БЕЛЕЖКЕС
1 ЙЕХОВА
Е Девлескоро алав си Йехова. Бут професоря пхенен, кай давкха алав означинел „Ов керел те ачшол“. О Йехова си о всемогъщо Дел, ковато кергяс саворе букя. Лес иси о зоралипе те керел со–да те мангел.
Ки еврейско чшиб, е Девлескоро алав пишинел пес щаре буквенца. Романе чшибате, пишинел пес е буквенца ЙХВХ. Кана о Пурано Завети уло пишиме ки еврейско чшиб, лесте пишинелас е Девлескоро алав декхате 7000 дром. Иси различна начиня, коленца о мануша ко цело светос пхенен о алав Йехова, според далкхесте сар пхенел пес ленгере чшибате.
2 И БИБЛИЯ СИ „ТАРО ДЕЛ“
И Библия си таро Дел, ама ов използвингяс манушен те пишинен ла. Например, кана йекх директори мангел те бичшалел лил, пхенел пе секретариеске те пишинел лес. Ама о мислес андо лил си таро директори. Ачука, о Дел, пе святоне духоса, прединяс пере мислес е манушенге, колато пишинде и Библия. Десаве лендар, водиме таро свято духос, дикхле видения тай суне, колато после пишинде.
3 ПРИНЦИПЯ
О принципя си важна истинес тари Библия, колато помагинен аменге те лас лачше решения. Например таро принципи „о кханиле амала, аравен о лачше навикя“ сикльовас, кай давкха каса тховас амен ащи те влияинел аменге те керас лачше или кханиле букя. (1 Коринтяни 15:33) А таро принципи „давкха со сеинел мануш, давкха ка кидел–да“ сикльовас, кай нащи те нашас таро последствия, колато авен далкхестар со керас. (Галатяни 6:7)
4 ПРОРОЧЕСТВО
Давкха си послание таро Дел, ковато пхенел со ка ачшол андо бъдеще. Анди Библия иси бут пророчества, колато вече ачшиле, авер, колато ачшон акана тай десаве, колато ка ачшон андо бъдеще.
5 ПРОРОЧЕСТВА Е ИСУСЕСКЕ
О Исусес кергяс те ачшон саворе букя, колато уле предскажиме е Месияске. Дикх о блоки „Пророчества е Исусеске“.
▸ 2 шеро, 17 абзаци, бележка
6 СО МАНГЕЛ О ДЕЛ Е ПХУВЯКЕ
О Йехова кергяс и пхув те овел йекх шукар кхер е манушенге, колато дехен лес. Давкха со мангел о Дел на променисайло. Сиго ов ка махнинел о кханилипе тай ка дел е манушен вечно животос.
7 О САТАНА О БЕНГ
О Бенг си о ангели, ковато първо ухтинило мамуй о Дел. Леске пхенел пес Сатана, ковато означинел „Противники“, соскето ов заачшол мамуй о Йехова. Ов си клеветники–да, соскето пхенел хохавне букя е Йеховаске тай хохавел е манушен.
8 АНГЕЛЯ
О Йехова кергяс е ангелен бут време англал те керел и пхув. Кергяс лен те живинен ко небес. Иси бут милионя ангеля. (Даниил 7:10) Лен иси алава тай си различна йекх аверестар. О верна ангеля си смирена тай нисар на манген о мануша те поклонинен пес ленге. Иси лен различна позициес тай керен различно бути. Ленгери бути ащи те овел те служинен англал о престоли е Йеховаскоро, те преден е Йеховаскере хоратес, те пазинен тай те водинен лескере служителен ки пхув тай те помагинен те керел пес и проповедно бути. (Псалм 34:7; Откровение 14:6; 22:8, 9) Андо бъдеще ка овен е Исусеса, кана ка марен пес ки война Армагедон. (Откровение 16:14, 16; 19:14, 15)
▸ 3 шеро, 5 абзаци; 10 шеро, 1 абзаци
9 БЕЗЕХ
Безех си всичко со чувствинас, мислинас или керас, ковато си мамуй о Йехова тай нанай според далкхесте со мангел ов. Щом и безех ащи те аравел амаро амалипе е Девлеса, ов диняс амен законя тай принципя, колато помагинен аменге те на дукхавас лес. Андо начало, о Йехова кергяс всичко съвършено, ама кана о Адам тай и Ева на шунде е Йеховас, керде безех тай ачшиле несъвършена. Ашал далкхеске пхуриле тай муле. Аме наследингям и безех таро Адам, адалкхеске аме–да пхурьовас тай мерас.
