XIINXALLOTE BIRXICHO 45
Mimmitoho Bagamannokki Baxille Leellisha Agurtinoonte
“Mimmitoho bagamannokki baxillenna maaro leellishshe.”—ZAK. 7:9, NW.
FAARSO 107 Maganunnita Baxillu Doogo
GUULCHOa
1-2. Mimmitoho bagamannokki baxille leellinsheemmo gede assannonkeri maati?
MIMMITOHO bagamannokki baxille leellinsheemmo gede assannonkehu duuchu korkaati no. Kuri giddo gamu maati? Lawishshu maxaafi giddo nooti aante noo qummeeshshuwa tenne xaꞌmora qoltanno dawaro wodanchi: “Halaalaanchimmanna ammanama mulinni faffoonkehe. . . . Hatto assittoro, Maganunna mannu albaanni ayirrinyenna baxille afiꞌratto.” “Wolootaho shaqqa meessanaa kaaꞌlitanno.” “Keeraanchimmanna shaqqille baxanno manchi seeda diro heeꞌranno.”—Law. 3:3, 4; 11:17; 21:21.b
2 Kuri qummeeshshuwa bagamannokki baxille leellisha hasiissannonkeha sase korkaata kultanno. Umihunni, bagamannokki baxille leellisha Maganu albaanni ayirrinye afiꞌneemmo gede assitannonke. Layinkihunni, bagamannokki baxille leellisha ninke umonke kaaꞌlitannonke. Lawishshaho wolootu ledo geedanno jaaloomi heeꞌrannonke. Sayikkihunni, bagamannokki baxille leellisha albillitte lowo atoote hattono hegere heeshsho afiꞌneemmo gede assitannonke. Addanko Yihowa “Mimmitoho bagamannokki baxillenna maaro leellishshe” yee amaalinonke amaale harunsineemmo gede assannonkehu duuchu korkaati no.—Zak. 7:9.
3. Konni birxichira hiikkuri xaꞌmuwa hasaambeemmo?
3 Konni birxichira shoole xaꞌmuwa hasaambeemmo. Bagamannokki baxille leellisha hasiissannonkehu ayeooraati? Bagamannokki baxille leellishate daafira Ruuti maxaafinni maa ronseemmo? Xaa yannara bagamannokki baxille leellisha dandiineemmohu hiittoonniiti? Bagamannokki baxille leellishshannori afidhanno atooti maati?
BAGAMANNOKKI BAXILLE LEELLISHA HASIISSANNONKEHU AYEOORAATI?
4. Bagamannokki baxille leellishate Yihowa lawishsha harunsa dandiineemmohu hiittoonniiti? (Maarqoosi 10:29, 30)
4 Sai birxichira ronsummonte gede, Yihowa bagamannokki baxille leellishannohu iso baxxannoriranna isira soqqantannorira callaati. (Dan. 9:4) ‘Maganu baxanno ooso ikkinoommohura iso lawa’ hasiꞌneemmo. (Efe. 5:1) Hakko daafira ammanate roduuwinkera bagamannokki baxille leellisha hasiꞌneemmo.—Maarqoosi 10:29, 30 nabbawi.
5-6. Mannaho danchumma leellisha bagamannokki baxille leellishatewiinni baxxitannohu hiittoonniiti?
5 Bagamannokki baxilli yaa mayyaatero roore huwantummo kiiro, ammanate roduuwinkera konne baxille albinni roore leellisha dandiineemmoti dihuluullissannote. Bagamannokki baxilli maatiro seekkine huwatate, hanni kuni baxilli mannaho leellinshanni danchummawiinni baxxannohu hiittoonniitiro laꞌno.
6 Mannaho assinanni danchumma leellishannohu mittu lawishshi, soqqamaasinchu Phaawuloosinna ledosi noo manni markaawetenni hadhanni heedheenna markaawe hiiqqaqqanteenna iillitinonsa dano kultanno xaggeeti. Dambalu markaawe xiiwanni insa Maalta yinanni giddichowa massi. Maalta giddichora heeꞌranno manni konne dano iillitinonsa manna kaaꞌlate eino qaali nookkiha ikkirono woy konni albaanni insa egenninokkiha ikkirono, insa wosinsiꞌrino hattono danchumma leellishinonsa. (Soq. 28:2, 7) Ikkina Maalta giddichora heeꞌranno manni konni mannira bagamannokki baxille leellishino yaa dandiineemmo? Didandiineemmo. Mayira yiniro, insa tenne assitinohu hedeweelchooti hattono konne qarramino manna kaaꞌla hasidhino daafira callaati.
