Yesuusi Kao Kaaꞌlitannonkehu Hiittoonniiti?
‘Yesuusi kaino.’—MAT. 28:6.
1, 2. (a) Mitu ammaꞌnote marooti maa afa hasidhino? Tennera Pheexiroosi dawaro qolinohu hiittoonniiti? (Umi misile lai.) (b) Pheexiroosi hakkawote worbimmatenni coyiꞌranno gede kaaꞌlinosiri maati?
YESUUSI reyihunni lowo geeshshano keeshshikki, hawaariya Pheexiroosi hanqite fooggaltino mannooti albira marino. Kuri mannooti Yihudu ammaꞌno marootaati; insa lowo silxaane noonsareeti; Yesuusa shaate gano gantinorino insaati. Xa kayinni Pheexiroosi xaꞌmonsa qolara hasidhino. Pheexiroosi ilaminkunni jammare laanshaawino mancho hursino daafira, insa isi konne mancho hursinohu mayi wolqanniitironna aye suꞌminniitiro afa hasidhino. Pheexiroosi waajjikki togo yee qoli: “Kuni manchi hure albaꞌneenni uurrinohu, kiꞌne haqqu aana suttine shitinoonnihu, Maganu kayinni reyotenni kayisinohu Naaziretete Yesuusi Kiristoosi suꞌminniiti.”—Looso 4:5-10.
2 Hakkuyi albaanni Pheexiroosi waajje Yesuusa sase hige kaadino. (Marq. 14:66-72) Ikkina xa ammaꞌnote marooti albaanni uurre worbimmatenni coyiꞌranno gede kaaꞌlinosiri maati? Qullaawu ayyaani kaaꞌlinositi egennantinote; kayinni Pheexiroosi Yesuusi reyotenni kainota afasino kaaꞌlitinosi. Pheexiroosi Yesuusi reyotenni kainota mittoreno huluullaminokkihu mayiraati? Ninkeno tenne ammanneemmo gede assannonkeri maati?
3, 4. (a) Yesuusi hawaariyaate ilantara albaanni reyotenni kaino manni hiikkoyeti? (b) Yesuusi kayisinori ayeooti?
3 Reyino manni kao Yesuusi hawaariyaatera wosincho coye diꞌꞌikkitino; insa ilantinokki waro nafa reyino manni kae egennino. Insa masaalaanchu Eeliyaasinna Elsai Maganu wolqanni togoo maalale loossinota affino. (1 Neg. 17:17-24; 2 Neg. 4:32-37) Mitte hige isinni mittu manchi reeshshi Elsai waamma giddo tungeenna miqichosi kise calla reyotenni kaino. (2 Neg. 13:20, 21) Hundi Kiristaani tenne addi addi xagge ninke Maganu Qaale ammanneemmo gede asse ammananno.
4 Yesuusi reyotenni kayisino manni xagge nabbambeemmo wote ninke baalunku dhagge assiꞌneemmoti egennantinote. Yesuusi gunnitte manchoha nooseha mitto qaaqqo reyotenni kayisita, tini mancho baasa hagiidhitinoti dihuluullissanno. (Luq. 7:11-15) Isi wole yannara qole 12 diri qaaqqo reyotenni kayisino. Shiire xissiisiꞌrino annisenna amase ise reyotenni kaꞌuta mageeshshi geeshsha hagiidhinoro hanni hedi! (Luq. 8:49-56) Alaazaari heeshshonniha ikke waammate giddonni fulanna laino manni hagiidhino gara heda dandaatto!—Yoh. 11:38-44.
YESUUSI KAO BAXXITINOTA IKKITINOHU MAYIRAATI?
5. Yesuusi kao isira albaanni kaino manni kaonni baxxitannohu hiittoonniiti?
5 Hawaariyaate Yesuusi kao isira albaanni kaino manni kaonni baxxitinota affino. Isira albaanni reyotenni kaino manni maala uddiꞌre kaino; qoleno hakku manni galagale reyino. Yesuusi kayinni reyannokkiha ayyaanu biso uddiꞌre kaino. (Hawaariyaatete Looso 13:34 nabbawi.a) Pheexiroosi, Yesuusi “maalunni heeꞌre reyino, kayinni ayyaanunni heeshshonniha ikkino” yee borreessino. Hakkiinni saeno, “isi iimira haꞌre Maganu qiniiteenni no; qoleno sokkaano, silxaanenna wolquwa baala isira maahoyye yite galtanno gede assinoonni.” (1 Phe. 3:18-22) Isira albaanni kaino manni kao dhaggenna maalale ikkiturono, bayira ikkitinote Yesuusi kao ledo taashshinannita diꞌꞌikkitino.
