E Akaperepere i te Oraanga Tikai
ME KO teia ua ainei te oraanga e vai nei? Na te akamaroiroianga ia tatou “e raukaʼi te mouranga ketaketa ki runga i te oraanga tikai,” te akakite maira te Puka Tapu e e maata atu te vaira. (1 Timoteo 6:17-19, NW) Me kare to tatou oraanga nei e ko te oraanga tikai, eaa i reira?
Te akaari maira te aerenga manako o te tuatua tapu i mua akenei e ko te “ora mutu kore” ta te au tangata mataku i te Atua ra ka tau kia mou ketaketa. (1 Timoteo 6:12) Ko te maata anga ra, e ora mutu kore teia i runga i te enua. E manakonako anga to Adamu, te tangata mua, i te noo e tuatau ua atu ki runga i te enua parataito. (Genese 1:26, 27) Ka mate aia me ka kai aia i “te rakau e kite ei i te meitaki e te kino.” (Genese 2:17) Inara no te akarongo kore o Adamu raua ko tana vaine, ko Eva, te kai anga i taua rakau ra, kua tuku te Atua i te utunga no te mate. ‘I te rā e kai ei raua i to reira,’ kua mate raua i roto i te nga mata o te Atua e kua akamata raua i te topa atu ki roto i te tu kopapa mate. Kare akaou te tu o to raua oraanga e ko ta raua i rekareka ana i mua.
Te Mataara ki “te Oraanga Tikai”
E raukaʼi “te oraanga tikai,” kua maani te Atua ko Iehova i tetai akapapanga kia akaora i te au tangata. E tauturu ia tatou kia marama i teia akapapaanga, ka tamanako ana tatou i tetai vakatori meangiti. Kua kino katoatoa te au matini i roto i reira e te akatupu ra i te manamanata ki te au tangata rave angaanga no te mea kua kopae te aronga angaanga mua i te mataiti i topa akenei i te puka ikuiku anga a te tangata rave angaanga e kua takino atura i te au matini katoatoa. Ka rave ua te au tangata rave angaanga i teia tuatau nei i ta ratou ka rauka i te rave. Te inangaro ra te ona o te vakatori i te maani akaou i te au matini e tauturu i tona aronga angaanga, e te akapae ra aia i te au moni tei anoanoia no taua akakoroanga.
Te ‘tangata rave angaanga matini’ mua ra, ko Adamu, kare i akaperepere meitaki ana i te oraanga tei orongaia kiaia. No reira, kua pati atu aia ki tana uanga te oraanga tiama kore, tei aiteite ra ki tetai matini kare e angaanga akaou ana. (Roma 5:12) Mei te aronga rave angaanga o muri mai i roto i te vakatori ra, ko tei kore e rauka i te rapakau i te reira turanga, kare i rauka i te uanga a Adamu i te itae i te oraanga tikai no ratou uaorai. (Salamo 49:7) Kia akatikatika i teia turanga akaraanga manakonako kore, kua tonokia mai e Iehova tana Tamaiti anau tai ki te enua nei ei oko akaou mai i te ora mutu kore no te au tangata. (Luka 1:35; 1 Petero 1:18, 19) Na te matenga i te mate atinga no te au tangata, kua oronga mai te Tamaiti anau tai a te Atua, ko Iesu Karaiti, i te au tutaki anga—te oraanga tei aiteite ra ki ta Adamu i ngaro ra. (Mataio 20:28; 1 Petero 2:22) Ma teia atinga puapinga maata, e tumuanga i teianei ta Iehova kia oronga i te oraanga tikai.
No te au tangata akarongo ra, to Iesu atinga oko e oraanga mutu kore te reira ki runga i te enua parataito. (Salamo 37:29) Ka akatueraia teia manakonako anga ki te katoatoa te ka ora atu i “te tamaki i taua rā maata o te Atua mana katoatoa ra,” tei taikuia ra ko Ara Makito. (Apokalupo 16:14-16) Ka takoreia te au kino katoatoa mei te enua nei. (Salamo 37:9-11) Ko taua aronga ra i roto i te manako o te Atua tei mate i mua ake i taua taime ra ka akatuia mai ki te Parataito akaouia i runga i te enua e ka rekareka i te manakonako anga no te oraanga tikai te vaira no te katoatoa tei akarongo i te Atua.—Ioane 5:28, 29.
