FOOLIISHSHO 15
Loosatto Loosinni Hagiirre Afiꞌra Dandaattohu Hiittoonniiti?
“Mannu baalunku . . . daafure loosanno loosi baalunkunni hagiirre afiꞌra hasiissannosi.” —MEKIBIBI 3:13.
1-3. (a) Batinynyu mannira loosanno looso lainohunni mayi macciishshamannonsa? (b) Qullaawu Maxaafi loosoho hiittoo lao heedhankera amaalannonke? Tenne fooliishshora hiikkuri xaꞌmuwara dawaro afiꞌneemmo?
XAA yannara alamete aana batinynyu manni loosanno loosinni hagiirre afiꞌra didandiino. Hakkeeshshi geeshsha baxannokki looso seeda yanna daafure loosanno daafira, loosu base haꞌrannohu caaccaawanniiti. Togoo lao noonsa manni loosoho dancha hedo heedhannonsa gede assiꞌranna loosinsanni hagiirre afiꞌra dandaannohu hiittoonniiti?
2 Qullaawu Maxaafi loosoho dancha lao heedhannonke gede amaalannonke. Loosunna loonse afiꞌnanni gumi elto ikkinota kulanno. Salamooni togo yee borreessino: “Mannu baalunku itanna aga, hattono daafure loosanno loosi baalunkunni hagiirre afiꞌra hasiissannosi. Tini Maganu eltooti.” (Mekibibi 3:13) Baxannonkehunna ayeewoteno ninkera danchare hedannohu Yihowa, loonseemmo loosinni hagiirre afiꞌnammoranna daafurinke guminni hagiidhinammora hasiꞌranno. Maganu baxillinni fullummokki heeꞌrate, loosoho isite gedee lao heedhankera hasiisanno; qoleno isi tenne hajora fushshinoha xintu seera harunsa hasiissannonke.—Mekibibi 2:24; 5:18.
3 Tenne fooliishshora shoole xaꞌmora dawaro afiꞌneemmo: Daafurre loonseemmo loosinni hagiirre afiꞌra dandiineemmohu hiittoonniiti? Addu Kiristaani loosannokki loosi hiittooho? Maalaamittete loosira garu lao heedhannonke gede assiꞌra dandiineemmohu hiittoonniiti? Loonseemmo loosi baalunkunni roore hasiisannohu hiikkonneeti? Hanni balanxe kalqete alamera baalunkunni roortanno loosaasineha Yihowanna Yesuusi Kiristoosi lawishsha laꞌno.
BAALUNKURA ALIIDI LOOSAASINCHONNA QARA LOOSAASINCHO
4, 5. Qullaawu Maxaafi Yihowa guma afiꞌrino looso loosannoha ikkinota xawisannohu hiittoonniiti?
4 Yihowa baalunkura Aliidi Loosaasinchooti. Kalaqo 1:1, “Umo Maganu iimanna uulla kalaqi” yitanno. Maganu uullanna wole baalare kalaqe kai gedensaanni, loosisi gumi “lowo geeshsha dancha” ikkinota coyiꞌrino. (Kalaqo 1:31) Wole yaattonni uullate aana loosino loosi baalunku lowonta tashshi assinosi yaate. “Hagiirraamu Magani” Yihowa guma afiꞌrino looso loosasinni lowo hagiirre afiꞌrinoti dihuluullissannote.—1 Ximootewosi 1:11, NW.
5 Loosunni jawaata ikkino Maganinke ayeewoteno loosiweelo diofollanno. Yesuusi, uullanna aanase noori baalu kalaqamihunni seeda yanna gedensaanni, “Anniꞌya techcho geeshsha [loosanni no]” yiino. (Yohaannisi 5:17) Ikkina Annisi hakkuyinku ma loosanni no? Iima heeꞌre mannu ooso marraꞌꞌanninna agaranni keeshshino. “Haaro kalaqama” yaano ganaanni Yesuusi ledo iima mookkannore ayyaanunni ilantino Kiristaanoota gamba assino. (2 Qorontoosi 5:17) Mannu oosora noosi alaama wonshate, yaano iso baxxannori haaro alamera hegere heeshsho afidhanno gede assate loosanni no. (Roomu Sokka 6:23) Yihowa kuni loosi abbino guminni lowonta hagiidhino yaa dandiineemmo. Miliyoonetenni kiirranni manni Maganu isiniitiwa qole goshoosheennansa isiwa shiqqino; hattono baxillisinni fultukki heeꞌrate heeshshonsa biddi assidhe Maganu Mangiste sokka macciishshite loosu aana hosiissino.—Yohaannisi 6:44.
