“E Atianga to te Au Mea Katoa Nei”
“E atianga to te au mea katoa nei, e e tuatau to te au akakoroanga katoa i raro ake i te rangi nei.”—KOHELETA 3:1.
1. Eaa te tu ngata o te au tangata apa ua nei, e eaa ta teianei i taki atu i etai au taime?
E PUTUPUTU te au tangata i te tuatua, “Naku nei rai i kore i rave vave.” Me kore penei i muri akera, “Naringa au i tiaki.” Na taua au tu ra i akakite i te tu ngata no te au tangata apa ua nei i te akatakaanga i te tuatau tika no te rave anga i etai au apinga. Na teianei kotinga i akariro i etai au pirianga kia pururu. Kua taki atu ia ki te mareka koreanga e te pekapeka. E kino roa atu oki, kua akaparuparu te reira i te akarongo o tetai papaki ia Iehova e tana akaaerenga.
2, 3. (a) Eaa ra te arikianga i ta Iehova akatakaanga i te au tuatau i riro ei ei aerenga pakari? (e) Eaa te manako anga tau na tatou no runga i te tupu anga totou o te Pipiria?
2 I te mea tei ia Iehova te pakari e te kite oonu te ngere ra te au tangata, te rauka ra iaia te kiteanga na mua, me te anoano ra aia, i te tupuanga no te angaanga ravarai. Ka rauka iaia i “te akakite anga i te openga mei te muatangana mairai.” (Isaia 46:10) No reira, ka rauka iaia kia iki tikai i te tuatau tau katoa kia rave i tetai ua atu apinga tana ka anoano kia rave. No reira, kare e kia irinaki ua i to tatou uaorai tu tarevake no te tuatau, ka pakari tatou kia ariki i ta Iehova ra akataka anga i te tuatau tau!
3 Ei akatauanga, ka tatari tiratiratu te au Kerititiano no ta Iehova tuatau tau ra no etai au totou Pipiria ra kia akatupuia. Ka rave maata ratou i tana angaanga, ma te tamou meitakianga i te manako te kaveinga a Te Aue o Ieremia 3:26: “Meitaki oki kia manakonako atu rai, e kia tiaki marie i te ora na Iehova.” (Akaaite ia Habakuka 3:16.) I taua tuatau rai, te irinaki ra ratou e ko ta Iehova i akakite maira kia rave, “roa oti, . . . e tae tika mai ïa, e kare e tavarevare.”—Habakuka 2:3.
4. Akapeea ta Amosa 3:7 e Mataio 24:45 tauturu anga ia tatou kia tatari ia Iehova?
4 I tetai pae, me ka kore tatou e kite tikai i etai irava Pipiria me kare i te au akatakaanga tei orongaia mai i te au puka Punanga Tiaki, e tumu ainei to tatou no te kore e akakoromaki? Ko te tatarianga i ta Iehova tuatau tau kia akataka mai i taua au tumu ra ko te aerenga ia no te pakari. “Kare a te Atu ra a Iehova mea i rave, mari ra kia akakite i tana tuatua ngaro ki tona ra au tavini ki te au peroveta.” (Amosa 3:7) Mei teaa ra tetai taputou meitaki! Inara ka tika tatou kia kite e ka akakite mai a Iehova i tana tuatua ngaro i te tuatau te manako ra aia e tau. No te reira akakoroanga kua akamanaia e te Atua tetai “tavini akono meitaki e te pakari” kia oronga ki tona au tangata i “te kai [vaerua] na ratou i te ora mou ra.” (Mataio 24:45) No reira, kare e tumu no tatou kia manako taitaia, me kare kia pekapeka, e kare etai au tumu i akataka meitakiia. Kareka ra, ka rauka ia tatou kia irinaki e me ka tatari akakoromaki tatou ia Iehova, ka riro nana e oronga mai na roto i te tavini akono meitaki, tei umuumuia ra “i te ora mou ra.”
5. Eaa te puapinga i te akamanako anga ia Koheleta 3:1-8?
5 Kua tuatua te ariki pakari ko Solomona no etai au apinga ke ke e 28, e ‘tuatau akatakaia’ to ratou tataki tai. (Koheleta 3:1-8) Na te kiteanga i te aiteanga e te akatakaanga o ta Solomona i tuatua ra e tauturu ia tatou kia akataka i te tuatau tika e te tuatau tarevake no etai au angaanga, mei ta te Atua ra manako anga. (Ebera 5:14) Ka riro, na te reira, e akatika ia tatou kia akapapa i to tatou oraanga kia tau.
