TUA ORAANGA
Tupuanga Mataora e te au Apiianga no te Tavini ia Iehova
I toku meangiti anga, me kite ua au i tetai pairere, e inangaro ana au i te rere ki tetai enua mamao. Me akara au, e ngata te reira moemoea.
Kua akaruke toku nga metua ia Estonia i te tuatau o te Tamaki II o te Ao e kua aere ki Tiamani, te enua i anauia ai au. Ko te taime te reira i akapapa ai raua i te aere ki Kanata. To matou kainga mua, i te pae ia Ottawa, Kanata, e are meangiti ua no te are moa. E putaua matou, inara e kai uamoa ana matou i te au popongi.
I tetai ra, kua tatau te Au Kite o Iehova ia Apokalupo 21:3, 4 ki toku mama. Kua pakia tikai tona ngakau i tana i kite mai e kua akamata i te aue. Kua tupu te ua o te tuatua mou, e kua apii toku mama e toku papa e kua papetitoia i muri akera.
Kare toku nga metua i kite roa ana i te reo Papaa, inara kua ariki raua i te tuatua mou. Vaitata rai i te au Maanakai, i muri ake i te angaanga i te au po i ko i te ngai akatae anga auri i Sudbury, Ontario, kua apai a papa iaku e toku tuaine meangiti i te tutu aere. E i te au epetoma kua apii matou i Te Punanga Tiaki ei ngutuare. Kua apii a Mama e Papa iaku kia akaperepere i te Atua. Kua akakeu te reira iaku kia akatapu i toku oraanga kia Iehova i te 1956 e tai ngauru oku mataiti. No to raua akaperepere ia Iehova kua akamaroiroi te reira iaku.
I muri ake te tere anga taku apii tuarua, kua tamanamanataia au. Kua manako au e me riro au ei painia, kare taku moni e rava no te akatupu i taku moemoea te rereanga kia turoto i teianei ao. Kua rauka tetai angaanga naku ei tangata karangaranga i runga i te ratio, kua reka tikai au i te reira angaanga. Inara e angaanga ana au i te aiai; e kua akatau i te au uipaanga e kua piri atu ki te aronga kare e inangaro ana i te Atua. I te openga, no toku akava ngakau tei tereniia e te Pipiria kua rave au i te au taui anga.
Kua neke au ki Oshawa, Ontario. Kua aravei au ia Ray Norman, e tona tuaine ko Lesli, e tetai au painia. Kua akono ratou iaku. Te kite anga au i to ratou mataora, kua akakeuia au kia akara akaou i toku au akakoroanga. Kua akamaroiroi ratou iaku kia painia, e kua akamata au ia Tepetema 1966. Kua mataora tikai au, e kua meitaki te oraanga. Inara, te tiaki ua maira tetai au tupuanga poitirere i toku oraanga.
ME PATI A IEHOVA IA KOE KIA RAVE I TETAI APINGA, E RAVE I TE REIRA
Iaku i te apii tuarua, kua pati au kia aere ki te Betela i Toronto, Kanata. Iaku e painia ra kua patiia au kia tavini e a mataiti i Betela. Inara kua reka tikai au ia Lesli, e kua mataku e me ariki au i teia patianga, kare rava au e kite akaou iaia. I muri roa ake i taku au pure akatenga, kua ariki au i te kapikianga kia aere ki Betela e kua akaruke au ia Lesli ma te aroa atu iaia.
Kua angaanga au ki roto i te ngai puʼa kakau i Betela e i muri mai ei tekeretere. I te reira taime, kua riro mai a Lesli ei painia takake i Gatineau, Quebec. E manako ua ana au eaa tana e rave ra e me kua rave au i te ikianga meitaki. E oti i tetai ra, kua tupu tetai apinga umere i toku oraanga. Kua patiia a Ray, to Lesli tungane, ki te Betela. E tai o maua pia! Kua riro te reira ei akamata akaou i toku pirianga kia Lesli. Kua akaipoipo maua i te ra openga o taku angaanga e a mataiti—Peperuare 27, 1971.
