‘Kia Tapu Katoa Kotou i ta Kotou Tu Akono Ravarai’

“Mei iaia i kapiki mai ia kotou e tapu ra, kia tapu katoa kotou i ta kotou [“tu akono,” NW] ravarai; Kua oti oki i te tataia e, ‘Kia tapu kotou; te tapu nei oki au.’”​—1 PETERO 1:15, 16.

1. Eaa ra a Petero i akamaroiroi ei i te au Kerititiano kia tapu ratou?

EAA ra i oronga mai ei te apotetoro ko Petero i te akoanga i runga akenei? No te mea kua kite aia i tei anoanoia no te au Kerititiano tataki tai kia paruru i to ratou manako e te au angaanga kia tau marie ratou ma te tu tapu o Iehova. No reira, kua akamata mai aia i mua ake i te au tuatua i runga akenei na te tuatuaanga: “Ka tatua na i te taukupu o to kotou ngakau, kia akono meitaki, . . . Mei te tamariki akarongo ra, auraka e akaarite ia kotou uaorai i te au inangaro taito i to kotou kamakura anga ra.”​—1 Petero 1:13, 14.

2. Eaa ra i tapu kore ei to tatou au inangaro i mua ake i to tatou kite anga i te tuatua mou ra?

² E tapu kore anake to tatou au inangaro taito ra. No teaa ra? No te mea e manganui o tatou tei aru i te tu angaanga o teianei ao i mua ake i to tatou ariki anga i te tuatua mou Kerititiano. Kua kite a Petero i teia i tana tata anga taka meitaki: “To tatou oki manga tuatau i topa ake i to tatou ora anga nei, oti ra ua ïa i te rave anga i to te etene inangaro, ka rave ei oki i te peu kanga ra, te inangaro tika kore, te inu nui i te wina ra, te kapiti anga kanga ra, te akakonā kava ra, e te au ravenga viivii a te idolo ra.” Inara, kare a Petero i taiku i te au angaanga tapu kore te raveia nei i to tatou ao i teia tuatau, i te mea te kite koreia ra i reira.​—1 Petero 4:3, 4.

3, 4. (a) Akapeea e raukaʼi ia tatou te patoi atu i te au inangaro tarevake ra? (e) Ka anoanoia ainei te au Kerititiano kia kore e manako ngakau? E akataka mai.

³ Kua kite ainei koe e ko teia au inangaro ko tei akanavenave i te kopapa, i te au tu manako, e te au manako ngakau oki? Me tuku tatou i te reira kia tutara ki rungao ia tatou, ei reira ka ngoie ua to tatou manako e ta tatou angaanga i te riro ei tapu kore. Te akatutu mai ra teia i te tau kia tuku na te mana manakoanga tau e akatere i ta tatou au angaanga. Kua akakite maira Paulo i te reira na teia mataara: “E teianei, e aku au taeake, te ako atu nei au ia kotou o te aroa o te Atua, kia tuku atu kotou i to kotou au kopapa ei atinga ora, e te tapu, e tau oki i te Atua, ko te akamori e tau ïa ia kotou.”​—Roma 12:1, 2.

⁴ Kia oronga ki te Atua i tetai atinga tapu ra, ka tika tatou kia tuku i te mana manakoanga tau ei akatere, kare na te au manako ngakau ra. Mei teaa te manganui kua topa atu ki roto i te tu akono tau kore no to ratou tuku anga na to ratou manako ngakau e akatere i to ratou tu akono ra! Kare te aite anga e kia akakore i to tatou au manako ngakau; penei, ka akapeea e raukaʼi ia tatou i te akakite rekareka i te angaanga a Iehova ra? Inara, me te anoano ra tatou kia akatupu i te au ua o te vaerua ra eiaa i te au angaanga a te kopapa nei, ka tau tikai tatou kia akariro i to tatou manako kia tau ki to Karaiti ra manakoanga.​—Galatia 5:22, 23; Philipi 2:5.