6, 7. Yesuusi diinaggaawe loosa lainohunni dancha suꞌma afiꞌrinohu hiittoonniiti?
6 Yesuusi seeda diro loosunni jawaata ikkasinni dancha suꞌma afiꞌrino. Manna ikke uullate aana heeꞌrara albaanni, “iimanna uulla” noori baalunkuri kalaqami wote “qara loosaasincho” ikke Annasi kaaꞌlino. (Lawishsha 8:22-31; Qolasiyaasi 1:15-17) Yesuusi uulla noo warono jawaata loosaasinchooti. Anje heeꞌre haqqete loosi ogimma rosino daafira “hanaatsichchaho” yaamamino.a (Maarqoosi 6:3, NW) Hakkawaro hakko iso xaawula darranni maashine, loosoho kaaꞌlanno uduunne hidhinanniwinna korreentetenni loosanno uduunni nookki daafira, kuni loosi lowonta daafursannohonna addi addi dandoo hasiissannoho. Yesuusi umisi haqqe kare hatte haqqe duqqe loosanno bayichcho abbanno gara heda dandaatto. Qolteno mine minanno gara, mineho maagare gananno gara, saanquwa seekkanno gara, hakkiinni saeno mine horoonsiꞌnanni uduunne seekkanno gara heda dandaatto. Looso ogimmatenni jawaate loosa abbitanno hagiirre Yesuusi umisi heeshshonni afiꞌrinoti dihuluullissannote.
7 Qoleno Yesuusi hakkawaro soqqanshosi jeefisate lowonta diinaggaawe loosanno loosaasinchooti. Konne lowo geeshsha hasiisanno looso sase dironna darate jawaantetenni loosino. Dandii geeshsha lowo mannira sabbaka hasiꞌrino daafira, soodo gute kaꞌꞌatenninna hashsha geeshsha loosatenni yannasi seekke horoonsiꞌrino. (Luqaasi 21:37, 38; Yohaannisi 3:2) “Maganu mangisteha dancha duduwo sabbakanninna duduwanni katamunni katama, hattono qachchunni qachcha” haꞌrino. (Luqaasi 8:1, NW) Yesuusi dancha duduwo mannaho kulate xibbunni kiirranni kiilomeetire buko batidhino doogo lekkatenni haꞌrino.
8, 9. Yesuusi jawaantetenni loosasinni hagiirre afiꞌrinohu hiittoonniiti?
8 Yesuusi soqqansho jawaantetenni soqqamasinni hagiirre afiꞌrino? Eewa! Isi Maganu mangiste halaale wixe gidu midate iillanno gede assino. Yesuusi Maganu looso loosasi lowo geeshsha jawaachchishshinosinna wolqa ikkitinosi daafira, konne looso loosate yee sagale itikki keeshsha hasiꞌrino. (Yohaannisi 4:31-38) Uullate soqqanshosira jeefote, “Oottoe looso wonshe uullate aana ayirrisoommohe” yee Annisira coyiꞌri wote mageeshshi hagiirri macciishshaminosiro hanni hedi.—Yohaannisi 17:4.
9 Addaho Yihowanna Yesuusi jawaantetenni loosse hagiirre afiꞌratenni dancha lawishsha ikkitannoreeti. Yihowara noonke baxilli ‘iso lambeemmo’ gede xixxiiwannonke. (Efesooni 5:1) Yesuusira noonke baxilli qole ‘faalesi haꞌneemmo’ gede assannonke. (1 Pheexiroosi 2:21) Hanni xa ninkeno loonseemmo loosinni hagiirre afiꞌra dandiineemmo gara laꞌno.
LOOSINKENNI HAGIIRRE AFIꞌRA DANDIINEEMMO GARA
Qullaawu Maxaafiha xintu seera harunsanke loosinkenni hagiirre afiꞌneemmo gede assitannonke
10, 11. Loonseemmo loosira dancha lao lossiꞌneemmo gede mayi kaaꞌlankera dandaanno?
