ATIKARA APII 22
Te Pakari ei Arataki i to Tatou Oraanga
“Ko Iehova oki tei oronga mai i te pakari.”—MASE. 2:6.
IMENE 89 Akarongo, Akono, Kia Meitaki
I ROTO I TEIA APIIa
1. Eaa tatou ka anoano ei i te pakari o te Atua? (Maseli 4:7)
ME KUA rave ana koe i tetai ikianga puapinga, kare e ekoko anga kua pure koe no te pakari—ma te tumu meitaki. (Iako. 1:5) Kua tata te Ariki ko Solomona: “Ko te pakari rai te mea meitaki.” (E tatau ia Maseli 4:7.) Inara, kare a Solomona e tuatua ra no tetai ua atu tu pakari. Mari ra, te taiku ra aia i te pakari no ko mai i te Atua ko Iehova. (Mase. 2:6) Ka rauka ainei i te pakari o te Atua i te tauturu ia tatou no to tatou au manamanata i teia tuatau? Ae, ka rauka rai, e ka kite tatou i roto i teia atikara.
2. Eaa tetai mataara ka rauka ia tatou te pakari?
2 Tetai mataara e rauka ai te pakari, na te apiianga e te aru anga i te au apiianga a tetai nga tangata tei akangateiteiia no to raua tu pakari. Mea mua, ka apii tatou mei ia Solomona. Karanga te Pipiria “kua oronga mai te Atua i te karape, e te kite, kia Solomona, e mea maata roa.” (1 Ari. 4:29) Te rua, ka apii tatou i te pakari maata mei ia Iesu. (Mata. 12:42) Kua totouia nona e: ‘Ka noo ua mairai te vaerua o Iehova ki runga iaia, te vaerua o te pakari e no te karape.’—Isa. 11:2.
3. Eaa ta tatou ka uriuri i roto i teia atikara?
3 No te mea e no ko mai i te Atua to raua pakari, kua oronga mai a Solomona e Iesu i te akoanga tau te ka tauturu i te katoatoa. I teia atikara, ka uriuri tatou e toru tumu manako: Te akaari i te manako tau no te moni, te angaanga, e no tatou uaorai.
AKAARI I TE MANAKO TAU NO TE MONI
4. Eaa te turanga tuke i rotopu ia Solomona e Iesu?
4 E tangata apinganui e te monimoni a Solomona. (1 Ari. 10:7, 14, 15) Ko Iesu ra, kare ana apinga e kare ona kainga. (Mata. 8:20) Inara, kua akaari raua i te manako tau no te apinga no te mea no ko mai to raua pakari i te Atua ko Iehova—koia te Tumu o te reira.
5. Eaa te manako tau ta Solomona i akaari no te moni?
5 Kua āriki a Solomona e “e akapuanga tei te moni.” (Kohe. 7:12) Na roto i te reira, ka rauka ia tatou i te oko i te au apinga no te oraanga e tetai atu au mea ke. Noatu tona turanga puapinga, kua kite a Solomona e e apinga puapinga maata atu tetai i to te moni. Ei akaraanga, kua tata aia: “E ngari ake te rongo meitaki i te apinga maata ra.” (Mase. 22:1) Kua kite katoa a Solomona i te aronga tei inangaro i te moni e kare ratou e mareka ana i ta ratou i rauka. (Kohe. 5:10, 12) Kua akamatakite aia i te kino me irinaki ki runga i te moni no te mea ka viviki te reira i te ngaro.—Mase. 23:4, 5.
Ka riro ainei to tatou manako i te au apinga kopapa ei arai ia tatou kia tuku i te Patireia na mua? (Akara i te parakarapa 6-7)d
6. Eaa te manako tau ta Iesu i akaari no te au apinga kopapa? (Mataio 6:31-33)
6 Kua akaari katoa a Iesu i te manako tau no te au apinga kopapa. Kua reka aia i te kaikai e te inu. (Luka 19:2, 6, 7) I tetai atianga, kua oronga aia i te wina meitaki—ko tana semeio mua ïa. (Ioa. 2:10, 11) E i te rā i mate ei aia, kua aao aia i te kakau oko maata. (Ioa. 19:23, 24) Inara kare a Iesu i akariro ana i te au apinga kopapa ei mea maata i roto i tona oraanga. Akakite aia ki tana au pipi: “Kare e tika i te tangata kia akono i nga pu e toko rua . . . kare e tika kia akono atu i te Atua e te Mamona.” (Mata. 6:24) Kua apii a Iesu me kimi tatou i te Patireia na mua, ka akono mai a Iehova i ta tatou e anoano ra.—E tatau ia Mataio 6:31-33.