7-8. (a) Mittu manchi bagamannokki baxille leellishanno gede kakkayisannosiri maati? (b) Ruuti maxaafiha mito gafa xiinxallineemmohu mayiraati?
7 Gufo 6te laꞌnummonte gede danchummanna bagamannokki baxilli mitto diꞌꞌikkino. Badooshshinsa maatiro afate hanni Maganu manni leellishinoha bagamannokki baxille laꞌno. Hanni Daawiti lawishsha laꞌno. Daawiti, Yoonaataani anni iso shaara hasanni nooha ikkirono Daawiti muxxe jaalisi Yoonaataanira bagamannokki baxille leellishate murciꞌrino. Yoonaataani reyihunni lowo diri gedensaannino, Daawiti Yoonaataani beetti Memfebostera bagamannokki baxille leellisha diagurino. Daawiti tenne assinohu mayiraati? Korkaatuno Yoonaataani lubbora baxanno daafiraati. Danchummanna bagamannokki baxilli mitto diꞌꞌikkino yineemmohu iseraati.—1 Sam. 20:9, 14, 15; 2 Sam. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.
8 Ruuti maxaafiha mito gafa xiinxalline bagamannokki baxilli daafira lowore rosa dandiineemmo. Konni maxaafi giddo kulloonni manni xaggenni bagamannokki baxilli daafira maa ronseemmo? Konne roso songonke giddo loosu aana hosiisa dandiineemmohu hiittoonniiti?c
BAGAMANNOKKI BAXILLE LEELLISHATE DAAFIRA RUUTI MAXAAFINNI MAA RONSEEMMO?
9. Naoomi Yihowa shawwu yiinoe yitinohu mayiraati?
9 Ruuti Maxaafi giddo Naoomi, beettise minaama Ruutinna Magano waajjanno manchi Boeezi xagge no; Boeezi Naoomi minaannira fiixaho. Israeelete gobbara hude ubbino daafira Naoomi, minaannisenna lame labballi oosose Moaabi gobba haꞌrino. Insa hakkiicho heeꞌreenna Naoomi minaanni reyi. Lamunku labballu oosose seenne adhitinoha ikkirono gedensoonni insano reyitino. (Rut. 1:3-5; 2:1) Tini, Naoomi lowo geeshsha manchittanno gede assitinose. Naoomi lowo geeshsha dadillitino daafira Yihowa shawwu yiinoe yite heddino. Ise giddoseta togo yite xawissino: “Anera Kaaliiqi alba shawwu yiinoe.” “Woꞌmanka Dandaanno Magani heeshshoꞌya qaraartannota [assino].” Ise ledde togo yitino: “Woꞌmanka Dandaannohu Kaaliiqi shollishe, tenne baala shetto [iillishinoe].”—Rut. 1:13, 20, 21.
10. Yihowa Naoomi caaccaabbe coyidhinotera ma assino?
10 Naoomi caaccaabbe coyidhinotera Yihowa ma assiyya? Isi tenne hexxo mudhitino soqqamaanchosi kaaꞌla diagurino. Hatteentenni isi mararannoseta leellishino. Yihowa, “beebba . . . egennaamo mancho [gowwissannota]” afino. (Ros. 7:7) Ikkirono Naoomi Yihowa ledose noota affanno gede kaaꞌlo hasiissinose. Maganu kaaꞌlinosehu hiittoonniitiyya? Isi Ruuti Naoomira bagamannokki baxille leellishate kaꞌanno gede assino. Ruuti Naoomira bagamannokki baxille leellishshino; hattono hexxo mudhitannokki gedenna xaano Yihowa baxannoseta huwattanno gede shaqqillunni kaaꞌlitinose. Ruuti lawishshinni maa ronseemmo?
11. Shaqqaddu roduuwi hexxo mudhitinore woy dadillitino roduuwa kaaꞌlitannohu mayiraati?
11 Bagamannokki baxilli hexxo mudhitinore kaaꞌlineemmonsa gede assannonke. Ruuti Naoomiwiinni baxxitinokkinte gede, xaa yannara noori shaqqaddu roduuwino dadillitinore woy hexxo mudhitino roduuwanke agurtukkinni kaaꞌlitannonsa. Insa roduuwansa baxxanno hattono insa kaaꞌlate dandiiture baala assa hasidhanno. (Law. 12:25; 24:10) Soqqamaasinchu Phaawuloosi togo yee jawaachishinonke: “Waajjaleeyye jawaachishshe, wolqiweeloota kaaꞌle, manna baala dandee.”—1 Tes. 5:14.