10 Addu Kiristaani loosanno loosi giddo mittu maalaamittete loosooti. Loonseemmo loosinni harshammonna hagiirre afiꞌra hasiꞌneemmo; ikkollana banxeemmokki looso loonsanni heeꞌnoommoha ikkiro, togoo hagiirre afiꞌra kabbaade ikkitankera dandiitanno. Togoo wote loonseemmo loosinni hagiirre afiꞌra dandiineemmohu hiittoonniiti?
11 Loosoho dancha lao lossiꞌri. Heeꞌnoommo gara soorra kabbaade ikkitannonke yanna no; ikkeennano laonke soorra dandiineemmo. Maganoho loosoho hiittoo lao noosiro hiincanke loosoho dancha lao lossiꞌneemmo gede kaaꞌlitankera dandiitanno. Lawishshaho, maate nooheha ikkiro, miteekke loosikki heeshshi assine laꞌnanniha lawirono, maatekkira maalaamittete hasiisannore shiqishate kaaꞌlinoheta hedi. Konnira baxatto maatekki towaata Maganu albaanni ajinshe laꞌnannita diꞌꞌikkitino. Maganu Qaali maatesira hasiisannore shiqishannokki manchi “ammaninokki manchinni roore busha” ikkinota coyiꞌranno. (1 Ximootewosi 5:8) Loosatto loosi hasiꞌratto alaama, yaano Maganu uyinohe halaafinate wonshate kaaꞌlanni nooheta huwatakki ledokki loossannori afidhinokki hagiirrenna alaama afiꞌratto gede kaaꞌlitahera dandiitanno.
12. Diinaggaambe loosanna ammanammoommore ikka atoote abbitannonkehu hiitte doogganniiti?
12 Diinaggaabbe loosi; hattono ammanamoottoha ikki. Diinaggaambe loosanna loosonke seekkine loonseemmo gara rosa lowo atoote abbitannonke. Diinaaggaabbe looso ogimmatenni loossannore loosiisidhannori kaffi assite laꞌanno. (Lawishsha 12:24; 22:29) Qoleno addu Kiristaana ikkinoommo daafira loosinkenni ammanammoommore ikka hasiissannonke; yaano loosiisannonke manchi woxe, jajjasi, woyi yannasi dimoorreemmo. (Efesooni 4:28) Saꞌu fooliishshora laꞌnummonte gede, ammanammoommore ikkanke atoote abbitannonke. Ammanaminoha ikke dancha suꞌma afiꞌrino loosaasincho mannu roore wote ammanannosi. Loosiisannonke manchi jawaantetenni loonse wolootaho lawishsha ikkineemmo gara lao laꞌꞌano hoogo, “ammanamino tiia” afiꞌrankenninna banxeemmo Magano hagiirsiinsanni heeꞌnoommota afankenni tashshi yaannonke.—Ibiraawuyaani 13:18, NW; Qolasiyaasi 3:22-24.
13. Loosu basera dancha amanynyoote leellishanke mayi guma abbitara dandiitanno?
13 Amanynyootinke Maganoho ayirrinynye abbara dandaannota huwati. Loosu basera Kiristaanunniha kaffi yiino seera harunsineemmoha ikkiro, wolootu tenne wodanchitanno. Tini ma guma abbitanno? ‘Gatisaanchinkehu Maganu rosi woꞌmunku coyinni ayirrinynye afiꞌranno gede’ assitara dandiitanno. (Titoosi 2:9, 10) Addaho amanynyootinke wolootu Magano magansiꞌneemmo gari lowonta baxisannoha ikkinota huwattanno gedenna ninkewa goshooshantanno gede assara dandaanno. Ledokki loosannohu mittu manchi loosu basera leellishattoha dancha amanynyoote lae Qullaawu Maxaafi halaale adhiro hiitto hagiidhattoro hanni hedi! Duuchchunku coyinni roore heda hasiissannoheri no: Danchu amanynyootikki Yihowara ayirrinynye abbannotanna wodanasi tashshi assannota afakki abbitannohe hagiirrinni roorinori dino.—Lawishsha 27:11; 1 Pheexiroosi 2:12.
