Wedella—Daawuloosi Qeelle
“Sheexaanu xagarro ittisa dandiitinanni gede, Maganunniha olu bagado [woy, uduunne] baala uddidhe.”—EFE. 6:11.
1, 2. (a) Wedellu Sheexanunna agaanintete ledo olante qeeltanno gede kaaꞌlannonsari maati? (Hanafote noo misile lai.) (b) Konni birxichira maa xiinxallineemmo?
SOQQAMAASINCHU Phaawuloosi Kiristaanu heeshsho olamaanote ledo taashshino. Ikkollana, olammeemmohu mannu ledo ikkikkinni ayyaanaamittete olaati. Ikkirono diinnanke addanka nooreeti. Sheexaanunna agaaninte lowo diro olantanni keeshshitino daafira woꞌnaalshu noonsareeti. Konnira, insa olamme qeela dandiineemmokkiha lawankera dandaanno. Roorenkanni wedella ikkino Kiristaani ola qeelannokkiha lawara dandaanno. Ikkina insa mannunnita roortino wolqa afidhinota busha ayyaanu kalaqo qeela dandiitannohu hiittoonniiti? Wedellu Sheexaanenna agaaninte qeela dandiitanno, qoleno qeeltanni no! Qeeltanno gede kaaꞌlannonsari maati? ‘Mootichu wolqa’ afiꞌransaati. Qoleno olu uduunne uddidhino. Seekkite qajeeltino olamaano gede, insa “Maganunniha olu bagado baala” uddidhino.—Efesooni Sokka 6:10-12 nabbawi.
2 Phaawuloosi konne lawishsha coyiꞌrinohu Roomu olanto uddidhannoha olu uduunne hede ikkara dandaanno. (Soq. 28:16) Konni birxichira Phaawuloosi coyiꞌrinoha konne dhagge ikkanno lawishsha xiinxallineemmo. Qoleno mitu wedelli mitto mittonka olu uduunne uddiꞌra shota ikkitinokkihu mayiraatiro, hattono konne uduunne uddiꞌra mayi horo afidhinoro coyidhinore laꞌneemmo.
Baalanka Olu Uduunne Uddiꞌrootto?
‘HALAALU SINNAARA’
3, 4. Qullaawu Maxaafi giddo noo halaali Roomu olanto usudhitanno qawatto gede ikkinohu hiittoonniiti?
3 Efesooni Sokka 6:14 nabbawi. Roomu olanto hallinsa gawajjamannokki gede usudhitanno sinnaari woy qawatto aanaho siwiila gannoonnite. Qoleno tini qawatto olamaanchu halli aleenni uddiꞌrinoha olu uduunne irkise amadate kaaꞌlitannosi. Hattono mite qawatto olamaano bisenna cube wodhitannowa afidhino. Olamaanchu tenne qawatto seekke usudhiro, beꞌe yiikkinni olama dandaanno.
4 Hatteente gede, Maganu Qaalinni ronsoommo halaali kaphu ammaꞌno rosi gawajjannonkekki gede kaaꞌlannonke. (Yoh. 8:31, 32; 1 Yoh. 4:1) Qullaawu Maxaafi halaalira noonke baxilli lexxanno gede assiꞌnummoro, ‘gagasu uddanonke’ duqqa yaano, Qullaawu Maxaafiha xintu seera harunsa diqarrissannonke. (Far. 111:7, 8; 1 Yoh. 5:3) Qoleno Maganu Qaali giddo noo halaali xawe leellinkero, gibbannonkeri albaanni halaaleho halama dandiineemmo.—1 Phe. 3:15.
