“Ko ta Kotou i Anoano Na, Kore Ua Atu Rai te Kite Iaia”
“Ko ta kotou i anoano na, kore ua atu rai te kite iaia; ko ta kotou e rekareka ra i te rekareka e kore e tika kia tuatua ra, e te ki oki i te kakā, i te akarongo anga atu, kore ua rai kotou i te akara atu iaia i teianei.”—1 PETERO 1:8.
1. Noatu rai e kare tetai i te enua nei i teia tuatau i akara ia Iesu, akapeea tetai papaki o te au tangata akonoanga i te tauta anga kia akakite i te akamori iaia?
KARE tetai te ora nei i te enua i teia tuatau i akara mata ia Iesu Karaiti. Inara, e au mirioni ua atu au tangata te karanga ra e aroa to ratou iaia. I te mataiti takitai ia Tianuare 9, i Manila, i te Piripine, kua puto aereia tetai tiki no Iesu Karaiti mei te tu tangata rai te maata te apai ra i tetai koroti na runga i te au arataa tei akatakaia ra ei tetai akakite anga maata i te akonoanga rekaia i taua enua ra. Te opara aere ra e te tuki atura te urupu inangaro ra; kua na runga atu etai i etai i te tauta anga kia amiri atu i taua tiki ra. E manganui te aere atura kia akara i te reira te rekaia ra i taua ravenga ra. Inara, ko tetai papaki o ratou kare e ekoko anga e au tangata ngakau tae to ratou kia akavaitata atu kia Iesu. Ei akakite anga i te reira, penei ka tuku ei ratou i tetai koroti ki to ratou kaki me kare penei ka aere putuputu ki te pure. Inara, ka rauka ainei kia manakoia taua akamori itoro ra ei akamori anga mou?
2, 3. (a) Koai i roto i ta Iesu au pipi tei akara tikai e tei akarongo atu oki iaia? (e) Koai etai ke atu i te anere mataiti mua ra tei inangaro ia Iesu e tei akarongo oki iaia, noatu rai e kare ratou i akara tikai iaia?
2 I te anere mataiti mua ra, e manganui ua atu au tauatini i te au enua Roma o Iudea, Samaria, Perea, e Galilea tei akara mata e tei akarongo atu oki ia Iesu Karaiti. Kua akarongorongo atu ratou iaia i te akataka anga i te au tuatua mou akapumaana ngakau no te Patireia o te Atua ra. Kua kite mata ratou i te au temeio tana i rave. Kua riro tetai papaki o ratou ei au pipi tikai nana, tei irinaki ra e “ko te Mesia [aia], ko te Tamaiti a te Atua ora.” (Mataio 16:16) Inara, ko te aronga ta te apotetoro ko Petero i tata atura i tana reta mua akauruia ra kare i roto ia ratou ra.
3 Te noo ra te aronga ta Petero i tata atura ki te au enua Roma i Ponoto, i Galatia, i Kapodokia, i Asia, e i Bitunia—i roto katoa i te enua o Tureki i teianei tuatau. Kua tata a Petero kia ratou: “Ko ta kotou i anoano ra, kore ua atu rai te kite iaia; ko ta kotou e rekareka ra i te rekareka e kore e tika kia tuatua ra, e te ki oki i te kakā, i te akarongo anga atu, kore ua rai kotou i te akara atu iaia i teianei.” (1 Petero 1:1, 8) Akapeea ratou i kite ei ia Iesu Karaiti kia tupu te aroaanga nona ra e te akonoanga akarongo kiaia?
4, 5. Akapeea taua au tangata kare ra i akara ia Iesu i ravaʼi te kite iaia kia inangaro iaia e kia akarongo oki iaia?
4 Penei, i Ierusalema tetai papaki i ta te apotetoro ko Petero akakite anga ki te urupu tei akaputu atura ki te oroa o Penetekote i te 33 T.N. I muri ake i te oroa ra e manganui te au pipi tei noo mai ki Ierusalema kia rauka akaou ei etai atu apiianga mei te au apotetoro mai ra. (Angaanga 2:9, 41, 42; akaaite ia 1 Petero 1:1.) I te au tere mitinari putuputu ra, kua rave ua atu te apotetoro ko Paulo i tetai angaanga orometua totomapu ra ki roto katoa oki i te au tangata tei noo ra ki te ngai ta Petero i tuku atura i tana reta Pipiria mua tei tataia ra tona ingoa ki runga.—Angaanga 18:23; 19:10; Galatia 1:1, 2.