6. Yesuusi kao rosaanosira kaaꞌlitinohu hiittoonniiti?
6 Yesuusi kao rosaanosira lowore kaaꞌlitino. Diinnasi dikaino yiturono isi reyinowa digatino. Yesuusi mannu gawajjara dandaannokkiha wolqaataamo ayyaanu kalaqo ikke reyotenni kaino. Yesuusi kao isi Maganu Beetto ikkinota buuxissino; rosaanosi tenne huwattino daafira lowo dadilli giddonni fulte bayira hagiirre afidhanno gede assitino. Hakkiinni saeno, waajja agurte worbuulle ikkitanno gede assitinonsa. Yesuusi kaꞌꞌa hoogoommero Yihowa alaami diwoꞌmanno; qoleno rosaanosi worbimmatenni sabbakkanni noohu danchu duduwi waaga diafiꞌranno.
7. Yesuusi xaa yannara maa assanni no? Hiittee xaꞌmuwara dawaro afiꞌneemmo?
7 Yihowa soqqamaano ikkinoommo daafira, Yesuusi bayira mancho calla ikkinokkita seekkine anfoommo. Isi xaa yannara heeshshonniho hattono uullate aana loonsanni heeꞌnoonniha sabbakate looso marraꞌꞌanni no. Isi iimite Maganu Mangiste Nugusa ikke gashshanni noo daafira, mulenni bunshe hune uulla mannu hegerera heeꞌranno gannate ikkitanno gede assanno. (Luq. 23:43) Yesuusi kaꞌꞌa hoogoommero kuni coyi diꞌꞌikkannoho. Ikkina isi reyotenni kaino yine ammanneemmo gede assannonkeri maati? Qoleno isi kao kaaꞌlitannonkehu hiittoonniiti?
YIHOWA REYOTE AANA SILXAANE NOOSITA LEELLISHINO
8, 9. (a) Yihudunniri ammaꞌnote marooti Yesuusi waamma agarrara hasidhinohu mayiraati? (b) Meentu waammanniwa maranno wote mayi ikke no?
8 Yesuusa madaarrihu gedensaanni, kakkalaanote biillanna Ferisaano Philaaxoosiwa marte togo yitu: “Mooticha, hakku soꞌrisiisaanchu lubbote noo yannara ‘Sasu barri gedensaanni kaeemmo’ yiinoti qulli yitinonke. Konni daafira rosaanosi dagge iso moorte mannaho ‘Reyotenni kaino!’ yitannokki gede sasu barri geeshsha waamma agarranni gede hajaji. Hakkuyi kaꞌa kuni gedensi awaawuri albihunni roore bushanno.” Philaaxoosi togo yee qolinsa: “Agaraasine nooꞌne. Konni daafira hadhine affinoonni garinni agarsiisse.” Hakkiinni yitino gede assitu.—Mat. 27:62-66.
9 Yesuusa madaarroonnihu kincho kurkurre seekkinoonni waammaraati; waammate afiira jawa kincho tuꞌnoonni. Yihudunniri ammaꞌnote marooti Yesuusi kaikkinni hakko waammate giddo hegerera heeꞌrara hasidhino. Yihowa kayinni insa heddinohunni horo baxxino coye assino. Sayikki barra Megidelu Maariyaaminna wole Maariyaami waammanniwa daanno wote, kinchu balete afiinni gongoꞌme hoꞌleno; qoleno kinchoho aanaho sokkaanchu ofolle no. Sokkaanchu meento daggine laꞌe waammate giddo noori dino yee rahe kulinsa. Isi togo yiinsa: “Isi koye dino, reyotenni kaino.” (Mat. 28:1-6) Yesuusi reyotenni kaino!