5. Halaale coyiꞌra hasiissannonkehu mayiraati?
5 Qullaawu Maxaafi halaali xawe leellinkero konni halaali garinni heeꞌneemmo, hattono woꞌmante yannara halaale coyiꞌneemmo. Kapho giwa hasiissannonkehu mayiraati? Korkaatuno Sheexaanu horoonsiꞌranno uduunnichi giddo mittu kaphoho. Kaphu, coyiꞌranno manchono ikko hakkonne kapho ammananno mancho gawajjanno. (Yoh. 8:44) Konnira guuntete xeꞌne noonkere ikkinummorono, kaphuwiinni xeertiꞌra hasiissannonke. (Efe. 4:25) Kayinni togo assa shota diꞌꞌikkitino. Abigayeeli yinanniti 18 diro ikkannose rodoo togo yitino: “Halaale coyiꞌra woꞌmanka woyite kaaꞌlitannoha lawa hoogara dandaanno; hakko iso kapho coyiꞌne mittu qarri giddonni fula dandiinanni woyite halaale coyiꞌra qarra ikkitara dandiitanno.” Ikkina ise ayewoteno halaale coyidhanno gede assinoseri maati? Ise ledde togo yitino: “Halaale coyiꞌreemma woyite Yihowa albaanni keeraanchu tiiꞌꞌi heeꞌrannoe. Togo assummaro, anniꞌyanna amaꞌyano ikko jaallaꞌya ammantannoe.” Vikitooriya yinanniti 23 diro ikkannoseti togo yitino: “Halaale coyiꞌneemmonna ammanneemmore seekkine cuꞌmineemmo woyite wolootu qarrissankera dandiitanno. Ikkollana togo assinummoro waajjineemmokkire ikkineemmo, Yihowawa albinni roore shinqeemmo, hattono baxxannonkeri ayirrissannonke.” Ee, woꞌmante yannara ‘hallinkera halaale sinnaaru gede assine qodha’ hasiissannonke.
Halaalu sinnaara (Gufo 3-5 lai)
‘KEERAANCHIMMANNITA SIWIILU UDDANO’
6, 7. Keeraanchimma siwiilu uddano ledo taashshinoonnihu mayiraati?
6 Umi xibbi diro Roomu olanto gagasoho uddidhanno uddano giddo mitte, siwiillatenni loonsoonnite. Tenne siwiilla olamaanchoho halli ale goltanno gede assine seekkini gedensaanni, uddanote qolle usurranni. Olamaanchu qotirano siwiillatenni gargarannosire seekkine uddanosi ledo xaadinsanni. Togoo uddano olamaanchu hasiꞌri gede milli yaannota hooltara dandiitanno, hattono olamaanchu kuni siwiilu uduunni wodhino bayichira nooronna teꞌee buuxate mule mule layiꞌra hasiissannosi. Ikkollana, tenne siwiilu uddano uddiꞌrasi, diinu bisetenni woy maxxichunni wodanasi woy wole bisisi kifilla qasannosikki gede kaaꞌlitannosi.
7 Olamaano uddidhannoti siwiilu uddano, lawishshu wodananke gawajjotenni agartannota Yihowata xalala seerubba dancha gede assite xawissanno. (Law. 4:23) Mittu olamaanchi siwiilunni loonsoonnita gagasu uddanno fushshe hoole, shattara uddano diuddiꞌranno; hatteente gede ninkeno gara ikkinoha Yihowa seera harunsa agurre uminke seerinni massagama dihasiissannonke. Mannu ooso uminsanni lawishshu wodanansa gawajjannore gargadha didandiitanno. (Law. 3:5, 6) Hatteentenni Yihowa uyinonketi ‘siwiilu uddano’ wodananke gawajjotenni agartanno gede, garu basera nooronna teꞌee ganyine buuxa hasiissannonke.
8. Yihowa biddishsha harunsa hayyote yineemmohu mayiraati?
8 Yihowahu xalalu seeri harunsate qarrisannohehu woy wolapho hoogatto gede assinoheha lawe egenninohe? Daanieeli yinannihu 21 diro ikkannosi rodii togo yiino: “Qullaawu Maxaafiha xintu seera harunseemmo daafira ledoꞌya rossanno oosonna rosiisaano haariintannoe. Konninni kainohunni hakka woyitira qara baeemmo, hattono dadilleemmo.” Isi tenne qeelanno gede kaaꞌlinosiri maati? Isi lede togo yiino: “Gale hosanni Yihowa biddishsha harunsa afidhino horo wodanchoommo. Mite ‘jaallaꞌya’ jingilli assitanno xagga adha hanaffino; wolootu qolte roso agurte fultino. Heeshshonsa umo lekkicho baꞌinota laeemmo woyite dadilleemmo. Yihowa ninke agarannonke.” Midiseni yinanniti 15 diro ikkannose rodoo togo yitino: “Yihowa biddishsha harunsanna darawoꞌya hagiirraamma ikkate yite assitannore assa giwa shota diꞌꞌikkitinoe.” Ikkina ise mayi kaaꞌlinoseyya? Ise togo yitino: “Yihowa suꞌma duqqe noommatanna togoo fonqolo iillishanni nooehu Sheexaane ikkinota qaagate woꞌnaaleemma. Konne fonqolo qeeleemma woyite aneneetira nooe ayirrinyi lexxanno.”
