Ka Rauka ia Koe Kia Vai Akono Ma

“Teia oki te inangaro i te Atua, ko te akono i tana au akauenga.”​—1 IOANE 5:3.

1. Eaa te tukeanga te kitea ra i te au tangata i teia tuatau nei?

I TE tuatau roa kua topa, kua akauruia a Malaki kia totou i tetai tuatau e tuke roa te tu akono o te au tangata o te Atua ma te au tangata kare ra e tavini i te Atua. Kua tata te peroveta: “Ei reira kotou e kite akaou ei i te tu ke anga i te tangata tuatua-tika e te tangata kino, i te tangata i akamori i te Atua, e i tei kore i akamori iaia.” (Malaki 3:18) Te akatupuia ra taua totou ra i teia tuatau nei. Ko te akono tamouanga i ta te Atua ra au akauenga, kapiti katoa tei umuumuia ra te tu akono ma, ko te raveanga pakari e te tika ia i te oraanga. Inara, kare ia i tetai raveanga ngoie ua. No te tumu meitaki, kua tuatua a Iesu e ka tika te au Kerititiano kia uapou ua atu ratou uaorai kia raukai te ora.​—Luka 13:​23, 24.

2. Eaa te au taomianga no vao maira te akariro ra kia ngata no tetai papaki kia vai ma ua te tu akono?

² Eaa ra i ngata ei kia vai akono meitaki? Tetai tumu no te mea te vaira te au taomianga mei vao maira. Te akatutu maira te au ravenga tamataora i te ainga tau kore ei mea inangaroia, marekaia, e te aronga kua pakari mai, ma te manako koreanga i tona au tupuanga tau kore. (Ephesia 4:​17-19) Ko te maataanga o te au pirianga akatutuia maira tei rotopu i nga tokorua kare ra i akaipoipoia tetai ki tetai. E putuputu te akaariia mai te au teata e te tivi oki i etai pirianga ainga i roto i tetai tu no te tuatau poto ua. Te mea matauia, te ngere ra i te pumaana e te ngateitei oki. E manganui tei akatupuia mai i taua au tu ra mei te rikiriki anga mairai. Pera katoa, te vaira te taomianga ketaketa mei te au ora ra kia aru atu i te akono rave ua o teia tuatau nei, e ko te aronga kare e rave pera ka aviriia me kare ka akakinoia i etai tuatau.​—1 Petero 4:4.

3. Eaa etai tumu ka o atu ei te aronga e manganui i te ao nei ki te ainga tau kore?

³ Ka akariro katoa oki te taomianga mei roto maira kia ngata te vai akono ma. Kua anga mai a Iehova i te au tangata ma te au inangaro ainga, e ka rauka kia maroiroi taua au inangaro ra. E maata ta te inangaro ka akatupu ki ta tatou ka tamanako, e te kapitiia ra te ainga tau kore ki te manakoanga kare ra e rotai ma to Iehova ra au manako. (Iakobo 1:​14, 15) Ei akatauanga, kia tau ki ta tetai kimikimi anga tei neneiia i te British Medical Journal, e manganui tei rave i te pirianga ainga no te taime mua kua kimi ua kia kite eaa te tu o te ainga. Kua irinaki etai e e ko te maataanga te tangata o to ratou mataiti ra kua rave i te ainga, no reira kua anoano katoa ratou kia kore to ratou tu paretenia. Inara kua tuatua etai e kua rave ua ratou na to ratou au manako ngakau me kare no “te manga kona i taua taime ra.” Me te anoano ra tatou kia akamareka i te Atua, ka tika kia tuke to tatou manakoanga. Eaa te tu manakoanga te ka tauturu ia tatou kia tamou marie i te tu akono ma?