Anoanoia kia Akaperepere i to Tatou Oraanga Nei
Kare te aiteanga o teia e ka akaari tikai tatou i te ngateitei kore no te tu tapu o to tatou oraanga nei. Ka akapou ainei te ona o te vakatori i te taime e te moni kia maani akaou i tetai matini na te tangata angaanga tei kare ra e akono i te reira? Mari ra, kare ainei e ka oronga te ona i te matini akaouia ra ki tetai tangata te rave ra aia i te meitaki kia akono i te mea taito ra?
E apinga aroa puapinga maata te oraanga mei ko mai ia Iehova. Ei tumu meitaki no taua apinga aroa, te inangaro ra aia ia tatou kia akaperepere i te reira. (Salamo 36:9; Iakobo 1:17) Te akakiteanga i te tu aroa o Iehova no te au tangata i te enua nei, kua karanga a Iesu e: “Kua ope oki te rauru o to kotou mimiti na i te tatauia.” (Luka 12:7) Kua akaue a Iehova i te au Iseraela kia kore e ta tangata, tei kapiti katoa ra kia kore e ta iaia uaorai. (Exodo 20:13) Te tauturu ra teia ia tatou kia kopae i te akaraanga no te iki i te tamate ia tatou uaorai.
Te kiteanga i to Iehova inangaro i te akono mai ia tatou, te taangaanga ra te au tangata mataku i te Atua i te au kaveinga Puka Tapu i te raveanga i teia tuatau nei. No tetai akara anga, no te mea te umuumuia ra te au Kerititiano tika tikai kia ‘tamā ratou ia ratou uaorai i te au viivii katoa o te kopapa e te vaerua, ma te akaope marie i te akonoanga tapu i te mataku anga i te Atua,’ te kopae ra ratou i te avaava e te au apinga akakona te akakino ra i te manako.—2 Korinetia 7:1.
Te kiteaia ra to te Atua inangaro i roto i te oraanga o te au tangata na roto i tana ako anga kia tamou marie i “te ngakau maru” e kia kopae i te tu akono tau kore. (Maseli 14:30, NW; Galatia 5:19-21) Na te aruanga i teia au turanga teitei, te paruruia ra tatou mei taua au mea ra mei te riri kino tikai e te au maki kikino no te ainga tau kore.
Kua kitea katoaia to Iehova tu aroa no te au oraanga o tona au tangata i tana akamaroiroi anga kia akakore i te kaikai maata e te inuinu maata. (Deuteronomi 21:18-21; Maseli 23:20, 21) Te akamatakiteia ra te au Kerititiano e kare te au tangata noinoi e te kona kava e noo i te Patireia o te Atua, tera oki, kare rava ratou e kite i te oraanga tikai. (1 Korinetia 6:9, 10; 1 Petero 4:3) Na te akamaroiroianga i te tu tau, te apii maira a Iehova ia tatou kia puapinga tatou uaorai.—Isaia 48:17.
Me aru tatou i te au turanga a te Atua, te akaari ra tatou e te akaperepere meitaki ra tatou i to tatou oraanga nei. Ae, ko te aiteanga maata roa atu ko te oraanga tikai. I te mea e ora mutu kore, te akapiri puapinga maata ua atura te au Kerititiano tika tikai ki te reira i to ratou oraanga i teia nei. Te akaatinga anga a Iesu Karaiti i tona oraanga, kua kauraro aia iaia uaorai ki te anoano o Iehova. E maata rava atu kiaia te akarongo ki tona Metua i tona oraanga i runga i te enua nei. Tei tupu mai mei to Iesu aerenga kua akatuia mai aia e kua rauka iaia te ora mate kore i te rangi. (Roma 6:9) Ko tona matenga e ora mutu kore katoa ia no te au tangata akarongo tei akono akarongo i tona atinga oko.—Ebera 5:8, 9; 12:2.