▸ 3 шеро, 7 абзаци; 5 шеро, 3 абзаци
10 АРМАГЕДОН
Дайкха си и война, която ка керел о Дел, за те унищожинел е Бенгескоро светос тай те махнинел о кханилипе.
▸ 3 шеро, 13 абзаци; 8 шеро, 18 абзаци
11 Е ДЕВЛЕСКОРО ТХАГАРИПЕ
Е Девлескоро Тхагарипе си йекх правителство, ковато кергяс о Йехова ко небес. О Исусес си Тхагар лесте. Андо бъдеще, о Йехова ка използвинел о Тхагарипе, за те махнинел о кханилипе. Е Девлескоро Тхагарипе ка управлинел упрал и пхув.
12 О ИСУС ХРИСТОС
О Дел кергяс е Исусес англал те керел саворе авер букя. О Йехова бичшалгяс е Исусес ки пхув те мерел саворе манушенге. Кана о Исусес уло мудардо, о Йехова възкресингяс лес. Акана о Исусес управлинел ко небес сар е Девлескере Тхагарипнаскоро Тхагар.
13 О ПРОРОЧЕСТВО Е 70 КУРКЕНГЕ
И Библия предскажингяс кана ка авелас о Месия. Давкха ка ачшолас, кана ка накхелас йекх периоди, колеске и Библия пхенел 69 курке. Давкха периоди започнингяс ко 455 бреш англал о Христос тай свършингяс ко 29 бреш палал о Христос.
Катар жанас, кай давкха периоди свършингяс ко 29 бреш? О 69 курке започнинде ко 455 бреш англал о Христос, кана о Неемия гело андо Йерусалим тай започнингяс те керел пак и диз. (Даниил 9:25; Неемия 2:1, 5–8) Андо курко иси 7 диеса. Ама андо пророчество, секоне куркесте нанай 7 диеса, а 7 бреша, според далкхесте со пхенел и Библия: „Йекх бреш, йекхе диесеске.“ (Числа 14:34; Езекиил 4:6) Давкха означинел, кай секоне куркесте иси 7 бреша тай о 69 курке си 483 бреша (69 х 7). Ако генас 483 бреша таро 455 бреш англал о Христос, ресас жи ко 29 бреш палал о Христос. Точно давкха си о бреш, кана о Исусес покръстисайло тай ачшило о Месия! (Лука 3:1, 2, 21, 22)
О също пророчество предскажингяс, кай ка овел панда йекх курко, ковато си панда 7 бреша. Презал далкхе времесте, ко 33 бреш, о Месия ка овелас мудардо, тай таро 36 бреш и лачши новина е Девлескере Тхагарипнаске ка проповедингьолас ма само е юдейенге, а саворе народовиенге. (Даниил 9:24–27)
14 О ХОХАВНО УЧЕНИЕ, КАЙ О ДЕЛ СИ ТРОИЦА
И Библия сикавел, кай о Йехова си о Създатели. Ов кергяс е Исусес, англал те керел саворе авер букя. (Колосяни 1:15, 16) О Исусес нанай о Всемогъщо Дел. Ов нисар на пхенгяс, кай си равно е Девлеса. Даже ов пхенгяс: „О Дад си по–баро мандар.“ (Йоан 14:28; 1 Коринтяни 15:28) Ама десаве кхангеря сикавен, кай о Дел си Троица, кай си трин личноскя йекхесте: О Дад, о Чшаво тай о свято духос. Никхате анди Библия на пишинел и дума „Троица“. Давкха си хохавно учение.
