Ατσσικιαρέν Τουμαρί Χαρά κο Πφουρίματα

1, 2. Σαρ ντικχέλα ο Ιεχωβά πι πιστέ υπηρετόν σο ισί πφουρέ; (Ψαλμός 92:12-14· ντικχέν ι φωτογραφία-ντα)

Ο ΤΖΕΝΕ σαρό κο ντουνιάς αντιδράνενα διαφορετικέ τροπόσαρ κο πφουρίματα. Για παράδειγμας σκεφτίνεν ακαβά: Ντένα-τουμέν γκοντί ι πρώτη φαρ σο ντικχλέν εκ παρνό μπαλ τουμαρέ σορέστε; Μπέκιμ τι μανγκλέν τι νικαβέν-λες σουγκό για μα τι ντικχέλ-λες κάποιος γιαβέρ. Όμως καζόμ-ντα φαρ τι ταρτιντέν ο παρνέ μπαλά τουμαρέ σορέσταρ για τι νικαβέν-λεν, νικιόνας νεβέ. Ανταβά παράδειγμας σικαβέλα ότι καέκ να μανγκέλα τι πφουρίλιβελ.

² Όμως, αμαρό Ντατ σο ισί κο ουρανός ντικχέλα γιαβέρτουλους πι υπηρετόν σο πφουρίλιβενα. (Παρ. 16:31) Μοιασκιαρέλα-λεν με σουκάρ δέντρα. (Διαβάνεν Ψαλμός 92:12-14) Σόσκε βακερέλα-λες ανταβά; Ο δέντρα σο τζουβντιόνα μπουτ μπρεσά ισί μπουτ σουκάρ επειδή τθερένα μπουτ φύλλα ή μπουτ λουλούδια σο κχάντενα μίσκι. Εκ κατά πο σουκάρ δέντρα ισί η κερασιά σο νικιόλα κι Ιαπωνία. Μερικά ανταλέ δεντρόνταρ τζουβντιόνα πο μπουτ από χίλια μπρεσά. Σαρ ανταλά μπαρέ δέντρα, αντικάς ο υπηρέτες ι Ιεχωβάσκε-ντα σο ισί μπαρέ κι ηλικία ισί σουκάρ, ειδικά κο γιακχά κι Ιεχωβάσκε. Ι Ιεχωβάσκε τθερένα μπαρί αξία ο σουκάρ ιδιότητες ανταλέ πφραλένγκε ντα πφενίνγκε. Υπηρετιντέ-λες αζόμ μπουτ μπρεσά ντα ατσσιλέ πιστοί Λέστε εμ κο εύκολα εμ κο δύσκολα ντιβεσά.

3. Βακερέν παραδείγματα σο σικαβένα σαρ χρησιμοποιηντάς ο Ιεχωβά πφουρέν για τι κερέλ οντουβά σο μανγκέλα.

³ Κι Ιεχωβάσκε γιακχά ο πφουρέ συνεχίνενα τι τθερέν μπαρί αξία.a Ισί μπαγιά ότι μπουτ φαρ ο Ιεχωβά χρησιμοποιήνελα πο μπαρέ κι ηλικία τζενέν για τι κερέν οντουβά σο μανγκέλα. Για παράδειγμας, η Σάρρα ισινέ μπαρί κι ηλικία κάνα ο Ιεχωβά βακερντάς λάκε ότι κα αβέλας η ντάι εκχέ μπαρέ λαόσκι ντα ότι λάταρ κα αβέλας ο Μεσσίας. (Γέν. 17:15-19) Ο Μωυσής-ντα ισινέ μπαρό κι ηλικία κάνα ο Ιεχωβά μπουτσσαντάς-λες τι νικαβέλ ι Ισραηλιτέν κατά Αίγυπτος. (Έξοδ. 7:6, 7) Ντα ο απόστολος Ιωάννης ισινέ μπαρό κάνα ο Ιεχωβά χρησιμοποιηντάς-λες για τι γραφίνελ παντς βιβλία ι Γραφιάκε.