Oraanga Tapu, Okoanga Tapu

5. Eaa ra a Petero i manako maataʼi i te umuumu anga no te tu tapu ra?

⁵ Eaa ra a Petero i manako maataʼi i te umuumu anga no te tu tapu o te Kerititiano ra? No te mea kua kite meitaki aia i te oko tapu tei tutakiia ra ei oko mai i te au tangata akarongo ra. Kua tata aia: “Kua kite oki kotou e, kare kotou i okoia i te mea kino ua ra, mei te ario, e te auro, i ta kotou tuatua marikonga kore i tukuia mai e to kotou ai metua ra; I te toto apinga maata ra o te Mesia ra, mei to te punua mamoe kino kore e te maki kore.” (1 Petero 1:18, 19) Ae, kua tono mai te Tumu o te tapu, koia te Atua ko Iehova ra, i tana Tamaiti anau tai, “Tei Tapu ra,” ki te enua nei kia tutaki i te oko te ka akatika i te au tangata kia rauka tetai pirianga meitaki ma te Atua ra.​—Ioane 3:16; 6:69, NW; Exodo 28:36; Mataio 20:28.

6. (a) Eaa ra i kore ei e ngoie ua no tatou kia aruaru i te tu akono tapu? (e) Na teaa e tauturu ia tatou kia tamou marie i to tatou tu akono tapu?

⁶ Inara, ka tau tatou kia kite e kare i te mea ngoie ua kia arataki i tetai oraanga tapu i te tuatau te noo nei ki roto i te ao viivii o Satani. Te akanoo maira aia i te au ereere no te au Kerititiano mou, tei tauta ra kia ora ratou i roto i tana akatereanga o te au mea nei. (Ephesia 6:12; 1 Timoteo 6:9, 10) Te au taomi anga o te angaanga, te patoi anga ngutuare tangata, te aviri anga i te apii, e te taomi anga a te au taeake o toou mataiti te akariro ra kia umuumuia te tu maroiroi i te pae vaerua kia raukaʼi i tetai i te tamou marie i te tu tapu. Te akaketaketa maira te reira i te tuanga puapinga maata no ta tatou uaorai apii e ta tatou aere anga putuputu ki te au uipaanga Kerititiano. Kua ako atu a Paulo ia Timoteo: “E tāpu meitaki i te akonoanga tuatua tikai taau i kite iaku nei ra, ma te akarongo e te anoano i te Mesia ra ia Iesu.” (2 Timoteo 1:13) Te akarongo atura tatou i taua au tuatua tikai i to tatou Are Uipaanga Patireia e te tatau ra oki i ta tatou uaorai apii i te Pipiria. Ka rauka ia ratou i te tauturu mai ia tatou kia tapu to tatou tu akono i te au ra tataki tai i te au atianga tuke e manganui.

Tu Akono Tapu i te Ngutuare Tangata

7. Eaa te tupu anga tau ki to tatou oraanga ngutuare tangata no te tu tapu ra?

⁷ I ta Petero taiku anga ia Levitiku 11:44, kua tuatua aia i te tuatua Ereni haʹgi·os, tona aite anga e “akataka keia mei te ara e no reira kua akatupuia ki te Atua ra, e tapu.” (An Expository Dictionary of New Testament Words, na W. E. Vine) Eaa te akatupu anga tau na teia ki to tatou oraanga ngutuare tangata Kerititiano? Ka tau tikai te aite anga o te reira e ka tau to tatou oraanga ngutuare tangata kia akatumuia ki runga i te aroa, no te mea “ko te Atua oki te aroa.” (1 Ioane 4:8) Ko te aroa tukuanga atinga iaia uaorai ko te inu te reira te ka akamaru i te au pirianga i rotopu i nga tokorua e i rotopu i te au metua e te au tamariki.​—1 Korinetia 13:4-8; Ephesia 5:28, 29, 33; 6:4; Kolosa 3:18, 21.

8, 9. (a) Eaa te turanga te tupu ra i etai tuatau ki roto i te ngutuare Kerititiano? (e) Eaa te ako anga pakari ta te Pipiria e oronga maira no teia tumu?