10. Hawaariya Phaawuloosi coyiꞌrinori Yesuusi kainota leellishannohu hiittoonniiti?
10 Yesuusi kaihu gedensaanni noohu 40 barri giddo ikkinori isi kainota leellishanno. Hawaariya Phaawuloosi ikkinore xaphi asse Qorontoosi Kiristaanira kulanni togo yee borreessino: “Ani adhoommoha baalunkunni rooranno coye kiꞌnera sayisoommo; hakkuno Qullaawa Borro yitanno garinni Kiristoosi cubbinkera reyino; hakkiinnino madaaramino; qoleno Qullaawa Borro yitanno garinni sayikki barra kaino; hattono Keefira leelli; hakkiinnino Tonaa lameho leellino. Hakkuyi gedensaanni 500 saꞌanno roduuwira mitte hige leellino; kuri giddo rooru xaano ledonke no; mitootu kayinni reyitino. Isi Yaaqoobira leelli gedensaanni, hawaariyaate baalantera leellino. Jeefoteno, aleesu gede ikkoommohura anera leellie.”—1 Qor. 15:3-8.
YESUUSI KAINO YINEEMMO GEDE ASSANNONKE COYE
11. Yesuusi kao “Qullaawa Borro yitanno garinni” ikkitinohu hiittoonniiti?
11 Yesuusi kaino yineemmo gede assannonkehu umi coyi isi kainohu “Qullaawa Borro yitanno garinni” ikkasiiti. Maganu Qaali isi kaore balaxe kulino. Lawishshaho Daawiti, Maganunnihu “ammanamino” soqqamaanchi waammate giddo gatannokkita coyiꞌrino. (Faarso 16:10 nabbawi.b) Phenxeqosxete barra 33 M.D., hawaariya Phaawuloosi Yesuusi daafira kultanno masaalo togo yee xawisino: “[Daawiti] Kiristoosi kaore balaxe masaalanni waammate giddo gatannokkitanna maalisi sholannokkita coyiꞌrino.”—Looso 2:23-27, 31.
12. Yesuusa reyotenni kai gedensaanni laꞌinori ayeooti?
12 Yesuusi kaino yineemmo gede assannonkehu layinki coyi, illensanni laꞌinori lowo naqaashe heeꞌransaati. Reyotenni kainohu Yesuusi, 40 saꞌꞌanno barra waammasi qooxeessira hattono Eemaahusi haꞌnanni doogoranna wole basera rosaanosira leellino. (Luq. 24:13-15) Hattee yannara, isi Pheexiroosi, gamba yino mannanna woloota hasaawisino. Reyotenni kainohu Yesuusi mitte hige 500 saꞌꞌanno mannira leellino! Reyotenni kainoha Yesuusa laino manni batinye ikkino daafira kaosi moroma didandiinanni.
13. Yesuusi rosaano diinaggaabbe sabbakansa isi kainota ammantannota leellishshannohu hiittoonniiti?
13 Yesuusi kaino yineemmo gede assannonkehu sayikki coyi, harunsaanosi diinaggaabbe sabbakansaati. Yesuusi rosaano isi reyotenni kainota diinaggaabbe sabbakansa dartu, shettonna reyo iillitannonsa gede assitino. Yesuusi kainokkiha ikkoommero, Pheexiroosi Yesuusa gibbannoriranna iso shaate gano gantinorira ammaꞌnote marootira kaosire farciꞌrate yee qarru giddora eannoni? Pheexiroosinna wolootu rosaano farcidhinohu Yesuusi heeshshonniha ikkinotanna Maganu loonsara hasiꞌranno looso marraꞌꞌanni noota affino daafiraati. Hakkiinni saeno, Yesuusi kao harunsaanosi insano reyotenni kaꞌannota huluullantannokki gede assitinonsa. Lawishshaho, Isxifaanoosi reyinohu reyitinori kaꞌannota seekke ammane heeꞌreeti.—Looso 7:55-60.