4. Σαρ βακερέλα ο εδάφιος Παροιμίες 15:15, σο μπορεί τι βοηθίνελ ι πφουρέν τι νταϊντίνεν ο δυσκολίες σο νακχένα; (Ντικχέν ι φωτογραφία-ντα)

⁴ Καζόμ εκ τζενό μπαριόλα αρχίνελα τι τθερέλ πο μπουτ προβλήματα. Άκ’ σόσκε μπουτ τζενέ βακερένα: «Νανέ ιτς εύκολος τι αβές πφουρό». Όμως ο Ιεχωβά μπορίνελα τι βοηθίνελ-τουμέν τι αβέν χαρούμενοιb ντα αντικάς τι απολαμβάνεν ι ζωή παρόλο σο μπορεί τι αβέν δυσκολίες. (Διαβάνεν Παροιμίες 15:15) Ανταλέ μαθημάστε, κα ντικχάς καλά πράγματα μπορίνενα τι κερέν ο πφουρέ πφραλά ντα πφενιά για τι ατσσόν χαρούμενοι. Κα ντικχάς επίσης σαρ μπορίνενα ο γιαβερά τι βοηθίνεν ι πφουρέ πφραλέν ντα πφενίν σο τθερένα-λεν πουμαρέ κχανγκιριάτε. Πρώτα όμως ελάν τι ντικχάς σόσκε ισί δύσκολος τι συνεχίνας τι αβάς χαρούμενοι καζόμ μπαριάσα.

ΣΑΡ Ο ΠΦΟΥΡΙΜΑΤΑ ΜΠΟΡΕΙ ΤΙ ΕΠΗΡΕΑΝΕΝ ΑΜΑΡΙ ΧΑΡΑ

5. Σο μπορεί τι κερέλ μερικέ πφουρέ πφραλέν ντα πφενίν τι χασαρέν πουμαρί ζορ;

⁵ Σο κα μπορίνελας τι κερέλ-τουμέν τι χασαρέν τουμαρί ζορ; Μπορεί τι στεναχωρίνενα επειδή ναστί κερένα οντουλά σο κερένας πο τζανγκλέ. Μπέκιμ τι σκεφτίνενα ο μπρεσά σο ισινένας πο τερνέ ντα πο ζουρανέ. (Εκκλ. 7:10) Για παράδειγμας, εκ πφεν, η Ρούμπι, βακερέλα: «Μπουτ φαρ νανέ ιτς εύκολος μάνγκε τι ιριαβάβ-μαν, επειδή τθεράβα ντουκχ ντα να μπορίναβα τι κουνιαβάβ-μαν μπουτ. Μπάζιμα, ατζέ-ντα κάτι αζόμ απλός σαρ ισί τι βάνταβ μο πιντρέ ντα τι ιριάβ μο τσοράπια ισί μάνγκε μπουτ δύσκολος. Μο βαστά ντουκχάνα μπουτ ντα ναστί χρησιμοποιήναβα μο δάχτυλα μπουτ λατσσές. Ατζέ-ντα απλά μπουτιά μάνγκε ισί δύσκολα». Επίσης ο Χάρολντ, σο υπηρετίνελας κο Μπέθελ, βακερέλα: «Αντικάς σαρ αβιλόμ, νιωθίναβα ότι ισινόμ εκ γιαβέρ τζενό, ντα κάποιες φαρ ανταβά νευριάνελα-μαν. Κάνα ισινόμας τερνό τθεράβας μπουτ ζορ. Μπεϊντίναβας μπουτ τι κχελάβ μπέιζμπολ. Ντα ο γιαβερά βακερένας: “Ντεν-λες ι μπάλα. Βοβ αρακχέλα πάντα ο στόχος”. Όμως ακανά, να κα μπορίναβας ούτε τι φουρτίναβ ι μπάλα».