⁸ Penei ka manako tatou e ka tupu ua mai te akakite anga i taua tu aroa ra i roto i tetai ngutuare tangata Kerititiano. Inara, ka akatikaia e kare te aroa e vai tamou ana kia tae ki te tu tei tau ra ki roto i etai au ngutuare Kerititiano. Penei ka akara anga e te pera ra i te Are Uipaanga Patireia, inara mei teaa te ngoie ua te meangiti anga to tatou tu tapu i roto i te akanoonoo anga ngutuare. I reira penei ka ngaropoina viviki ua ia tatou e ko te vaine te vaira aia ei tuaine Kerititiano no tatou me kare ko te tane te vaira ko taua tungane rai (penei ko tetai orometua tavini me kare ko tetai o te aronga pakari) tei akara anga akangateiteiia ra i te Are Uipaanga Patireia ra. E ka tupu te manamanata, e te au taumaro anga ra. E penei ka pipini mai te turanga rua ki roto i to tatou oraanga. Kare i reira i te pirianga tane e te vaine mei te Karaiti rai mari ra ko tetai tangata ua e tetai vaine te tauetono ra. Kua ngaropoina ia raua e ko te reva tapu te mea tau ki roto i te ngutuare. Penei kua akamata raua i te tuatua mei te au tangata o teianei ao ra. Mei teaa ra te ngoie ua te aereanga mai tetai tuatua kino, e te kokoi mei te vaa maira!​—Maseli 12:18; akaaite ia Angaanga 15:37-39.

⁹ Inara, te ako maira Paulo: “Auraka ei tuatua viivii [Ereni, loʹgos sa·prosʹ, “tuatua akaviiviianga,” no reira e tapu kore] e mama mai no roto i to kotou vaa, ei tuatua meitaki ra e tupu ei te meitaki tika ra, e meitaki ei te aronga e akarongo ra.” Te taiku ra te reira i te aronga akarongo katoatoa maira i roto i te ngutuare, e kapiti katoa oki te tamariki ra.​—Ephesia 4:29; Iakobo 3:8-10.

10. Akapeea te akapiri anga i te ako no te tu tapu ki te tamariki ra?

¹⁰ I teianei ko teia kaveinga no runga i te tu tapu te aiteite ra te pirianga ki te tamariki katoa i roto i tetai ngutuare tangata Kerititiano. Mei teaa ra te ngoie ua no ratou kia oki mai ki te kainga no te apii e ka akamata i te aruanga i te tuatua meameaau e te akangateitei kore a to ratou au oa no teianei ao ra! E te tamariki, auraka e aru atu i te au tu manako akaariia maira e te au tamaroa tuke roa tei tuatua akakino atura i te peroveta a Iehova e e vaa viivii ra to ratou, tei aiteia ra te tuatua akakino anga Atua i teia tuatau nei. (2 Ariki 2:23, 24) Kare e tau kia taviiviiia ta kotou tuatua na te reo tuatua tuke no te arataa no te au tangata tei kope roa ra me kare te manako kore ra kia tuatua i te au tuatua tau ra. Ei au Kerititiano, ka tau ta tatou tuatua kia tapu, kia marekaia, kia akamatutu, kia takinga meitaki, e “kia rapakauia i te tai.” Ka tau te reira kia akataka ia tatou ei tuke mei etai atu au tangata ra.​—Kolosa 3:8-10; 4:6.

Tu Tapu e to Tatou Au Mema Ngutuare Akarongo Kore

11. Eaa ra i kore ei te aite anga o to tatou tu tapu i te mea e tuatua tika atu tatou uaorai?

¹¹ Ia tatou e tauta pakari ra kia akono i te tu tapu, kare e tau kia manako tatou e e meitaki atu e e tuatua tika atu tatou uaorai ia etai ke ra, e maata oki me te akono ra i te au mema akarongo kore o te ngutuare tangata ra. Ka tau na to tatou tu akono takinga meitaki e tauturu ia ratou kia kite e te tuke rai tatou na roto i tetai tu puapinga, e te kite ra tatou e akapeea te akaari i te aroa e te inangaro, mei ta te tangata Samaria meitaki o ta Iesu akatutu anga ra.​—Luka 10:30-37.