LOOSO WODANCHATENNI DOODHA
14-16. Looso doodhineemmo wote hiikkuri qara xaꞌmuwa seekke assaawa hasiissannonke?
14 Qullaawu Maxaafi maalaamittete loosi giddo hiikku gara ikkinoronna hiikku ikkinokkiro mitto mittonka tittire dikulanno. Togo yaa kayinni loosu baxiha ikkirono baalanka looso loonseemmo yaa diꞌꞌikkitino. Qullaawu Maxaafi Magano hagiirsiisannokki looso agurre dancha guma abbannoha, gara ikkinohanna Magano hagiirsiisanno looso doodhineemmo gede kaaꞌlannonke. (Lawishsha 2:6) Looso doodhineemmo wote seekke assaawa hasiissannonketi lame qara xaꞌmo no.
15 Konne looso loosa umise Qullaawu Maxaafi hoolannore assa ikkitino? Maganu Qaali moora, kaphphanna magansiꞌnanni misilla seekka faajjete giwanno. (Wolaphpho 20:4; Soqqamaanote Looso 15:29; Efesooni 4:28; Ajuuja 21:8) Togoore assineemmo gede assannonke looso diloonseemmo. Yihowara noonke baxilli isi higge ledo sumuu yaannokkire assate ledo xaado afiꞌrino looso loonseemmokki gede assannonke.—1 Yohaannisi 5:3.
16 Konne looso loosa gara ikkinokki assootira karsammeemmore woyi wolootu togoore assitannota dagganfeemmore lawissannonke? Hanni mitto lawishsha lai. Mine minate loosi soꞌro diꞌꞌikkino. Ikkina mittu Kiristaanchi beetekiristaane minara xaꞌminisirona? Konne looso loosasi kaphphu ammaꞌna xaaddote daggafa ikkitinokkiti dikaandannite. Ikkeennano, beetekiristaane minate loosira easi Maganu Qaale soꞌro ikkitino doogonni rosiinsanni roso kaaꞌla diꞌꞌikkitanno? (Ajuuja 18:4) Yihowa banxeemmore ikkinoommo daafira, Qullaawa Borro ledo sumuu yaannokki assooti ledo xaadisannonke looso diloonseemmo.
17. (a) Looso doodha lainohunni seekke assaawa hasiissannonke coyibba hiikkuriiti? (Qoola 203 noo saaxine lai.) (b) Tiiꞌꞌinke Magano hagiirsiissanno wussaane wossaꞌnineemmo gede kaaꞌlannonkehu ma assiꞌnummorooti?
17 Looso doodha lainohunni heedhannota batinynye xaꞌmo, 15kki nna 16kki gufora noote lame qara xaꞌmora qolloonni dawaro seekke hiincatenni dawara dandiinanni. Hakkiinni saeno, looso doodhineemmo wote seekke assaawa hasiissannonkeri wolurino no.b Ammanamino borojjichchi mitte mittente loosu hajora dawaro ikkitannota batinynye higge fushshara diagadhineemmo. Wodanchatenni wossaꞌna hasiissannonkehu togoo woteeti. Fooliishsho 2te ronsummonte gede, Maganu Qaale heeshshonke giddo loosu aana hosiinseemmo gara xiinxalline tiianke rosiisanna qajeelsiꞌra hasiissannonke. ‘Assaawate dandoonke loosiinse’ qajeelsiꞌnummoro, tiiꞌꞌinke Magano hagiirsiissannotanna baxillisinni fullummokki heeꞌneemmo gede assitannonke wussaane wossaꞌnate kaaꞌlannonke.—Ibiraawuyaani 5:14, NW.