О свято духос си е Девлескери сила, която нащи дикхас. Ла използвинел о Дел, за те керел пи воля. О свято духос нанай личност. Например о първа християня „пхердиле святоне духоса“, тай о Йехова пхенгяс: „Ка чшорав ме духостар упрал най–различноне манушенде.“ (Деяния 2:1–4, 17)
▸ 4 шеро, 12 абзаци; 15 шеро, 17 абзаци
15 О КРЪСТОС
Соске о истинска християня на използвинен о кръстос, кана поклонинен пес е Девлеске?
О кръстос използвинел пес анди хохавни религия бут време. Ко пуране диеса уло използвиме, кана о мануша поклониненас пес е кхамеске тай кана керенас ритуаля, за те овел плодородие. Презал о първа 300 бреша палал е Исусескоро мериба, о християня на използвиненас о кръстос, кана поклониненас пес е Девлеске. Ама о римско императори Константин кергяс о кръстос християнско символи. О кръстос уло използвиме, за те овел по–лесно е манушенге те приеминен о християнство. Ама на сине нисави връзка машкар о кръстос тай о Исусес. Йекх католическо енциклопедия пхенел: „О кръстос уло използвиме манушендар, колато живинде англал о християнство тай манушендар, колато на уле християня.“ (New Catholic Encyclopedia)
О Исусес на муло ко кръстос. О гръцка думес, колато си преведиме сар „кръстос“, означинен „каш“, „греда“ или „стълби“. Йекх преводи е Библиякоро обяснинел: „Нищо ки гръцко чшиб таро [Нево Завети] на сикавел, кай сине дуй гредес.“ (The Companion Bible) О Исусес муло йекхе каштесте.
О Йехова на мангел те използвинас идоля или символя, кана поклонинас амен леске. (Изход 20:4, 5; 1 Коринтяни 10:14)
16 О ВЪЗПОМЕНАНИЕ
О Исусес пхенгяс пе ученикиенге те керен Възпоменание лескере меримнаске. Он керен давкха секо бреш ко 14 нисан, ки също дата, кана о израилтяня керенас и Пасха. Ко Възпоменание, о маро тай и мол, колато представинен е Исусескоро телос тай лескоро рат, поден пес саворенге. Далкха, колато ка управлинен е Исусеса ко небес, хан таро маро тай пиен тари мол. Далкха, колен иси и надежда те живинен вечно ки пхув, авен ко Възпоменание, за те сикавен, кай ценинен е Исусескери жертва, ама на хан таро маро тай на пиен тари мол.
17 ДУША
Андо „Превод на новия свят“ и дума „душа“ ащи те означинел 1) мануш, 2) животно или 3) о животос е манушескоро или е животнонескоро. Аке десаве примеря:
Мануш. „Анде Нойескере диеса ... хари мануша, охто жене [буквално: душѝ], спасисайле, като пренакхле презал о пани.“ (1 Петър 3:20) Далкхе стихиесте и дума „душѝ“ означинел мануша — о Ной, лескери ромни тай ленгере трин чшаве пе ромниенца.