E Patu i te Au Irinaki Anga Maroiroi

4. Kia vai ei te tu akono ma, eaa ta tatou ka tika kia rave?

⁴ Kia vai akono ma, ka tika tatou kia kite e na te aruanga i taua tu oraanga ra e mea tau ia. Ka rotai teianei ma ta te apotetoro ko Paulo i tata ki te au Kerititiano i Roma ra: “Kia taka tikai ia kotou i to te Atua ra anoano, tei meitaki, e te tau, e te apa kore oki.” (Roma 12:2) Te kiteanga e ko te tu akono meitaki e puapinga ia te kapiti ra e maata atu i te kite ua e te akaapaia ra te ainga tau kore i roto i te Tuatua a te Atua ra. Te kapiti ra ia i te kiteanga i te au tumu i akaapaia te ainga tau kore e akapeea tatou ka puapingai na te takoreanga i te reira. Kua akamanakoia etai o teianei au tumu i te atikara i mua akenei.

5. Ei tumu mua, eaa i tau ei te au Kerititiano kia anoano kia vai ma te tu akono?

⁵ Inara, e tika tikai, no te au Kerititiano ko te au tumu mana maata rava no te kopaeanga ainga tau kore te rauka maira no to tatou pirianga ma te Atua ra. Kua kite tatou e te kite ra aia eaa te mea meitaki no tatou. Na to tatou inangaro nona e tauturu ia tatou kia rikarika i te kino ra. (Salamo 97:10) Ko te Atua Tei Anga mai i “te au mea memeitaki i o maiia ra, e te au mea tika ravarai.” (Iakobo 1:17) Te aroa ra aia ia tatou. Na to tatou akarongo kiaia, ka akaari tatou e te inangaro ra tatou iaia e te ariki ra i tana au mea ravarai i rave no tatou. (1 Ioane 5:3) Auraka rava tatou e akariro kia mareka kore a Iehova ia tatou e kia mamae oki na te aatianga i tana au akauenga tuatua tika. (Salamo 78:41) Kare tatou e anoano kia rave i tetai tu te ka akariro i tona aerenga tapu e te tuatua tika no te akamori anga kia tuatua akakinoia. (Tito 2:5; 2 Petero 2:2) Na te vai anga i te tu akono ma, ka akariro tatou i Tei Teitei ra kia rekareka.​—Maseli 27:11.

6. Akapeea ka riro ei ei tauturu kia akakite i to tatou turanga tau ki etai ke ra?

⁶ Me oti anake ta tatou tika kia vai tu akono ma, ko tetai atu paruru anga kia akariro i taua akatika anga ra kia matauia e etai atura. E akakite ki te au tangata e e tavini koe no te Atua ko Iehova e te tamanako ra koe kia tamou marie i tona au turanga teitei. Noou te oraanga, noou te kopapa, e naau te ikianga. Eaa te vaira kia akonoia? Ko toou pirianga meitaki ma toou Metua i te rangi ra. No reira e akataka meitaki e ko toou tiratiratu akono tau kare e riro ki tetai ke atura. Kia akaparau koe i te tavini anga i te Atua ma te mouanga i tana au kaveinga. (Salamo 64:10) Auraka e akama i te uriuri manako i toou au irinaki anga akono tau ma etai ke atu. Ka rauka i te tuatuaanga te akamaroiroi ia koe, te paruru ia koe, e te akamaroiroi katoa oki i etai ke kia aru i taau ra akatauanga.—1 Timoteo 4:12.

7. Penei akapeea tatou i te tamou marieanga i to tatou tamanako anga kia vai ma te tu akono?

⁷ Ko tetai atu, i te tamanako anga kia tamou marie i tetai turanga akono tau teitei e te akakite anga i to tatou turanga, ka tika tatou kia akono i te pirianga mou ki ta tatou tamanako anga. Tetai mataara no te rave anga i teia kia matakite i te iki anga au oa. “Ko tei kapiti katoa i tona aerenga ki to te aronga pakari ra, ka pakari katoa ïa,” ta te Pipiria i tuatua. E taokotai katoa ma te aronga te ka piri mai ki toou au tu akono tau puapinga ra; ka akamaroiroi mai ratou ia koe. Te tuatua katoa ra teianei tuatua tapu: “Ko tei kapiti ra ki te aronga neneva ra, e mate ïa.” (Maseli 13:20) Ki te turanga te ka rauka, e kopae ke i te au tangata te ka akaparuparu i taau akatika anga.​—1 Korinetia 15:33.