6. (α) Καλά γιαβερά πράγματα κα μπορίνενας τι κερέν εκχέ πφουρέ πφραλές ή πφενιά τι χασαρέλ πι ζορ; (β) Σο μπορεί τι βοηθίνελ ι πφουρέν τι τραμπίνεν άμα πρέπει τι τσσιναβέν τι οδηγίνεν; (Ντικχέν ανταλέ περιοδικόστε ο θέμας: «Πρέπει τι Τσσιναβάβ τι Οδηγίναβ;»)

⁶ Μπορεί τι στεναχωρίνενα επειδή ακανά πρέπει κάποιος γιαβέρ τι κερέλ τουμένγκε κάποια πράγματα σο ανγκλέ κερένας-λεν κορκορέ. Ντα ανταβά ισί ατζέ πο δύσκολος άμα χρειαζίντιβενα συνέχεια ι βοήθεια εκχέ τζενέσκι ή άμα πρέπει τι τζαν τι μπεσέν τουμαρέ τσσαβέντε για τι φροντίνεν-τουμέν. Μπέκιμ ναστί οδηγίνενα ή να μπορίνενα τι τζαν κάπου κορκορέ επειδή τουμαρί υγεία νανέ αζόμ λατσσί ή επειδή ναστί ντικχένα λατσσές. Ανταβά μπορεί τι ανέλα τουμένγκε μπαρί στεναχώρια! Μπέκιμ μα τι μπορίνεν τι κερέν ο πράγματα σο ισινένας σικλέ τι κερέν. Αλλά μανγκάσα τι ντας-αμέν γκοντί ότι τθεράσα μπαρί αξία ι Ιεχωβάσκε ντα ι γιαβερένγκε. Ντα μπορίνασα τι αβάς σίγουροι ότι ο Ιεχωβά αγαβέλα-αμέν. Ο Ιεχωβά τζανέλα καζόμ μπουτ μανγκάσα εμ λες εμ αμαρέ πφραλέν ντα πφενίν. Ανταβά κερέλα-αμέν τι αβάς πολύτιμοι λέσκε γιακχίντε.​—1 Σαμ. 16:7.

7. Σο κα βοηθίνελ-τουμέν άμα στεναχωρίνενα επειδή πακιάνα ότι μπορεί μα τι αβέν τζουβντέ κάνα κα αβέλ ο τέλος;

⁷ Μπέκιμ τι στεναχωρίνενα επειδή πακιάνα ότι μπορεί μα τι αβέν τζουβντέ κάνα κα αβέλ ο τέλος. Άμα νιωθίνενα αντικάς, σο μπορίνελα τι βοηθίνελ-τουμέν; Προσπαθίνεν τι ντεν-τουμέν γκοντί ότι ο Ιεχωβά μπεκλεντίνελα με υπομονή τι ανέλ ο τέλος ανταλέ πφιρνέ ντουνιάσκο. (Ησ. 30:18) Σόσκε κερέλα υπομονή ο Ιεχωβά; Λέσκι υπομονή ντέλα μπουτέ τζενέντε ο χρόνος ντα ι ευκαιρία τι γνωρίνεν-λες ντα τι υπηρετίνεν-λες. (2 Πέτρ. 3:9) Κάνα χασαρένα τουμαρί ζορ, προσπαθίνεν τι σκεφτίνεν καζόμ τζενέ κα βοηθίντιβεν κατά υπομονή ι Ιεχωβάσκι πριν τι αβέλ ο τέλος. Μερικοί ανταλένταρ μπορεί τι αβέν τουμαρέ τζενέ-ντα.

8. Σαρ μπορεί τι επηρεάντιβεν ο πφουρέ κάνα ισί νασφαλέ ή ντουκχάνα;

⁸ Καζόμ-ντα μπρεσένγκε τι αβάς, κάνα να νιωθίνασα λατσσές, ισί πο εύκολος τι βακεράς ή τι κεράς πράγματα σο πο σοράν κα μετανιώνας λένγκε. (Εκκλ. 7:7· Ιακ. 3:2) Φιρειπείν, κάνα εκ πιστός μουρς ο Ιώβ τσσίντελας μπουτ ταλαιπωρίες, βακερντάς λάφια “χωρίς τι σκεφτίνελ-λεν”. (Ιώβ 6:1-3) Επίσης, ιτιρί από εκ νασφαλιπέ ή κατά φάρμακα σο λένα, ο πφουρέ μπορεί τι τθερέν εκ συμπεριφορά σο κανονικά να κα τθερένας-λα. Αλλά ατζέ-ντα άμα ισινάμ πο μπαρέ ή νασφαλέ, να κα αβέλας σωστός τι βακεράς πράγματα σο να σικαβένα σεβασμός ή τι μπεκλεντίνας πάντα κατά γιαβερά τι κερέν πράγματα αμένγκε. Ντα άμα αγαβάσα ότι βακερντάμ εκ πφαρό λάφι, δεν πρέπει τι σακιντίνας τι μανγκάς συγνώμη.​—Ματθ. 5:23, 24.