7. Akapeea tetai taeake i puapinga ai mei te akaari anga i te manako tau no te moni?
7 Maata te au taeake e te au tuaine kua puapingaia mei te akono anga i te pakari o te Atua no te moni. Akamanako ana i te akaraanga o te taeake kare i akaipoipo ko Daniel. Karanga aia: “I toku mapuanga, kua iki au i te rave i te angaanga pae vaerua ei mea puapinga maata i roto i toku oraanga.” No tona oraanga māmā, kua rauka ia Daniel i te akapou i tona taime e te maroiroi no te au angaanga tukeke i te pae vaerua. I nana ei: “Kare au i tataraara no taku i rave. E tika, ka rauka iaku i te akaputu maata i te moni me kua akariro au i te reira ko te mea maata i roto i toku oraanga. Inara, ka rauka ainei i te moni i te tupau i taku i akatupu, koia oki te au pirianga oa meitaki? Ka rauka ainei i te reira i te apai mai i te mataora no te tuku anga i te Patireia na mua? Kare, kare e apinga i aite atu ki te au akameitakianga ta Iehova i oronga mai kiaku.” Papu e ka puapingaia tatou me akamou tatou i te manako ki runga i te au mea pae vaerua, kare i te moni.
AKAARI I TE MANAKO TAU NO TE ANGAANGA
8. Akapeea tatou i kite ei e manako tau to Solomona no te angaanga? (Koheleta 5:18, 19)
8 Kapiki a Solomona i te rekareka tei rauka ia tatou mei te angaanga “e mea o maiia mai ïa e te Atua.” (E tatau ia Koheleta 5:18, 19.) Tata aia: “E puapinga anake rai tei te au angaanga katoa ra.” (Mase. 14:23) Kua kite a Solomona i te tika o te reira au tuatua. E tangata angaanga aia! Kua pātu aia i te au are, kua tanu i te au kainga vine, te kainga manea e kua kō i te vaarua vai. Kua pātu katoa aia i te au oire maata. (1 Ari. 9:19; Kohe. 2:4-6) E āka angaanga te reira, inara kua mataora aia i te rave i te reira. Kare ra a Solomona i irinaki ana e ka tupu ua te mataora mei te reira. Kua rave maroiroi katoa aia i te au angaanga pae vaerua. Ei akaraanga, kua akaaere aia i te angaanga pātuanga i te iero kakā no te akamori ia Iehova—e itu mataiti i oti ei teia angaanga! (1 Ari. 6:38; 9:1) Te rave anga aia i teia au angaanga, i to te kopapa e to te pae vaerua, kua kite mai a Solomona e puapinga maata atu to te pae vaerua i to te kopapa. Kua tata aia: “E akarongo ana tatou i te akaotianga o taua au tuatua katoa nei; Ko te Atua te mataku atu, e akono oki i tana au akauenga.”—Kohe. 12:13.
9. Akapeea a Iesu i akaari ei e manako tau tona no te angaanga?
9 E tangata angaanga maroiroi a Iesu. I tona mapuanga, kua angaanga aia ei kamuta. (Mare. 6:3) Kare ekoko anga kua āriki meitaki tona nga metua i tana tauturu no te akono i te au anoano o to ratou ngutuare. Ei kamuta e ei tangata tiama, penei kua anoano maataia tana tauturu! E kua mataora a Iesu i tana angaanga. Noatu kua rave maroiroi aia i te angaanga o te kopapa, kua akanoo rai a Iesu i tetai tuatau no te au mea pae vaerua. (Ioa. 7:15) I muri mai, ei tangata rave tamou i te angaanga pae vaerua, kua ako aia i tana aronga akarongo: “Auraka e angaanga i te kai pe ua, ko te kai ra te ka tika i te vairanga, e tae ua atu ki te ora mutu kore ra.” (Ioa. 6:27) I roto i tana Akoanga i te Maunga, karanga a Iesu: “Ka akaputu ra i te apinga na kotou ki runga i te rangi.”—Mata. 6:20.
