Yihowara Ammanantinoonnire Ikkaꞌne Leellishshe

1, 2. Yoonaataanira Daawiti ledo noosi jaaloomi ammanama lainohunni kaajja lawishsha ikkannohu hiittoonniiti?

WEDELLICHU Daawiti jigeessa mancho Goliyaadi shiino gari Yoonaataanira dhagge ikkisikki digatino. Daawiti konni “Filisxeemete manchi umo anga haare” Yoonaataani annira Nugusu Saaoolira albaanni uurre no. (1 Sam. 17:57) Yoonaataani Daawiti waajja hooginohura naadinosiha ikkara dandaanno. Maganu Daawiti ledo ikkinoti egennantinote; hakko daafira “Yoonaataaninna Daawiti lubbora jaaloontu.” Isinni Yoonaataani Daawiti “umisi gede asse baxinohura lamunku gondooro eꞌino.” (1 Sam. 18:1-3) Yoonaataani hatte yannanni kayise Daawitira ammaname heeꞌrino.

² Daawiti aantete Isiraeelete nugusa ikkanno gede Maganu shoominosiha ikkirono, Yoonaataani Daawiti ledo quraanyame heeꞌrino. Saaooli Daawiti shaara hasanni noo yannara Yoonaataani Daawiti daafira yaadino. Isi jaalasi jawaachishate Horeshi yinanniwa Yihudu halalla haꞌrino. Yoonaataani Daawiti “albinni roore Yihowa addaxxanno gede” jawaachishinosi. Togo yiinosi: “Waajjitooti . . . ; ati Isiraeelete nugusa ikkatto, anino atenni aane layinkiha ikkeemmo.”—1 Sam. 23:16, 17.

3. Yoonaataani Daawitira ammanamatenni roorse laino coyi maati? Tenne mayinni anfeemmo? (Hanafote noo misile lai.)

³ Ammanama rooru manni naadanno akataati. Ikkollana, Yoonaataani Daawitira ammanamino gara calla naande isi Maganoho ammanaminota hendeemmokkiha ikkiro rosa hasiissannonke rosi gate baꞌꞌannonke. Yoonaataani Daawiti ledo morkama agure iso jaala assiꞌrinohu mayiraati? Umisi hasattonni roorse laꞌꞌanno coyi noo daafira ikkinoti dihuluullissannote. Isi Daawiti “albinni roore Yihowa addaxxanno gede” jawaachishinosita qaagi. Hakko daafira Yoonaataani roorse laꞌꞌanno coyi Maganoho ammanamate yaate. Ee, isi Daawitira ammanamanno gede assitinosinti Yihowara ammanamasiiti. Qoleno, lamunku “Atenna ane mereero hattono sirchikkinna sirchiꞌya mereero Yihowa hegerera naqaashe ikko” yite xaartino xaaro garinni heedhino.—1 Sam. 20:42.

4. (a) Addu hagiirrenna harshammo afiꞌneemmo gede assannonkeri maati? (b) Konni birxichira maa ronseemmo?

⁴ Kiristaana ikkinoommo daafira, wolootu ammanantinore ikkitino gara naandeemmore calla ikkinumokkinni ninke uminke mininke mannira, jaallankeranna ammanate roduuwinkera ammanama hasiissannonke. (1 Tes. 2:10, 11) Kayinni roore ammanama hasiissannonkehu ayeraati? Heeshsho uyinonkehura Yihowaraati! (Aju. 4:11) Isira ammanamme heeꞌra addu hagiirrenna harshammo afiꞌneemmo gede assitannonke. Maganoho ammanammoommore ikkine heeꞌrate kayinni, qarrisannori tuncu yaannonke woteno isi ledo quraanyama hasiissannonke. Konni birxichira, Yoonaataani lawishshi aante noori shoole qarrissanno coyibba tuncu yitannonke wote Yihowara ammanama dandiineemmo gede kaaꞌlannonke gara laꞌneemmo: (1) silxaane noosihu mittu manchi ayirrinyu hasiisannokkiha ikkanno wote, (2) hiikkunnira ammanama hasiissannonkero doodha qarra ikkitannonke wote, (3) mittu manchi hendoommokkire hedanno wote woy gariweelo coye assannonke wotenna (4) ammanamanna uminke hasatto xaaddannokki wote.