“E Tuatau to te Aue, e e Tuatau to te Kata”
6, 7. (a) Eaa te akariro ra i te au tangata i teia tuatau kia “aue”? (e) Akapeea ta te ao tauta anga kia akakore atu i te tu kino te kite ra ia iaia uaorai i roto?
6 Noatu rai e “e tuatau to te aue, e e tuatau to te kata,” koai kare e iki i to muri nei mei to mua maira? (Koheleta 3:4) E mea mii kia tuatua e, te noo nei tatou i tetai ao tei oronga maata maira kia tatou i te au tumu no te aueanga. E au nuti taitaia te aere maata maira. Te takauri ra tatou i te mataku me akarongo tatou i te pupuianga te au tamariki i to ratou au oa apiiia ra i te ngai apii, te au metua te takinga kino ra i ta ratou tamariki, te au tangata kino i te tamateanga me kare takinoanga i te au tangata apa kore ua ra, e i te au tumatetenga i te akataneaanga i te au ora anga tangata e ta ratou au apinga. Te au tamariki onge kai, nanao atu nga mata ki roto e te aronga akapuanga tei kiriti tumuia te oro ra ei manako anga na tatou i runga i te tivi. I mua akera ko te au tuatua matau koreia mei te tamaanga eteniki rai, te AIDS, te germ warfare, e te El Niño i teianei te akatupu ra i te tu apiapi i to tatou au manako e te au ngakau—ratou taki tai i to ratou uaorai tu.
7 Kare e ekokoanga no te reira, te ki nei te ao o teia tuatau i te tumatetenga e te mamae ngakau. Inara, mei te mea rai e kia akameangiti mai i te kino o te turanga, te oronga maira te ravenga tamataora i te au apinga oonu kore, reka kore, tau kore, e te ta ua oki tei akapapaia kia arataki ke ia tatou kia manako kore atu i te tu kino ta etai ke e mamae ra. Inara ko te vaerua manako kore no te ravenga neneva e takatakata tau kore te orongaia maira e taua tamataora anga ra kare e tau kia manako kapitiia ma te rekareka tikai. Ko te rekareka e ua ra no te vaerua o te Atua ko tetai apinga ia kare ua e rauka i te ao o Satani kia oronga mai.—Galatia 5:22, 23; Ephesia 5:3, 4.
8. Ka tau ainei te au Kerititiano i teianei tuatau kia tuku i te aueanga me kare te kata ei mea mua? E akataka mai.
8 I te kiteanga i te tu tau kore o teianei ao, ka kite tatou e kare e tau kia akariroia teia tuatau nei no te oronga anga kia maata te katakata anga. Kare teianei i te tuatau no te rave anake i te tarekareka e te tamataora anga me kare kia tuku i te “kanga kanga” kia tere atu ki rungao i te aruaru anga i te au tumu pae vaerua. (Akaaite ia Koheleta 7:2-4.) “Te aronga i rave i to teianei ao ra,” ka tau “mei te mea e kare i rave” ta te apotetoro ko Paulo i tuatua. No teaa ra? No te mea “te ngaro ke nei oki te tu o teianei ao.” (1 Korinetia 7:31) Te akono nei te au Kerititiano mou i te au ra takitai ma te kite tikai i te tu kino o te tuatau ta tatou e noo nei.—Philipi 4:8.
Noatu rai te Aueanga, te Mataora Tika Ra!
9. Eaa te turanga mii tei vai ana i te tuatau i mua ake i te Tiruvi ra, e eaa te aite anga o te reira no tatou i teia tuatau nei?
9 Te au tangata tei ora ra i te tuatau o te Tiruvi o te ao kua ngere i te manako tau no te oraanga. Kua rave ratou i ta ratou au angaanga no te ra takitai e kare i aue i te “kino maata to te tangata i te enua nei,” i te akara anga ma te manako kore e “kua ki te enua i te takinga-kino.” (Genese 6:5, 11) Kua taiku a Iesu i taua turanga kino ra, e kua totou aia i tetai tu aiteite i roto i te au tangata o to tatou tuatau. Kua akamatakite aia: “Mei tei te tuatau i muao i te diluvi ra, te kaikai ra ratou e te inu ra, te akaipoipo ra, e te orongaia ra kia akaipoipoia, e tae rava atu ki te rā i tomo ei a Noa ki roto i te araka, Kare rava i kite, e rokoia iora ratou e te diluvi, e ope takiri akera ratou i te mate; koia katoa te aerenga mai o te Tamaiti a te tangata nei.”—Mataio 24:38, 39.
10. Akapeea ta to Iseraela tei ora ra i te tuatau ia Hagai akaari anga e kua ngere ratou i te ariki anga no ta Iehova tuatau i akataka ra?