Akapeea tatou me akaari i te manako tau no te angaanga kopapa e to te vaerua? (Akara i te parakarapa 10-11)e
10. Eaa te manamanata ka tupu ki tetai pae no ta ratou angaanga?
10 Ka tauturu te pakari o te Atua ia tatou kia akaari i te manako tau no te angaanga. Ei au Kerititiano, kua apiiia tatou kia “rave ra i te angaanga, . . . te mea meitaki.” (Ephe. 4:28) E kite ana te pu angaanga i to tatou tu maroiroi e te tu tika, ka akakite mai ratou e mataora ana ratou i ta tatou angaanga. Ma te akakoroanga meitaki, penei ka akamata tatou i te angaanga roa ei akamareka ua i to tatou pu angaanga, kia āriki rekareka mai i te Au Kite o Iehova. Aere ua rai, kare tatou e rave i te angaanga o te ngutuare e te au angaanga pae vaerua. Ka anoanoia te tauianga—e rauka ai te manako tau.
11. Eaa ta tetai taeake i kite no te akaari anga i te manako tau no te angaanga?
11 Kua kite mai te mapu taeake ko William tona ingoa i te puapinga no te akaruke i te angaanga ki tona ngai. No tetai tangata pakari tei angaanga aia nana, karanga a William: “E akaraanga meitaki [teia taeake] no te akaari mai i te manako tau no te angaanga. Ka angaanga pakari aia e kua akatupu i te pirianga meitaki ki te aronga tana i kite, no tana angaanga meitaki. Me tere te angaanga, ka akaruke aia i te reira e ka oki ki te kainga e ka akapou i tona tuatau ki tona ngutuare e tana akamorianga. Kua kite koe eaa? E tangata mataora aia!”b
AKAARI ANGA I TE MANAKO TAU NO TATOU UAORAI
12. Akapeea a Solomona i te akaari anga e e manako tau tona iaia uaorai, inara akapeea aia te ngere anga i te reira?
12 I te tavini tiratiratu anga ia Iehova, kua akaari a Solomona i te manako tau no runga iaia uaorai. Ei mapu, kua āriki akaaka aia e e tu paruparu tona e kua pati atu i ta Iehova aratakianga. (1 Ari. 3:7-9) I te tutara anga aia, kua kite katoa a Solomona i te kino o te ngakau parau. Kua tata aia: “Ko te parau to te mate ra na mua, e te ngakau nengonengo ra, to te inga ïa na mua.” (Mase. 16:18) Ma te maromaroa, kare a Solomona i aru ana i tana akoanga. Aere ua rai, iaia e tutara ra, kua ngakau parau aia na te kopae anga i ta te Atua au akauenga. Ei akaraanga, kua akaue te ture i tetai ariki Ebera e “auraka oki e akamaata aia i te vaine nana, kia kore e tatipake tona ngakau.” (Deu. 17:17) Kare a Solomona i akarongo ki te reira ture e kua rauka iaia e 700 vaine e te 300 tavini vaine, te maataanga ia ratou e au vaine ke ke! (1 Ari. 11:1-3) Penei kua manako a Solomona e kare aia e ō ki roto i te kino. Noatu e eaa te tumu, kua ō atu rai aia ki roto i te kino e kua akaruke ia Iehova.—1 Ari. 11:9-13.
13. Eaa ta tatou i kite mai me akamaara i te tu akaaka o Iesu?
13 Kua akaari a Iesu i te manako tau e te akaaka. Iaia i runga i te rangi, kua rave maroiroi a Iesu i te au angaanga memeitaki na Iehova. Na roto ia Iesu, kua “anga[ia] te apinga tini ravarai nei, ko to te rangi, e to te enua nei.” (Kolo. 1:16) Te papetito anga aia, kua maara ia Iesu te au angaanga tana i rave ma tona Metua. (Mata. 3:16; Ioa. 17:5) Kare aia i ngakau parau i te reira. Kare katoa aia i akateitei iaia uaorai ki rungao i tetai. Kua akakite a Iesu ki tana au pipi e kua aere mai aia ki te enua, kare “kia taviniia tona, ei tavini ra, e kia oronga i tona ora ei oko no te tangata e manganui.” (Mata. 20:28) Kua akakite aia ma te akaaka e kare e tika i te Tamaiti kia rave i tana uaorai i inangaro. (Ioa. 5:19) Kua akaari ua rai a Iesu i te tu akaaka! Kua oronga mai aia i te akaraanga meitaki kia aru tatou.