12. Akapeea e raukaʼi i te au tokorua Kerititiano kia akariro kia inangaroia te tuatua mou e to ratou nga tokorua?

¹² Kua akaketaketa katoa maira a Petero i te puapinga maata o te tu manako tika ki te au mema ngutuare akarongo kore ra i tana tata anga ki te au vaine Kerititiano: “Ko kotou oki, e te vaine tini e, e kauraro marie i ta kotou au tane ra; kare tetai pae e akarongo i te tuatua ra, kia rauka mai ratou i te akono meitaki o ta ratou au vaine, auraka atu rai te tuatua; I te akara anga mai ratou i to kotou aerenga viivii kore i kapiti katoaia i te mataku.” Ka rauka i tetai vaine Kerititiano (me kare tane Kerititiano) te akariro kia akaraanga meitaki atu te tuatua mou ki tona tokorua akarongo kore ra me e ma tona tu akono, e akamanako meitaki, e te akangateitei oki. Ko te aite anga o teia ka tau kia rauka ua te akatikatika anga i te papaanga teokaratiki kia kore e manako koreia te tokorua akarongo kore ra.a​—1 Petero 3:1, 2.

13. Akapeea e raukaʼi i te aronga pakari e te au tavini orometua i etai tuatau i te tauturu i te au tane akarongo kore ra kia ariki i te tuatua mou ra?

¹³ Ka rauka i te aronga pakari e te au tavini orometua i etai tuatau i te tauturu na te akamatau anga i te tane akarongo kore ra i te tu ora anga ua. Na teia mataara penei ka kite aia e au tangata meitaki ua te Au Kite, ma te au manako anga atea, kapiti katoa te au tumu i te pae atu i te Pipiria ra. I tetai tuatau ra, kua manako atura tetai o te aronga pakari i te angaanga tautai a tetai tane ra. Kua rava te reira ei akamata i tetai oa anga. I te openga kua riro mai taua tane ra ei taeake papetitoia. I tetai tuatau ke ra, kua manako marekaia tetai tane akarongo kore ra i te au manu kaneri ra. Kare te aronga pakari ra i puapinga kore ua. Kua apii tetai o ratou ra i taua tumu ra no reira i tetai atu tuatau i aravei ei aia i taua tangata ra, kua rauka iaia i te akamata tetai tuatua anga no runga i te tumu rekaia e taua tane ra! No reira ko te riro anga kia tapu, kare tona aite anga e kia ketaketa me kare kia o iti ua te manako.​—1 Korinetia 9:20-23.

Akapeea Tatou e Tapu ei ki Roto i te Putuputuanga?

14. (a) Eaa tetai ravenga a Satani no te akakino i te putuputuanga? (e) Akapeea e raukaʼi ia tatou te kopae atu i te ereere a Satani?

¹⁴ Ko tetai akakino a Satani te Tiaporo ra, no te mea te ingoa Ereni no te Tiaporo, di·aʹbo·los, tona aite anga “e akaapa” me kare “e akakino.” Ko te akakino tetai o taua ravenga taka ke ra, e te tauta ra aia kia taangaanga i te reira ki roto i te putuputuanga. Ko tana ravenga reka rava atu ko te apai tuatua aere. Te tuku ra ainei tatou ia tatou uaorai ei tetai o tana aronga i akavare ki roto i teia tu akono tapu kore? Akapeea te reira e tupu ei? Na te tuatua aere anga i te reira, i te tuatua akaouanga i te reira, me kare na te akarongoanga ki te reira. Te tuatua ra te materi pakari e: “E akatupu rai te tangata māro i te tauetono: e na te koumuumu tuatua ra, e akataka ke i te aronga taunga tumanava.” (Maseli 16:28) Eaa ra te vairakau no te akakore i te apai tuatua aere e te urutoe? Ka tau tatou kia akapapu e e tuatua akamatutuanga ta tatou e te akatumuia ra ki runga i te aroa. Me ka akara tatou i te au tu meitaki e kare i te au tu manakoia ra te kino o to tatou au taeake, ka riro ta tatou tuatua anga ei mea mareka anga e ei apinga vaerua. Kia maara e e ngoie ua te akaapa anga. E ko te tangata te ka apai tuatua mai kia koe no etai ke ra penei ka apai tuatua katoa kia etai ke ra noou!​—1 Timoteo 5:13; Tito 2:3.