10 I etai 1,850 mataiti i muri io i te Vaipuke ra, i te tuatau ia Hagai ra, e manganui to Iseraela tei akaari i tetai tu ngere i te manako tau no te au tumu pae vaerua. No te pou te au manako i te aruaruanga no ratou uaorai, kua kore ratou i kite e ko to ratou te tuatau no te orongaanga ki ta Iehova au umuumu anga. Ka tatau tatou: “Kua karanga teianei au tangata, Kare i tae te tuatau, te tuatau e akatuiaʼi te are o Iehova. Kua tae maira oki te tuatua a Iehova i te peroveta ra ia Hagai, na ko maira. E kotou e, ko te tuatau ainei teia kia noo kotou ki roto i to kotou au are apapaia ra, e e vaoo tanea uaia teianei are? E tenana, te na ko mairā Iehova Sabaota ra: Ka akamaaraara ana i to kotou na au aerenga.”—Hagai 1:1-5.
11. Eaa te au uianga penei ka tau tatou kia ui kia tatou uaorai?
11 Mei te Au Kite o Iehova i teianei tuatau, ma te au apainga e te au angaanga ki mua ia Iehova mei ta to Iseraela i to Hagai tuatau ra, ka tau katoa oki tatou kia akamaaraara ana i to tatou au aerenga, ma te raveanga i te reira ma te ngakau tau. Te “aue” ra ainei tatou no te au turanga o teianei ao e te akakino anga ta te reira e apai maira ki runga i te ingoa o te Atua? Te mamae ra ainei tatou me ka akakore te au tangata i te vai mai anga o te Atua ra me kare ka akakore takiri i tana au kaveinga tuatua tika ra? Te rave ra ainei tatou mei ta te aronga akairoia tei akaraia ra e Ezekiela i roto i tetai orama e 2,500 mataiti i topa ra? No ratou ka tatau tatou: “E kua karanga aturā Iehova [ki te tangata tei iaia te āriki inika], Ka aere na rotopu i te oire, na rotopu i Ierusalema, ka tuku ei i te akairo ki runga i te rae o te au tangata i aue ua, e kua kapiki ua, i te au mea viivii katoa i raveia i roto ra.”—Ezekiela 9:4.
12. Eaa te puapinga maata te vaira ia Ezekiela 9:5, 6 no te au tangata o teia tuatau nei?
12 Te kiteia ra te tumu maata no teianei tataanga no tatou i teia tuatau me ka tatau tatou i te au akaueanga ki nga tangata e ono ma tona taoonga ta tangata ra i tona rima: “Ka aere kotou na muri iaia na roto i te oire, ka ta ai: auraka to kotou mata e akaperepere, auraka oki kotou e aroa: E ta ua i te ruaine e te mapu, i te paretenia e te tamariki mea riki, e te vaine: auraka ra e akavaitata ua atu ki tetai tangata tei runga iaia te akairo ra; e akamata ana i ko nei na toku ngai-tapu nei.” (Ezekiela 9:5, 6) Tei runga to tatou ora atu anga i taua mate maata te aere viviki maira, i to tatou kite anga e i teia tuatau nei ko tetai taime ia no te aue anga.
13, 14. (a) Eaa te tu o te au tangata ta Iesu i karanga e mataora? (e) E akataka mai e eaa koe i manako ei e te tau tika ra teianei akataka anga ki te Au Kite o Iehova.
13 Tera ra, ko te tika e te “aue” ra te au tavini o Iehova no te tu mii o te au akatereanga o teianei ao kare e akakore i to ratou mataora anga. I tetai pae! Ko ratou tikai te pupu mataora katoa o te au tangata i runga i te enua nei. Na Iesu i oronga mai te tumuanga no te mataora i tana tuatua anga: “E ao to tei akaaka te ngakau: . . . to tei aue: . . . to tei maru, . . . to tei pongi, e tei kaki i te tuatua-tika: . . . to tei aroa ia etai ke ra: . . . to tei ma te ngakau, . . . to tei akamoeau: . . . to tei takinga-kinoia i te tuatua-tika ra.” (Mataio 5:3-10) Te maata ra te au akapapu anga kia akaari e te tau ra teianei akataka anga no te Au Kite o Iehova, me kapitiia, e meitaki atu i tetai atu akaaerenga akonoanga ra.