Животно. „О Дел пхенгяс: ‘Нека андо паня те овел пхердо живи души тай нека ко небес, упрал и пхув, те урян летяща създания.’ Палал далкхесте о Дел пхенгяс: ‘Нека и пхув те биянел живи души според ленгоро види, домашна животна, авер животна, колато лазинен ки пхув тай дива животна според ленгоро види.’ Тай ачшило точно чука.“ (Битие 1:20, 24)
О животос е манушескоро или е животнонескоро. О Йехова пхенгяс е Моисейеске: „Саворе мануша, колато мангенас те мударен тут [„колато мангенас тери душа“, бележка телал и линия], муле.“ (Изход 4:19) Кана уло ки пхув, о Исусес пхенгяс: „Никхас нанай по–баро дехиба далкхестар те дел по животос [„пи душа“, бележка телал и линия] пере амаленге.“ (Йоан 15:13)
Освен далкхесте, кана йекх мануш керел варесо пе „целоне вогиеса“ („целоне душаса“), давкха означинел, кай керел лес илестар тай дел о най–лачшо пестар. (Матей 22:37; Второзаконие 6:5) Йекхе муле манушеске ащи те пхенел пес мули душа. (Числа 6:6; Агей 2:13)
▸ 6 шеро, 5 абзаци; 15 шеро, 17 абзаци
18 ДУХОС
О думес тари еврейско тай тари гръцко чшиб, колато си преведиме сар „духос“ андо „Превод на новия свят“, ащи те означинен различна букя. Ама винаги означинен варесо, ковато о мануша нащи те дикхен, сарто и балвал или о въздухи, ковато дишинен о мануша тай о животна. Далкха думес ащи те означинен духовна личноскя–да или о свято духос, ковато си е Девлескери сила. И Библия на сикавел, кай кана мануш мерел, варесо лестар продължинел те живинел. (Изход 35:21; Псалм 104:29; Матей 12:43; Лука 11:13)
▸ 6 шеро, 5 абзаци; 15 шеро, 17 абзаци
19 ГЕЕНА
Геена пхенел пес йекх долина паше жи ко Йерусалим, кате тхаренас о боклукя. Ама нищо на сикавел, кай анде Исусескере диеса мъчиненас или тхаренас живде животнонен или манушен далкхе тханесте. И Геена нанай йекх невидимо тхан, кате о муле мъчинен пес или тхабльон вечно. Кана о Исусес хоратингяс далкхенге, колато ка овен чшивде анди Геена, мангелас те пхенел, кай он ка овен унищожиме завинаги. (Матей 5:22; 10:28)
20 И МОЛИТВА „ОТЧЕ НАШ“
О Исусес пхенгяс дайкха молитва, за те сикавел пе ученикиен сар те молинен пес. Например о Исусес сикавгяс амен те молинас амен ачука:
„Те светинел пес торо алав“
Молинас амен о Йехова те очистинел по алав таро хохавне букя, колато пхенен леске, соскето мангас саворе ко небес тай ки пхув те славинен тай те уважинен е Девлескоро алав.
„Те авел торо тхагарипе“
Молинас амен е Девлескоро Тхагарипе те унищожинел е Бенгескоро кханило светос, те управлинел упрал и пхув тай те керел ла рай.
„Те овел тери воля ... ки пхув“
Молинас амен те ачшол давкха со мангел о Дел е пхувяке, за те ащи андо рай те живинен вечно послушна тай съвършена мануша, сарто мангляс о Йехова, кана кергяс е манушен.
21 О ОТКУПИ
О Йехова диняс о откупи, за те спасинел е манушен тари безех тай таро мериба. О откупи — йекх съвършено манушикано животос — сине и цена, която требелас те овел платиме, за те кинел пес обратно о съвършено манушикано животос, ковато нашалгяс о Адам тай те ащи о мануша пак те овен амала е Йеховаса. О Дел бичшалгяс е Исусес ки пхув те мерел саворе безехале манушенге. Ашал е Исусескере меримнаске, саворе манушен иси и възможност те живинен вечно тай те ачшон съвършена.
▸ 8 шеро, 21 абзаци; 9 шеро, 13 абзаци
22 СОСКЕ О 1914 БРЕШ СИ БУТ ВАЖНО?
Таро пророчество андо Даниил 4 шеро сикльовас, кай о Дел ка вазделас поро Тхагарипе презал о 1914 бреш.