15. Eaa te au tu tau ki to Karaiti te ka tauturu kia tamou marie kia tapu te katoatoa i te putuputuanga ra?

¹⁵ E raukaʼi kia tamou marie i te tu tapu o te putuputuanga, ka tau tatou ravarai kia mou i te manako o Karaiti, e kua kite tatou e ko tona tu maata ko te aroa ia. No reira, kua ako a Paulo i to Kolosa ra kia aroa mei ia Karaiti rai: “E tenana, ka akangakau aroa ua e te takinga-meitaki, te akaaka, te maru, te akakoromaki maata, mei te aronga tapu e te akaperepereia, e te ikiia e te Atua ra . . . , e akakore tetai i ta tetai ara . . . E ei runga ravao i taua au mea katoa nei e kakau na i te aroa, ko taua tatua apa kore ua ra ïa.” I reira kua tuatua katoa aia: “E te au o te [“Karaiti,” NW] ïa i roto i to kotou ngakau.” E mea tika ma teia vaerua akakoreanga ara, ka rauka ia tatou i te tamou marie i te taokotai anga e te tu tapu o te putuputuanga ra.​—Kolosa 3:12-15.

Te Kitea ra Ainei to Tatou Tu Tapu i te Tangata i te Pae Mai ia Tatou?

16. Eaa ra i tau ei to tatou akamori tapu ei akamori anga mataora?

¹⁶ Akapeea te aronga i te pae mai ia tatou ra? Eaa to ratou manako ia tatou? Te akaari ra ainei tatou i te rekareka o te tuatua, me kare te akariro ra ainei tatou kia akara anga teiaa te reira? Me e tapu tatou mei ia Iehova e tapu ra, ei reira ka tau kia kiteia te reira i ta tatou tuatua e to tatou tu akono oki. Ka tau kia taka meitaki e ko ta tatou akamori tapu e akamori anga mataora ia. Eaa ra i peraʼi? No te mea ko to tatou Atua ko Iehova e Atua mataora ia, te anoano katoa ra i te aronga akamori iaia kia rekareka. E no reira, kua rauka i te tata taramo kia tuatua no to Iehova ra au tangata i te tuatau taito ra: “E ao to te aronga, ko Iehova to ratou Atua.” Te akaari ra ainei tatou i taua tu mataora ra? Te akakite katoa ra ainei ta tatou tamariki i te tu mataora no ratou i piri mai ki roto i te au tangata o Iehova i te Are Uipaanga Patireia e i te au akaputuputu anga oki?​—Salamo 89:15, 16; 144:15e.

17. Eaa te ka rauka ia tatou i te rave na roto i tetai mataara meitaki kia akaari i te tu tapu tau?

¹⁷ Ka rauka katoa ia tatou i te akaari i to tatou tu tapu tau na to tatou vaerua taokotaianga e te takinga meitaki i te tangata tupu. I etai tuatau te tau ra no te aronga i te pae mai kia rave kapiti, penei i te tama anga i to ratou tuanga ngai ra me kare, mei i etai enua ra, kia tauturu i te rave kia meitaki mai te au arataa e te au aranui. I teia tu, ka rauka to tatou tu tapu kia kiteaia i ta tatou akono i ta tatou au ngai tanutanu, te au aua, me kare etai atu potonga enua. Me ka akaruke tatou i te au teita kia akaputu aere e takapini me kare kia mako kore e te viivii to tatou aua, penei ma etai au motoka takere kua kino ei akara anga na te katoatoa, ka rauka ainei ia tatou kia tuatua e te akono ngateitei ra tatou i te aronga i te pae mai ia tatou?​—Apokalupo 11:18.

Tu Tapu i te Angaanga e te Apii

18. (a) Eaa tetai turanga ngata no te au Kerititiano i teia tuatau? (e) Akapeea tatou e tuke ei i to teianei ao?