8. (a) Eaa tatou ka tau ei kia angai i to tatou manako ki runga i te au apinga meitaki? (e) Eaa ta tatou ka tau kia kopae ke?

⁸ Pera katoa oki, ka tau tatou kia angai i to tatou manako ki runga i te au mea mou ra, te au mea tau meitaki ra, te au mea tika ra, te au mea viivii kore ra, te au mea rekarekaia ra, te au mea rongo meitaki ra, te vai ra tetai meitaki, e te paapaaia ra. (Philipi 4:8) Ka rave tatou i teianei na te ikianga i ta tatou ka akarakara e ka tatau oki e te akatangi imene ta tatou ka akarongo atu. Kia tuatua e kare e mana akakino a te au puka akakite akono tau kore ra te aite ra ki te tuatua anga e kare e mana meitaki o te au puka akakite akono tau ra. Kia maara e, e ngoie ua te au tangata apa ua ra i te topa ki roto i te tu akono tau kore. No reira te au puka, te au makatini, te au teata, e te au akatangi imene te akamaroiroi maira i te au manako ngakau no te ainga ka taki atura ki te au inangaro tarevake ra, e i te openga ka taki atu te reira ki te rave ara. Kia tamou marie i te tu akono ma, ka tika tatou kia akaki i to tatou manako ma te pakari tau i te Atua ra.​—Iakobo 3:17.

Te Au Takainga te ka Taki ki te Akono Tau Kore

9-11. Mei ta Solomona i akakite maira, eaa te au takainga tei taki atura i tetai tangata ou ki te ainga tau kore?

⁹ E putuputu e, te vaira te au takainga te akataka maira e ka taki atu ki te akono tau kore. Te au takainga taki tai te ka raveia ka akatupu kia ngata atu te oki ki muri. E akara i akapeea te akataka anga mai i teia ia Maseli 7:​6-23. Kua akara atura Solomona “i tetai tangata ou manako kore,” me kore te ngere ra i te akakoroanga meitaki. Taua tangata ou ra “te aere ua ra aia na te arataa i vaitatao i [te ngai o tetai vaine akaturi]; e te aere marie aia na te ara e tae atu ei ki tona are, i te mareureu anga, i te aiai ra.” Ko tera tona tarevake mua ra. I te au ora mareureu anga, kua arataki atu tona ‘ngakau’ iaia, kare ki tetai arataa ua, mari ra ki tetai ngai tei kite ra aia e vaine akaturi tetai ka kitea ki reira.

¹⁰ I muri akera ka tatau tatou: “E i na, kua aravei maira tana vaine ra iaia, e te kakau o te akaturi ra te kakau, e te pakari oki o te ngakau.” I teianei kua akara atu aia iaia! Ka rauka iaia te ariu ke atu e ka aere atu ei ki te kainga, inara e ngata atu teianei i to mua ana ra, i te mea te paruparu ra tona tu akono. Kua mou maira taua vaine ra iaia e kua ongi atura iaia. I te ariki anga i tetai ongi anga, i teianei kua akarongo atu i tana akavareanga: “E atinga au tei iaku,” tana i tuatua. “I apai ana au i te tia naku i teianei rā.” Kua kapiti te atinga au i te puakatoro, te varaoa, te inu, e te uaina. (Levitiku 19:​5, 6; 22:21; Numero 15:​8-10) Na te taikuanga i te reira au mea, penei te akakite ra aia e kare aia i ngere ana i te pae vaerua e, i taua taime rai, penei te akakite ra kiaia e e maata te au mea meitaki kia kai e kia inuia i tona ngutuare. “E aere mai taua,” tana i pati atu kiaia ra “e akaope rava i te inangaro e ao ua ake: taua e akanavenave marie ki runga ia taua uaorai.”

¹¹ Kare i te mea ngata kia akakite i te tupu anga. “No te akarekareka maata o tona vaa, riro atura aia.” Kua aru atura iaia ki tona kainga “mei te puakatoro e aere ki te tainga ra” e “mei te manu e rere ki te ereere ra.” Kua akaope atura Solomona ma te au tuatua akamanakoanga tau ra: “Kare oki i kite e, kia mate aia i tukuiaʼi.” Ko tona meta, me kare oraanga, te o atura no te mea “e akava oki te Atua i te akaturi e te moeana ra.” (Ebera 13:4) Mei teaa ra tetai apiianga ririnui no te tane e te vaine! Ka tau rai tatou kia kopae ke i nga takainga mua ra i taua arataa te ka taki atu ki te mareka anga kore no te Atua ra.

