Kia Patuia e te Aroa

“E [aroa] atu koe i to Atua ia Iehova ma to ngakau katoa, e ma to vaerua katoa, e ma to manako katoa.”​—MATAIO 22:37, akaaite ia NW.

1. (a) Eaa etai apinga te tatanuia ra e te Kerititiano? (e) Ko teea te tu Kerititiano puapinga maata, e no teaa ra?

E MANGANUI ta te Kerititiano au apinga ka tatanu kia riro ei ei orometua meitaki tikai. Te akakite maira te puka Maseli i te puapinga o te kite, te maramaanga, e te pakari. (Maseli 2:​1-10) Kua uriuri manako te apotetoro ko Paulo i te umuumu anga o te akarongo ketaketa e te manakonako anga maroiroi. (Roma 1:​16, 17; Kolosa 1:5; Ebera 10:39) Te akakoromaki anga e te akatere-uaorai e mea puapinga maata katoa. (Angaanga 24:25; Ebera 10:36) Inara, te vaira tetai apinga me te ngere ra ka apai ke atu mei etai au apinga ke katoa ra e ka rauka kia akariro ia ratou kia puapinga kore. Taua apinga ra ko te aroa.​—1 Korinetia 13:​1-3, 13.

2. Akapeea ta Iesu akakite anga i te puapinga maata o te aroa, e eaa nga uianga ta teianei ka akatu mai?

² Kua akakite mai a Iesu i te puapinga maata o te aroa i tana tuatua anga: “Ko te mea teia e kite ei te tangata katoa e e pipi kotou naku, kia aroa kotou ia kotou uaorai.” (Ioane 13:35) I te mea ko te aroa te akairo akatakaanga o tetai Kerititiano mou, ka tau tatou kia ui i te au uianga, Eaa te aroa? Eaa te reira i umuumu maataiai e kua tuatua a Iesu e ko te reira, i runga ake i etai apinga katoa, te akataka maira i tana au pipi? Akapeea tatou me tatanu i te aroa? Koai te tumu anga no to tatou aroa? E uriuri manako tatou i teia au uianga.

Eaa te Aroa?

3. Akapeea te akataka anga i te aroa, e eaa te reira i kapiti ei i te manako e te ngakau?

³ Tetai akataka anga no te aroa ko ‘tetai manakoanga ngakau pumaana te pirianga me kare inangaro oonu, tetai mareka anga maanaana me kare rekareka anga no tetai atu.’ Ko tetai tu ia te ka akakeu i te au tangata kia rave angaanga ei meitaki no etai ke atura, i etai tuatau na roto i te tuku atinga maata. Te aroa, tei akatakaia maira i roto i te Pipiria, te kapiti ra i te manako e te ngakau. Te manako, me kare te kite, te akono ra i tetai tuanga no te mea ko tetai te aroa ra ka rave i teia ma tona nga mata e tuera ra, i te kiteanga e koia e tetai au tangata tana e aroa ra, e au tu paruparu katoa to ratou pera katoa oki te au tu akaieie. Te o atura te aronga kite no te mea te vaira te aronga ta tetai Kerititiano ka aroa​—i etai taime, penei kare i tau ki tona manako​—no te mea kua kite aia mei tana tatauanga i te Pipiria e te anoano ra te Atua iaia kia pera. (Mataio 5:44; 1 Korinetia 16:14) Inara, ko te tumu anga o te aroa no te ngakau mai. Te aroa tika tikai mei tei akakiteia i te Pipiria kare i te tu kite ua. Te kapiti ra te reira i te ngakau tae oonu e te oronga anga manako ngakau ki katoa.​—1 Petero 1:22.