14. Yesuusi reyotenni kainota ammanattohu mayiraati?
14 Yesuusi kainota ammanneemmo gede assannonkehu shoolki coyi, isi xa Nugusa ikke gashshanni nootanna Kiristaanu songora umo ikkinota leellishshanno tajeeti. Tini addu Kiristinni halaꞌlanno gede assitino. Yesuusi reyotenni kaꞌꞌa hoogoommero kuni ikkannoni? Isinni isi kainokkiha ikkoommero isire horonta macciishsha hoongammora dandiineemmo. Ikkollana, Yesuusi kainotanna yannankera alame woꞌmate dancha duduwo dudumbeemmo gede biddishsha aanninna marraꞌꞌanni noonketa ammanneemmo gede assannohu baqete korkaati no.
YESUUSI KAO KAAꞌLITANNONKEHU HIITTOONNIITI?
15. Yesuusi kao waajjinummokki sabbankeemmo gede assitannonkehu hiittoonniiti?
15 Kiristoosi kao waajjinummokki sabbankeemmo gede assitannonke. Maganu diinna 2,000 diro woꞌma dancha duduwo sabbankannita hoolate assitinokkiri dino; lawishshaho, kaadaasinenna finqilaasine, hattono qacifattannori loosinkera guficho kalaqate woꞌnaaltino; qoleno mangistubba loosonke hoolate woꞌnaaltino, hattono roduuwinkera dartunna reyo iillitannonsa gede assitino. Ikkollana aye coyino wole agurina ‘mittu massaarino’ Maganu Mangistere sabbankeemmotanna manna rosaano assineemmota hoola didandiino. (Isa. 54:17) Sheexaanu soqqamaasine woy borojjesi horo diwaajjineemmo. Yesuusi qaale einonte gede ninke ledo no, hattono irkisanni noonke. (Mat. 28:20) Waajjineemmokki gede assannonkehu baqete korkaati noonke; diininke waajjishiishate woꞌnaalirono sammi yineemmo gede diassannonke!
Yesuusi kao waajjinummokki sabbankeemmo gede assitannonke (Gufo 15 lai)
16, 17. (a) Yesuusi kao isi rosiisino rosi adda ikkinota buuxissannohu hiittoonniiti? (b) Yohanisi 11:25 yitanno garinni Maganu Yesuusira mayi wolqa uyinosi?
16 Yesuusi kao isi rosiisino rosi baalunku adda ikkinota leellishshanno. Phaawuloosi, Kiristoosi kainokkiha ikkoommero Kiristaanu ammananna sabbakate loosi waaga diafiꞌranno yee borreessino. Mittu Qullaawu Maxaafi fullahaanchi togo yiino: “Kiristoosi kainokkiha ikkoommero, . . . Kiristaanu beebbate dogaminorenna mulla kaphaasine ikkanno.” Kiristoosi kainokkiha ikkoommero, Wongeelu mitto danchanna egennaamo mancho diinnasi shitinota kulannoha dadillissanno xagge amadinoha calla ikke gatanno. Ikkollana Kiristoosi kaino; tini qolte rosiisinori baalu halaale ikkinotanna albillitte ikkanno yiinori woꞌmannota buuxissino.—1 Qorontoosi 15:14, 15, 20 nabbawi.c
17 Yesuusi togo yiino: “Ani kaotenna heeshshote. Ane ammanannota loosunni leellishannohu, reyiro nafa kaꞌꞌanno.” (Yoh. 11:25) Tini dhaggete yaatto mitte huluullo nookkiha woꞌmitanno. Yihowa Yesuusira reyitinore kayisanno wolqa uyinosi; isi ayyaanu biso uddidhe iima heedhannore calla ikkikkinni uullate aana hegerera heeꞌrate hexxo noonsare lowo biliyoone ikkanno mannano kayisanno. Cubbu maaro afiꞌnanni gede assitannoti Yesuusiti wodote kakkalonna kaosi, reyo horonta heedhannokki gede assitanno. Tenne afakki qarra baala dandiite saꞌꞌatto gedenna reyo nafa ikkituro worba ikkatto gede diassitannohe?
