Kia Manako e Kia Takinga Meitaki Mei ia Iehova Rai

1. Akapeea te aronga akamori ia Iehova te akaari anga i te aroa ki tetai ke?

TAKAPINI i teia ao, te aronga akamori ia Iehova e tuanga ratou pouroa no tetai ngutuare tangata. E au taeake e te au tuaine ratou tei inangaro i tetai e tetai. (1 Ioane 4:16, 21) Tetai taime, ka akaatinga ratou i to ratou taime e te maroiroi no te au taeake, inara te maata anga o te taime ka akaari ratou i te aroa na te rave anga i tetai mea ke. Ei akaraanga, e tuatua ana ratou i te au mea meitaki ki te au taeake me kore ka akono meitaki ia ratou. Me akamanako tatou i tetai ke, te aru ra tatou i to tatou Metua i te rangi.—Ephesia 5:1.

2. Akapeea a Iesu te aru anga i te tu aroa o tona Metua?

² E aru apa kore ana a Iesu i tona Metua. E akono meitaki ua ana aia i tetai ke. Karanga aia: “E aere mai kotou kiaku nei, ko te aronga katoa i roiroi, e te aronga teiaa i te apainga, naku e akaanga i to kotou roi.” (Mataio 11:28, 29) Me aru tatou ia Iesu e me “akono [tatou] i te tangata putaua,” ka akamareka tatou ia Iehova, e ka mataora katoa tatou. (Salamo 41:1) I teia atikara, ka uriuri tatou akapeea me akono i to tatou ngutuare tangata, te au taeake e te au tuaine, e te aronga ka aravei tatou i roto i te angaanga orometua.

KIA AKAMANAKO MEITAKI I TE NGUTUARE TANGATA

3. Akapeea tetai tane me akono meitaki i tana vaine? (Akara i te tutu mua.)

³ Ka anoanoia te au tane kia akanoo i tetai akaraanga e kia akono meitaki i to ratou ngutuare tangata. (Ephesia 5:25; 6:4) Karanga te Pipiria e kia akono e kia kite meitaki te au tane i ta ratou vaine. (1 Petero 3:7) Kua mārama tetai tane e noatu e tuke aia ki tana vaine, kare ra aia e manako e meitaki atu aia i tana vaine. (Genese 2:18) Kia akamanako aia i te turanga o tana vaine, kia akono meitaki e kia akangateitei iaia. Karanga tetai vaine i Kanata no tana tane e: “Kare rava taku tane e kopae i toku manako me kore ka karanga e, ‘Eiaa koe e manako akapera.’ E tangata akarongo meitaki aia. Me tauturu mai aia i te akatano i toku manako no tetai manamanata, ka rave aia na roto i te tu meitaki.”

4. Akapeea tetai tane me akaari e te inangaro ra aia i tana vaine na roto i tana akono anga i tetai vaine ke?

⁴ Ko tetai tane tei inangaro tikai i tana vaine, kare rava aia e akameamea atu i tetai vaine ke, me kore te akainangaro atu ia ratou, i runga i te social media, me kore i runga i te initaneti e me aravei atu ia ratou. (Iobu 31:1) Kare aia e kimi i tetai vaine ke i runga i te social media, e kare e akarakara i te au website tau kore. Ae, ka vai tiratiratu aia ki tana vaine no tona inangaro maata iaia e tona inangaro maata ia Iehova e ka rikarika aia i te au mea kino.—E tatau ia Salamo 19:14; 97:10.

5. Akapeea tetai vaine me akamanako meitaki i tana tane?

⁵ Me aru tetai tane i te akaraanga aroa o tona upoko, ko Iesu Karaiti, ka māmā atu i tana vaine i te “kauraro” iaia. (Ephesia 5:22-25, 33) E me kauraro aia, ka tauta aia kia kite i tona manako e kia akono meitaki iaia me rave aia i te au angaanga a te putuputuanga e me akatikatika i tetai manamanata. Karanga tetai tane i Peritane: “I tetai taime, ka kite mai taku vaine i te tauianga i roto iaku me kare au e mareka ana i tetai apinga. Ka taangaanga aia i te kaveinga ia Maseli 20:5, noatu me ka tiaki aia i tetai tuatau tau kia ‘rauka mai’ tetai mārama me ka rauka iaku i te uriuri i te reira kiaia.”