Hasaaphitanno woyite seekkine macciishshine hexxo mudhitino roduuwa kaaꞌla dandiineemmo (Gufo 12 lai)
12. Hexxo mudhitinore kaaꞌla dandiineemmoti kaajja doogo hiittenneeti?
12 Hexxo mudhitino roduuwanke duucha woyite kaaꞌla dandiineemmoti kaajja doogo, hasaaphitanno woyite seekkine macciishshatenna banxeemmonsata affanno gede assate. Yihowa, muxxe soqqamaanosi shaqqillunni kaaꞌlate assitinannire dihawanno. (Far. 41:1) Lawishsha 19:17 togo yitanno: “Buxanete aannohu Kaaliiqira liqiissanno; Kaaliiqino assino danchummara aannosi.”
Orfa gobbase Moaabi higganna Ruuti kayinni ballose Naoomi ledo gatte no. Ruuti Naoomira togo yitinose: “Ati haꞌrattawa baala haꞌreemma” (Gufo 13)
13. Ruuti assitinori Orfa assitinorinni baxxannohu hiittoonniiti? Ruuti assitinori bagamannokki baxilli nooseta leellishshannohu hiittoonniiti? (Aaniidi qoolira noo misile lai.)
13 Naoomi minaanninna lame labballi oosose reyitu gedensaanni ikkinore xiinxallanke, bagamannokki baxilli yaa mayyaatero albinni roore huwanteemmo gede kaaꞌlitannonke. Naoomi Yihowa ‘Israeelete manna towaatinotanna lowo jajja uyinonsata macciishshituti’ agurte gobbase higate kaꞌu. (Ruuti 1:6) Lamenti oosose seennino ise ledo haꞌrate kai. Doogote haꞌranni heeꞌreenna Naoomi sase higge insa agure Moaabi higanno gede kultunsa. Hakkiinni mayi ikkiyya? Qullaawu Maxaafi togo yaanno: “Orfa ballose sunqite keerunni yite ayiddisera higgu. Ruuti kayinni ballosewiinni baxxitannokki gede murcidhu.” (Rut. 1:7-14) Orfa Naoomi yitinosere macciishshite agurte higgino; hatto assase garankolla. Ruuti kayinni hakkiinni sainore assitino. Iseno hasidhoommero higa dandiitanno; kayinni kaaꞌlo hasiissannoseta Naoomi kaaꞌla hasidhino daafira ise ledo heeꞌra doodhitino. (Rut. 1:16, 17) Ruuti Naoomi ledo gattinohu gidde ikkeennase ikkikkinni hasidhino daafiraati. Ruuti assitinori bagamannokki baxilli nooseta leellishanno. Tenne xaggenni maa ronseemmo?
14. (a) Yannankera noori batinyu roduuwi Ruuti lawishsha harunsitinohu hiittoonniiti? (b) Ibiraawoota 13:16 kultanno garinni, Magano hagiirsiissannoti hiittoo kakkalooti?
14 Bagamannokki baxilli woloota kaaꞌlate dandiinummore baala assineemmo gede assannonke. Hundi warite Maganu soqqamaano gede xaa yannara noori batinyu roduuwino ammanate roduuwinsara wole agurina affe egentinokkirira nafa bagamannokki baxille leellishshanno. Lawishshaho kalaqamu dano iillitanno woyite insa bayichonkonni roduuwa kaaꞌlitanno gara afa hasidhanno. Songote giddo mitto rodoo angate anje qarrissinosita affuro konne rodoo ma garinni kaaꞌla dandiitannoro afate woꞌnaaltanno. Insa umi xibbi diro Meqedooniyaho heeꞌrino manni gede roduuwansa kaaꞌlate assa dandiitannohunni saꞌe assitino. Insa uminsa horo agurte angate anje noonsa roduuwa kaaꞌlate “wolqansara aleenni” uyitino. (2 Qor. 8:3) Yihowa insa bagamannokki baxille leellishshinota lae lowo geeshsha hagiidhinoti dihuluullissannote!—Ibiraawoota 13:16 nabbawi.
XAA YANNARA BAGAMANNOKKI BAXILLE LEELLISHA DANDIINEEMMOHU HIITTOONNIITI?
15-16. Ruuti Naoomi kaaꞌlate agurtukki sharrantinohu hiittoonniiti?