SILXAANETE AANA NOO MANCHI AYIRRINYU HASIISANNOKKIHA LAWANNO WOTE

5. Saaooli nugusa ikke noo yannara Isiraeelete mannira Maganoho ammanama qarra ikkitinohu mayiraati?

⁵ Maganu Yoonaataani anna Saaooli nugusa asse shoominoha ikkirono, Saaooli gedensoonni hajajamannokkiha ikkino daafira Yihowa iso facci asse agurino. (1 Sam. 15:17-23) Maganu Saaooli zuufaanetenni bayichonko hoolinokki daafira, isiti gariweelo ikkito gashshino mannira qarra kalaqqino. “Yihowa zuufaanera” ofollinohu kuni nugusi bushare assanno yannara hakko mannira Maganoho ammanama qarra ikkitino.—1 Zee. 29:23.

6. Yoonaataani Yihowara ammaname heeꞌrinota mayinni anfeemmo?

⁶ Saaooli umo Maganoho hajajama giwi yannara, beettisi Yoonaataani kayinni Yihowara ammanaminoha ikkino. (1 Sam. 13:13, 14) Masaalaanchu Saamueeli alba togo yiino: “Yihowa bayiru suꞌmisira yee mannasi diaguranno.” (1 Sam. 12:22) Lowoti Filisxeemete olanto 30,000 olu saragalla adhite dagge Isiraeele waajjishiishshu yannara Yoonaataani tenne ammanannota leellishino. Hakkawote Saaooli olanto 600 mannalla ikkitanno; olu uduunne afidhinorino isootinna Yoonaataani callaati! Ikkirono, Yoonaataani wonqaanchisi ledo calla heeꞌre Filisxeemete qacha marino. Isi, “Yihowa lowo mannano shiimano horoonsiꞌre gatisannota hoolannosiri dino” yiino. Isinna ledosi noo wonqaanchisi olu basera mito 20 ikkanno manna shitino. Hakkiinni “uulla huxiꞌra hanaffu, qoleno Maganuwiinni shibbire dirritu.” Filisxeemete daga ikkitannori baeennansa mimmito guda hanaffu. Hakko garinni, Yoonaataani Magano addaxxino daafira qeelle Isiraeelennita ikkitino.—1 Sam. 13:5, 15, 22; 14:1, 2, 6, 14, 15, 20.

7. Yoonaataani annisira maa assino?

⁷ Saaoolira Maganu ledo noosi jaaloomi baꞌꞌanni haꞌrinoha ikkirono, Yoonaataani dandaamisi deerrinni annisi ledo kaaꞌlama diagurino. Lawishshaho, lamunku buusante Maganu mannira olantino.—1 Sam. 31:1, 2.

8, 9. Silxaane noonsarira hajajamanke Yihowara ammanammoommota leellishshanno yineemmohu mayiraati?

⁸ Ninkeno Yoonaataani gede, mittu silxaanete aana noo manchi ayirrinyu hasiisannosikki gede ikkiro nafa, silxaane noonsarira Maganu yiinonke garinni deerrunni maahoyye yine galle Yihowara ammanammoommota leellisha dandiineemmo. Lawishshaho, mittu mangistete gashshaanchi danchu amanyooti nookkiha ikkara dandaanno; ikkirono, “aliidi gashshaanora” deerrunni maahoyye yine galleemmo daafira silxaanesi ayirrinseemmo. (Roomu Sokka 13:1, 2 nabbawi.^[1]) Isinni Yihowa silxaane uyinonsare baalanka ayirrinse isira ammanammoommore ikkinoommota leellinsheemmo.—1 Qor. 11:3; Ibi. 13:17.

⁹ Wodiidi Ameerikira heedhannoti Olga^[2] minaannise danchu garinni amadinosekkiha ikkirono iso ayirrisse Maganoho ammanantinota leellishshino. Minaannise ise Yihowa Farciꞌraasincho ikkitinohura lowo diro qarrisinose. Xissiisannore coyiꞌrannose, xonannose, mito wote qahame dicoyishiishannose, wole agurina oososi adhe ise hune haꞌrannota kulinose woti no. Olga kayinni tennera bushare assite diqoltino. Ise minaannisera sagale uyite, uduunnesi hayishshite, hattono maatesi towaatte dancha minaama ikkate dandaamisere baala assitino. (Rom. 12:17) Dandiitanno wote minaannise ayiddiwa woy isi ledo loossanno jaallasiwa ledosi hadhanno. Lawishshaho, minaannise annisi madaarshira wole katama haꞌrara kai yannara qaaqqullu qixxaawanno gede assitino; hattono doogote hasiisannore baalankare biddi assitino. Qoleno madaarshu goofa geeshsha minaannase beetekiristaanete xullora agartino. Olga cinca ikkitinohuranna ayirrissannosi daafira lowo diri gedensaanni minaannise albi gede ikka aguri. Xa isi ise Mangistete Addaraashe haare haꞌrannose, isinni hakka hadhanno gede jawaachishannose, qoleno sae sae ledose gambooshshe haꞌranno.—1 Phe. 3:1.