Angaanga kotinga i te 1975
Kua tukuia maua ko Lesli kia tavini i roto i tetai putuputuanga reo-Varani i Quebec. I muri ake i nga mataiti, kua poitirere au e kua patiia au kia tavini ei akaaere kotinga i toku 28 mataiti. Manako au e tamariki ua au ma te kamakura, inara kua akamaroiroi te au tuatua a Ieremia 1:7, 8 iaku. Inara, kua tupu ana tetai tumatetenga motoka e rua kia Lesli e kua ngata iaia i te moe. No reira akapeea maua me rave i te angaanga kotinga? Noatu ra, karanga aia, “Me kua pati mai a Iehova ia taua kia rave i tetai apinga, kare ainei taua e rave i te reira?” Kua ariki maua i te reira e kua mataora i te angaanga tutaka aere e 17 mataiti.
E maata te angaanga i roto i te angaanga kotinga, e kare e rava ana toku taime kia Lesli. Kua riro te reira ei apiianga iaku. I tetai popongi Monite, kua tangi mai te ove o te ngutupa. Kare e tangata i reira, e kete pikiniki tetai e te āriki kaingakai, te ua rakau, te titi, te varaoa baguette, te moina wina, te nga karati, e tetai aenga pepa tei karanga, “E apai i taau vaine pikiniki.” E ra manea tikai te reira e kua iti te ra. Inara kua akamārama atu au kia Lesli e e au akoanga taku ka akapapa e kare e rauka iaku te aere. Kua mārama aia i te reira inara ma te maromaroa. Iaku e noo ra i toku kaingakai kua kinokino toku akava ngakau. Kua manako au ia Ephesia 5:25, 28. Kua riro te reira au tuatua na Iehova ei akamaroiroi iaku kia akamanako i te au manako ngakau o taku vaine? I muri ake i te pureanga, kua karanga au kia Lesli, “Ka aere taua,” e kua rekareka aia. Kua akaoro maua ki tetai ngai manea i te pae kauvai, kua ariki i ta maua ariki, e kua mataora kapiti to maua ra. E kua oti rai taku au akoanga te akapapa.
Mataora tikai ta maua angaanga kotinga e te maata, mei ia British Columbia ki Newfoundland. Kua rave atura au i taku i moemoea mei toku tamariki anga. Kua manako au i te Apii Gileada inara kare oku anoano kia riro ei mitinari i te enua ke. Te akara anga e aronga puapinga te au mitinari, e kare au i papa no te reira. E kua mataku au penei e ka tukuia maua ki Aperika ma te au maki tukeke e te tamaki. Kua mataora ua au i taku e rave ra.
PATIANGA POITIRERE KI ESTONIA E TE AU ENUA BALTIC
Tutaka aere i te au enua Baltic
I te 1992 te tuera anga mai te au enua Soviet, kua patiia maua me ka inangaro maua i te neke ki Estonia ei nga mitinari. Kua poitirere maua, inara kua pure maua no te reira. Kua manako akaou maua, ‘Me pati mai a Iehova kia rave maua i tetai apinga, e rave maua i te reira?’ Kua ariki maua, e kua manako, ‘Kare maua e aere nei ki Aperika.’
Kua apii maua i te reo Estonia. I muri ake i te rua marama i reira, kua patiia maua ki roto i te angaanga kotinga. Kua atoro maua e 46 putuputuanga e te au pupu i roto i te au enua Baltic pera i Kaliningrad, Rutia. Tera te aiteanga, ka apii maua i te reo Latvia, Lithuania, e te Rutia. E ngata tikai te reira. Noatu ra, kua pakia te ngakau o te au taeake no ta maua tauta anga, e kua tauturu ratou ia maua. I te 1999, kua akatueraia tetai opati Betela i Estonia, e kua tukuia au kia tavini ki roto i te kumiti i te pae ia Toomas Edur, Lembit Reile, e Tommi Kauko.