5 Eaa ra taua aronga tangata ra, i maroiroi roaʼi te inangaro ia Iesu, noatu kare ratou i akara mata iaia ra? I to tatou tuatau nei, eaa ra te aronga e au mirioni ua atu, takapini teianei ao, i inangaro oonu ei iaia?
Te Au Apinga ta Ratou i Akarongo Ana
6. (a) Naringa i akarongo atu koe i ta Petero akakitekite anga ia Iesu ia Penetekote 33 T.N., eaa taau te ka rauka kia kite? (e) Eaa te akatupu anga a teia ki etai 3,000 tei akaputu atura?
6 Me i Ierusalema koe i ta Petero tuatua anga ki taua urupu i te oroa i te 33 T.N., eaa taau ka kite no runga ia Iesu ra? Kare rava e ekoko anga e ka akakite te au temeio tana i rave ra e na te Atua aia i tono mai. E, noatu na te au tangata ara i tamate ia Iesu, kare aia i vai ana ki roto i te tanumanga mari ra kua akatuakaouia e kua akateiteiia ki te rangi ki te rima katau o te Atua ra. E ko Iesu, tikai, te Karaiti, te Mesia ta te au peroveta i tata maira. E na roto ia Iesu Karaiti, kua riringiia mai te vaerua tapu ki rungao i tana au pipi e no reira kua viviki ratou i te akakitekite ki te au tangata no te au enua e manganui i te au apinga mamaata ta te Atua i rave ana na roto i tana Tamaiti. Kua akakeu oonuia te au ngakau o te aronga e manganui tei akarongo atura kia Petero i taua atianga ra, e e vaitata i te 3,000 tei papetitoia ei au pipi Kerititiano. (Angaanga 2:14-42) Me ko koe tetai i reira, ka rave ainei koe i taua angaanga ikiia ra?
7. (a) Me i Anetioka koe i ta te apotetoro ko Paulo tutu anga i reira, penei eaa taau ka kite? (e) Eaa ra tetai papaki o te urupu ra i riro ei kia akarongo e kia tua aere i te tuatua meitaki ma etai ke ra?
7 Me ko koe tetai i roto i te aronga ta te apotetoro ko Paulo i apii atu i Anetioka i te tuanga Roma o Galilea ra, eaa atu tetai penei ka kite koe no Iesu? Ka akarongo atu koe i ta Paulo akataka anga i to Iesu ra akaapa angaia kia mate e te au tutara i Ierusalema e kua totouia mai e te au peroveta ra. Ka akarongo katoa oki koe i te akakite anga a tei akara mata ra i to Iesu tuakaouanga. Ka manako maata tikai koe i ta Paulo akataka anga e na te akatuakaou anga ia Iesu mei te mate mai, kua akapapu mai a Iehova e ko teia tikai te Tamaiti a te Atua ra. E kare ainei toou ngakau e maanaana mai ia koe i kite ei e ka rauka te akakore anga ara na te akarongo ia Iesu ka taki atu ki te ora mutu kore? (Angaanga 13:16-41, 46, 47; Roma 1:4) I te kiteanga i te puapinga maata o ta ratou i akarongo atura, kua riro tetai papaki i Anetioka ra ei pipi, ma te tua anga i te tuatua meitaki kia etai ke ra, noatu rai e no te raveanga i te reira ka aro atu ratou i te takinga kino maata.—Angaanga 13:42, 43, 48-52; 14:1-7, 21-23.
8. Me ko koe tetai i te uipaanga o te putuputuanga i Ephesia i te rauka anga ta Paulo reta kia ratou ra, eaa taau te ka rauka kia kite?
8 Peea me ko koe tetai tei kapitiia atu ma te putuputuanga Kerititiano i Ephesia, i te tuanga Roma o Asia ra, i te rauka anga i te au pipi te reta akauruia a Paulo kia ratou? Eaa taau te ka kite mei te reira mai no ta Iesu tuanga i ta te Atua ra akakoro anga? I roto i taua reta ra kua akatakaia e Paulo e na roto ia Karaiti ka akaokiia mai te au mea ravarai i te rangi e i runga i te enua kia rotai ma te Atua ra, e ko ta te Atua apinga oronga mai kua akatotoaia na roto ia Karaiti ki te au tangata o te pa enua ravarai, e ko te aronga tataki tai tei mate ra i ta ratou au ara kua akaoraia mai na roto i te akarongo ia Karaiti, e ko te tupu anga no teia oronga anga, kua rauka akaou i te au tangata kia riro ei au tamariki akaperepere na te Atua.—Ephesia 1:1, 5-10; 2:4, 5, 11-13.
