E Pitiniti Ainei te Akonoanga?
Te kite ra ainei koe e maata te au akonoanga te maroiroi nei i te kimi moni kare e tauturu ana i te tangata kia akamori i te Atua? Te okooko maira e te okooko atura ratou i te apinga no te kimi moni. Te tutaki maataia ra to ratou arataki akonoanga e te noo ra i te oraanga apinganui. Akamanako ana i teia au akaraanga:
Kitea mai tetai kimikimi anga e mei te 13 tuma mataiti kua taangaanga tetai orometua Katorika i te moni a te akonoanga ei tutaki e 150 tere no te rere na runga i tona pairere e tetai 200 oro anga motoka mamaata. Kua akapou katoa aia tere atu i te a mirioni tara no te akaou i tona are no te akonoanga.
E rave putuputu ana tetai orometua i te enua Aperika i te au pure akonoanga ki te tai ngauru ua atu tauatini tangata. E okooko ana tona āka are pure i te au apinga tukeke—mei te “inu temeio” te au tauera e te au piriaro oko maata. E aronga putaua te maata anga e aere maira ki te pure, inara e tangata ona mirioni aia.
E rua o to Tinito maunga akonoanga Buda e a, e kamupani pitiniti te reira tei retitaia. Te rave ra te Iero Shaolin rongonui i te au pitiniti kimi moni—kua kapikiia tona orometua maata ko te “CEO monk.”
Te tupu nei te kimikimi anga moni maata a te aronga okooko i te au apinga akonoanga i Marike. I roto i tetai ripoti, kua taangaanga ratou i te au peu akonoanga no te akatupu i te au peu tapu e kua rave i te au angaanga akonoanga na te tangata.
Eaa toou manako no runga i te au pitiniti akonoanga kimi moni? Kua manako ainei koe eaa to te Atua manako no te aronga te kimi moni nei kia puapingaia ratou mei te au angaanga akonoanga?
Eaa to te Atua manako me kairo te akonoanga e te pitiniti?
Kare te Atua e mareka ana me kairo te akonoanga e te pitiniti. Te akaari maira te Pipiria e i mua ana, e mareka kore ana aia i te au orometua tei karanga e te turu ra ratou iaia ma te ako no “te ario.” (Mika 3:11) Kua akaapa te Atua i te au angaanga okooko e te noinoi tei akariro i tona ngai akamorianga ‘ei ana no te aronga keikeia.’—Ieremia 7:11.
Kua aite a Iesu ki te Atua te mareka kore i te aronga tei taangaanga i te akonoanga ei angaanga kimi moni. I tona tuatau, kua puapingaia te au arataki akonoanga mei te aronga okooko e te noinoi ta ratou i akatika kia angaanga ki roto i te iero o Ierusalema. Kua akavare ratou i te tangata tei aere mai no te akamorianga. Ma te ngakau toa kua tuaru a Iesu i te reira aronga okooko pikikaa ki vao i te oire, te na ko anga: “Eiaa e akariro i te are o taku Metua ra, ei are oko anga apinga.”—Ioane 2:14-16.
Kua akaari katoa a Iesu i te manako o te Atua i roto i tana angaanga tutu evangeria. (Ioane 8:28, 29) Kare rava aia i tiati ana i te tangata i tona apii anga ia ratou no te Atua. Kare aia i pati ana kia tutakiia aia ki te moni i tona rave anga i te au temeio, te angai anga i te aronga tei pongi, te rapakau anga i te maki, e te akatu anga mai i te aronga tei mate. Kare rava a Iesu i taangaanga ana i tana angaanga orometua ei kimi anga moni—e kare katoa ona are.—Luka 9:58.
Akapeea te au Kerititiano mua te akatakake anga i te akamorianga mei te pitiniti?
Kua akakite a Iesu ki tana au pipi e auraka rava ratou e rave i te angaanga kimi moni kia puapingaia mei ta ratou angaanga akonoanga. Karanga aia: “E mea o mai ua to kotou, e oronga ua atu oki kotou.” (Mataio 10:8) Kua aru te reira au pipi mua, tei kiteaia ko te au Kerititiano, i ta Iesu au apiianga. Akamanako ana i teia au akaraanga:
Kua oronga tetai tangata ko Simona i te moni ki te apotetoro ko Petero, i tona aru anga ia Iesu no te tutu evangeria, kua inangaro teia tangata i tetai mana taoonga nona. Kua patoi viviki a Petero ia Simona e kua ako pakari iaia, te karanga anga: “Kia riro katoa atu taau moni ki te mate e ko koe katoa, ko koe i manako e, e oko na ta te Atua i oronga ua maira ki te moni.”—Angaanga 8:18-20.
Kua kiteaia te apotetoro ko Paulo ei orometua tutaka aere. Noatu kua angaanga pakari aia no tetai tuatau roa i roto i te au putuputuanga Kerititiano, kare rava aia i kimi ana kia tutakiia aia no tana angaanga. Kare aia e tona au taeake Kerititiano “mei tetai pae e iro i te tuatua a te Atua.” (2 Korinetia 2:17) Mari ra, kua tata a Paulo: “I te rave anga i te angaanga i te po e te ao, kia kore oki kotou kia teimaa ia matou, i te tuatua anga atu ia kotou i te evangelia a te Atua.”—1 Tesalonia 2:9.
Ae, kua anoano rai te au Kerititiano mua i te moni ei turu i ta ratou tutu evangeria e te tauturu i te tangata. Kare rava ratou i pira ana kia tutakiia no ta ratou au angaanga akonoanga. Tei te tangata ua te oronga i te tauturu me ka inangaro ratou, tei akanooia ki runga i teia au aratakianga:
2 Korinetia 8:12: “Te vai ra oki te tika i te ngakau, e ārikiia ïa ta te tangata i rauka ra, kare i tei kore i rauka iaia ra.”
Aiteanga: E mea puapinga me inangaro tetai tangata i te oronga kare ko te maata o tana ka oronga.
2 Korinetia 9:7: “E oronga te tangata ravarai i tana i akakoro i roto i tona ngakau; eiaa ma te noinoi, e mei te mea e no te umuumu: ko te tangata oronga ma te rekareka ta te Atua e inangaro.”
Aiteanga: Kare te Atua e inangaro i tetai ua atu kia mārōia kia oronga. Te mareka ra aia i te tangata tei inangaro i te oronga ma te ngakau tae.
Eaa te ka tupu ki te au akonoanga noinoi?
Te akakite maira te Pipiria e kare te Atua e āriki i te au akonoanga katoatoa me kore te au tu akamorianga ravarai. (Mataio 7:21-23) I roto i tetai totou umere, kua akaaite te Pipiria i te au akaaereanga akonoanga pikikaa katoatoa ki tetai vaine akaturi no te mea te angaanga kapiti ra ratou ki te au kavamani ei kimianga moni ma te akavare i te tangata i te au enua katoa. (Apokalupo 17:1-3; 18:3) Te akaari maira te reira totou e kare e roa atu ana ka takore te Atua i te au akonoanga pikikaa.—Apokalupo 17:15-17; 18:7.
I teianei, kare te Atua e inangaro i te au angaanga kino a te au akonoanga pikikaa kia akavare i te tangata e te akamamao ia ratou mei iaia. (Mataio 24:11, 12) Te akamaroiroi nei aia i te tangata kia apii ma te tavini iaia ma te tau e kia akaatea mai mei te au akonoanga pikikaa.—2 Korinetia 6:16, 17.