ΣΑΡ ΤΙ ΑΤΣΣΟΝ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟΙ

9. Σόσκε ισί λατσσό τι μανγκέν βοήθεια κατά γιαβερά; (Ντικχέν ο φωτογραφίες-ντα)

⁹ Μουκχέν ι γιαβερέν τι βοηθίνεν-τουμέν. (Γαλ. 6:2) Κι αρχή ανταβά μπέκιμ τι ντικχίντιβελ τουμένγκε δύσκολος. Εκ πφεν σο βακερένα λάκε Γκρετλ βακερέλα: «Μερικές φαρ ισί μάνγκε δύσκολος τι μανγκάβ βοήθεια κατά γιαβερά σόσκε πακιάβα ότι κα ενοχλίναβ-λεν. Νακχλό μπουτ καιρός για τι αλλάναβ ο τρόπος σο σκεφτίναβας ντα τι βακεράβ ταπεινά ότι μανγκάβα βοήθεια». Αλλά σκεφτίνεν ότι κάνα μανγκένα βοήθεια κατά γιαβερά, ανταβά κερέλα ι γιαβερέν-ντα τι αβέν ευτυχισμέ επειδή τθερένα ι ευκαιρία τι ντεν. (Πράξ. 20:35) Ντα σίγουρα κα αβέλ τουμαρό γκι κάνα κα ντικχέν καζόμ μανγκένα-τουμέν ντα πφαμπόνα τουμένγκε ο γιαβερά.

10. Σόσκε δεν πρέπει τι μπιστρέν τι σικαβέν εκτίμηση; (Ντικχέν ι φωτογραφία-ντα)

¹⁰ Σικαβέν εκτίμηση. (Κολ. 3:15· 1 Θεσ. 5:18) Κάνα ο γιαβερά κερένα λατσσέ πράγματα αμένγκε, εκτιμίνασα-λες μπουτ ανταβά αλλά μπορεί τι μπιστράσα τι σικαβάς-λες λένγκε. Όμως, άμα κα βακεράς λένγκε εκ ευχαριστώ γκουλντέ τροπόσαρ, αμαρέ φίλοι κα τζανέν ότι εκτιμίνασα σαρέ οντουλά σο κερντέ αμένγκε. Η Λία σο φροντίνελα πφουρέ πφραλέν ντα πφενίν κο Μπέθελ, βακερέλα: «Εκ πφεν σο φροντίναβα-λα μουκχέλα μάνγκε χουρντέ γράμματα για τι ευχαριστίνελ-μαν. Να γραφίνελα μπουτ λάφια, αλλά οντουλά σο γραφίνελα ισί μπουτ γκουλντέ. Μπεϊντίναβα-λεν μπουτ ντα χαιρίναβα σο εκτιμίνελα μι βοήθεια».

11. Σαρ μπορίνενα τι βοηθίνεν ι γιαβερέν; (Ντικχέν ι φωτογραφία-ντα)

¹¹ Προσπαθίνεν τι βοηθίνεν ι γιαβερέν. Κάνα σκεφτίνενα ι γιαβερέν ντα προσπαθίνενα τι βοηθίνεν-λεν, κα σκεφτίνεν πο χάνικ τουμαρέ προβλήματα. Μπορίνασα τι μοιασκιαράς ι πφουρέν με βιβλία σο μπορίνενα τι σικλιαρέν-αμέν μπουτ σημαντικά πράγματα. Αλλά ο τζενέ σο να διαβάνενα βιβλία, ναστί σικλιόνα λένταρ. Άκ’ αντικάς ο τερνέ-ντα να μπορίνενα τι σικλιόν σημαντικά πράγματα τουμένταρ άμα να κα κερέν λέντζαρ λάφι ντα άμα να κα βακερέν λένγκε κάποια κατά πράγματα σο τζανένα. Κερέν λένγκε ερωτήσεις ντα σοράν ασουνέν-λεν. Σικαβέν λένγκε σόσκε ο πο λατσσό τρόπος για τι τζουβντιόν ισί αντικάς σαρ βακερέλα ο Ιεχωβά ντα ότι σάντε ανταβά κα κερέλ-λεν ευτυχισμέ. Ισί σίγουρος ότι κα νιωθίνεν μπαρί χαρά κάνα λοκχιαρένα ο γκι τουμαρέ τερνέ αμαλένγκο ντα κάνα ντένα-λεν ζορ.​—Ψαλμ. 71:18.