15 Ruuti Naoomi kaaꞌlitino gara xiinxalline lowore rosa dandiineemmo. Hanni mite xagge laꞌno.
16 Kaaꞌlate sharrama agurtinoonte. Ruuti Naoomi ledo Yihudu gobba haꞌrate kaꞌuta umi qara Naoomi ise hoolate woꞌnaaltino. Ruuti kayinni hexxo mudhite diagurtino. Hakkiinni mayi ikkiyya? “Ruuti ledose hadhara murcidhinota affuhu gedensaanni, Naoomi wole coye dicoyidhino.”—Rut. 1:15-18.
17. Ranke hexxo mudhineemmokki gede kaaꞌlannonkeri maati?
17 Maa ronseemmo? Yaaddinore kaaꞌlate cinca hasiissanno; hakko daafira ranke hexxo mudha dihasiissannonke. Mitte kaaꞌlo hasiissannose rodoo umi qara kaaꞌlineemmoseta gibbara dandiitanno.d Ikkirono bagamannokki baxilli agurrummokkinni ise kaaꞌlate dandiinummore baala assineemmo gede kakkayisannonke. (Gal. 6:2) Gedensoonni kayinni kaaꞌlineemmosenna sheshifachinsheemmose gede maahoyye yitannota hexxineemmo.
18. Ruuti xissiisidhanno gede assinoseri maa ikkara dandaanno?
18 Koffi yitinoonte. Naoominna Ruuti Beeteliheme iillita Naoomi albi olliichose xaaddino. Ise insara togo yitino: “Tenne gobbanni haꞌrumma waro lowori nooe. Xa kayinni Kaaliiqi mulla anganni qolinoe.” (Rut. 1:21) Naoomi hatto yituta Ruutira mayi macciishshaminosero hanni hedi! Ise Naoomi kaaꞌlate dandiiture baala assitino. Ruuti ise ledo wiꞌlitino, sheshifachishshinose hattono lowo barra ledose hadhino. Ruuti tenne baala assitinoha ikkirono Naoomi, “Kaaliiqi mulla anganni qolinoe” yitino. Naoomi coyidhinori, ledose nooti Ruuti assitinosere wodanchitinokkita leellishanno. Tini, Ruuti lowo geeshsha xissiisidhanno gede assitinoseti dihuluullissannote! Ikkirono ise Naoomiwiinni dibaxxitino.
19. Yaaddino rodoo agurrummokkinni kaaꞌlineemmose gede kaaꞌlannonkeri maati?
19 Maa ronseemmo? Xaa yannarano yaaddino rodoo, ise kaaꞌlate dandiinummore baala assinummorono umi qara xissiisiꞌneemmo gede assannore coyidhara dandiitanno. Ikkirono koffi yaa dihasiissannonke. Hatteentenni, tenne kaaꞌlo hasiissannose rodoo agurrummokkinni kaaꞌlineemmo; hattono Yihowa ise sheshifachinsheemmo gara anfeemmo gede kaaꞌlankera huucciꞌneemmo.—Law. 17:17.
Yannankera noori songote cimeeyye Boeezi lawishsha harunsa dandiitannohu hiittoonniiti? (Gufo 20-21 lai)
20. Ruuti jawaante afidhanno gedenna hexxo mudhitannokki gede kaaꞌlinoseri maati?
20 Maltino yannara jawaachishshe. Ruuti Naoomira bagamannokki baxille leellishshinose; xa kayinni Ruuti umisera jawaante hasiissinose. Hakko daafira Yihowa Boeezi jawaachishannose gede kakkayisino. Boeezi Ruuti togo yiinose: “Assootta coyi baalunkura Kaaliiqi maassiꞌrohe; qoolisi giddo amadahera dayottahu Israeelete Magani Kaaliiqi baꞌraaꞌra oohe.” Boeezi shaqqillunni coyiꞌrinori Ruuti lowo geeshsha jawaachishinose. Ise Boeezira togo yitino: “Shaqqillu hasaawikkinni hagiirsiisoottoe.” (Rut. 2:12, 13) Boeezi maltino yannara coyiꞌrinori Ruuti jawaante afidhanno gedenna hexxo mudhitannokki gede kaaꞌlinose.
21. Isayaasi 32:1, 2 kultanno garinni songote cimeeyye maa assitanno?
21 Maa ronseemmo? Bagamannokki baxille leellishshannorira mito woyite insa uminsara jawaante hasiissannonsa. Boeezi Ruuti shaqqillunni assitinore afe galatinose; hatteente gede xiinxallootu songote cimeeyye, roduuwu woloota kaaꞌlate shaqqillunni assitannore laꞌanno woyite insa galattannonsa. Konni garinni maltino yannara galata, roduuwu jawaattanno gedenna woloota kaaꞌla agurtannokki gede assitannonsa.—Isayaasi 32:1, 2 nabbawi.