9. (a) Eaa te ka tauturu ia koe kia kite me ka mou ia koe uaorai te puapinga maata o ta Paulo i tata ki to Ephesia ra? (e) Akapeea te tupu anga ki te au taeake i te au tuanga Roma tei taikuia ra e Petero na ta ratou i apii ra no Iesu?
9 Ka rauka ainei i te ariki anga no teia au mea ravarai i te akaoonu atu i toou inangaro no te Tamaiti a te Atua ra? E mana ainei taua inangaro ra ki runga i toou oraanga i te au ra tataki tai, mei ta te apotetoro ko Paulo i akamaroiroi maira i nga pene 4 ki te 6 o Ephesia ra? E rauka ainei i taua ariki anga ra te akakeu ia koe kia akara matatio i taau uaorai iki anga i te oraanga ma te matakite? No te aroa i te Atua e te akameitaki i tana Tamaiti, ka rave ainei koe i te akatikatika anga umuumuia ra kia riro ko te rave anga i to te Atua ra anoano ei mea maata tikai i toou oraanga? (Ephesia 5:15-17) No runga i te tupu anga ki te au Kerititiano i Asia, i Galatia, e etai atu tuanga no to Roma ra na ta ratou i kite ra, kua tata te apotetoro ko Petero kia ratou: “Ko ta kotou i anoano na, kore ua atu rai te kite [ia Iesu Karaiti]; ko ta kotou e rekareka ra . . . e kore e tika kia tuatua ra, e te ki oki i te kakā, i te akarongo anga atu.”—1 Petero 1:8.
10. (a) Eaa tei tauturu atu i te au Kerititiano mua ra kia inangaro ia Iesu? (e) Akapeea katoa oki tatou e puapingaiaʼi?
10 Te vaira tetai atu apinga kare e ekoko anga tei tauturu kia inangaro i te Tamaiti a te Atua kua manako ngakauia e taua aronga Kerititiano mua ta Petero i tuatua atura. Eaa te reira? Kia tae ki te tuatau i tataʼi a Petero i tana reta mua ra, kua tua keia e rua nga evangeria—ta Mataio e ta Luka. Te au Kerititiano o te anere mataiti mua ra tei kore i akara ia Iesu kua tatau i eia nga evangeria tataia ra. Ka rauka katoa oki ia tatou. Kare nga Evangeria ra i etai tataanga akamea ua; tei roto i reira te au akairo ravarai no te tataanga tuatua enua tau kia irinakiia. I roto i aua nga tataanga akauruia ra, ka kiteia e tatou e maata te ka akaoonu atu i to tatou inangaro no te Tamaiti a te Atua ra.
Te Vaerua Tana i Akaari Maira
11, 12. Eaa i reira te vaerua ta Iesu i akaari atura ki etai atu tangata tei akariro ra ia koe kia inangaro iaia?
11 I reira i roto i te tataanga no to Iesu oraanga, ka kite tatou i akapeea tana akono ma etai atu tangata ra. Te vaerua tana i akaari te akatuki ra i te ngakau o te au tangata noatu ra i teianei, e tere atu i te 1,960 mataiti i muri ake i tona mate anga. Pouroa te au tangata te ora nei te teiaa ra ma te au tupu anga no te ara. E manganui te au mirioni te mamae ra no te tuatua tau kore, te maro anga i te maki, me kare no etai atu tumu te manako paruparu ra i te reka kore. Ki taua au tu tangata ra, te na ko maira Iesu: “E aere mai kotou kiaku nei, ko te aronga katoa i roiroi, e te aronga teiaa i te apainga, naku e akaanga i to kotou roi. Ka rave mai i taku amo ki rungao ia kotou, e kia apiiia kotou e au; te maru nei au, e ngakau akaaka toku, e rauka oki ia kotou te akaangaroianga i to kotou vaerua. Te maru nei taku amo, e te māmā nei taku apainga.”—Mataio 11:28-30.