12. Σαρ βακερέλα κο Ησαΐας 46:4, σο ντέλα πο λάφι ο Ιεχωβά ότι κα κερέλ ι πφουρένγκε; (Ντικχέν ι φωτογραφία-ντα)

¹² Προσευχίντιβεν κο Ιεχωβά για τι λεν ζορ. Μπάζιμα μπορεί τι νιωθίνεν κχινέ ή μπίζουρανε ντα ανταβά μπορεί τι στεναχωρίνελ-τουμέν. Αλλά τι ντεν-τουμέν γκοντί ότι ο Ιεχωβά ισί μπουτ ζουρανό. Η Αγία Γραφή βακερέλα ότι «να κχινιόλα ούτε τσσιντιόλα-πες». (Ησ. 40:28) Οτθάρ μπορίνελα τι ντελ-τουμέν σαρί ι ζορ σο χρειαζίντιβενα. (Ησ. 40:29-31) Βοβ ντέλα πο λάφι ότι κα βοηθίνελ-τουμέν. (Διαβάνεν Ησαΐας 46:4) Ντα ο Ιεχωβά ατσσικιαρέλα πάντα πο λάφι. (Ιησ. Ναυή 23:14· Ησ. 55:10, 11) Κάνα κερένα προσευχή ο Ιεχωβά κα ντελ-τουμέν ι βοήθεια σο χρειαζίντιβενα. Αζομάν κα νιωθίνεν καζόμ μπουτ μανγκέλα-τουμέν ντα ανταβά κα κερέλ-τουμέν μπουτ χαρούμενους.

13. Σαρ βακερέλα κι 2 Κορινθίους 4:16-18, σο πρέπει τι ντας-αμέν γκοντί; (Ντικχέν ι φωτογραφία-ντα)

¹³ Τι ντεν-τουμέν γκοντί ότι να κα αβέν για πάντα πφουρέ. Ισί μπουτ πο εύκολος τι νταϊντίνας εκ δύσκολος πράγμας σο νακχάσα κάνα τζανάσα ότι κα τελειώνελ. Ντα τζανάσα ότι ο πφουρίματα ντα ο νασφαλίματα κα νασέν. Ανταβά βακερέλα η Αγία Γραφή. (Ιώβ 33:25· Ησ. 33:24) Άρα μπορίνενα τι αβέν χαρούμενοι επειδή τζανένα ότι ατζεχάνικ κα αβέν ντιπ λατσσές, ζουρανέ ντα μπουτ σουκάρ. (Διαβάνεν 2 Κορινθίους 4:16-18) Αλλά σο μπορίνενα τι κερέν ο γιαβερά για τι βοηθίνεν-τουμέν;

ΣΑΡ ΜΠΟΡΙΝΕΝΑ ΤΙ ΒΟΗΘΙΝΕΝ Ο ΓΙΑΒΕΡΑ

14. Σόσκε ισί σημαντικός τι τζαν τι ντικχέν ντα τι καλίνεν ι πφουρέν;