Keeraanchimmannita siwiilu uddano (Gufo 6-8 lai)
‘KEERUNNIHA HAGIIRRU DUDUWO KOATTIMMA WODHA’
9-11. (a) Kiristaanu wodhanno koatte maati? (b) Dancha duduwo waajjinummokki duduwate mayi kaaꞌlannonke?
9 Efesooni Sokka 6:15 nabbawi. Mittu roomu olamaanchi koatte woy caamma wodha hoogiro olaho qixxaawino yaa didandiinanni. Gogunni seekkinoonnihu kuni faꞌnanchu caammi kaajjadoho. Konne caamma injiinohanna kaajjado ikkanno gede assine seekkinoonni.
10 Roomu olanto konne caamma wodhitannohu ola olamateeti; Kiristaanu kayinni lawishshu caamma wodhannohu keeru sokka duduwateeti. (Isa. 52:7; Rom. 10:15) Ikkirono faro afiꞌneemmo woyite farciꞌrate worbuulle ikka hasiissannonke. Boo yinannihu 20 diro ikkannosi rodii togo yiino: “Alba ledoꞌya rossanno oosora farciꞌra waajjeemmo. Waajjeemmohu saaleemmo daafiraati. Hakka warita qaageemmo woyite kayinni, hatte yannara waajjeemmohu mayiraatiro dileellannoe. Xa darawoꞌyara farciꞌra hagiirsiissannoe.”
11 Batinyu wedelli balaxe qixxaawansa waajjikkinni dancha duduwo duduwate kaaꞌlitinonsata coyiꞌrino. Atino farciꞌrate qixxaawa dandaattohu hiittoonniiti? Juuliya yinanniti 16 diro ikkannoseti togo yitino: “Rosu minira haꞌreemma woyite borsiꞌyara borro wodhe adhe haꞌreemma; qoleno ledoꞌya rossannori hedonsanna ammantannore coyidhanno woyite macciishsheemma. Togo assaꞌya mayi hasiisannonsaro afate kaaꞌlitannoe. Seekke qixxaawummaro insara kaaꞌlitannonsa hedo kulammansara dandeemma.” Makeniizi yinanniti 23 diro ikkannosetino togo yitino: “Wolootaho hendeemmohanna insa coyidhanna seekkine macciishshineemmoha ikkiro, darawonke yaachishinonsare wodancha dandiineemmo. Wedellaho qixxeessinoonni borro baala nabbawate woꞌnaaleemma. Togo assaꞌya Qullaawu Maxaafinni woy jw.org aaninni darawoꞌyara kaaꞌlitannonsa hedo kulate kaaꞌlitannoe.” Kuri roduuwi coyiꞌrinori leellishannonte gede, farciꞌrate seekkitine qixxaabbiniro, ‘koatteꞌne’ wodhitinoonnihu gedeeti.
Hagiirru duduwi koatte (Gufo 9-11 lai)
“AMMANATE WONQO”
12, 13. Sheexaanu olannote ‘giirate gede wala yitanno koottalla’ giddo mite hiikkuriiti?
12 Efesooni Sokka 6:16 nabbawi. Shoole midaado afidhinoti Roomu olamaano wonqidhannoti jawa “wonqo” qotunni kayisse mogolete geeshsha goltannote. Tini wonqo, olamaano diinu bagadunninna maxxunni gawajjannonsata gargadhate kaaꞌlitannonsa.