4. I teea tu i riro ei te aroa ei tatua ririnui?

⁴ Te au tangata ngakau noinoi ra e takitai ua tei rauka ra kia akono i tetai pirianga aroa no te mea ko tetai tangata tei aroa ra kua papa kia tuku i te au inangaro o tetai atu ki mua ake i tona uaorai. (Philipi 2:​2-4) Ta Iesu au tuatua “e mea meitaki i te oronga atu i te rave mai” e tika rava ia me ko taua orongaanga e akono i te aroa. (Angaanga 20:35) Ko te aroa tetai tatua ririnui. (Kolosa 3:14) E putuputu te reira i te kapiti i te oaanga, inara te au tatua o te aroa e maroiroi atu i to te oaanga. Te akatakaia ra te pirianga akainangaro i rotopu i tetai tane e tana vaine e e inangaro; inara, ko te aroa ta te Pipiria e akamaroiroi maira ia tatou kia tatanu e tere atu te tinamou anga i to te akaraanga akaieie te pae kopapa. Me inangaro tikai etai nga tokorua ia raua takitai, ka vai kapiti rai raua noatu me kore e rauka te pirianga kopapa no te au tu apikepike ruaine me kare kua ngoru tetai ia raua.

Aroa​—E Tu Anoano Maataia

5. Eaa te aroa i riro ei ei tu umuumuia no te Kerititiano?

⁵ Eaa ra te aroa i riro ei ei tu tau no tetai Kerititiano? Te mea mua, no ta Iesu akaue anga i tana au pipi kia aroa ia ratou uaorai. Kua na ko aia: “Ko kotou toku oa, kia akono kotou i te au tuatua katoa taku i akaue atu ia kotou na. Teia taku akaue kia kotou, kia aroa kotou ia kotou uaorai.” (Ioane 15:​14, 17) Te rua, no te mea ko Iehova te tumu anga o te aroa, e ei aronga akamori iaia ka tau tatou kia aru iaia. (Ephesia 5:1; 1 Ioane 4:16) Te tuatua ra te Pipiria e na te apii anga kia kite ia Iehova raua ko Iesu ka rauka te ora mutu kore. Akapeea ka raukai ia tatou kia tuatua e te kite ra tatou i te Atua me ka kore tatou e tauta kia aite atu kiaia ra? Kua akamanako maira te apotetoro ko Ioane: “Ko tei kore e aroa ra, kare ïa i kite i te Atua; ko te Atua oki te aroa.”​—1 Ioane 4:8.

6. Akapeea ka raukai i te aroa te akatau i te au tuanga tuke tuke o to tatou oraanga?

⁶ E puapinga maata te aroa no te toru o te tumu: Te tauturu ra ia tatou kia akatau i etai au tuanga tuke tuke o to tatou au oraanga e ka kapiti atu i te akakeu anga meitaki ki ta tatou ka rave. Ei akatauanga, e mea puapinga kia apii tamou marie i te Tuatua a te Atua. No tetai Kerititiano, te aite ra taua kite ra ki te kai. Ka tauturu te reira iaia kia tupu kia pakari e kia akono rotai ma te anoano o te Atua ra. (Salamo 119:​105; Mataio 4:4; 2 Timoteo 3:​15, 16) Inara, kua akamatakite a Paulo: “E akaparau anga tei te kite, kareka te aroa, e tamaata ïa i te meitaki.” (1 Korinetia 8:1) Kare, kare e tarevake te kite tika. Te manamanata tei ia tatou nei​—e au manako anga ki i te ara to tatou. (Genese 8:21) Me te ngaro ke ra te mana akatau anga no te aroa, ka rauka i te kite te akariro i tetai tangata kia akono i te akaparau anga, i te manakoanga iaia uaorai e meitaki ake ia etai ke ra. Kare te reira e tupu me te akakeuia ra aia e te aroa. “Ko te aroa . . . e akamaata, kare oki e akatietie.” (1 Korinetia 13:4) Tetai Kerititiano tei akakeuia e te aroa kare e akaparau, noatu me ka rauka iaia tetai kite oonu. Na te aroa e tamou marie i tona tu akaaka e ka arai iaia kia kore e anoano i te akatupu i tetai ingoa nona uaorai.​—Salamo 138:6; Iakobo 4:6.

7, 8. Akapeea ta te aroa tauturu ia tatou kia akamanako i te au apinga puapinga maata ra?