12. (a) Eaa te aiteanga o te tataanga “e manako kore”? (e) Akapeea e raukai ia tatou te patu i te maroiroi akono tau?

¹² E akara ra e ko te tangata ou i roto i te tataanga ra “e manako kore.” Te akakite maira teia tuatua anga kia tatou e ko tona au manako, au anoano, au inangaro, au manako ngakau, e te au akakoro anga i te oraanga kare i rotai ma ta te Atua i mareka ra. Kua taki atu tona au tu paruparu ki te au tupuanga tumatetenga. I teianei “tuatau openga” kino nei, ka anoanoia te tauta anga kia patu i te maroiroi akono tau. (2 Timoteo 3:1) Te oronga maira te Atua i te apinga ei tauturu ia tatou. Kua akapapa mai aia i te au uipaanga a te putuputuanga Kerititiano kia akamaroiroi ia tatou na te arataa tika e kia apai mai ia tatou kia kapiti atu ma etai ke atu tei ia ratou ra te akakoroanga aiteite mei ta tatou rai. (Ebera 10:​24, 25) Te vaira te aronga pakari tei tiaki ia tatou e tei apii oki ia tatou i te au aerenga no te tuatua tika. (Ephesia 4:​11, 12) Tei ia tatou te Tuatua a te Atua, te Pipiria, ei ako anga e ei arataki oki ia tatou. (2 Timoteo 3:16) E i te au tuatau katoa tei ia tatou te tika kia pure no te vaerua o te Atua ra kia tauturu mai ia tatou.​—Mataio 26:41.

Apiianga mei te Au Ara a Davida Ra

13, 14. Akapeea te Ariki ko Davida i riro ei kia o atu ki roto i te ara maata ra?

¹³ Inara, e mea mii, noatu ko etai au tavini meitaki o te Atua ra kua riro kia o atu ki roto i te ainga tau kore. Tetai o taua aronga ra ko te Ariki ko Davida, tei tavini tiratiratu ra ia Iehova no etai rau ngauru mataiti. Kare e ekoko anga e kua inangaro maata aia i te Atua. Inara, kua taruku atura aia ki roto i tetai aerenga no te ara. Mei te tangata ou ta Solomona i akataka maira, e au takainga etai tei taki atura ki ta Davida ara e mei reira kua akatupuia atu kia maata ia.

¹⁴ Kua manga pakari mai a Davida i reira, penei i tona nga mataiti mua o te 50 ra. Mei runga mai i te tapoki o tona are, kua akara atura aia ia Bate-seba manea ra i te paianga iaia uaorai. Kua uiui aia no runga iaia e kua kite koai aia. Kua kite aia e ko Uria te tane, a taua vaine ra, tei roto ra i te tamakianga i Raba, koia tetai oire Amona. Kua akaue a Davida kia apaiia mai taua vaine ra ki tona are ariki e kua piri atura kiaia ma te ainga. I muri akera, kua riro kia tupu te taitaia​—kua kite aia e kua nui aia ia Davida. I te manakonakoanga e kia akapou a Uria i tetai po ma tana vaine, kua pati atura Davida iaia kia oki mai mei te tamaki. Mei tera te tu, penei ka akaraia e ko Uria te metua o te tamaiti a Bate-seba ra. Inara kare a Uria i oki atu ki tona kainga. I te rapurapu anga kia tapoki i tana ara, kua tono atura Davida ia Uria kia oki atu ki Raba ma tetai pepa ki te rangatira o te vaeau ra ma te tuatuaanga kia tukuia a Uria ki roto i tetai turanga e tamateiai aia. Kua ngere atura Uria i tona oraanga, e kua akaipoipo atura Davida i taua vaine takaua ra i mua ake i te kite angaia e te au tangata e kua nui aia ra.​—2 Samuela 11:​1-27.

