mea ekoko au e kare teia angaanga e tau naku.” Noatu ra, kua rave raua i tei anoanoia kia tupu to raua akakoroanga. Karanga a Knut e: “Kua oko maua i to maua apatimani e kua neke atu ki ko i toku mama kia rauka i te akaputu i ta maua moni. Muri mai, inangaro maua kia kite e mei teaa te tu o te tavini anga i tetai ngai ke, kua neke atu maua no tetai mataiti ki tetai putuputuanga reo Papaa i Bergen, e kua noo maua ki ko i te mama o Lisbeth.” Kare i roa, kua papa a Knut raua ko Lisbeth i te apai tetai takainga maata atu e kua neke atu—ki Uganda. E oki ana raua ki Norue e rua marama i te mataiti i te angaanga moni. Na teia mataara, ka rava ta raua moni i te noo e te painia tamou i Uganda no te toenga o te mataiti.
“KA TONGI ANA KIA KITE I TE MEITAKI O IEHOVA!”
“Piri vaitata roa atu to matou pamiri.”—Roald
Mei teaa ra te turanga o teia aronga inangaro puareinga ua i te angaanga? Karanga a Roald e: “Maata atu to matou taime ei pamiri i roto i teia ngai mamao i ta matou i kite ana i Bergen. Piri vaitata roa atu to matou pamiri. E akameitakianga tikai te kite i ta maua tamariki e tupu ra i te pae vaerua.” Karanga katoa aia e: “Kare matou e apiapi akaou ana i te au mea o te kopapa. Kare te reira i te mea puapinga roa kia matou.”
Manako a Elsebeth e e mea puapinga kia apii i tetai reo ke. No teaa ra? Ko te ngai tutuanga a te Putuputuanga i Lakselv te kapiti maira i te oire ko Karasjok, i roto tikai i te tuanga enua reo Sami—te iti tangata i te tuanga tokerau o Norue, Sweden, Finland, e Rutia. No reira kia ngoie atu i te apii i teia iti tangata, kua apii a Elsebeth i te reo Sami. Teianei ka rauka iaia i te pukapuka na roto i te au tuatua mama ua o taua reo ra. Te reka ra ainei aia i taua ngai ou ra? Karanga aia ma te rekareka e: “E ono aku apii Pipiria e rave nei. Te mataora ua nei au i te tavini i konei!”
Ko Fabian, e painia e te tavini tauturu, akakite aia e kua rauka ia raua ko Isabel i te tauturu e toru au mapu i roto i to ratou putuputuanga tei anoanoia te akamaroiroianga kia piri ki te au angaanga a te putuputuanga. Teianei kua maroiroi akaou teia au mapu tokotoru i roto i te angaanga orometua. Kua papetitoia e rua e kua painia tauturu ana i roto ia Mati 2012. Tetai ia ratou tei akamata i te akaparuparu i roto i te tuatua mou, kua akameitaki mai ia Fabian raua ko Isabel no te tauturu iaia kia “maroiroi akaou.” Karanga a Fabian e: “Kua tukia tikai toku ngakau i tona tuatua mai anga i te reira. Mataora tikai i te tauturu ia etai ke!” Akakite a Isabel e: “I roto i teia angaanga, kua ‘kite e kua tongi tikai au i te meitaki o Iehova.’” (Sala. 34:8) Karanga katoa aia e: “E reka tikai te tavini i konei!”
Mama ua te turanga o to Marelius oraanga raua ko Kesia, inara e meitaki roa atu i teianei. Te putuputuanga i Alta ta raua i neke atu ki roto, e 41 papuritia i teianei. Karanga a Marelius e: “Me akamaara au, e akamaroiroi anga tikai te kite i te tauianga maata i roto i to maua oraanga. Akameitaki maua ia Iehova no tei rauka ia maua te tavini iaia ei nga painia. Kare atu e merengoanga maata mei teia te tu.” Karanga katoa a Kesia e: “Kua rauka iaku i te irinaki pu tikai kia Iehova, e kua akono meitaki tikai aia ia maua. Riro te noo mamao anga mei toku kopu tangata ei tauturu iaku kia akaperepere maata atu i te au atianga me noo kapiti matou. Rekareka tikai au i ta maua ikianga.”
Knut e Lisbeth e apii ra i tetai paimiri i Uganda
Te peea maira a Knut raua ko Lisbeth i Uganda? Akakite a Knut e: “Pou rai tetai tuatau i te akamatau anga ki te ngai e te peu ou. Te manamanata o te vai, te uira, e te maki kopu—kare e kore ana, inara e maata rai ta maua au apii Pipiria e rauka ana i te rave!” Karanga a Lisbeth e: “Apa ora ua mei te ngai e noo ra maua, e au ngai tetai kare rava e taeria ana e te tuatua meitaki. Inara me aere maua ki reira, e pati mai ana te aronga e tatau ana i ta ratou Pipiria, kia apii maua ia ratou. Mea mataora tikai te apii i te karere o te Pipiria ki taua tu aronga akaaka ra!”
Kare e aiteia te mataora o to tatou Arataki ko Iesu Karaiti, te akara mai anga mei te rangi, e e maata ua atu te au tuanga o te enua e raveia nei te angaanga tutu tana i akamata! Ae, no te katoaanga o to te Atua iti tangata, e mea pereperekavana tikai kia oronga puareinga ua ia ratou uaorai te akatupu i ta Iesu akauenga kia “akariro i to te pa enua katoa ei pipi.”—Mata.28:19, 20