HIIKKUNNIRA AMMANAMMEEMMORO DOODHA QARRA IKKITANNONKE WOTE

10. Yoonaataani ayera ammanama hasiissannosiro afanno gede kaaꞌlinosiri maati?

¹⁰ Saaooli Daawiti shaate murciꞌre kaino daafira, Yoonaataani lamunku giddo hiikkunnira ammanamannoro doodha qarra ikkitinosi. Isi Daawiti ledo gondooro einoha ikkirono, annisira maahoyye yee galannoho. Ikkollana, Yoonaataani Maganu Saaooli ledo ikkikkinni Daawiti ledo noota afino. Hakko daafira, Saaoolinni roorse Daawitira ammanamino. Isi Daawitira maaxamanno gede kulinosi, hattono Saaoolira isi daafira danchare coyiꞌrino.—1 Saamueeli 19:1-4a nabbawi;^[3] 1 Sam. 19:5, 6.

11, 12. Maganoho noonke baxilli isira ammanama doodhineemmo gede kaaꞌlannonkehu hiittoonniiti?

¹¹ Awustiraaliyaho heedhannoti Alise yinanni rodoo Maganunna ayiddise giddo hiikkunnira ammanantannoro doodha hasiissinose. Ise Qullaawa Maxaafa xiinxalla hanaffu yannara rossanni nooha dancha coye ayiddisera kultino. Gedensoonni Alise Ganna ayirrissannokkita mininsa mannira kultu. Ise Ganna ayirrissannokki korkaata kultunsata insa dihagiidhino; gedensaanni kayinni roore hanqe kai. Insa ise kaaddinonsahu gede asse hedino. Alise togo yitino: “Amaꞌya xaate ate ledo xaadisannoeri dino yitue. Mininke manna baasa baxeemma daafira lowo geeshsha masoomma, hattono xissiisiꞌroomma. Ikkollana, woꞌma wodanaꞌya Yihowaranna Beettisira aate murciꞌroomma daafira aanannohu woradu gambooshshira cuuamumma.”—Mat. 10:37.

¹² Qoropha hoongummoro, gobbate, rosu minira, woy ispoortete gaamora ammanamate yine sunu sununni Maganoho ammanama agurrammora dandiineemmo. Lawishshaho Henirii yinanni rodii daamu godoꞌle (cheeze) baxanno. Insa rosi mini shaampiyoona duucha wote qeelanno; hakko daafira isi tenne godoꞌle woꞌma wolqasinni kaaꞌla hasiꞌrino. Kayinni isi togo yee noore coyiꞌrino: “Gale hosanni Maganoho ammanamatenni roorse rosu minira ammanama hanafummo. Qidaamenna Sambata heedhannoti daamu godoꞌle soqqanshote yanna hoogeemmo gede assitue. Hakko daafira, daamu godoꞌle gaamo agure fulummo.”—Mat. 6:33.

13. Maganoho ammanamanke maatete giddo kalaqamanno qarra tirate kaaꞌlitannonkehu hiittoonniiti?

¹³ Mito wote maatete giddo lamu mannira mitteenni ammanama qarra ikkitara dandiitanno. Lawishshaho Keeni togo yiino: “Amaꞌya jawooꞌmitino daafira ise mule mule mare laꞌꞌanna ise saꞌe saꞌe ninkewa daggara hasiꞌrummo. Ikkollana amaꞌyanna minaamaꞌya sumuu yaa didandiino. Umi qara, insa giddo mitte hagiirsiisummoro tiꞌi hanqitanno daafira asseemmori leella giwie. Hakkiinni togoo coyi tuncu yaannoe wote, ammanama hasiissannoehu minaamaꞌyara ikkinota huwatummo. Hakko daafira hayyotenni ise hagiirsiisanno mala qixxeessummo.” Keeni Maganoho ammanaminohanna Qaalesi baxannoha ikkino daafira, minaamasi amasi shaqqillunni amada hasiissannosehu mayiraatiro, hattono amasi minaamasi ayirrisa hasiissannosehu mayiraatiro xawise kulinonsa.—Kalaqo 2:24;^[4] 1 Qorontoosi 13:4, 5 nabbawi.^[5]