⁷ Kua tata a Paulo ki to Philipi: “E te pure nei au, kia tupu marie rai to kotou [aroa] e kia maata atu rai i te kite, e te utoa o te ngakau; Kia timata oki kotou i te au mea e maata ua atu te meitaki.” (Philipi 1:​9, 10, akaaite ia NW) Ka tauturu te aroa Kerititiano ia tatou kia aru i teianei akamaroiroi anga kia timata i te au mea e maata ua atu te meitaki. Ei akatauanga, e akamanako i ta Paulo au tuatua kia Timoteo: “Kia inangaro tetai tangata i te taoonga episekopo ra, kua inangaro aia i te angaanga meitaki.” (1 Timoteo 3:1) I te tuatau o te mataiti tavini anga 2000, kua tupu te numero o te au putuputuanga i te ao katoa e 1,502, kua riro te numero ou e 91,487. No reira, e maata te umuumuanga kia maata atu te aronga pakari, e ko te aronga tei inangaro ra i taua taoonga ra ka tika oki kia tuatua akameitakiia ratou.

⁸ Inara, ko te aronga te inangaro ra i taua au taoonga akaaere ra ka tamou marie i tetai tu tau meitaki me ka manako tikai ratou i te akakoroanga no taua taoonga ra. Te rauka anga te mana taoonga me kare tetai ingoa rongonui kare ia e ko te apinga maata atu. Te aronga pakari te akamareka ra ia Iehova te akakeuia ra e te aroa nona e no to ratou au taeake. Kare ratou e te kimi ra i te rongonui me kare te mana. I muri ake i tana akoanga i te aronga pakari o te putuputuanga kia tamou marie i tetai tu manako meitaki, kua akaketaketa atura Petero i te umuumu anga i ‘te manako akaaka.’ Kua ako katoa aia i te katoatoa o te putuputuanga: “Ka akamoraro ia kotou uaorai i raro ake i te rima mana o te Atua.” (1 Petero 5:​1-6) Ko tetai ua atu te itae inangaro atura ka meitaki kia akamanako i te akatauanga a te aronga pakari e manganui ua atu takapini i teianei ao tei rave angaanga pakari ra, te taakaaka ra, e no reira te riro ra ei akameitakianga ki to ratou au putuputuanga.​—Ebera 13:7.

Tauturu te Akakoroanga Meitaki ia Tatou kia Akakoromaki

9. Eaa ra te au Kerititiano ka tamou marie ei i te au akameitaki anga taputouia e Iehova i to ratou manako?

⁹ Ka kite te puapinga o te akakeu anga na te aroa i roto i tetai atu tu. Ki te aronga te aruaru ra i te akono i te Atua no te aroa, te taputou maira te Pipiria i te au akameitakianga apinganui i teianei e te au akameitakianga umere i te tuatau ki mua. (1 Timoteo 4:8) Ko tetai Kerititiano tei akarongo maroiroi ra i teianei au taputou e tei irinaki ra e na Iehova e “tutaki mai i te aronga i kimi tikai iaia” ka tauturuia kia vai ngaueue kore i te akarongo ra. (Ebera 11:6) Te inangaro ra te maataanga o tatou no te tupu anga o ta te Atua au taputou e te taiku ra i te au manakoanga o te apotetoro ko Ioane ra: “Amene. Koia ia, ka aere mai, e te Atu, e Iesu e.” (Apokalupo 22:20) Ae, na te tamanako anga i te au akameitakianga te vai maira me e tiratiratu tatou ka akamaroiroi ia tatou kia akakoromaki, mei te tamou marieanga i tona manako “i te meitaki i tukuia mai ki mua i tona aroaro” kua tauturu ia Iesu kia akakoromaki.​—Ebera 12:​1, 2.

10, 11. Akapeea te akakeu anga a te aroa e tauturu ei ia tatou kia akakoromaki?

¹⁰ Inara, ka peea, me ko to tatou anoano kia noo ki roto i te ao ou ta tatou akakeu anga maata ia no te tavinianga ia Iehova? I reira ka ngoie ua tatou te riro kia akakoromaki kore me kare kia merengo kore me ngata mai te au apinga me kore e tupu vave mai te au apinga me kore ta tatou e manakonako atura. Ka riro tatou ki roto i te tu kino no te topa aea ua. (Ebera 2:1; 3:12) Kua tuatua a Paulo no tetai oa nona i mua ana koia a Dema, tei akaruke maira iaia. No teaa ra? No te mea “kua [aroa] maata ki teianei ao.” (2 Timoteo 4:10, akaaite ia NW) Tetai ua atu tei tavini ra no te au tumu noinoi tikai tei roto i te tu kino no te rave akapera anga. Ka rauka ua kia akavareia ratou ma te au tuatau viviki ua tei orongaia mai i teianei ao e ka riro kia anoano kore i te rave au atinga i teianei i te manakonako anga no te au akameitakianga te aere maira.