12 Kua akaari a Iesu i te manako aroa no te putaua, te onge kai, e te aronga te mii ra. I te au turanga tei anoanoia ra, kua angai aia i te au urupu maata na te tu temeio. (Luka 9:12-17) Kua akamatara mai aia ia ratou mei te au peu akatuikaa anga. Kua akamaroiroi katoa aia i to ratou akarongo i ta te Atua ra apinga ei akaope i te takinga kinoanga poritiki e te pae o te puapinga. Kare ra a Iesu i akaparuparu atu i te vaerua o te aronga tei takatakaiia ra ki raro. Ma te tu maru e te aroa, kua taaki karape ua maira aia i tei maru. Kua akapumaana aia i te aronga tei aite ra ki te kakao paruparu tei mingi ra e te aronga tei aite ra ki te ramepa matemate te vaitata ra i te tinaiia. Tae roa mai ki teianei, te akauru ra tona ingoa i te manakonako, noatu rai ki roto i te ngakau o te aronga kare ra i akara iaia.—Mataio 12:15-21; 15:3-10.
13. Eaa ra te tu akono a Iesu i te aronga ara i akamarekaʼi i te au tangata ra?
13 Kare ra a Iesu i mareka i te raveanga tarevake, inara kua akakite aia i te kite ki te au tangata tei rave ra i te au tarevake i te ora anga mari ra kua akakite i te tu tataraara e kua ariu atu kiaia no te tauturu. (Luka 7:36-50) Ka noo aia ki raro e ka kaikai kapiti ma te au tangata tei akavaavaaia ra i to ratou ngai nooanga me kua manako aia e ka oronga te reira i tetai tuatau kia tauturu ia ratou i te pae vaerua. (Mataio 9:9-13) Ei tetai tupu anga no tona vaerua i akakite ra, e au mirioni ua atu te au tangata i roto i te au turanga aiteite kare ra i akara mata ia Iesu kua akakeuia kia kite iaia e kua akarongo iaia.
14. Eaa taau i mareka no te tu o ta Iesu tauturu anga i te au tangata makiia, tei pirikokiia, me kare tei mamae ngakau ra?
14 Na te tu o ta Iesu akono i te au tangata tei makiia ra me kare te pirikoki ra te akakite maira i tona tu maanaana e te aroa pera katoa tona kite i te apai mai i te ora no ratou. E no reira i te aravei anga tetai tangata kua pini rava aia i te maki repera e kua pati i te tauturu, kare a Iesu i unui ki muri i te akara atu anga. E kare aia i karanga atu ki taua tangata ra e, noatu te manako tangi ra aia nona ra, e mamao roa te tupuanga o te maki repera ra e kare e apinga e raveia ei tauturu. Kua akateni maira taua tangata ra iaia na ko maira: “E te Atu, kia tika ia koe, e mā au ia koe.” Kare i taroaroa kua akatika maira Iesu i tona rima, akatukia atura i taua tangata repera ra, na ko atura: “Kua tika ïa iaku, kia mā koe.” (Mataio 8:2, 3) I tetai atu atianga kua kimi tetai vaine kia rapakauia aia na te akatukianga pipini ua i te tapa o tona kakau. Kua akono atura Iesu iaia ma tetai tu takinga meitaki e te akapapuanga. (Luka 8:43-48) E iaia i aravei atu ei i tetai aronga te aere ra ki te tanumanga, te apai ra i te tangata mate ko te tamaiti anau tai a tetai vaine takaua aroa atura Iesu i taua vaine ra i te aueanga. Noatu rai e kare a Iesu i akatika kia taangaanga i tona mana rave temeio kia oronga kai nana uaorai, kua rave ua aia i te reira mana kia akatuakaou i taua tangata mate ra e kia akaora iaia ki tona metua vaine ra.—Luka 4:2-4; 7:11-16.
15. Akapeea te tupu anga kia koe no te tatauanga i te au tataanga no Iesu e te tamanakoanga oki i te reira?
15 Ia tatou e tatau ra i teia au tataanga e te tamanako oonu ra ki rungao i te vaerua ta Iesu i akakite maira, kua akaoonuia to tatou aroa no teia tangata tei tuku ra i tona oraanga tangata ki raro kia oraʼi tatou e tuatau ua atu. Noatu rai e kare tatou i akara mata iaia, te manako ngakau nei tatou i te akavaitata anga kiaia, e te anoano ra tatou kia aru i tona takainga vaevae.—1 Petero 2:21.