18. Yesuusi kao mayi hexxo uyitannonke?
18 Yesuusi kao, uullate aana heedhannorira firde farandannihu Yihowahu baxillu seeri garinni ikkinota buuxissannonke. Phaawuloosi hunda Ateenaho heeꞌranno mannira togo yiino: “Maganu doorinohu mittu manchi widoonni uulla woꞌma keeraanchimmatenni faradate alaamu noosi; tenne assateno barra wossanino; isono reyotenni kayise mannaho hexxo uyino.” (Looso 17:31) Ee, Yesuusi Maganu shoomino daanyaati, isi faradanno firde garanna baxillu noota ikkitannota dihuluullammeemmo.—Isa. 11:2-4.
19. Kiristoosi kainota ammananke kaaꞌlitanonkehu hiittoonniiti?
19 Yesuusi kainota ammananke Maganu fajjo assineemmo gede kakkayissannonke. Yesuusi kakkalo ikke reya hoogommeronna reyotenni kaꞌꞌa hoogoommero, cubbunna reyote giddonni fullummokkinni heeꞌneemmo. (Rom. 5:12; 6:23) Isi reyotenni kaꞌꞌa hoogoommero, “Gaꞌa reyineemmo daafira into, ango” yitannori wido ikkanke digattanno. (1 Qor. 15:32) Xa kayinni maalaamittete coyi aana diꞌꞌillachinsheemmo. Hatteentenni kaote hexxo kaffi assine laꞌneemmo; qoleno baalunku coyira Yihowa biddishsha harunsineemmo.
20. Yesuusi kao Maganu bayirreenya leellishshannohu hiittoonniiti?
20 Kiristoosi kao Yihowa “seekkite hasidhannosire kiisannoha” ikkinotanna bayirreenyasi leellishshanno. (Ibi. 11:6) Yihowa baꞌannokkita iimi heeshsho oye Yesuusa reyotenni kayisate horoonsiꞌrino wolqanna hayyo dhaggete! Hakkiinni saeno, Maganu konne asse coyiꞌrino qaale baala wonshate dandoo noosita leellishino. Kuri giddo mittu Maganu kalqete alame aliidimmasi lainohunni kaꞌino xaꞌmora dawaro qolannohu baxxino “sirchi” widoonni ikkinota kulino masaalooti. Tini masaalo woꞌmitanno gede Yesuusi reyanna reyotenni kaꞌꞌa hasiissannosi.—Kal. 3:15.
21. Kaote hexxo kaaꞌlitannohehu hiittoonniiti?
21 Huluullissannokkita kaote hexxo uyinonke daafira Yihowa galata dihasiissannonke? Qullaawa Borro tenne buuxissanni togo yitanno: “Kuneeti! Maganu dunkaani mannu mereero no; isino insa ledo heeꞌranno, insano dagasi ikkitanno. Maganu umisi insa ledo ikkanno. Hindiiddo baalanta illensa aaninni feyanno, reyono layinkita diheedhanno, wiꞌla woy raare woy xisso higgeno diheedhanno. Konni albaanni noo coyibba saꞌino.” Tenne maalaꞌlissanno hexxo borreessinoha Yohaannisi togo yinoonnisi: “Tini qaalla ammanantinotenna halaalehona borreessi.” Yohaannisira tenne ajuuja ayyaanunni leellishinohu ayeti? Tenne ajuuja leellishinohu reyotenni kainoho Yesuusi Kiristoosiiti.—Aju. 1:1; 21:3-5.
a Hawaariyaatete Looso 13:34: “Maganu Yesuusa galagale horonta sholannokki gede asse reyotenni kayisannota leellishate togo yiino: ‘Daawitira qaale eoommoha huluullisannokki baxillenna danchumma oyeemmoꞌne.’”
b Faarso 16:10: “Waammate giddo diagurattoe. Qoleno, ammanaminohehu sholara worte diaguratto.”
c 1 Qorontoosi 15:14, 15, 20: “Kiristoosi reyotenni kainokkiha ikkiro, sabbakanke beebbate, ammanaꞌneno beebbate daafurooti. Hakkiinni saeno, reyitinori addinta kaꞌannokkiha ikkiro, Maganu Kiristoosi reyotenni kayisinosikkiha beebba Kiristoosi reyotenni kayisinosi yine farciꞌrankenni kaphaasine Maganu farciꞌraasine ikkinoommo yaate. Ikkollana, Kiristoosi reyitinorira bayira ikke reyotenni kaino.”