14 E maata atu oki mei te akaora anga o te akamori mou i te 1919 mairai i raukai i te au tangata mataora o Iehova te tumu no te “kata.” I te pae vaerua, kua tua mai ratou i te tupuanga mataora o te aronga tei oki maira mei Babulonia i te ono anere mataiti M.T.N.: “I te akakore angaia e Iehova te tuikaaanga o Ziona, e tau tatou ki te aronga moemoeaia. Ki akera to tatou vaa i te kata i reira, e to tatou arero i te rekareka; . . . E angaanga maata ta Iehova i rave ia matou nei: i rekarekaʼi matou nei.” (Salamo 126:1-3) Inara, noatu i roto i te katakata i te pae vaerua, te tamou pakari ra te Au Kite o Iehova i to ratou manako i te tu kino o te au tuatau ra. Kia riro maira te ao ou ei tika tikai e kia “rave” te au tangata o te enua nei “i te ora mutu kore,” ei reira e tae mai ei te tuatau no te katakata kia mono i te aue anga mutu kore ua atu.—1 Timoteo 6:19; Apokalupo 21:3, 4.
“E Tuatau to te Takave e e Tuatau to te Takave Kore”
15. Eaa ra te au Kerititiano i iri ei i te ikianga te au oa ra?
15 E tu iriiri to te au Kerititiano i ta ratou te ka takave atu i te akaoa anga. Ka tamou ratou ki to ratou manako i ta Paulo akamatakiteanga: “Auraka e vavare; e kino te tuatua meitaki i te kapiti anga kikino ra.” (1 Korinetia 15:33) E kua akakite katoa te ariki pakari ko Solomona: “Ko tei kapiti katoa i tona aerenga ki to te aronga pakari ra, ka pakari katoa ïa: ko tei kapiti ra ki te aronga neneva ra, e mate ïa.”—Maseli 13:20.
16, 17. Eaa to te Au Kite o Iehova manako anga no te akaoa anga, te aere kapitianga, e te akaipoipo anga, e no teaa ra?
16 Ka iki ra te au tavini o Iehova i te au oa no ratou tei tau ra te inangaro no Iehova e no tana tuatua tika ta ratou e rave ra. Ia ratou e ariki ra e te rekareka ra i te akaoa anga i to ratou au oa, te kopae ra ratou i te tu tuku ua ma te pakari te manako no te aere kapitianga tei raveia ra i etai enua i teia tuatau. Kare e kia rave ua i te reira ei kanga kino kore ua, te manako ra ratou i te aere kapitianga e ko tetai takainga tau no te aere atu ki te akaipoipoanga te ka tau anake kia raveia me kua papa tetai i te pae kopapa, te manako, e te pae vaerua—pera katoa oki kia tau i te pae Tuatua Tapu—kia tomo atu ki tetai pirianga tinamou.—1 Korinetia 7:36.
17 Penei ka manako ngakau tetai papaki e e peu taito kia manako akapera no te aere kapitianga e te akaipoipoanga. Inara kare te Au Kite o Iehova e tuku i te taomianga tu aiteite kia mana i ta ratou ikianga te au oa me kare i ta ratou au iki anga no runga i te aere kapitianga e te akaipoipoanga. Kua kite ratou e “e akatikaia ra te pakari e tana au tamariki.” (Mataio 11:19) Ko Iehova te kite meitaki ua ra, no reira ka rave tikai ratou i tana akoanga kia akaipoipo ki tana i anoano ra, “kia tau ra i te Atu.” (1 Korinetia 7:39; 2 Korinetia 6:14) Ka kopae ke ratou i te rave vivikianga i te akaipoipoanga ma te manako tarevake e ka arikiia te kopaeanga me kare takake anga me ka tau kore te pirianga akaipoipo ra. Ka rave marie ratou i to ratou tuatau no te kimi anga i tetai tokorua tau, no te kiteanga e me oti anake te au tia no te akaipoipo anga, kua mana ta Iehova ture i reira: “E teianei, kare atura raua i te toko rua, kua kopapa okotai ra. E ta te Atua i topiri ra, auraka te tangata e akataka ke atu.”—Mataio 19:6; Mareko 10:9.
18. Eaa te angaanga ka raveia ei akamata i tetai akaipoipo anga mataora?
18 E akapapa anga te akaipoipo anga no te oraanga roa te tau ra te paranianga matakite. Ka ui tikai tetai tangata iaia uaorai, ‘Koia tikai ainei te vaine tika naku?’ Inara ka tau katoa te puapinga maata, kia ui aia, ‘Ko au tikai ainei te tane tika nana? E Kerititiano pakari ainei au te ka rauka kia akono no tona au umuumu anga i te pae vaerua?’ E apainga ta nga tokorua te ka akaipoipoia ki mua ia Iehova ra kia maroiroi i te pae vaerua, kia rauka te akanooanga i tetai taokotai anga akaipoipo anga ketaketa tei tau ra te marekaanga tu-Atua. E au tauatini ua atu te au tokorua Kerititiano te ka akakite e no te akaketaketa ki runga i te orongaanga e kare ki te raukaanga, ko te angaanga orometua i te au tuatau ravarai tetai akamataanga meitaki no tetai akaipoipo anga mataora.