Tona Irinaki Anga Akaaka ki te Atua
16. Kua tuku a Iesu i te manakoanga maata ki runga iaaʼi, e eaa tana i akamaroiroi mai ia tatou kia rave?
16 I rungao i etai atu mea ravarai, kua akaariu atura Iesu i tona manako anga e to tatou katoa oki ki runga i tona Metua i te rangi ra, ki te Atua ko Iehova. Kua akataka mai aia i te akauenga maata roa i te Ture, i te na ko anga: “E anoano atu koe i to Atua ia Iehova ma to ngakau katoa, e ma to vaerua katoa, e ma to manako katoa.” (Mataio 22:36, 37) Kua akamaroiroi atura aia i tana au pipi: “Ei akarongo to kotou i te Atua.” (Mareko 11:22) I to ratou aro atu anga i tetai timataanga pakari i to ratou akarongo, kua raurau atura aia ia ratou: “E ara, e e pure.”—Mataio 26:41.
17, 18. (a) I akapeea ta Iesu akakite anga taakaaka i tona irinaki anga i tona Metua ra? (e) Eaa ra i puapinga maataʼi kia tatou tana i rave ra?
17 Na Iesu uaorai i akanoo te akaraanga. Ko te pure tetai tuanga puapinga maata o tona ora anga. (Mataio 14:23; Luka 9:28; 18:1) I te tae anga te tuatau nona kia iki i taua au apotetoro, kare a Iesu i irinaki ua i tana uaorai iki anga, noatu rai i mua ana i raro ake te au angera ravarai i te rangi ra i tana akaaere anga. Kua akapou akaaka ua aia i tetai po roa i te pure anga ki tona Metua. (Luka 6:12, 13) I tona aro atu anga i te tapekaanga e tetai matenga mamae, kua ariu akaou atura Iesu ki tona Metua, ma te pure akatenga. Kare aia i akono i te manako anga e kua kite meitaki aia ia Satani e ka ngoie ua te akono i tetai ua atu apinga ta taua rave kino ra te ka akapapa mai. Kua kite a Iesu i te puapinga maata kia kore aia e topa. Mei teaa ra te akakino anga no tona Metua me topa aia! E mei teaa ra te ngere anga no te au tangata katoa, tei runga ra to ratou manakonako no te ora anga i te atinga ta Iesu te ka oronga!
18 Kua pure putuputu a Iesu—iaia ma tana au apotetoro ra i te pia o runga ra i Ierusalema e i maata atu oki i te kainga i Getesemane ra. (Mataio 26:36-44; Ioane 17:1-26; Ebera 5:7) I te mamaeanga i runga i te rakau tamamae ra, kare aia i tuatua akakino atu i te aronga akakino maira iaia. Kareka ra, kua pure aia no te aronga tei akono ra ma te kite kore: “E taku Metua, e akakore mai koe i ta ratou ara, kare oki ratou i kite i ta ratou i rave nei.” (Luka 23:34) Kua tamou aia i tona manako ki runga i tona Metua, “kua tuku ra iaia uaorai kiaia nona te manako tika ra.” Te au tuatua openga tana i tuatua i runga i te rakau tamamae ra ko te pure anga ki tona Metua ra. (1 Petero 2:23; Luka 23:46) Mei teaa ra to tatou akameitaki anga e, ma te irinaki anga tikai ia Iehova, kua oti tiratiratu ia Iesu te angaanga ta tona Metua i oronga atura ki aia! Noatu rai e kare tatou i akara mata ia Iesu Karaiti, mei teaa ra te oonu to tatou aroa iaia no tana i rave ra!