Kaui: Akoanga i te uruoaanga i Lithuania
Katau: Kumiti Opati Betela i Estonia, akamataia i te 1999
E maata ta maua Au Kite i aravei tei tukuia ki Siberia i mua atu ana. Noatu te takinokino anga are auri e kua akatakakeia mei te ngutuare tangata, kare rava ratou i akamoupuku ana. Kua rekareka ua ratou ma te maroiroi i te tutu aere. Kua tauturu teia ia maua kia akakoromaki e kia mataora ua noatu te turanga ngata.
I te au mataiti e viviki maira ma te iti ua te au ra no te akangaroi, kua akamata a Lesli i te roiroi. Kare maua i kite viviki ana i te roiroi tei piri atu ki te maki fibromyalgia. Kua manako maua kia oki ki Kanata. Te patiia anga maua ki te apii opati Betela i Patterson, New York, Marike, kua ekoko au me ka tae rai maua. Inara, i muri ake i ta maua pure akatenga, kua ariki maua. Kua akameitaki a Iehova i ta maua ikianga. Ia maua i te apii kua akaraia a Lesli e te au taote no te rapakau atu iaia. E oti, kua rauka ia maua i te akamata akaou i ta maua angaanga.
TUPUANGA POITIRERE—E ENUA KE
I tetai aiai i te 2008, i Estonia, kua tae mai tetai taniuniu anga mei te opati maata te pati me ka ariki maua i tetai angaanga i Congo. Kua poitirere au, no te mea kua anoanoia au kia pau i tera mai ra. I te akamataanga, kare au i taiku ana i te reira kia Lesli no te mea kare aia e varea e te moe i te po. Inara, kare au i varea ana e te moe, te pureanga i to maua manata no Aperika.
I tera mai ra te akakite anga au kia Lesli, kua akamanako maua: “Na Iehova e pati nei ia taua kia aere ki Aperika. Akapeea taua te kite anga kare e rauka ia taua e kia rekareka me kare taua e rave i te reira?” I muri ake i te 16 mataiti i Estonia, kua rere maua ki Kinshasa, Congo. E opati Betela manea to reira ma te au rakau matie e te manea. Tetai mea mua ta maua i tuku ki runga i to maua pia, ko te kati ta Lesli i akono i to maua akaruke anga ia Kanata. Kua tataia te au tuatua “E puera i te ngai i tanumia korua.” I muri ake te aravei anga i te au taeake, te rave anga i te au apii Pipiria, e kua rekareka i te angaanga mitinari, kua mataora tikai maua. Kare i roa, kua rauka te au akameitakianga te atoro i te au opati Betela ki te 13 au enua Aperika. Kua kite maua i te au ngai tukeke e te au iti tangata manea. E kua ngaro aere toku mataku, e kua akameitaki maua ia Iehova no tei tuku ia maua kia tavini i Aperika.
I Congo, kua kai maua i te au kai tukeke, mei te au manumanu, e kare au i manako ana ka rauka iaku. Inara te kite anga maua i te au taeake e reka ra i te reira, kua tamata maua e kua reka i te reira.
Kua rauka ia maua i te apai i te tauturu pae vaerua e te tauturu no te tangata ki te tua itinga o te enua, te ngai tei reira te au pupu ta tangata e takinokino ra i te iti tangata e te au vaine e te tamariki. E maata te au taeake kare e maata ana ta ratou apinga. Noatu ra, e matutu tikai to ratou manakonakoanga no te tuakaouanga, to ratou akaperepere ia Iehova, e to ratou tiratiratu ki tana akaaereanga e kua pakia tikai to maua ngakau. Kua akakeuia maua kia akara matatio e kia akamatutu i to maua uaorai irinakianga. Kua takinokinoia tetai au taeake e kua ngere i to ratou are e te au kai tanutanu. Kua umere tikai au te viviki o te au mea materia me ngaro e mei teaa atura te puapinga o te au apinga pae vaerua. Noatu te manamanata pakari, kare te au taeake i kopekope ana. Kua riro to ratou tu ei akamaroiroi ia maua kia akakoromaki i to maua manamanata e te makimaki ma te ngakau toa.