¹¹ Koi tau ei e te tika ra te inangaro kia rauka mai te au akameitakianga a te tuatau ki mua e te manakonako ra e kia matara mai mei te au timataanga, te akamaroiroi ra te aroa i to tatou arikianga no te mea tau ei apinga maata i to tatou oraanga. Ko te anoano o Iehova, kare mei to tatou uaorai, te mea puapinga maata ia. (Luka 22:​41, 42) Ae, te patu ra te aroa ia tatou. Te akariro ra te reira kia mareka tatou i te tatarianga akakoromaki i to tatou Atua, i te merengo anga ma te au akameitakianga tana ka oronga mai e te irinaki anga oki e i tana tuatau tau ka rauka ia tatou te au apinga ravarai tana i taputou mai​—e e tere atu oki. (Salamo 145:16; 2 Korinetia 12:​8, 9) I teia tuatau ra, ka tauturu te aroa ia tatou kia tavini noinoi kore ua no “te aroa . . . kare e kimi i te meitaki nona uaorai.”​—1 Korinetia 13:​4, 5.

Koai ta te Au Kerititiano ka Tau kia Aroa?

12. Kia tau ki ta Iesu, koai ma ta tatou ka tau kia aroa atu?

¹² Kua oronga a Iesu i tetai akauenga matauia e koai ta tatou ka tau kia aroa atu i tana taiku anga e rua nga tataanga no te Ture a Mose ra. Kua tuatua aia: “E [aroa] atu koe i to Atua ia Iehova ma to ngakau katoa, e ma to vaerua katoa, e ma to manako katoa” e, “E aroa atu koe i toou tangata tupu mei te aroa ia koe uaorai.”​—Mataio 22:​37-39, akaaite ia NW.

13. Akapeea e raukai ia tatou te apii no te aroa atu ia Iehova, noatu rai e kare tatou e kite mata ana iaia?

¹³ Mei ta Iesu au tuatua maira, te taka meitaki ra ko te mea mua e te maata oki ka tau tatou kia aroa atu ia Iehova. Inara, kare tatou i anauia mai ma tetai aroa ki katoa no Iehova ra. Ko tetai apinga ia ka tau tatou kia tatanu. I to tatou rongoanga mua nona ra, kua akavaitata atu tatou kiaia no ta tatou i akarongo atura. E iti ua e iti ua, ta tatou i kite e i akapeea tana teateamamao anga i te enua no te au tangata nei. (Genese 2:​5-23) Kua apii tatou i akapeea tana akono anga i te au tangata, ma te kore e akarukeanga ia tatou i te o mua mai anga te ara ki te pamiri tangata nei, mari ra kua rave i te au takainga kia oko mai ia tatou nei. (Genese 3:​1-5, 15) Kua akono takinga meitaki atu aia ma te aronga tei tiratiratu ra, e i te openga kua oronga mai aia i tana Tamaiti anau tai no te akakore anga i ta tatou au ara. (Ioane 3:​16, 36) Na teianei tupuanga kite i akariro kia tupu to tatou ariki anga no Iehova ra. (Isaia 25:1) Kua karanga te Ariki ko Davida e kua aroa aia ia Iehova no Tona aroa anga mai. (Salamo 116:​1-9) I teia tuatau, te utuutu maira Iehova ia tatou, te arataki ra ia tatou, te akamaroiroi maira ia tatou, e te akamataku kore maira ia tatou. Te maata atu ta tatou apiianga nona, te oonu atuanga ia to tatou aroa.​—Salamo 31:23; Zephania 3:17; Roma 8:28.

Akapeea Tatou me Akaari i to Tatou Aroa?