¹⁴ Τζαν τι ντικχέν ντα καλίνεν τουμαρέ κχερέστε ι πφουρέ πφραλέν ντα πφενίν. (Εβρ. 13:16) Ο πφουρέ μπορεί τι ισί στεναχωριμέ επειδή νακχένα μπουτ χρόνος κορκορέ. Εκ πφραλ, ο Καμίλ, σο ναστί νικιόλα κατά κχερ, βακερέλα: «Πρέπει τι ατσσάβ αντρέ κο κχερ σαρό ο ντιβές. Οτθάρ βαριόναβα μπουτ. Ισί φαρ σο νιωθίναβα σαρ εκ πφουρό λιοντάρι σο ισί αντρέ πι κλουβίστε. Αγχώναβα ντα χασαράβα μι ζορ». Κάνα τζάσα τι ντικχάς αμαρέ πφουρέν, αγαβένα μπουτ λατσσές ότι ισί σημαντικοί αμένγκε ντα ότι μανγκάσα-λεν μπουτ. Μπορεί τι μανγκάας κάποια φορά τι τζας τι ντικχάς εκχέ πφουρές αμαρέ κχανγκιριάταρ ή τι καλίνας-λες, αλλά τελικά να κερντάμ-λες. Σαρέ τθεράσα τι κεράς μπουτ πράγματα αντρέ κο ντιβές. Σο κα βοηθίνελ-αμέν “τι αβάς σίγουροι καλά ισί ο πο σημαντικά πράγματα” σο αντρέ ανταλέντε ισί τι τζας αμαρέ πφουρέντε-ντα; (Φιλιπ. 1:10) Κα μπορίνενας τι γραφίνεν ο ναβά ι πφουρέ πφραλένγκε ντα πφενίνγκε σο ισί τουμαρέ κχανγκιριάτε ντα ο ντιβές σο μανγκένα τι μπουτσσαβέν λένγκε μήνυμας ή τι καλίνεν-λεν. Κα μπορίνενας επίσης τι τσσουβέν εκ ντιβές ντα εκ σαάτι σο κα μανγκένας τι τζαν τι ντικχέν-λεν. Αντικάς να κα μπιστρέν-λες.

15. Σο μπορίνενα τι κερέν ο τερνέ γιεκ ι πφουρέντζαρ;

¹⁵ Άμα ισινέν τερνέ, μπέκιμ τι σκεφτίνενα καλά πράγματα μπορίνενα τι συζητίνεν ή τι κερέν ι πφουρέντζαρ. Αλλά να χρειαζίντιβελα τι ανησυχίνεν ανταλέσκε. Ερεσέλα σάντε τι αβέν λατσσέ αμαλά λέντζαρ. (Παρ. 17:17) Κερέν λάφι ι πφουρέντζαρ πριν ντα σοράν κατά συναθροίσεις. Κα μπορίνενας τι πουτσέν-λεν καβά ισί λένγκο αγαπημέ εδάφιος ή τι μανγκέν λένταρ τι βακερέν τουμένγκε πουρανέ ιστορίες σο τθερένα πλάκα. Κάτι γιαβέρ σο κα μπορίνενας τι κερέν ισί τι καλίνεν-λεν για τι ντικχέν γιεκ ο JW Broadcasting^®. Επίσης κα μπορίνενας τι κερέν λένγκε πράγματα σο ναστί κερένα βον κορκορέ. Για παράδειγμας, ντικχέν άμα λένγκο κινητός ή τάμπλετ κχελέλα λατσσές ντα γουλιαρέν λένγκε ο νεβέ έντυπα. Εκ πφεν σο λάκο ναβ ισί Κάρολ, βακερέλα: «Κερέν πράγματα σο μπεϊντίνενα γιεκ ι πφουρέντζαρ. Παρόλο σο ισινόμ πο μπαρί, συνεχίναβα τι μανγκάβ τι απολαμβάναβ μι ζωή. Μπεϊντίναβα τι τζαβ για ψώνια, τι χαβ αβρί ντα τι απολαμβάναβ ι δημιουργία». Ντα εκ πφεν, η Μάιρα, βακερέλα: «Εκ φίλη μιρί ισί 90 μπρεσένγκι. Ισινόμ 57 μπρεσά πο χουρντί λάταρ. Αλλά νανέ ιτς πρόβλημας αμένγκε ανταβά σόσκε ασάσα γιεκ ντα ντικχάσα σιναμάδες μαζί. Ντα κάνα νακχάσα εκ πρόβλημας, μανγκάσα ι βοήθεια η εκ ι γιαβεράκι».