13 Sheexaanu aananke olannote ‘giirate gede wala yitanno koottalla’ giddo mitte Yihowa daafira coyiꞌnanni kaphooti. Sheexaanu Yihowa ate daafira hedannokkihunna baxannohekkihu gede assite hedattora hasiꞌranno. Hanni 19 diro ikkannosete Iida lawishsha laꞌno; Iida ‘Ani ditidhoommate’ yite heddanno. Ise togo yitino: “Alba ‘Yihowa anewa dishiqanno, hattono Jaalaꞌya ikka dihasiꞌranno’ yee duucha woyite hedeemma.” Ise tenne hedo qeeltanno gede kaaꞌlinoseri maati? Iida togo yitino: “Gambooshshu ammanaꞌya kaajjishinoe. Bashsho mittu manchino ani qoleemma dawaro macciishshannoha lawannoekki daafira, gambooshshunniwa sammi yee anga xaaxire ofolleemma. Xa kayinni gambooshsheho qixxaawe haꞌre lame sase dawaro qoleemma. Togo assa shota ikka hooggurono dawaro qoleemma woyite tashshi yaannoe. Ammanate roduuwiꞌyano lowo geeshsha jawaachishinoe. Gambooshshuwiinni higeemma yanna baalantera Yihowa baxannoeta hedeemma.”
14. Iida lawishshinni maa huwanteemmo?
14 Iida lawishshi mitto coye huwanteemmo gede kaaꞌlannonke: Olamaano wonqidhanno wonqo mittu garite; ammanate wonqonke kayinni geeshsha ajjara woy lexxitara dandiitanno. Ammananke lexxitanno woy ajjanno gede assiꞌneemmori ninkeeti. (Mat. 14:31; 2 Tes. 1:3) Konni daafira ammananke kaajjishiꞌrate sharrama hasiissannonke!
Ammanate wonqo (Gufo 12-14 lai)
“GATONNITA SIWIILU GULLEE”
15, 16. Hexxo gulleete gede ikkitinohu hiittoonniiti?
15 Efesooni Sokka 6:17 nabbawi. Roomu olamaano wodhitanno gullee uminsa, goowinsanna albinsa gawajjamannokki gede kaaꞌlitannonsa. Mite gullee rarraasincho afidhino daafira, olamaanchu fushshe anga rarraasirara dandaanno.
16 Gullee olamaasinete umo danotenni agartannonte gede, ‘gatote hexxonke’ wodanankenna hedonke agartanno. (1 Tes. 5:8; Law. 3:21) Hexxo, Maganu einonke qaale illachinsheemmonna qarru iillannonke woyite quwa saꞌne yaandeemmokki gede kaaꞌlitannonke. (Far. 27:1, 14; Soq. 24:15) Ikkollana, ‘gatote gulleenke’ danotenni agartankera hasiꞌnummoro, lawishshu yaattonni fushshine anga amada agurre umoho wodha hasiissannonke.
17, 18. (a) Sheexaanu gulleenke fushshine hoolleemmo gede assate woꞌnaalannohu hiittoonniiti? (b) Sheexaanu kaphinni dogammoommokkita leellisha dandiineemmohu hiittoonniiti?
17 Sheexaanu gulleenke fushshine hoolleemmo gede assate woꞌnaalannohu hiittoonniiti? Hanni Yesuusira assinore hendo. Sheexaanu, Yesuusi mannu ooso gashshate hexxo noosita afinoti egennantinote. Ikkollana, Yesuusi Yihowa murino yanna iillita geeshsha agadha hasiissinosi. Qoleno hakkuyira albaanni qarrame reyaraati. Ikkollana Sheexaanu, Yesuusira mulenni moote ikkanno gede assanno doorsha shiqishinosi. Sheexaanu Yesuusi mitte hige calla guluphe magansiꞌrisiro, hasiꞌrinore baala shiima yanna giddo aannosita kulinosi. (Luq. 4:5-7) Xaa yannarano Sheexaanu Yihowa haaro alamera lowo atoote eemmoꞌne yee qaale einota afino. Ikkollana tini hexxo woꞌmita geeshsha agadha hasiissannonke; hakka geeshsha qole lowo qarri iillankera dandaanno. Sheexaanu tenne afino daafira, xaa yannara qinaabbino heeshsho heeꞌrate sharrammeemmo gede duucha doorsha shiqishannonke. Isi hasiꞌnoommore baala xaanni afiꞌrate sharrammeemmo gede assankera woꞌnaalanno. Qoleno Maganu Mangiste agurre maalaamittete coye balaxisiinseemmo gede assate sharramanno.—Mat. 6:31-33.
