Kia Mou Apa Kore ma te Ki i te Kite

‘E i na! Te Urupu Maata!’

E UIANGA te reira tei umereia e te au tavini o Iehova no etai ngauru mataiti. Kua roa e kua raveia ana te tauta anga no te akatikatika i te reira kia tika ki te Tuatua Tapu. Kua tupu mai te uriuri anga e manganui no taua tumu manako ra. I te openga ra kua kiteaia te pau anga Pipiria, e kua akarekareka maata te reira i tetai aronga akarongo i tetai uruoaanga i Washington, D.C., i te mataiti 1935.

I muri pouroa i te au uriuri anga te vaira tetai maro anga matauia: Eaa tikai te akataka anga o te “aronga maata rava” (King James Version), me kore te “urupu maata” (New World Translation), tei taikuia ia Apokalupo 7:9? Ka noo ainei teia pupu irinaki ra ki te rangi ra?

Tetai Ui Anga Roa

Mei te taime mai o te apotetoro ko Ioane e tae mai ki to tatou tuatau, kua umere te au Kerititiano no runga i te akataka anga tikai o te “aronga maata rava.” Kua manako te Aronga Apiipii Pipiria i te urupu maata e e pupu rua ka aere ki te rangi ra, e pupu kua kite i te tuatua mou Pipiria inara kare i rave maata ana no te akakite aere i te reira.

Inara, te vaira tetai au taeake o te au Kerititiano akatainuia tei rave maroiroi i te angaanga tutuanga. Kare o ratou au anoano no te aerenga ki te rangi ra. E tikai, te tau ra to ratou manakonakoanga ki te tuatua ki te papuriki “Kare te Au Mirioni Ua Atu e Ora Nei e Mate,” tei orongaia e te iti tangata o Iehova mei te 1918 ki te 1922. Ka akameitakiia taua au tangata tataki tai ma te oraanga mutu kore i te enua nei.

Kua uriuri The Watch Tower o Okotopa 15, 1923, no runga i te parapore a Iesu o te mamoe e te au puakanio e te karanga ra: “Te akatutu ra te mamoe i te au tangata ravarai o te pa enua, kare i akatainuia e te vaerua mari ra te ariu ra ki te tu tuatua tika, tei akakite ua i te pae manako ia Iesu Karaiti e ko te Atu e te kimi ra e te manakonako ra i tetai tuatau meitaki atu i raro ake i tana tutara anga.”​—Mataio 25:31-​46.

Maata Mai te Pura Anga Marama

I te mataiti 1931, te Vindication, te Puka Mua, kua uriuri ia Ezekiela pene 9 e kua akataka mai i te aronga tei akairoia i runga i te mimiti kia akaoraia i te openga o te ao e ko te mamoe o te parapore a Iesu. Kua akataka te Vindication, te Puka Toru (tei neneiia i te 1932), i te tu ngakau tika o te tangata kare i te Iseraela ko Iehonadaba, tei kake ki runga i te kariota o tei akatainuia o Iseraela ko te Ariki ko Iehu e kua aru atu i te akara i to Iehu maroiroi no te takore atu i te aronga akamori pikikaa. (2 Ariki 10:15-​28) Te akakite ra te puka: “Kua akatutu a Iehonadaba me kare kua akaata mai i taua pupu tangata i te enua nei [tei] kore i rotai ma te akaaerenga a Satani, te tu ra i te tua o te tuatua tika, e ko te aronga ta te Atu ka akaora i te tuatau o Aramakito, ka akono atu ia ratou na roto i taua manamanata, e ka oronga atu kia ratou i te oraanga mutu kore i te enua nei. Te akatupu nei teia i te pupu ‘mamoe.’”

I te 1934, kua akataka meitaki Te Punanga Tiaki e ko te au Kerititiano e manakonakoanga to ratou no te enua ka tau kia rave i te akatapu anga kia Iehova e kia papetitoia. Te kaka pakari ra te marama no runga i taua pupu ra no te enua nei!​—Maseli 4:​18.

Kaka Pakari te Maramaanga

Te vaitata ra te maramaanga ia Apokalupo 7:​9-​17 i te kaka pakari atu. (Salamo 97:11) Kua akakite ke ana Te Punanga Tiaki i te manakonakoanga i tetai uruoaanga tei akapapaia ia Me 30 e tae atu kia Tiunu 3, 1935, i Washington, D.C., U.S.A., te ka riro “ei pumaana tikai e te puapinga anga” ki te aronga tei akatutuia mai e Iehonadaba. E kua pera te reira!

I roto i tetai tuatua anga akakeukeu no runga i “Te Aronga Maata Rava,” tei akakiteia ki te vaitata i te 20,000 aronga tae atu ki te uruoaanga, kua oronga a J. F. Rutherford i te akapapu anga Tuatua Tapu e ko te “mamoe ke atu” o teia tuatau te aiteite ra ki te “aronga maata rava” o Apokalupo 7:9. (Ioane 10:16) I te take maata o teia tuatua anga, kua pati atu te vaa tuatua: “E tu mai te au tangata katoatoa e manakonakoanga to ratou no te oraanga e tuatau ua atu i te enua nei ine?” I te tu anga mai tetai tuanga maata o te aronga akarongo ra, kua karanga atu a Rutherford: “I na! Te aronga maata rava!” Kua tupu te muteki anga, e kua aru mai te aoaoa anga maata. I tera mai ra i aru mai, kua papetitoia e 840 Au Kite ou o Iehova, te maata anga o teia e no te urupu maata.

E Vai Anga Kitea Uaia

I mua ake i te 1935, kua akaari tetai numero maata o te aronga tei ariu mai ki te tuatua a te Pipiria e kua akatupu i te maroiroi i roto i te angaanga tutuanga i te tuatua meitaki i te inangaro no te oraanga atu e tuatau ua atu ki runga i te enua Parataito. Kare o ratou anoano no te aere atu anga ki te rangi ra, no te mea kare te Atua i oronga kia ratou i te manakonakoanga no te oraanga i te rangi ra. To ratou akataka anga ia ratou uaorai ma te urupu maata o te mamoe ke atu te akakite ra e i te 1935 kua oti meitaki te kapiki anga no te 144,000 Kerititiano akatainuia.​—Apokalupo 7:4.

I te tupu anga te Tamaki II o te Ao, kua tauta pakari a Satani te Tiaporo i te tapu i te akaputuputuanga o te aronga te ka akatupu i te urupu maata. Kua araiia te angaanga tutuanga i te Patireia i roto i te au enua e manganui. I taua tuatau popoiri ra, e i mua ake i tona matenga i roto ia Tianuare 1942, kua karanga a J. F. Rutherford e: “I te akara anga kare te ‘aronga maata rava’ e tupu maata atu.”

Inara no te akameitakianga tu-Atua, kua taui tuke te au mea. Te ‘mou apa kore anga ma te ki i te kite,’ kua akatupu te aronga akatainuia e to te reira taeake, te mamoe ke atu, i te akauenga no te akariro anga i te tangata ei pipi. (Kolosa 4:​12; Mataio 24:14; 28:19, 20) I te tae anga ki te 1946 te numero o te Au Kite o Iehova e tutu aere ra i te ao katoa e 176,456​—te maata anga o teia no te urupu maata. I te mataiti 2000, e maata atu i te 6,000,000 Au Kite te tavini tiratiratu ra ia Iehova i roto i te 235 enua​—e urupu maata tikai! E te tupu ua atu nei ma te maata te numero.