6. Akapeea tatou me akamaroiroi i te tamariki kia akamanako i tetai ke, e akapeea te tamariki e puapinga ai?

⁶ Me akono meitaki te nga metua ia raua uaorai, te akanoo ra raua i tetai akaraanga meitaki no ta raua tamariki. Ka anoano katoaia raua kia apii i ta raua tamariki kia akamanako i tetai ke. Ei akaraanga, ka apii te au metua i ta ratou tamariki kia kore e orooro i roto i te Are Uipaanga Patireia. Me kore i te ngai kaikaianga, ka tuatua ratou ki te tamariki kia tiaki i te aronga mamaata kia tiki i ta ratou kai. Ka rauka i te aronga i roto i te putuputuanga i te tauturu i te au metua. Ka akameitaki tatou i te au tamariki me rave ratou i tetai angaanga, ei akaraanga me eeu ratou i te ngutupa. Ka riro teia ei akameitaki i te tamariki e te tauturu ia ratou kia kite e e “mea meitaki i te oronga atu i te rave mai.”—Angaanga 20:35.

KIA AKAMANAKO MEITAKI I TE PUTUPUTUANGA

7. Akapeea a Iesu te akono meitaki anga i te tangata turi, e eaa ta tatou ka apii mai mei to Iesu akaraanga?

⁷ Tetai rā, tei Dekapoli a Iesu i ‘arataki mai ei ratou i tetai tangata taringa turi e te murare’ kiaia. (Mareko 7:31-35) Kua akaora atura a Iesu iaia, kare ra i mua i te tangata. No teaa ra? No te mea e tangata turi aia, penei kare aia i matau i te aere ki rotopu i tetai urupu tangata. Kua mārama ua a Iesu i tona turanga, e “kua arataki ke atura aia iaia” ki tetai ngai kare e tangata, e kua akaora iaia. E tika, kare tatou e rave ana i tetai temeio, inara ka akamanako tatou i te anoano e te inangaro o to tatou au taeake e kia akaari i te tu akono meitaki. Tata te apotetoro ko Paulo: “E akono marie rai tatou tetai ki tetai, ka akamaroiroi atu ei kia maata te aroa, e i te angaanga memeitaki ra.” (Ebera 10:24) Kua mārama a Iesu i te tu o te tangata turi e kua akono meitaki atura iaia. Eaa te akaraanga meitaki no tatou!

8, 9. Akapeea tatou me akaari e te akono ra tatou i te aronga pakarikari e te aronga makimaki? (Oronga mai i te au akaraanga.)

⁸ Akamanako meitaki i te aronga pakarikari e te aronga makimaki. Ko te tu puapinga rava atu i roto i te putuputuanga Kerititiano, ko te aroa, kare ko te tu karape. (Ioane 13:34, 35) Ka riro te aroa ei tauturu i to tatou au taeake e te au tuaine pakarikari e te makimaki kia aere ki te au uipaanga e kia tutu aere. Ka rauka ia tatou i te tauturu ia ratou noatu me ka ngata te reira me kore kare e rauka ia ratou i te angaanga maata. (Mataio 13:23) I roto i tona wheelchair, e mareka ana a Michael i te tauturu a tona ngutuare tangata e te au taeake i roto i te putuputuanga. Karanga aia: “No te tauturu ta ratou i oronga mai, kua rauka iaku i te aere putuputu ki te au uipaanga e te angaanga tutu aere. E reka ana au i te tutu aere i te ngai tangata.”

⁹ I tetai au kainga Betela, e au taeake e te au tuaine tiratiratu tetai, e pakarikari e te makimaki ratou. Te akaari ra te au akaaere i te aroa na te akanoonooanga ia ratou kia tutu aere na te tata reta e te taangaanga i te tereponi. Karanga a Bill, e 86 ona mataiti e tata reta ana aia ki te tangata i te ngai mamao: “Āriki rekareka matou i te tikaanga no te tata reta.” Karanga a Nancy, e vaitata i te 90 mataiti: “Kare au e manako ana i te tata reta ei akaki ua anga i te tikiro. E angaanga tutu aere teia. Ka anoanoia te tangata kia kite i te tuatua mou!” Karanga a Ethel tei anauia i te 1921 e: “Kua riro te mamae ei tuanga maata i toku oraanga. Tetai taime e ākā angaanga i te aao i toku kakau.” Noatu ra, kua mataora aia i te taangaanga i te tereponi ei ravenga tutu aere e te rave i tetai atoro akaouanga. Akamārama a Barbara e 85 ona mataiti: “No tona oraanga makimaki, e ngata tikai iaku i te rave i te angaanga tutu aere. Inara ka rauka iaku i te tuatua ki te tangata i runga i te tereponi. Meitaki maata e Iehova!” I raro ake i te okotai mataiti, kua akapou tetai pupu aronga pakarikari akaperepereia e 1,228 ora i roto i te angaanga tutu aere, kua tata e 6,265 reta, e 2,000 tuatua anga na roto i te tereponi, e kua oronga e 6,315 puka! Kua papu ia tatou e kua riro to ratou tu maroiroi i te akamareka ia Iehova!—Maseli 27:11.