15. (a) Akapeea te akakite atea anga i ta Davida ra ara? (e) Akapeea ta Davida akonoanga ki ta Natana akoanga karape?

¹⁵ I te akaraanga, penei kua manuia ta Davida ravenga kia tapoki atu i tana ara. E au marama kua topa. Kua anau mai te tamaiti​—e tamaroa. Me i roto i te manako o Davida teianei tupuanga i tana akapapa anga ia Salamo 32, te taka meitaki ra i reira e te tamamaeia ra aia e tona akava ngakau. (Salamo 32:​3-5) Inara, kare taua ara ra i uunaia mei te Atua ra. Te tuatua ra te Pipiria: “E taua mea i raveia e Davida ra, e mea kino ïa ki mua i te mata o Iehova.” (2 Samuela 11:27) Kua tono atura Iehova i te peroveta ia Natana, tei aravei karape atura ia Davida ma tana i rave ra. Kua aaki viviki ua ra a Davida i tana ara e kua pati ia Iehova kia akakore i taua ara ra. Kua apii mai tana tataraara tika anga i te akaongi anga ma te Atua ra. (2 Samuela 12:​1-13) Kare a Davida i reka kore ana i te ako anga. Kareka ra, kua akaari aia i te tu manako akatakaia ia Salamo 141:5: “Ka pāpā mai te tangata tuatua-tika ra iaku, e mea takinga-meitaki ra ïa; ka akamura mai oki aia iaku ra, ka riro ïa mei te manongi meitaki ra, kare toku mimiti e paruparu i te reira.”

16. Eaa te akamatakiteanga e te akoanga ta Solomona i oronga no te ravenga tarevake?

¹⁶ Ko Solomona, te rua o te tamaiti a Davida raua ko Bate-seba ra, penei kua akaata mai ki runga i teianei tupuanga poiri ki te oraanga o tona metua ra. Kua tata aia i muri iora: “Ko tei tapoki i tana ara, kare ïa e manuia: ko tei aaki ra e kua akaruke, e aroaia ïa.” (Maseli 28:13) Me ka topa tatou ki roto i te ara kino, ka tau tatou kia akono i teianei akoanga akauruia, koia tetai akamatakiteanga e tetai tuatua apiianga oki. Ka tau tatou kia aaki kia Iehova e kia aravei atu i te aronga pakari o te putuputuanga no te tauturu. Ko tetai apainga puapinga maata a te aronga pakari ra ko te tauturu atu kia akatikatika i te aronga tei topa ra ki roto i te raveanga tarevake.​—Iakobo 5:​14, 15.

Akakoromakianga i te Au Tupu Anga a te Ara

17. Noatu rai e ka akakore a Iehova i te ara, eaa atura tana kare e paruru ia tatou?

¹⁷ Kua akakore a Iehova i ta Davida ara. No teaa ra? No te mea e tangata tiratiratu a Davida, no tona aroa ki etai ke ra, e no te mea e tika tikai tana tataraara. Tera ra, kare a Davida i paruruia mei te au tupuanga kino tei aru maira. (2 Samuela 12:​9-14) Ka tika katoa te reira i teia tuatau nei. Noatu rai e kare a Iehova e apai mai i te kino ki runga i te aronga tataraara, kare aia e akakore i te au tupu anga natura kia ratou no ta ratou au angaanga tarevake ra. (Galatia 6:7) I roto i te au tupuanga no te ainga tau kore penei e ko te kopae anga, te nuianga anoano koreia, te au maki mate no te ainga, e te ngere i te irinaki anga e te akangateitei anga oki.

18. (a) Akapeea ta Paulo akakite anga ki te putuputuanga Korinetia kia akono i tetai raveanga ainga tau kore? (e) Akapeea ta Iehova akaari anga i te inangaro e te aroa ki te aronga ara ra?