О пророчество: О Йехова диняс е тхагарес Навуходоносор тари диз Вавилон йекх пророческо суно йекхе баре каштеске, ковато уло чшиндо. Ко суно ов дикхляс, кай таро каш ачшило йекх пъни тай турял лесте уло тховдо варесо сар ангрусти керди страстестар тай бакъриестар, за те на барьол о каш, бискай на накхен „ефта времена“. Палал далкхесте о каш пак ка барьолас. (Даниил 4:1, 10–16)
Со означинел аменге о пророчество: О каш представинел е Девлескоро управление. Бут бреша о Йехова използвинелас тхагарен андо Йерусалим те управлинен е израилтяниен. (1 Летописи 29:23) Ама бут лендар уле неверна е Йеховаске тай ленгоро управление свършингяс. О Йерусалим уло унищожиме презал о 607 бреш англал о Христос. Тогава започнинде о „ефта времена“. (4 Царе 25:1, 8–10; Езекиил 21:25–27) Кана о Исусес пхенгяс, кай „о Йерусалим ка овел газиме таро народовя, бискай на накхен е народовиенгере времена“, сине лес предвид о „ефта времена“. (Лука 21:24) Давкха означинел, кай о „ефта времена“ на свършинде, кана о Исусес уло ки пхув. О Йехова пхенгяс, кай ка назначинелас йекхе Тхагарес, кана ка свършиненас о „ефта времена“. Кана ка управлинелас давкха нево Тхагар, о Исусес, ка овенас баре тай вечна благословиес е Девлескере народоске ки цело пхув. (Лука 1:30–33)
Кизом дълго продължинен о „ефта времена“: О „ефта времена“ сине 2520 бреша. Ако генас 2520 бреша таро 607 бреш англал о Христос, ресас жи ко 1914 бреш палал о Христос. Тогава о Йехова тховгяс е Исусес, е Месияс, те овел Тхагар анде Девлескоро Тхагарипе ко небес.
Катар ахальовас, кай о бреша си 2520? И Библия пхенел, кай трин времена тай екваш си 1260 диеса. (Откровение 12:6, 14) О „ефта времена“ си двойно, ковато означинел, кай си 2520 диеса (1260 х 2). О 2520 диеса си 2520 бреша, според далкхесте со пхенел и Библия: „Йекх бреш, йекхе диесеске.“ (Числа 14:34; Езекиил 4:6)
23 АРХАНГЕЛ МИХАИЛ
И дума „архангел“ означинел „о най–баро ангели“. Тари Библия ахальовас, кай иси само йекх архангели тай лескоро алав си Михаил. (Даниил 12:1; Юда 9)
О Михаил си о Водачи анде Девлескери армия верноне ангелендар. Андо Откровение 12:7 пишинел, кай „о Михаил тай лескере ангеля маренас пес е змейеса“ тай лескере ангеленца. Е Библиякоро лил Откровение пхенел, кай о Водачи анде Девлескери армия си о Исусес тай далкхестар ахальовас, кай Михаил си авер алав е Исусескоро. (Откровение 19:14–16)
24 О ПОСЛЕДНА ДИЕСА
Давкха си о време, хари англал е Девлескоро Тхагарипе те унищожинел е Бенгескоро светос, кана ки пхув ка ачшонас важна букя. Далкхе времеске, ко пророчества тари Библия, също пхенел пес „о крайос далкхе светоскоро“ тай „о присъствие е Манушикане чшавескоро“. (Матей 24:3, 27, 37) „О последна диеса“ започнинде презал о 1914 бреш, кана е Девлескоро Тхагарипе започнингяс те управлинел, тай ка свършинен, кана е Бенгескоро светос ка овел унищожиме ко Армагедон. (2 Тимотей 3:1; 2 Петър 3:3)
25 О ВЪЗКРЕСЕНИЕ
Кана о Дел иринел муле манушес ко животос, далкхеске пхенел пес възкресение. Анди Библия си запишиме еня възкресения. О Илия, о Елисей, о Исусес, о Петрес тай о Павлес керде възкресения. Далкха чудеса ачшиле е Девлескере силаса. О Йехова обещингяс, кай „сарто о праведна, ачука о неправедна–да“ ка овен възкресиме ки пхув. (Деяния 24:15) И Библия пхенел, кай ка овелас възкресение ко небес–да. Давкха ачшол, кана о мануша, колато си избириме, или помажиме, таро Дел, си възкресиме ко небес те управлинен сар тхагара е Исусеса. (Йоан 5:28, 29; 11:25; Филипяни 3:11; Откровение 20:5, 6)