MAALAAMITTETE LOOSIRA GARA IKKITINO LAO HEEDHOHE
18. Magano hagiirsiissanno wussaane wossaꞌna shota diꞌꞌikkitino yineemmohu mayiraati?
18 Konni “qarrisanno diri” giddo Magano hagiirsiissanno wussaane wossaꞌna shota diꞌꞌikkitino. (2 Ximootewosi 3:1) Looso afiꞌrano ikko hakko loosi aana keeshsha lowonta kabbaade ikkitara dandiitanno. Addu Kiristaana ikkinoommo daafira, maatenkera hasiisannore shiqishate jawaantetenni loosa hasiissannonketa anfoommo. Ikkollana qorophpha hoongummoro, loosu bayichchi suttonna tenne alameti taraabbannoti woxe baxate hedo ayyaanaamittete millimmonke ciiggishshara dandiitanno. (1 Ximootewosi 6:9, 10) “Roore hasiisanno coye” bade afatenni maalaamittete coyira garu lao heedhannonke gede assiꞌra dandiineemmohu hiittoonniitiro hanni laꞌno.—Filiphphisiyusi 1:10, NW.
19. Yihowa woꞌmunni woꞌma addaxxa hasiissannonke Maganooti yineemmohu mayiraati? Iso konni garinni addaxxinummoro maa agurreemmo?
19 Woꞌmunni woꞌma Yihowa addaxxi. (Lawishsha 3:5, 6) Yihowa woꞌmunni woꞌma addaxxinanni Maganooti. Hakkiinni saeno isi ninkera assaawanno. (1 Pheexiroosi 5:7) Isi hasiisannonke coye ninkenni roore afino; angasino harancho diꞌꞌikkitino. (Faarso 37:25) Konni daafira isi Qaalisi widoonni togo yee uyinonke amaale macciishsha hasiissannonke: “Qaafoꞌne woxe baxatenni ikkitoonke; nooꞌnehu ikkoꞌne! Hakkuno mayiraati? Maganu, ‘Ditugeemmohe, diagureemmohe’ yiino.” (Ibiraawuyaani 13:5) Batinynye woꞌma yanna soqqamaano Maganu heeshshote hasiisannore wonsha dandaannota farciꞌra dandiitanno. Yihowa ninkera assaawannota woꞌmunni woꞌma ammanneemmoha ikkiro, maatenkera hasiisannore shiqishate danna saꞌne diyaandeemmo. (Maatewoosi 6:25-32) Qoleno maalaamittete loosi dancha duduwo mannaho kulanna gambooshshe haꞌra lawinore ayyaanaamittete millimmo deꞌneemmo gede assankera sammi yine dilaꞌneemmo.—Maatewoosi 24:14; Ibiraawuyaani 10:24, 25.
20. Illenke fayyo assiꞌrate yaa mayyaate? Ati illekki fayyo assiꞌra dandaattohu ma garinniiti?
20 Illekki fayyo assiꞌri. (Maatewoosi 6:22, 23) Illenke fayyo assiꞌrate yaa heeshshonke raqaxantannokki gede assiꞌrate yaate. Kiristaanunniti fayyo ille mitto coye calla yaano Maganu fajjo assate aana hixamanynyitanno. Illenke gara ikkino coye hixamanynyitannoha ikkiro, lowo woxe abbanno looso afiꞌrate woyi qawaaxxote heeshsho heeꞌrate baajji diyineemmo. Qoleno addi addi egensiishshira hagiirre afiꞌrate hidha hasiissannoꞌne yine kullanninkeha haaronna duuchchunkunni woyyino uduunne afiꞌrate uffi qocci yinanni diheeꞌneemmo. Illekki fayyo assiꞌra dandaattohu hiittoonniiti? Hasiisannokki edi giddora eꞌooti. Yanna gudannohanna qalbe hunanno uduunne hidhite heeshshokki raqaxxooti. Qullaawu Maxaafi “sagalenna uddano” heedhunkero hakkuyinni geꞌne heeꞌneemmo gede aannonke amaale harunsi. (1 Ximootewosi 6:8) Dandiitto geeshsha heeshshokki raqaxantannokki gede assiꞌratto doogo hasiꞌri.