14. Eaa ta tatou i apii mai mei ia Iesu no te akaari anga i te manako tau ia tatou uaorai?
14 Kua apii a Iesu i tana au pipi kia akaari i te manako tau no ratou uaorai. I tetai atianga, kua akapapu a Iesu: “Te rauru oki o to kotou na upoko, kua ope ïa i te tatauia.” (Mata. 10:30) Pumaana teia au tuatua kia tatou, me te manako papu kore ra tatou ia tatou uaorai. Tera te aiteanga e te inangaro maira to tatou Metua i te rangi ia tatou—e te akaperepere ra aia ia tatou. Auraka tatou e ekoko i to Iehova aroa na te akamanako anga e kare tatou e tau ei aronga akamori iaia e kia rauka te ora mutu kore i roto i tona ao ou.
No te manako tau kore ia tatou uaorai, eaa te au akameitakianga ka ngere tatou? (Akara i te parakarapa 15)f
15. (a) Eaa te manako tau no tatou uaorai te akamaroiroi maira Te Punanga Tiaki kia akaari tatou? (e) I roto i te tutu i te kapi 24, me akamanako ua tatou ia tatou uaorai, eaa te au akameitakianga ka ngere tatou?
15 Mei tetai 15 mataiti i topa, kua akakite mai Te Punanga Tiaki e kia akatupu tatou i te manako tau ia tatou uaorai: “E tikai e, kare tatou e inangaro i te manako akateitei ua atu ei ia tatou uaorai ma te akaparau; e kare katoa tatou e inangaro kia topa ki tetai tua takiri mai i te manako e kare o tatou uaorai puapinga. Mari ra, ko to tatou akakoroanga kia tatanu i tetai akaraanga tau tikai ia tatou uaorai, tetai te akamanako ra i to tatou maroiroi pera katoa to tatou au kotinga. Teia ta tetai vaine Kerititiano i akakite: ‘Kare au i te vaine kino; e kare katoa au i te vaine ngateitei. E au tu meitaki e e au tu kino toku, e te pera katoa ra te katoatoa.’”c Te kite ra ainei koe i te puapinga kia akaari tatou i te manako tau ia tatou uaorai?
16. Eaa a Iehova i oronga mai ei i te aratakianga pakari kia tatou?
16 I roto i tana Tuatua, kua oronga mai a Iehova i te aratakianga pakari no tatou. Akaperepere aia ia tatou e te inangaro maira kia mataora tatou. (Isa. 48:17, 18) Te mataara tau—te mea ka oronga mai i te mataora maata—ko te tuku i te anoano o Iehova na mua ake i to tatou. Me pera tatou, kare e maata te manamanata, mei tei tupu ki te aronga tei manako maata i te moni, te angaanga e ia ratou uaorai. No reira, kia tauta tatou tataki tai kia akaari i te tu pakari e kia akarekareka i te ngakau o Iehova!—Mase. 23:15.
IMENE 94 Meitaki Maata e Iehova no Taau Tuatua
a Tei ia Solomona e Iesu te pakari maata. Te Tumu o te reira pakari, ko te Atua ko Iehova. I teia atikara, ka apii tatou mei te akoanga akauruia a Solomona e Iesu, no te akaari i te manako tau no te moni, te angaanga e no tatou uaorai. Ka kite katoa tatou e kua puapingaia tetai au taeake mei te akono anga i te akoanga pakari a te Pipiria i roto i teia au ngai.
b Akara i te atikara “Kia Mataora i te Angaanga Pakari” o Te Punanga Tiaki o Mati-Aperira 2015.
c Akara i te atikara “Ka Tauturu te Pipiria ia Koe kia Rauka te Rekareka” i roto i Te Punanga Tiaki o Aukute 1, 2005.
d AKATAKA ANGA TUTU: Ko John e Tom, e nga taeake mapu e okotai a raua putuputuanga. Akapou a John i tona taime no tona motoka. Kua taangaanga a Tom i tona motoka no te apai i te au taeake i roto i te angaanga tutu aere e ki te uipaanga.
e AKATAKA ANGA TUTU: Angaanga roa a John. Kare aia e inangaro i te akariri i tona pu. No reira me patiia mai aia kia angaanga roa, kua āriki a John. I taua aiai, kua aru kapiti a Tom e tavini tauturu aia, i tetai tangata pakari i te aravei i tetai taeake. I mua ana, kua akamārama a Tom ki tona pu e ka akapae aia i tetai tuatau i te epetoma no tana akamorianga ia Iehova.
f AKATAKA ANGA TUTU: Kua akamanako ua a John iaia uaorai. Kua tuku a Tom i te au mea pae vaerua na mua ake i tona anoano, kua tauturu i te au taeake no te akaou i te Are Akaputuputuanga.