14. Na teea tu e raukai ia tatou te akaari i to tatou aroa no te Atua e tika tikai?

¹⁴ Inara, e manganui takapini i teianei ao te karanga ra e te aroa ra ratou i te Atua, tera ra ko ta ratou au angaanga te akapikikaa ra i ta ratou tuatua. Akapeea tatou ka kite ei e te inangaro tika ra tatou ia Iehova? Ka rauka ia tatou kia tuatua kiaia na roto i te pure e ka akakite atu ei kiaia akapeea to tatou manako ngakau. E ka rauka ia tatou kia rave na roto i tetai tu te ka akakite i to tatou aroa. Kua tuatua te apotetoro ko Ioane: “Ko tei akono ra i tana ra tuatua, kua meitaki tikai te [aroa] i te Atua i roto iaia: ko te mea i kite ei tatou e, tei roto tatou iaia ra.” (1 Ioane 2:5; 5:3, akaaite ia NW) I roto i etai atu apinga, te tuatua maira te Tuatua a te Atua kia tatou kia taokotai e kia noo i te au oraanga ma e te tau oki. Ka kopae ke tatou i te pikikaa, ka tuatua i te tuatua mou, e kia vai viivii kore to tatou manakoanga. (2 Korinetia 7:1; Ephesia 4:15; 1 Timoteo 1:5; Ebera 10:​23-25) Ka akaari tatou i te aroa na te orongaanga tauturu pae kopapa ki te aronga te ngere ra. (1 Ioane 3:​17, 18) E kare tatou e akakore i te tuatuaanga kia etai atu no Iehova. Te kapiti ra te reira i te tutuanga i te tuatua meitaki no te Patireia i te ao katoa nei. (Mataio 24:14; Roma 10:10) Na te akarongo anga i te Tuatua a te Atua i taua au mea ra te akakite maira e e tika tikai to tatou aroa ia Iehova.

15, 16. Akapeea te aroa anga ia Iehova te akakeu anga i te au oraanga e manganui i te mataiti kua topa akenei?

¹⁵ Na te inangaro ia Iehova i tauturu i te au tangata kia rave i te au ikianga meitaki. I te mataiti i topa akenei, kua akakeu taua aroa ra e 288,907 tangata tataki tai kia akatapu i to ratou oraanga kiaia e kia akatutu i taua ikianga ra na te papetito anga i te vai. (Mataio 28:​19, 20) E akakite anga maata ta to ratou akatapu anga. Kua akairo mai i tetai taui anga i to ratou oraanga. Ei akatauanga, ko Gazmend tetai o te aronga tu katau i te tarekareka kete poro i Albania. No etai mataiti, kua apii raua ko tana vaine i te Pipiria e noatu rai te au arairai anga i te openga kua tau raua ei nga papuritia o te Patireia. I te mataiti i topa akenei, kua papetitoia a Gazmend, koia tetai o te 366 i papetitoia i Albania i te mataiti tavini anga 2000. Kua neneiia tetai atikara nona e te nutipepa e kua tuatua e: “E akakoroanga to tona oraanga, e no te reira, te rekareka ra aia e tona ngutuare tangata i te au ra mataora katoa o to ratou oraanga. Nona ra, kare i te mea puapinga kia kite eaa te maata te ka rauka mai i tona oraanga, mari ra, eaa te maata te ka rauka iaia kia oronga ei tauturu atu i etai au tangata ke ra.”

¹⁶ Mei te reira katoa, tetai tuaine papetito ouia tei angaanga ra ma tetai kamupani inu i Guam kua orongaia kiaia tetai angaanga timataanga. I muri ake i te kakeanga i te arakakenga no te pupu no etai mataiti, kua orongaia kiaia te tika kia riro ei vaine peretiteni mua ei mono i roto i te tuatua enua o te kamupani ra. Inara, i teianei kua akatapu aia i tona oraanga kia Iehova. No reira i muri ake i te uriurianga manako ma tana tane, kua akakore atu taua tuaine ou ra i te angaanga orongaia maira e kua akapapa no tetai angaanga no tetai tuatau e raukai iaia te tere ki mua ei orometua tamou, e painia. No te aroa ia Iehova i akakeu iaia kia inangaro te tavini atu iaia ei painia kare kia aruaru i te inangaro moni o teianei ao. Te tika, i te ao katoa kua akakeu taua aroa ra e 805,205 kia rave angaanga i etai tuanga tuke tuke o te angaanga orometua painia i te tuatau o te mataiti tavini anga 2000. Mei teaa ra tetai akakite anga o te aroa e te akarongo a taua aronga painia ra i rave!