18 Sheexaanu dogansara wodhinokkihu batinyu wedelli no; kuri giddo mitte 20 diri balla ikkannosete Kiyaana yinanni Kiristaanchooti. Ise togo yitino: “Qarranke baala huntannoti Maganu Mangiste calla ikkitinota afoomma.” Tini hexxo ise maa assitanno gede kakkayissinose? Kiyaana togo yitino: “Gannatete hexxo, tenne alamera noo coyi yannate geeshshiha calla ikkinota qaageemma gede kaaꞌlitinoe. Dandooꞌya horoonsiꞌre maalaamittete coye duuꞌnatenna, maalaamittete loosinni lowo deerra iillate disharrameemma. Yannaꞌyanna wolqaꞌya ayyaanaamittete looso loosate horoonsiꞌreemma.”
Gatonnita siwiilu gullee (Gufo 15-18 lai)
“QULLAAWU AYYAANI BISE IKKINOHA MAGANU QAALE”
19, 20. Maganu Qaale horoonsiꞌrate dandoonke woyyeesiꞌrate mayi kaaꞌlannonke?
19 Phaawuloosi sokkasi borreessi yannara Roomu olamaano horoonsidhanno bise seendille 50cm ikkitanno. Alba Roomu olamaano worbuulle ikkitinohu mittu korkaati, olu uduunnensa horoonsidhanno gara barru baala rosiisidhanno daafiraati.
20 Phaawuloosi Maganu Qaali bisete gede ikkinota coyiꞌrino; tenne bise uyinonkehu Yihowaati. Ikkollana ammanankera gaaramateno ikko, hedonke biddi assiꞌneemmo gara afate Maganu Qaale horoonsiꞌrate dandoo woyyeessiꞌra hasiissannonke. (2 Qor. 10:4, 5; 2 Xim. 2:15) Tenne dandoonke woyyeessiꞌrate mayi kaaꞌlannonke? Sebastiyaani yinanniti 21 diro ikkannoseti togo yitino: “Qullaawa Maxaafa nabbaweemma woyite mitte mittente fooliishsho giddonni mitte kiiro doodhe borreessiꞌrate rosichi nooe. Konni garinni baxeemma qummeeshshuwa gamba assiꞌranni noomma. Tini albinni roore Yihowa hedo afate kaaꞌlitinoe.” Aleenni qummi assinihu Daanieelino togo yiino: “Qullaawa Maxaafa nabbaweemmo woyite, soqqameemmo yannara xaadeemmo manna kaaꞌlate horoonsiꞌreemmo qummeeshshuwa afiꞌrate woꞌnaaleemmo. Mannu Qullaawa Maxaafa banxeemmotanna insa kaaꞌlate sharrammeemmota huwatiro, sokkanke macciishshara dandaannota wodanchoommo.”
Qullaawu ayyaani bise (Gufo 19-20 lai)
21. Sheexaanenna agaaninte waajjine sheke yaa hasiissannonkekkihu mayiraati?
21 Konni birxichira kulloonni wedelli lawishshi leellishannonte gede, Sheexaanenna agaaninte waajjine sheke yaa dihasiissannonke. Kuri diinnanke wolqaataamma ikkiturono, qeela dandiineemmo. Insa reyitannoreeti. Muli yannara, Kiristoosihu Kumu Diri Gashshooti giddo, Sheexaanunna agaaninte mittoreno assite diaffanno; Kumu Diri Gashshooti gedensaanni insa baꞌanno. (Aju. 20:1-3, 7-10) Diininke daafira, isi horoonsiꞌranno hayyonna hedosi anfoommo. Yihowa kaaꞌlonni diinanke qeela dandiineemmo!