Akakiteanga i to Tatou Aroa Nona Ra
19. I te akakiteanga i te inangaro no Iesu, eaa te au ravenga ta tatou te ka kopae ke ei apinga tau kore takiri?
19 Akapeea tatou me oronga i te akakite anga e te aroa ta tatou e tuatua ra e tere atu i te tuatua ua? I te mea tona Metua, ta Iesu i aroa ra, kua akakore i te maani anga i te au tiki e te akonoanga i te reira ei apinga no te akamori anga, kare tikai tatou e apai mai i te akangateitei kia Iesu na te akaei anga i taua tiki ra ki runga i to tatou kaki me kare na te apaianga i tetai na roto i te au arataa ra. (Exodo 20:4, 5; Ioane 4:24) Kare ia i te akangateitei ia Iesu no tatou kia aere ki te au pure akonoanga ra, ma te raveanga i te reira e mea taime i te epetoma, me kare tatou e akono kia rotai ki tana au apiianga no te toenga atu o te epetoma ra. Kua na ko maira Iesu: “Tei iaia taku au akauenga, e kua akono aia i te reira ra, koia tei anoano mai iaku; e tei anoano mai iaku ra, ka akaperepereia mai aia e taku Metua ra.”—Ioane 14:21, 23; 15:10.
20. Eaa etai apinga te ka akakite me e inangaro tikai to tatou ia Iesu?
20 Eaa tana au akauenga i oronga mai kia tatou? Te mea mua kia akamori i te Atua mou, ia Iehova, e iaia anake ra. (Mataio 4:10; Ioane 17:3) No tana tuanga oki i ta te Atua akakoro anga, kua apii katoa a Iesu e kia akono tatou i te akarongo iaia ei Tamaiti na te Atua e ka tika tatou kia akakite i te reira na te akakoreanga i te au angaanga kino ra e na te aaere anga i te marama ra. (Ioane 3:16-21) Kua ako mai aia ia tatou e na mua ra kotou i te kimi i te Patireia o te Atua, e te tuatua tika nana ra, ma te tukuanga i teia ki mua i te manako anga no te au apinga kopapa ra. (Mataio 6:31-33) Kua akaue mai aia kia aroa tatou tetai i tetai mei iaia i aroa ia tatou nei. (Ioane 13:34; 1 Petero 1:22) E kua akaue mai aia ia tatou ei au kite no ta te Atua akakoro anga, mei iaia rai. (Mataio 24:14; 28:19, 20; Apokalupo 3:14) Noatu rai e kare ratou i akara mata ia Iesu, ko etai rima mirioni Au Kite o Iehova i teia tuatau nei te akakeuia ra e te aroa tikai nona kia akono i taua au akauenga ra. Kare to ratou kore anga e akara mata tikai ia Iesu e akaparuparu mai i to ratou manako anga kia akarongo iaia. Te maaraara ra ia ratou ta te Atu i tuatua ki te apotetoro ko Toma e: “No te mea te akara mai nei koe iaku nei, e Toma, i akarongo ei koe: e ao to te aronga kare i akara iaku, ka akarongo mai ei.”—Ioane 20:29.
21. Akapeea tatou e puapingaʼi no te akaputuanga ki te Akamaara Anga i to Karaiti matenga, te ka raveia i te Tapati, ia Mati 23, i teia mataiti?
21 Te manakonakoia ra e ko koe tetai te ka o mai ki roto i taua aronga te ka akaputu maira ki te au Are Uipaanga Patireia o te Au Kite o Iehova i muri ake i te opunga ra i te Tapati, ia Mati 23, 1997, kia akamaaraara i te akakite anga maata roa i to te Atua aroa ki te au tangata nei e kia akamaara oki i te matenga o tana Tamaiti tiratiratu ra, koia Iesu Karaiti. Ko te ka tuatuaia e te ka raveia i taua atianga ra ka tau kia akaoonu atu i te inangaro no Iehova e tana Tamaiti oki e na te reira e akamaata i te anoano kia akono i ta te Atua au akauenga ra.—1 Ioane 5:3.
Akapeea Koe me Pau?
◻ I akapeea te aronga tei tataia atura te puka mua a Petero kia ratou i kite ei e kia inangaro ia Iesu?
◻ Eaa etai o te au apinga ta te au Kerititiano mua i akarongorongo ra tei akamareka ia koe?
◻ Eaa te apinga no te vaerua ta Iesu i akakite maira te akaoonu ra i toou inangaro nona?
◻ Eaa ra to Iesu irinaki anga taakaaka i te Atua i puapinga maataʼi kia tatou nei?
◻ Akapeea tatou me akakite i to tatou inangaro no Iesu Karaiti ra?
[Au Tutu i te kapi 16, 17]
Te manako ngakau mareka ra tatou kia Iesu no te vaerua tana e akaari maira