Akakeuia kia Aroa ia Iesu

17. Eaa te akatauanga meitaki o te aroa ta tatou e kite ana i roto ia Iesu?

¹⁷ Ko Iesu tetai akatauanga meitaki no tetai tei akakeuia e te aroa. I tona ora anga i mua ake i te riroanga ei tangata, kua aroa aia i tona Metua e kua aroa oki i te au tangata. Ei te akatutu anga no te pakari, kua tuatua aia: “Tei vaitata katoa uaorai au [ia Iehova] i reira mei te tamaiti angai ra: e te mataora ua ra au i te au rā katoa ra, i te rekareka tamou marie anga ki mua i tona aroaro; i te rekareka marie anga i te enua e nooia e te tangata nei; e tei te au tamariki a te tangata ra toku mataora anga.” (Maseli 8:​30, 31) Na te aroa o Iesu i akakeu iaia kia akaruke atu i tona nooanga i te rangi e kia anauia mai ei tamaiti varevare ua. Kua akono akakoromaki e te takinga meitaki aia ma te aronga maru e te taakaaka e kua tamamaeia i te au rima o to Iehova au enemi. I te openga ra, kua mate aia no te au tangata katoatoa ki runga i tetai rakau tamamae anga. (Ioane 3:35; 14:​30, 31; 15:​12, 13; Philipi 2:​5-11) Mei teaa ra tetai akatauanga meitaki no te akakeu anga tikai!

18. (a) Akapeea tatou me tatanu i te aroa ia Iesu? (e) Na roto i teea tu ta tatou akakite e te aroa ra tatou ia Iesu?

¹⁸ Me tatau te aronga ngakau tu tika ra i te au tataanga o to Iesu oraanga i roto i nga Evangeria e ka tamanako ei ki runga i te manganui o te au akameitakianga ta tona aerenga tiratiratu i apai mai no ratou, ka akatupu teia i te aroa oonu nona ki roto ia ratou. Ko tatou i teia tuatau nei te aite ra ki te aronga ta Petero i tuatua atura: “Ko ta kotou i [aroa] na, kore ua atu rai te kite [ia Iesu].” (1 Petero 1:8, akaaite ia NW) Te akaariia ra to tatou inangaro me akono tatou i te akarongo iaia e te aru oki i tona oraanga no te tuku atinga iaia uaorai. (1 Korinetia 11:1; 1 Tesalonia 1:6; 1 Petero 2:​21-25) Ia Aperira 19, 2000, e 14,872,086 te katoa anga tei akamaaraaraia no ta tatou au tumu no te aroa anga ia Iesu i to ratou aerenga ki te Akamaaraanga mataiti no tona matenga. Mei teaa ra tetai numero maata o te reira! E mei teaa ra te akamaroiroianga kia kite i te manganui o te aronga tei manako ra i te ora na roto i to Iesu atinga! E tika tikai, te patuia ra tatou ki runga i te aroa o Iehova raua ko Iesu no tatou e no to tatou aroa ia raua.

19. Eaa nga uianga no te aroa te ka uriuriia i roto i te atikara te aru mai nei?

¹⁹ Kua tuatua Iesu e ka tau tatou kia aroa atu ia Iehova ma to tatou ngakau katoa, te vaerua katoa, te manako katoa, e te ririnui katoa. Inara kua tuatua katoa aia e ka tau tatou kia aroa atu i to tatou tangata tupu, mei te aroa ia tatou uaorai. (Mareko 12:​29-31) Koai ma te kapitiia ra ki te reira? E akapeea te aroa i te tangata tupu i te tauturu anga ia tatou kia tamou marie i tetai tu tau meitaki e tetai akakeu anga tika oki? Ka uriuri manakoia teia nga uianga i roto i te atikara te aru mai nei.

Maara Ainei ia Koe?

• Eaa te aroa i riro ei e e tu puapinga maata?

• Akapeea tatou e apii ei i te aroa ia Iehova?

• Akapeea te akapapu anga a to tatou tu akono e te aroa ra tatou ia Iehova?

• Akapeea tatou i te akakite anga i to tatou aroa ia Iesu?

[Au Tutu i te kapi 10, 11]

Tauturu te aroa ia tatou kia tapapa marie i te akamatara anga

[Tutu i te kapi 12]

Akakeu to Iesu atinga maata ia tatou kia aroa iaia