BAGAMANNOKKI BAXILLE LEELLISHSHANNORI AFIDHANNO ATOOTI MAATI?
22-23. Naoomi hedose biddi assidhinohu hiittoonniiti? Biddi assidhanno gede kaaꞌlinoseri maati? (Faarso 136:23, 26)
22 Shiima yanna gedensaanni Boeezi shaqqillunni Ruutiranna Naoomira sagale uyinonsa. (Rut. 2:14-18) Boeezi shaqqillunni assinonsarira Naoomi mayituyya? Ise togo yitino: “Nooriranna reyitinorira bagamannokki baxille leellishannohu Yihowa iso maassiꞌrosi.” (Rut. 2:20a, NW) Naoomi hedose biddi assidhanno gede assinoseri maati? Albaanni ise xissiisidhe wiꞌlitanni, Yihowa “alba shawwu yiinoe” yitino. Xa kayinni hagiidhitanni, Yihowa ‘bagamannokki baxille leellishannoho’ yitino. Naoomi konni garinni hedose biddi assidhanno gede kaaꞌlinoseri maati?
23 Naoomi jeefote Yihowa tuge agurinosekkita huwattino. Yihowa ise Yihudu gobba dagganni noo yannara Ruuti widoonni kaaꞌlinose. (Rut. 1:16) Naoomi, ‘raggete aanannonsahu’ Boeezi shaqqillunni towaatinsatano Yihowa kaaꞌlanni nooseta wodanchitino.e (Rut. 2:19, 20b) Naoomi ‘Yihowa horo tuge agurinoekkita xa wodanchoomma; isi tenne yanna baalantera ledoꞌya no!’ yite heddinoti dihuluullissannote. (Faarso 136:23, 26 nabbawi.) Boeezinna Ruuti hexxo mudhikkinni kaaꞌlinose daafira, Naoomi lowo geeshsha hagiidhitinoti dihuluullissannote! Naoomi jawaante afidhe Yihowara soqqama hanaffuta sasunku mageeshshi geeshsha hagiidhinoro heda dandiineemmo.
24. Ammanate roduuwinkera bagamannokki baxille leellisha agurreemmokkihu mayiraati?
24 Ruuti maxaafinni bagamannokki baxilli daafira ronsoommori maati? Bagamannokki baxilli muddamme hexxo mudhine yaaddino roduuwa kaaꞌla agurreemmokki gede kaaꞌlannonke. Qoleno insa kaaꞌlate yine uminke hoꞌro agurreemmo gede assannonke. Songote cimeeyye wolootaho bagamannokki baxille leellishshanno roduuwa maltino yannara galatanna naada hasiissannonsa. Kaaꞌlo hasiissannonsari galagalte ayyaanaamittete jawaante afidhanna laꞌneemmo woyite lowo geeshsha hagiidhineemmo. (Soq. 20:35) Ikkina bagamannokki baxille leellisha agurreemmokki gede assannonkehu qaru coyi maati? ‘Bagamannokki baxillisi batiꞌra’ ikkinohu Yihowa lawishsha harunsanna iso hagiirsiisa hasiꞌneemmo daafiraati.—Ful. 34:6; Far. 33:22.
FAARSO 130 Gatona Yiiyye
a Yihowa songote giddo noo roduuwinkera bagamannokki baxille leellinshammora hasiꞌranno. Hundi waro heedhinoti mite Maganu soqqamaano bagamannokki baxille leellishshino gara xiinxalline, bagamannokki baxilli yaa mayyaatero albinni roore huwata dandiineemmo. Konni birxichira Ruuti, Naoominna Boeezi lawishshinni maa ronseemmoro xiinxallineemmo.
b Tenne gufora noo qummeeshshuwa giddo noohu “ammanama” woy “shaqqille” yine tirroonni qaali, Qullaawa Maxaafa umo borreessinoonni afiinni “bagamannokki baxille” yaannoho.
c Konni birxichinni woꞌma horo afiꞌrate Ruuti maxaafa fooliishsho 1nna 2 nabbawa dandaatto.
d Kaaꞌlo hasiissannonsari meya roduuwa ikkinota kulloonnihu xiinxallinanni heeꞌnoommohu Naoomi lawishsha ikkino daafiraati. Kayinni konni birxichira noo rosi labballohono kaaꞌlannoho.
e Raggete aanannonsahu Boeezi assinore ledde afate “Ammanatenni Insa Faale Hadhe” yaanno maxaafira fooliishsho ontete nooha ‘Mannu Baalu Danchummase Afino’ yaanno birxicho lai.