Te Ture Puapinga no Runga i te Toto
Ma te marama tikai, te akaata ra te au pipi a Iesu i tona manako. Te kimi ra ratou i te akamareka i te Atua i roto i te au mea katoatoa, mei ta Karaiti i rave katoa ra. Ko tetai tumu, te akataka ra teia e eaa ra ratou i patoi ei i te au pamu anga toto, ko ta etai au taote ia e kapiki ra te akaora i te oraanga. Ka akara tatou e akapeea tetai tangata i te akaari anga e te akaperepere meitaki ra aia i te oraanga tikai na te patoianga i te au pamu anga toto.
Mei ia Iesu Karaiti, te anoano ra te au Kerititiano tika tikai kia ora i roto i te nga mata o te Atua, e te umuumuia ra te akarongo katoa tikai Kiaia. Te akaue ra te Tuatua a te Atua i te au pipi a Karaiti e: “Auraka . . . e kai i te manga i apaiia na te au idolo ra, e te toto, e te mea kukumi uaia ra, auraka oki e akaturi.” (Angaanga 15:28, 29) Eaa ra teia ture no te toto i kapitiia mai ei i roto i te au akauenga te vaira ki runga i te au Kerititiano?
Te Ture tei orongaia ki te au Iseraela te umuumuia ra auraka e kai i te toto. (Levitiku 17:13, 14) Kare te au Kerititiano i raro ake i te Ture a Mose. Inara te kite ra ratou i te akauenga e auraka e kai i te toto e no mua ake i te Ture; kua oronga muaia te reira kia Noa i muri ake i te Teruvi. (Genese 9:3, 4; Kolosa 2:13, 14) Kua taangaangaia teia akauenga ki te uanga katoatoa a Noa, i aere mai ei te iti tangata katoatoa o te enua nei. (Genese 10:32) Kapiti mai, te tauturu ra te Ture a Mose ia tatou kia kite i te tumu i maro ei te Atua i te tu tapu no te toto. I muri ake i te araianga i te au Iseraela te kai i tetai ua atu toto, kua karanga te Atua e: “Tei te toto oki te ora e oraʼi te au mea katoa ra; i akono ei au i te reira e ko ta kotou ïa e apai ki runga i te atarau, ei tapokiangaara na kotou uaorai: Ko te toto oki tei riro ei tapokiangaara na te tangata.” (Levitiku 17:11) Kua akonoia te toto e te Atua no te taangaanga anga i te atinga i runga i te atarau. Te akakite maira tana ture no runga i te tu tapu o te toto i tona mana i rungao i te oraanga katoatoa i te enua nei. (Ezekiela 18:4; Apokalupo 4:11) Te kite anga i to tatou oraanga mei te manako o Iehova, kua kite tatou e kare ia na tatou inara kua oronga anake uaia mai kia tatou e te Atua.
Mei te tangata rave angaanga i roto i ta tatou akatutuanga nana te reira apainga no te matini, kua orongaia mai kia tatou to tatou oraanga nei. Eaa taau ka rave me te umuumuia ra kia ripeaia taau matini e kua karanga mai tetai tangata maani matini e ka ripeaia na te taangaanga anga i te au pati tei ture tikaiia i roto i te au puka a te tangata rave angaanga ra? Kare ainei koe e tuatua atu ki tetai au tangata maani matini kia akara e me ka rauka te matini i te maaniia kia rotai ki te au ikuiku anga a te puka? E puapinga maata atu e te ngata te oraanga o te au tangata i to te matini. I roto i tana Tuatua akauruia, te puka te akono ra i te au tangata kia ora, te arai ra to tatou Anga i te taangaanga anga i te toto kia akameitaki i te oraanga. (Deuteronomi 32:46, 47; Philipi 2:16) Kare ainei e tau rai kia aru i te au umuumu anga o taua puka ra?