10. Akapeea me tauturu i to tatou au taeake kia puapingaia mei te au uipaanga?

¹⁰ Kia akamanako meitaki i te uipaanga Kerititiano. Me akamanako meitaki tatou, te tauturu ra tatou i to tatou au taeake kia puapingaia ratou mei te au uipaanga. Akapeea ra? Tetai mataara na te tae vave anga ki te uipaanga e kia kore e tamanamanata i tetai ke. Tetai taime, ka akavare tetai au apinga ia tatou kia taroaroa. Inara me taroaroa putuputu tatou, e akamanako eaa ta teia ka akatupu ki to tatou au taeake, e eaa te au taui anga ta tatou ka rave ei akaari e te inangaro ra tatou ia ratou. E akamaara katoa tatou, ko Iehova e tana Tamaiti teia e pati mai nei ia tatou ki te au uipaanga. (Mataio 18:20) Ka akaari tatou i te tu akangateitei me tae vave tatou ki te uipaanga!

11. Eaa ra te au taeake e tuanga ta ratou no te uipaanga ka aru ei i te aratakianga ia 1 Korinetia 14:40?

¹¹ Me akamanako meitaki tatou i to tatou au taeake, ka aru tatou i te aratakianga a te Pipiria: “E rave ra [i] te au mea ravarai ma te tika e te manea.” (1 Korinetia 14:40) Ko te au taeake e tuanga ta ratou no te uipaanga, ka aru ratou i teia aratakianga me akaoti i te ora i akanooia. Na teia tu, te akamanako ra ratou i te vaa tuatua ka aru mai e te putuputuanga. Akamanako ana e ka manamanata tetai pae me taroaroaia te uipaanga. Tetai au taeake e mamao ta ratou ngai me oki ki te kainga. Tetai pae ka oki ratou na runga i te bus me kore te rerue. E tetai pae e au tokorua to ratou kare i te Kite e tiaki maira ia ratou i te kainga.

12. No teaa ra te aronga pakari ka anoano ei i ta tatou akangateitei anga e te aroa? (Akara i te pia “E Akamanako Meitaki i te au Akaaere.”)

¹² E angaanga pakari ana te aronga pakari i roto i te putuputuanga e te angaanga tutu aere, ka anoano ratou i ta tatou akangateitei anga e te aroa. (E tatau ia 1 Tesalonia 5:12, 13.) Papu e te mataora ra koe i ta ratou e rave ra. Ka akaari koe i teia na te akarongo puareinga ua anga e te tauturu anga ia ratou, no te mea “te tiaki ra ratou i to kotou au vaerua, e akakiteia oki ta ratou tuatua ia kotou i te Atua ra.”—Ebera 13:7, 17.

KIA AKAMANAKO MEITAKI I TE ANGAANGA TUTU AERE

13. Eaa ta tatou ka apii mai mei ta Iesu akono anga i te tangata?

¹³ I te totou no Iesu, karanga a Isaia e: “Te kakao paruparu ra, kare aia e aati; e te lamepa matemate ra, kare aia e tinai.” (Isaia 42:3) Kua akaari a Iesu i te tu tangi e te aroa no te tangata. Kua mārama aia i te manako ngakau o te aronga tei parukaua e te apikepike mei “te kakao paruparu ra,” e “kare aia e aati” e kua akono ia ratou na te tu maru e te akakoromaki. Kua inangaro katoa te tamariki ia Iesu. (Mareko 10:14) E tika, kare tatou e mārama me kore e apii i te tangata mei ta Iesu rai! Inara ka akaari tatou e te manako meitaki ra tatou i te aronga i te ngai tutu aere na te tuatua meitaki anga kia ratou, e kia kite eaa te roa me tuatua kia ratou.