¹⁸ Kua tata atu te apotetoro ko Paulo ki te au Kerititiano i te oire tapu kore o Korinetia ra: “Te tata atu nei au i teianei episetole ia kotou na e, auraka kotou e kapiti atu ki te kanga; Auraka ra te kanga ravarai, e te noinoi apinga, e te āru, e te akamori idolo, o teianei ao ra; naringa oki te reira, e akaruke mai kotou i teianei ao e tikaʼi.” (1 Korinetia 5:9, 10) Ko teia tetai turanga ngata no te au Kerititiano, te kapitiia atura i te au ra tataki tai ma te aronga akono tau kore me kare au tangata ngere i te akono tau ra. Ko teia tetai timataanga maata i te tu tiratiratu, e maata oki i te au peu i te ngai te rave maataia ra te ainga tau kore, te tu viivii, e te akamaroiroiia te tiratiratu kore. I roto i teia turanga kare tatou e tau kia tuku i to tatou paruru anga ki raro kia akara anga “noa uaʼi” tatou ki te aronga takapini ia tatou. Kareka ra, ka tau to tatou takinga meitaki tuke no te tu akono Kerititiano ra kia akariro ia tatou kia kiteia mai e te au tangata, te kite ra i to ratou umuumuanga i te pae vaerua e te kimi ra i te apinga meitaki atu.​—Mataio 5:3; 1 Petero 3:16, 17.

19. (a) Eaa to kotou timataanga to te tamariki i te apii? (e) Eaa ta te au metua ka rave ei turu i ta ratou tamariki e to ratou tu akono tapu?

¹⁹ Mei te reira katoa, e manganui te au timataanga te aro maira i ta tatou tamariki i te apii ra. Te aere ra ainei kotou te au metua ki te ngai apii o ta kotou tamariki? Te kite ra ainei kotou eaa te tu o te reva te vaira ki reira? Te rauka ra ainei ia kotou tetai akakite anga ma te au puapii ra? Eaa ra i puapinga maataʼi teianei au uianga? No te mea i etai au ngai e manganui o teianei ao, kua riro te au ngai apii ei au tupu anga maata no te ta ua, te apinga akakona, e te ainga tau kore ra. Akapeea e raukaʼi i ta kotou tamariki i te tamou marie i to ratou tu tiratiratu e to ratou tu akono tapu me ka kore e orongaia kia ratou te turuanga aroa katoa a to ratou au metua? Kua tika roa ta Paulo ako anga i te au metua: “E te au metua ra, auraka e akariri atu i ta kotou tamariki, ko te taitaia aea ratou.” (Kolosa 3:21) Ko tetai tu e akariri atu ei i te tamariki na te kore e kite i to ratou manamanata e te au timataanga i te au ra tataki tai. E akamataia te teateamamao anga no te au timataanga i te apii ki roto i te reva vaerua o te ngutuare Kerititiano ra.​—Deuteronomi 6:6-9; Maseli 22:6.

20. Eaa ra te tu tapu i umuumuiaʼi no tatou katoatoa?

²⁰ Ei taopenga, eaa ra i anoanoiaʼi te tu tapu no tatou katoatoa? No te mea ka riro te reira ei tetai paruru anga i te au mataara mai o te ao o Satani e tona manakoanga. E akameitakianga ia i teianei e i te tuatau ki mua. Ka tauturu ia kia akapapu i te ora no tatou te ka riro ei ora anga tikai ki roto i te ao ou no te tuatua tika. Ka tauturu ia tatou kia tau, kia maoraora, ei au Kerititiano tuatua komunikeiti anga​—kare ei aronga maru kore. Ei akataka anga poto ua, ka akariro te reira ia tatou kia aite kia Karaiti ra.​—1 Timoteo 6:19.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

Maara Ainei ia Koe?

◻ Eaa ra a Petero i kite ei i tei anoanoia kia ako atu i te au Kerititiano no runga i te tu tapu?

◻ Eaa ra i koreʼi e ngoie ua kia taki atu ki tetai oraanga tapu ra?

◻ Eaa te ka rauka ia tatou katoatoa kia rave ei akameitaki atu i te tu tapu ki roto i te ngutuare tangata ra?

◻ E vai marie mai ei te tu tapu o te putuputuanga, eaa te tu akono tapu kore te ka tau tatou kia kopae ke?

◻ Akapeea e raukaʼi ia tatou kia vai marie te tu tapu i te angaanga e te apii oki?

[Au Tutu i te kapi 16, 17]

Ei Au Kite o Iehova, ka tau tatou kia rekareka i te tavinianga i te Atua e pera katoa oki i etai atu angaanga ke