¹⁸ Me kua rave ara kino tatou uaorai, e mea ngoie ua kia manako ngakau maromaroa i te mamaeanga i te au tupuanga no te au tarevake ta tatou i rave. Tera ra, kare tatou e tau kia tuku i tetai apinga kia arai ia tatou mei te tataraara anga e te akariroanga kia akaongiia ki te Atua. I te anere mataiti mua ra, kua tata a Paulo ki to Korinetia e ka tau ratou kia akaatea ke atu mei te putuputuanga ra i tetai tangata tei rave ra i te pirianga ainga ma tetai o tona ngutuare tangata. (1 Korinetia 5:​1, 13) I muri akera i te tataraara anga tika tikai taua tangata ra, kua apii atura Paulo i te putuputuanga: “E akakore atu kotou i tana ara, e e akapumaana atu e tikaʼi.” (2 Korinetia 2:​5-8) I roto i teianei akoanga akauruia, ka kite tatou i to Iehova ra inangaro e te aroa ua i te aronga ara tei tataraara ra. Ka rekareka katoa te au angera i te rangi ra me tataraara tetai tei ara ra.​—Luka 15:10.

19. Na te mii anga tikai i tetai aerenga tarevake penei ka taki atu ki teea au tu puapinga?

¹⁹ Noatu kua mii na tetai aerenga tarevake, ka tauturu to tatou mamae ngakau ia tatou ‘kia matakite auraka e anga akaou ki te kino ra.’ (Iobu 36:21) E tika, te au tupu anga kikino no te ara ka tau kia akariro ia tatou kia kopae ke i te rave akaou i te tarevake. Pera katoa oki, kua taangaanga a Davida i te tupuanga mii kiaia no tona tu akono ara ei ako atu i etai ke ra. Kua tuatua aia: “Ei reira au e akakite ei ki te aronga tatipake i toou au arataa, e e akaariuia mai te rave ara ra kia koe.”​—Salamo 51:13.

Ka Rauka mai te Mataora i te Tavinianga ia Iehova

20. Eaa te au puapinga te ka tupu mai no te akarongo anga i te ta te Atua au umuumu anga tuatua tika?

²⁰ “Ko tei akarongo i te tuatua a te Atua e kua akono atura, ko ratou tei meitaki roa,” ta Iesu i tuatua. (Luka 11:28) Te akarongo ki te au umuumuanga tuatua tika a te Atua ka apai mai i te tu mataora i teianei e te tuatau mutu kore ki mua. Me kua vai akono ma tatou, e rave ua atu tatou i taua aerenga ra na te akonoanga i te au apinga ta Iehova ra i anga mai ei tauturu ia tatou. Me kua topa tatou ki roto i te akono tau kore, e akamaroiroi tatou i te kite anga e te papa ra Iehova kia akakore i te ara e te aronga tei tataraara tikai, e kia tamanako tatou auraka kia rave akaou i te ara.​—Isaia 55:7.

21. Te akonoanga i teea ako anga a te apotetoro ko Petero ka tauturu ia tatou kia vai akono ma?

²¹ Kare e roaia ka ngaro ke atu teianei ao tuatua tika kore, ma tona au tu akono tika kore katoa e te au ravenga oki. Na te tamou marieanga i te tu akono meitaki, ka puapingaia tatou i teianei e tuatau ua atu. Kua tata te apotetoro ko Petero: “E aku au akaperepere e, ko te reira au mea ta kotou e tatari ana, ka akamaroiroi, kia rokoia mai kotou e ia ma te au, ma te topata kore, e te apa kore. . . . Kua kite ana kotou i teianei au mea, kia matakite ia kotou, kia kore kotou e riro i te pikikaa a te tangata kikino ra, e inga iora kotou i to kotou maroiroi anga na.”​—2 Petero 3:​14, 17.

Ka Rauka Ainei ia Koe te Akataka?

• Eaa ra ka ngata ei kia vai akono ma?

• Eaa etai au tu kia turu i ta tatou tamanako anga kia aru i te au turanga akono teitei?

• Eaa te au apiianga ka kite tatou mei te au ara a te tangata ou i taikuia e Solomona?

• Eaa ta te akaraanga o Davida e apii maira kia tatou no te tataraara anga?

[Tutu i te kapi 13]

E paruru anga ia kia akakite atu ki etai ke i toou turanga no te au tumu o te tu akono tau

[Au Tutu i te kapi 16, 17]

No to Davida tataraara anga ngakau tae, kua akakore a Iehova i tana ara