21. Heeshshonke giddo balaxisiinseemmo coye wossaꞌna hasiissannonkehu mayiraati? Balaxisiisa hasiissannonkerina maati?
21 Heeshshokki giddo balaxisiisatto coye wossaꞌni; wossaꞌnoottoreno harunsa agurtooti. Heeshshonke giddo wossanamino coye calla assa dandiineemmo daafira, balaxisiinseemmo coye wossaꞌna hasiissannonke. Hatto assa hoongummoro hakkeeshshi geeshsha hasiisannokkiri yannanke gudara dandaanno; konni daafira lowonta hasiisannori assinummokki duuname gatanno. Heeshshonke giddo balaxisiisa hasiissannonkeri maati? Alamete aana heeꞌrannohu batinynyu manni lowo damooza afiꞌrate kaffi yitino timirte ayee coyinni roorse harunsanno. Yesuusi kayinni harunsaanosi, “Balaxxine Maganu Gashshoote . . . hasidhe” yee amaalinonsa. (Maatewoosi 6:33) Ee, addu Kiristaana ikkinoommo daafira heeshshonke giddo ayee coyinni roorsine Maganu Mangiste balaxisiinseemmo. Heeshshonke gari, yaano doodhineemmo coyi, fushshiꞌneemmo iqqidenna assineemmo assooti maalaamittete hasattonkenninna alamete coyinni roorsine Maganu Mangistenna alaamasi balaxisiinseemmore ikkinoommota leellishannoha ikka hasiissannosi.
JAWAANTETENNI SOQQAMA
Yihowa banxeemmota leellishate heeshshonke giddo sabbakate looso balaxisiinsemmo
22, 23. (a) Addu Kiristaanihu qaru loosi hiikkonneeti? Heeshshonke giddo konne looso balaxisiinseemmota hiittoonni leellinsheemmo? (Qoola 206 noo saaxine lai.) (b) Maalaamittete looso lainohunni qorophpha hasiissannonkeri maati?
22 Goofimarchu yannara gaxaho heeꞌnoommota anfoommo daafira, addu Kiristaaniha qara looso yaano sabbakatenna manna rosaano assate looso hixamanynyine loonseemmo. (Maatewoosi 24:14; 28:19, 20) Lawishsha ikkannonkehu Yesuusi assinonte gede, ninkeno konne lubbo gatisanno looso woꞌma lubbonkenni loosa hasiꞌneemmo. Heeshshonke giddo konne looso balaxisiinseemmota leellisha dandiineemmohu hiittoonniiti? Rooru Maganu manni halashshaano ikke konne looso woꞌmu wodaninni loosate insaneeto sayise uyino. Mitootu kayinni heeshshonsa gara biddi assidhe suwisaanonna misiyoone ikkite soqqantanni no. Batinynyu annuwinna amuwi ayyaanaamittete giwe lowonta hasiissannota huwattino daafira, oosonsa woꞌma yanna soqqamaano ikkitanno gede jawaachchishshino. Maganu mangistere diinaggaabbe dudubbannori soqqanshotenni hagiirre afidhanno? Ee, lowo hagiirre afidhanno! Yihowara woꞌma lubbonni soqqama heeshshonkera hagiirre, harshammonna wole batinynye atoote abbitanno.—Lawishsha 10:22.
23 Ninke giddo batinynyu roduuwi maatensara hasiisannore shiqishate lowo saꞌꞌaate maalaamittete looso loossanno. Yihowa daafurre loonseemmo loosinni hagiirre afiꞌnammora hasiꞌrannota habbooti. Laonkenna assootenke isi laonna xintu seerisi ledo sumuu yaanno gede assiꞌnummoro, loosinkenni hagiirre afiꞌneemmo. Ikkeennano maalaamittete loosinke qara loosonke yaano Maganu Mangiste sabbakate looso deꞌneemmo gede assannonkekki gede qorophphino. Heeshshonke giddo konne looso balaxisiinseemmoha ikkiro, Yihowa banxeemmota leellinshanni heeꞌnoommo; konnirano baxillisinni fullummokki heeꞌneemmo.
a “Hanaatsichchaho” yine tirroonnihu Girikete qaali, “haqqete looso loosanno manna, lawishshaho mine minannoha ikko wolu ayee daniha haqqete uduunne seekkanno manna xaphphoomunni xawisate” horoonsiꞌnanniho.
b Looso doodhinanni wote assaawa hasiissannore lainohunni ledde xawishsha afiꞌrate, Dotteessa 15, 1999 Agarooshshu Shae (Amaaru afoo), qoola 28-30 nna Maaja 15, 1982 Agarooshshu Shae (Ingilizete afoo), qoola 26 lai.