16. Σόσκε μπορεί τι αβέλ λατσσό τι τζας γιεκ αμαρέ πφουρέντζαρ κο γιατρός;

¹⁶ Τζαν λέντζαρ γιεκ κο γιατρός. Μπορίνενα τι γκερέν-λεν κο γιατρός, αλλά μπορίνενα τι μπεσέν οτθέ-ντα γιεκ λέντζαρ. Αντικάς κα αβέν σίγουροι ότι ο γιατροί κα συμπεριφερίντιβεν λένγκε λατσσές ντα κα ντεν-λεν ι βοήθεια σο χρειαζίντιβενα. (Ησ. 1:17) Μπορεί τι χρειαζίντιβελ τι γραφίνεν οντουλά σο βακερέλα ο γιατρός για τι βοηθίνεν ι πφουρέ πφραλές ή πφενιά τι ντελ-λεν γκοντί. Εκ πφουρί πφεν, η Ρουθ, βακερέλα: «Μπουτ φαρ, κάνα τζάβα κορκορί κο γιατρός να ντέλα-μαν αζόμ μπουτ προσοχή. Μπάζιμα ο γιατροί βακερένα ότι να ισινόμ νασφαλί ντα ότι ο πρόβλημας ισί μι γκοντιάτε. Αλλά κάνα ισί μάντζαρ εκ γιαβέρ τζενό αλλάνελα ντιπ η συμπεριφορά ι γιατρόνγκι. Μανγκάβα τι βακεράβ εκ μπαρό ευχαριστώ κο πφραλά ντα κο πφενιά σο ντένα πουμαρέ σαατίσταρ για τι αβέν γιεκ μάντζαρ».

17. Καλέ τροπόντζαρ μπορίνενα τι κερέν έργος ι πφουρέντζαρ;

¹⁷ Κερέν λέντζαρ έργος. Κάποια πφουρέ μπέκιμ μα τι τθερέν ι ζορ για τι νικιόν κο έργος κχερ κχερέστε. Κα μπορίνενας, για παράδειγμας, τι τζαν γιεκ κο σταντ; Κα μπορίνενας ατζέ-ντα τι λεν εκ καρέκλα λένγκε για τι μπεσέν πασέ κο σταντ. Ή κα μπορίνενας τι συνεργαζίντιβεν εκχέ πφουρέ πφραλέσαρ για τι κερέν εκ μελέτη σο τθερένα, ή ατζέ-ντα τι κερέν ι μελέτη κο κχερ κι πφουρέ πφραλέσκο. Ο πρεσβύτεροι μπορίνενα τι ντικχέν άμα αβέλα-πες τι κερέν ξεκινήματα κο κχερ κι πφουρένγκο για τι αβέλ λένγκε πο εύκολος τι κερέν έργος. Σο-ντα κεράσα για τι σικαβάς σεβασμός κο πφουρέ αξίνελα.​—Παρ. 3:27· Ρωμ. 12:10.

18. Σο κα ντικχάς κο γιαβέρ μάθημας;

¹⁸ Ανταβά μάθημας αντάς αμαρέ γκοντιάτε καζόμ μπουτ μανγκέλα ντα εκτιμίνελα ο Ιεχωβά ι πφουρέ πφραλέν ντα πφενίν. Ντα ανταβά νιωθίνενα σαρέ ο πφραλά ντα ο πφενιά κι κχανγκιρί! Ο πφουρίματα ισί δύσκολα, αλλά με την βοήθεια ι Ιεχωβάσκι μπορίνενα τι ατσσικιαρέν τουμαρί χαρά. (Ψαλμ. 37:25) Καζόμ ζορ λένα επειδή τζανένα ότι ο πο λατσσέ ντιβεσά ισί οντουλά σο κα αβέν ντα όχι οντουλά σο νακχλέ! Μερικά πφραλά ντα πφενιά όμως νακχένα εκ γιαβέρ δυσκολία. Φροντίνενα πουμαρέ τζενέν σο ισί πφουρέ ή πουμαρέ νασφαλέ τσσαβές ή φιλός. Σαρ μπορίνενα τι ατσσικιαρέν πουμαρί χαρά; Κα λας ι απάντηση ανταλέ ερωτησιάτε κο γιαβέρ μάθημας.