19. Eaa ra etai au Kerititiano i vai takaua uai?
19 Te “takave kore” ra tetai au Kerititiano na te ikianga kia vai takaua no te evangeria ra. (Koheleta 3:5) Kua taroaroa etai i te akaipoipo anga kia manako ra ratou e kua tau ratou i te pae vaerua kia akainangaro atu i tetai tokorua tau. Inara kia maara katoa oki tatou i te aronga Kerititiano takaua tei inangaro ra i te au pirianga e te au puapinga oki no te akaipoipo anga e inara kare e kiteaia tetai tokorua. Ka rauka kia papu ia tatou e te rekareka ra a Iehova i to ratou kore anga e tuku ua i te au kaveinga tu-Atua i ta ratou kimikimi akaipoipo anga ra. Ka tau katoa oki tatou kia ariki i to ratou tiratiratu e kia oronga kia ratou i te turu anga tau te tika ra no ratou.
20. Eaa ra tetai au tokorua akaipoipoia i “takave kore” i etai au tuatau?
20 Ka tau ainei nga tokorua akaipoipoia kia “takave kore” i etai atianga? I te akaraanga e ae i tetai tu, no te mea kua tuatua a Paulo: “Teia ra taku tuatua, e te au taeake, te poto nei te tuatau. E tau i te aronga e vaine ta ratou ra, kia riro mei te mea e kare.” (1 Korinetia 7:29) No reira, te tau ra te au rekareka anga e te au akameitakianga no te akaipoipo anga ka tika i etai taime kia akanooia ki muri ake i te au apainga teokaratiki. Kare tetai manako anga tau no teianei tumu e akaparuparu i tetai akaipoipo anga mari ra ka akamaroiroi i te reira no te mea ka tauturu ia kia akamaara i nga tokorua ra e ka tika ko Iehova te tuanga maata no te akatinamou i to ratou piri anga ra.—Koheleta 4:12.
21. Eaa ra tatou i kore ei e tau kia akava i te au tokorua akaipoipoia i te tumu no te anau tamariki?
21 Kapiti katoa, kua akakore etai au tokorua akaipoipoia i te anauanga tamariki kia raukai te rave atea ua i ta ratou tavini anga ki te Atua. Kua riro te aiteanga o teianei ei atinga i ta ratou tuanga, e ka tutaki a Iehova ia raua kia tau. Ei akatauanga, noatu e kua akamaroiroi te Pipiria kia noo takaua no te evangeria, kare ra i tuatua tikai e kia vai tamariki kore no taua tumu ra. (Mataio 19:10-12; 1 Korinetia 7:38; akaaite ia Mataio 24:19 e Luka 23:28-30.) No reira, ka tika nga tokorua akaipoipo kia akono i ta raua uaorai ikianga na runga i te tumu no te au turanga o to raua uaorai manako ngakau. Noatu eaa te ikianga, kare e tau kia akaapaia te au tokorua akaipoipoia ra.
22. Eaa te mea puapinga maata ra no tatou kia tamanako?
22 Ae, “e atianga to te au mea katoa nei, e e tuatau to te au akakoroanga katoa i raro ake i te rangi nei.” Te vaira “e tuatau to te tamaki, e e tuatau to te akamoeau.” (Koheleta 3:1, 8) Na te atikara te ka aru mai e akataka eaa i puapinga maatai no tatou kia tamanako e no teea o nga mea e rua te tuatau i teianei.
Ka Rauka Ainei ia Koe te Akataka?
◻ Eaa ra i puapinga maatai no tatou kia kite e “e atianga to te au mea katoa nei”?
◻ Eaa ra teianei tuatau i riro ei ei ‘tuatau no te aue’?
◻ Eaa ra te au Kerititiano, e noatu te “aue” ra inara te mataora tika ra?
◻ Akapeea etai au Kerititiano i te akaari anga e te manako ra ratou i teia tuatau nei kia riro ei tuatau no te “takave kore”?
[Au Tutu i te kapi 6, 7]
Noatu e te “aue” ra te au Kerititiano no te au turanga o teianei ao . . .
. . . inara ko ratou tikai te au tangata mataora roa atu i teianei ao
[Tutu i te kapi 8]
Ko te angaanga orometua tetai tumuanga meitaki no te akaipoipo anga mataora