Kaui: Ako ki tetai pupu tuitarere
Katau: Apai anga i te kai e te au apinga rapakau ki Dungu, Congo
ANGAANGA OU I ASIA
Tae akaou mai tetai tupuanga poitirere. Kua patiia maua kia neke ki te opati Betela i Hong Kong. Kare rava maua i manako ana te noo i te au enua o Asia! Inara i muri ake te kite anga i te rima aroa o Iehova i ta maua au angaanga, kua ariki maua i te patianga. I te 2013, ma te mata aue, kua akaruke maua i to maua au oa akaperepere e te au mea manea o Aperika, te koreanga e kite eaa te vai maira.
E taui anga maata tikai a Hong Kong, e oire e maata te tangata mei te au enua tukeke. E ngata tikai te reo Tinito Cantonese. Inara, kua ariki maana ua mai te au taeake ia maua, e kua reka tikai maua i te kai. Kua tupu viviki te angaanga, inara kua kake viviki te moni o te au are ki runga. No reira kua iki te Pupu Akaaere i te oko i te maata anga o te au are o te opati Betela. I muri poto ake, i te 2015, kua nekeia maua ki Korea Apatonga, te tavini nei maua ki konei. Kua anoanoia maua kia apii i tetai reo ou, inara rekareka maua e noatu e aka ta maua ka apii, te kite ra te au taeake e te kite maira maua i te karangaranga i te reo Korea.
Kaui: Papa no te oraanga i Hong Kong
Katau: Opati Betela i Korea
APIIANGA TEI MOU MAI
Kare i te mea māmā kia rauka te au oa ou, inara kite mai maua e na te akamanuiri anga i te au taeake, ka matau i reira tatou i te au taeake. Kite mai maua e aiteite ua te au taeake e kua anga manea a Iehova ia tatou kia akatuera i to tatou ngakau e kia akaperepere i te au oa.—2 Kori. 6:11.
Kua kite ana maua e kia ariki i te tangata mei ta Iehova akara anga e kia kimi ua i to Iehova aroa e te arataki anga i roto i to tatou oraanga. Me taitaia maua me kore e manako ana maua me kua ariki te au taeake ia maua, ka tatau akaou maua i te au kati e te au reta akamaroiroi a te au taeake. Kua kite tikai maua ta Iehova pauanga mai i ta maua pure, te akamaroiroi anga ia maua ma te papu.
I te au mataiti i aereia mai, kua apii maua ko Lesli i te puapinga kia tuku i tetai taime no tetai e tetai, noatu me maata te angaanga. Kua apii katoa maua kia katakata ia maua uaorai, me apiipii i tetai reo ou. I te au po, ka akara maua i tetai apinga mataora no te akameitaki ia Iehova.
Kua manako ana au e kare rava e rauka iaku kia riro ei mitinari me kore te noo i tetai au enua ke. Inara, kua kite au i te mataora te rauka anga te apiianga e ka tika ia Iehova te au mea ravarai. Teia te au tuatua a te peroveta ko Ieremia: “Kua akanauru mai koe iaku, e Iehova e.” (Iere. 20:7) Ae, kua oronga mai aia i te au tupuanga poitirere e te manea ma te au akameitakianga maata, te akatupuanga i toku anoano kia teretere na runga i te pairere. E maata ta maua ngai i rere no te akara e i toku meangiti anga, kare rava au i manako ana e ka tae maua ki teia au ngai, te atoro anga i te au opati Betela i te au enua mamaata e rima. I ta maua angaanga katoatoa, kua ariki tikai au i to Lesli tauturu e tona vaerua oronga ua te turuturu i ta maua angaanga.
E akamaara ana maua ia maua uaorai e koai ta maua e tavini nei e no teaa ra. E tongi ua anga teia au akameitakianga ta maua e rekareka nei no tetai oraanga mutu kore ta Iehova e “oora nei [i tona] rima, e te akamerengo nei i te kaki o te au mea ora katoa nei.”—Sala. 145:16.