26 ДЕМОНИЗЪМ (СПИРИТИЗЪМ)
Демонизъм или спиритизъм си, кана декхой общувинел е демониенца директно или жал магяриенде или манушенде, колато хоратинен духовиенца. О мануша керен салка бенгикане букя, соскето верувинен ко хохавно учение, кай кана мануш мерел, варесо лестар продължинел те живинел тай ачшол зорало духос. О демоня също траден е манушен те на шунен е Девлес. И астрология, о гадателство, и магия, о магярство, о суеверия, о окултизъм тай о свръхестествена букя също си демонизъм. Бут лила, списания, хороскопя, филмя, плакакя тай даже гиля, керен те дикхьол, кай о демоня, и магия тай о свръхестествена букя нанай опасна, даже си шукар. Бут традициес, колато керен о мануша, кана паронен декхас, сарто те ачшовен жангале е мулеса презал и рат англал те паронен лес или те керен диеса лескере меримнастар, авен таро демоня. Често о мануша дрогиринен пес, кана манген о демоня те ден лен сила. (Галатяни 5:20; Откровение 21:8)
▸ 10 шеро, 10 абзаци; 16 шеро, 4 абзаци
27 Е ЙЕХОВАСКОРО ВЪРХОВЕНСТВО
О Йехова си о Всемогъщо Дел. Ов кергяс о цело светос. (Откровение 15:3) Адалкхеске саворе букя си лескере тай лес иси и върховно, или пълно власт те управлинел всичко со кергяс. (Псалм 24:1; Исаия 40:21–23; Откровение 4:11) Ов диняс законя те управлинен саворе букя, колато кергяс. Е Йеховас иси право те дел власт околен–да те управлинен. Аме сикавас, кай подкрепинас е Девлескоро върховенство, кана дехас тай шунас лес. (1 Летописи 29:11)
28 АБОРТИ
Аборти си те мударес чшавес, ковато панда нанай бияндо. Нанай о също далкхеса те перавес, кана ачшол десаво инциденти или ашал далкхеске, кай то телос нащи те икерел е бебес. Таро моменти, кана и жувли кхамньол, о чшаво, ковато барьол лакере вогиесте, си живдо мануш е Йеховаске андо якха.
29 КРЪВОПРЕЛИВАНЕ
Кръвопреливане си, кана о докторя преливинен манушеске рат или йекх таро щар основна съставкес е ратескере. Далкхеске ащи те използвинел пес е същоне манушескоро рат, ковато уло линдо англал далкхесте, или авере манушескоро рат. О щар основна съставкес е ратескере си: плазма, червени кръвни клетки, бели кръвни клетки, кръвни плочици.
30 САР ТЕ ПОМАГИНАС Е ЧШАВЕНГЕ, КАНА КЕРЕН ГРЕШКЕС
Анди Библия и дума „поправяне“ на означинел само наказание. Кана декхой поправинел амен, ов пхенел аменге со те керас, сикавел амен тай дел амен годи. О Йехова нисар нанай кханило или жестоко, кана поправинел декхас. (Притчи 4:1, 2; Евреи 12:7) О Йехова дел е даден тай е дайен бут шукар примери. Кана ов поправинел, давкха анел зомкха шукар резултакя, кай мануш ащи те започнинел те дехел о поправяне таро Дел. (Притчи 12:1) О Йехова дехел пе манушен тай сикавел лен. Ов пхенел ленге сар те поправинен о грешна мислес тай сикавел лен те мислинен правилно тай те керен букя, колато лошанкярен лес. Кана о родителя поправинен пе чшавен, требе те помагинен ленге те ахальовен соске требе те овен послушна. Също требе те сикавен лен те дехен е Йеховас, те дехен лескоро Слово, и Библия, тай те ахальовен о съвекя тари Библия.
31 О ДЕМОНЯ
Он си кханиле духовя, колен иси свръхестествена силес. О демоня си кханиле ангеля. Он ачшиле кханиле, кана на шунде е Девлес тай чука решинде те ачшон лескере душманя. (Битие 6:2; Юда 6) Он ухтиниле мамуй о Йехова тай чука заачшиле е Бенгескере ригатар. (Второзаконие 32:17; Лука 8:30; Деяния 16:16; Яков 2:19)