MANNU HENDOOMMOKKIRE HEDANNO WOTE WOY GARIWEELO COYE ASSANNONKE WOTE

14. Saaooli Yoonaataanira gariweelo coye assinohu hiittoonniiti?

¹⁴ Songote giddo albisa ikkinohu mittu rodii gariweelo coye assannonke wote Yihowara ammanama qarra ikkitankera dandiitanno. Yoonaataanira togoo coyi tuncu yiinosiha ikkara dandaanno. Maganu shoominohu Nugusu Saaooli beettisi Yoonaataani Daawiti ledo jaalooꞌminota afino; jaalooꞌmanno gede assinosiri maatiro kayinni dihuwatino. Saaooli Yoonaataanira hanqe boolaqiꞌre mannu albaanni shollishinosi. Yoonaataani kayinni bado diqoꞌlino. Qoleno, Maganoho woy Isiraeelete nugusa ikkara shoomaminohura Daawitira ammanama agurate dihedino.—1 Sam. 20:30-41.

15. Mittu rodii gariweelo coye assinkero maa assa hasiissannonke?

¹⁵ Yannankera Yihowa soqqamaasine songo giddo, gariweelo coye assannonkehu heeꞌranno yine diyaandeemmo. Ikkollana, mereeronke albisa ikkite soqqantanno roduuwi guuta ikkitinokki daafira assineemmore ninke hendoommokki garinni laꞌara dandiitanno. (1 Sam. 1:13-17) Mittu rodii hendoommokkire hediro woy gariweelo coye assinkero nafa, Yihowara ammanamme heeꞌno.

AMMANAMANNA UMINKE HASATTO XAADDANNOKKI WOTE

16. Uminke hasatto agurre Maganoho ammanama hasiissannonkehu hiittoo coyi tuncu yaannonke woteeti?

¹⁶ Saaooli Yoonaataani umisira horoomannore assanno gede amaalinosi. (1 Sam. 20:31) Ikkollana Yoonaataani Maganoho ammanaminoha ikkino daafira, umisi nugusa ikkanno faro hasiꞌra agure Daawiti jaalasi assiꞌrino. Yihowa hagiirsiisa hasiꞌranno manchi “gawajjo iillitannosiha ikkiro nafa coyiꞌrino qaale badhera [qolannokkita]” qaangeemmoha ikkiro, ninkeno Yoonaataani lawishsha harunsineemmo. (Far. 15:4) Yoonaataani Daawitira ‘coyiꞌrino qaale badhera diqolino’; ninkeno qaalenke agadha hasiissannonke. Lawishshaho, loosu woy daddalu hajora eꞌnoommo sheemaati wonshate kabbaade ikkannonke wote, Maganoho ammanama hasiꞌneemmo daafiranna Qaalesi ayirrinseemmohura qaalenke agadhineemmo. Qoleno, galtenke giddo hendoommokki qarri tuncu yaankera dandaanno. Ikkirono Maganoho noonke baxilli minaanninkera woy minaamankera ammanammeemmo gede assannonke.—Milkiyaasi 2:13-15b nabbawi;^[6] Mil. 2:16.

17. Tenne xiinxallonni maa rosootto?

¹⁷ Yoonaataani lawishsha hiincineemmo wote, isi Maganoho ammanamino gara harunsa hasiꞌneemmoti egennantinote. Ninkeneetira roorsiꞌne uminke hasatto harunsinoonke. Qoleno Yoonaataani lawishsha harunsine, Yihowa mannira wole agurina koffi assitannonkerira nafa ammanamme isira ammanammeemmota leellinsho. Qarra ikkannori tuncu yaannonke wote Yihowara ammanammeemmoha ikkiro, wodanasi tashshi assineemmo; hatti qolte giddiidi harshammo uyitannonke. (Law. 27:11) Yihowara ammanamme heeꞌneemmoha ikkiro, isi ayewoteno baxxannosirira woyyinore assannotanna towaatannonsata dihuluullammeemmo. Aananno birxichira, Daawiti waro heeꞌrinohu ammanaminonna ammanaminokki manni xaggenni ronseemmoha hasiisanno roso laꞌneemmo.