E tikai, kare te au tangata maki Kerititiano tei pati i te akatere anga kare e toto no to ratou turanga e kopae ana i te rapakau anga vairakau katoatoa. Te pati ua ra ratou i te rapakau anga te akaari ra i te tu ngateitei no to ratou oraanga—no teia tuatau e te tuatau ki mua. Ko te au taote tei akangateitei pakari i te turanga tei apainaia e te au Kerititiano te akakite tika ra i te puapinga o te rapakauanga ia ratou kia rotai atu ki ta ratou pati anga. “Te araveianga i te Au Kite o Iehova kua aratakiia au ki tetai akapapa anga ou o te au mea,” i karangaʼi tetai taote vavai tei taangaanga maata ana i te oronga i te toto. I teia nei te tauta ra aia i te rapakau i te tangata kare i te Au Kite ma te kore e toto.
Akaperepereanga i te Oraanga Tikai
Eaa teia akapapa anga ou o te au mea ta teia taote vavai i kite i te rapakauanga i te Au Kite o Iehova? Kua kite aia i teia nei e te rapakauanga i te tangata maki kare ua ko te tuanga o te kopapa te tuia ra e te maki te ka o atu inara ko te tangata katoa. Kare ainei te tangata maki e akatikaia i te pati kia akono meitaki ravarai aia i te pae kopapa, pae vaerua, e te manako ngakau?
Kia Kumiko 15 mataiti ra, ko tetai pamu anga toto ei rapakau i tona maki rukimia ko te ravenga kino rava atu ia. Te tautaanga i te akaroa i tona oraanga na teia turanga no tetai au epetoma iti ua, te au marama, me kare te au mataiti kare ia e puapingaia i tana ka tutaki i te openga ra. I te akatapu anga i tona oraanga ki te Atua ko Iehova ei tetai Au Kite nana ra, kua akangateitei aia i te tu tapu o te ora e te toto. Noatu kua patoi pakari tona metua tane e etai kopu tangata i tona turanga, kua mou ketaketa a Kumiko. Kua ui atu tona taote kiaia e: “Me ka akakore toou Atua i te au tarevake, kare ainei aia e akakore ia koe me ariki koe i te pamu anga toto?” Kua patoi a Kumiko i te tuku ua e i reira te kopae i tona irinaki tei akatumuia ki runga i te Puka Tapu. “Te tāpu akakite anga i te tuatua ora,” kua tamou aia i tona turanga. (Philipi 2:16) Mei ta tona mama ruau irinaki kore ra i karanga, “kare a Kumiko e akaruke i tona akarongo mou.” Kare i roa ana kua taui te tu manako o tona metua tane ra e tona mama ruau e pera katoa te au taote vavai ra.
Ko to Kumiko akarongo pakari i roto i te Atua ko Iehova, ko te ka rauka i te akatu iaia mei te mate, kua akakeuia te ngakau o te manganui. Iaia e ora ra, kua pati akatenga aia i tona metua tane e: “Noatu e ka mate au, ka akatuia mai au i roto i te Parataito. Inara me ka takoreia koe ia Ara Makito, kare au e kite ia koe. No reira e apii i te Puka Tapu ine.” Kua tuatua ua atu rai tona metua tane e: “Me meitaki mai koe, ka rave au.” Inara te mate anga a Kumiko mei tona maki kare i meitaki ana, kua tuku tona metua i roto i tona pia mate i tetai tuatua te karanga ra e: “Ka kite au ia koe i Parataito, e Kumiko.” I muri ake i te tanumanga, kua tuatua atu aia kia ratou tei tae mai ki te tanumanga e te karanga anga e: “Kua taputou au kia Kumiko e ka kite au iaia i Parataito. Noatu rai e kare au e irinaki ana i te reira no te mea kare i rava ake taku apiipii, ka tauta pakari au i te akara matatio i te reira. E tauturu mai iaku ine.” Kua akamata katoa etai ke o tona ngutuare tangata i te apii i te Puka Tapu.
E tu ngateitei tikai no te oraanga to Kumiko e te inangaro ra kia ora. Kua ariki katoatoa aia i ta tona au taote i rave kia akaora iaia i teia nei tuatau. Inara, na te akonoanga i te au ikuiku anga i roto i te puka a Tei Anga ra, kua akapapu mai aia e te akaperepere ra aia i te oraanga tikai. No te mirioni ua atu, e ora mutu kore te reira i runga i te enua parataito. Ko koe ainei tetai i rotopu ia ratou?