14. Eaa ra tatou ka akamanako ei i ta tatou ka tuatua ki te tangata?

¹⁴ Akapeea tatou me tuatua ki te tangata? E mirioni tuma tangata tei ‘mate i te roiroi, e kua akapueurikiriki keia’ ratou e te aronga tā ua e te kino o te pitiniti, poritiki, e te au arataki akonoanga o teia ao. (Mataio 9:36) Tei tupu, kare te manganui e irinaki ana i tetai ke e kare o ratou manakonakoanga. No reira tatou ka taangaanga ai i te au tuatua meitaki ma te reo maru kia kite mai ratou e te inangaro nei tatou ia ratou! Manganui tei inangaro i te akarongo mai ki ta tatou karere, kare no te mea te taangaanga meitaki ra tatou i te Pipiria, mari ra no to tatou inangaro e to tatou tu akangateitei ia ratou.

15. Eaa tetai au ravenga kia akamanako meitaki i te tangata i to tatou ngai tutu aere?

¹⁵ Tukeke te ravenga kia akamanako meitaki tatou i te tangata i te ngai tutu aere. Me ui tatou i te au uianga kia ratou, e akapapu e e au uianga meitaki e te ngateitei te reira. Tetai painia tei tavini i tetai ngai e manganui te aronga e akama ana ratou, kare aia e ui i te uianga ei taakama ia ratou me kare ratou e kite i te pauanga. Kare aia e ui e, “Kua kite ainei koe i te ingoa o te Atua?” me kore “Kua kite ainei koe eaa te Patireia o te Atua?” Mari ra, ka tuatua aia e, “Kua apii au mei te Pipiria e e ingoa to te Atua. Ka tika ainei ia koe kia akaari atu au i te reira?” Kare teia tu e raveia ana i te ngai katoatoa, no te mea e tukeke te tu o te tangata e ta ratou peu. Inara kia akono meitaki ua rai tatou i te tangata i te ngai tutu aere ma te akangateitei ia ratou. Me rave i teia, ka anoanoia tatou kia kite meitaki ia ratou.

16, 17 Akapeea tatou me akaari i te tu takinga meitaki (a) aea me atoro i te tangata? (e) eaa te roa me tuatua kia ratou?

¹⁶ Aea tatou e atoro ei i te tangata? Me aere tatou ki tera are, kare te tangata e tapapa maira ia tatou no te mea kare ratou i pati mai ia tatou. E mea puapinga kia atoro tatou ia ratou i te taime tau me ka inangaro ratou i te tuatua. (Mataio 7:12) Ei akaraanga, e moe roa ana ainei te tangata i toou ngai tutu aere i te openga epetoma? Penei ka akamata koe i taau tutu aere na te tuatua anga i runga i te mataara, i te ngai tangata, me kore e atoro akaou i te aronga taau i kite.

¹⁷ Eaa te roa me tuatua tatou kia ratou? E angaanga ua ana te tangata, e penei kia akapoto ua i ta tatou ka tuatua i te araveianga mua. E mea meitaki atu kia akapoto i ta tatou ka tuatua. (1 Korinetia 9:20-23) Me kite mai te tangata e te mārama ra tatou e te angaanga ua ra ratou, ka puareinga ua ratou i te tuatua mai kia tatou a tetai tuatau ke. Me taangaanga tatou i teia au tu o te vaerua o te Atua, ka riro tatou ei ‘oa rave angaanga no te Atua.’ Ka taangaanga katoa a Iehova ia tatou kia tauturu i tetai ke kia apii i te tuatua mou!—1 Korinetia 3:6, 7, 9.

18. Me akono meitaki tatou i tetai ke, eaa te au akameitakianga ta tatou ka tapapa atu?

¹⁸ No reira e rave i ta tatou ka rauka i te akono meitaki i to tatou ngutuare tangata, to tatou au taeake e te au tuaine, e te aronga i te ngai tutu aere. E oti, ka maata atu te au akameitakianga ka rauka i teianei e a te tuatau ki mua. Karanga a Salamo 41:1, 2: “E ao to tei akono mai i te tangata putaua ra: ka akaoraia aia e Iehova i te tuatau tumatetenga ra. Na Iehova aia e tiaki, e akaora oki iaia, e akameitakiia aia i te enua nei.”