Coyiꞌratto Coyi ‘Dhaawannoha Ikko’

1-3. (a) Yihowa uyinonke elto giddo mitte hiitteeti? Mittu manchi tenne elto doogimale horoonsiꞌrara dandaannohu hiittoonniiti? (b) Maganu baxillinni fullummokki heeꞌrate, coyiꞌrate elto hiittoonni horoonsiꞌra hasiissannonke?

BEETTIKKIRA mitto muxxe ikkino uduunnichcho uyiteenna, afanni heeꞌrenni hakko uduunnichcho doogimale horoonsiꞌrinota afittoro mayi macciishshamannohe? Lawishshaho biskilliite hirte uyiteennasi baxi gede kadanni manna goddaasino yine hendo. Tenne afittoro hagiidhattoni?

² Mimmitinke ledo eanno garinni hasaawate dandoo, “dancha eltonna woꞌmu atooti duuchchu” Anni Yihowa uyinonke eltooti. (Yaaqoobi 1:17) Manna saadatewiinni baxxanno gede assitannoti tini elto, hedonke xawisate calla ikkikkinni macciishshamannonkere woleho kulate kaaꞌlitannonke. Mittu manchi biskilliitete gede coyiꞌrate eltono doogimale horoonsiꞌrara dandaanno. Coyiꞌrate dandoonke horoonsiꞌne anfanni heeꞌnenni woloota xissiinsummoronna goddaansummoro Yihowa lowonta dadillanno!

³ Maganu baxillinni fullummokki heeꞌrate, coyiꞌrate elto uyinonke Magani hasiꞌranno garinni horoonsiꞌra hasiissannonke. Yihowa hiittoo coye coyiꞌnummoro hagiirsiisannosiro xawise kulinonke. Qaalisi togo yaanno: “Hasiisanno garinni woloota dhaawannorenna macciishshanno mannira xaqqamannore coyidhe ikkinnina sholino qaali afiiꞌnenni fuloonke.” (Efesooni 4:29, NW) Coyiꞌneemmo wote qorophpha hasiissannonkehu mayiraatiro, coyiꞌra hasiissannonkekkihu hiittoo coyeetironna woloota ‘dhaawannore’ coyiꞌra dandiineemmohu hiittoonniitiro hanni laꞌno.

COYIꞌNEEMMO WOTE QOROPHPHA HASIISSANNONKEHU MAYIRAATI?

4, 5. Mite Qullaawu Maxaafi lawishshubba coyiꞌneemmo qaali afiꞌrino wolqa xawissannohu hiittoonniiti?

⁴ Coyiꞌneemmo wote qorophpha hasiissannonkehu mittu korkaati, coyiꞌneemmo qaali wolqa afiꞌrinohuraati. Lawishsha 15:4 togo yitanno: “Arrawu shaqqilli heeshshote haqqichchooti; arrawu shokkimma kayinni ayyaanu hiiqqamme abbitanno.”a Wayi qoortino haqqichchora lubbo qolannonte gede, shaqqillunni coyiꞌrano macciishshanno manna jawaachchishshanno. Bushu arrawinni shokkashsho qaale coyiꞌra kayinni woloota hiiqqitanno. Addaho, coyiꞌneemmo qaali woloota goddaasate woyi hursate wolqa afiꞌrino.—Lawishsha 18:21.

⁵ Wolu lawishshi coyiꞌneemmo qaali afiꞌrino wolqa xawise kulanni togo yaanno: “Bisetenni qansannihu gede kai gede coyiꞌranno manchi no.” (Lawishsha 12:18) Ranke ranke kaꞌni gede coyiꞌnanni qaali wolootu godowa lowonta caarsaranna dancha fiixooma hunara dandaanno. Kaꞌni gede coyiꞌnoonni qaalinni wodanikki madire egennino? Kuni lawishshi lede jawaachchishanno garinni coyiꞌranni, “Hayyootu arrawi kayinni hurrete” yaanno. Maganuwiinni afiꞌnanni hayyo noosihu mittu manchi hede dancha qaale coyiꞌriro, xissiisiꞌrino wodana hursaranna fiixooma galagale qolara dandaanno. Mittu manchi danchu qaalinni jawaachchisheennahe togoo qaali afiꞌrinota hursate wolqa huwatootto yanna no? (Lawishsha 16:24) Coyiꞌneemmo qaali wolqa afiꞌrinota anfoommo daafira, coyiꞌrate eltonke woloota goddaasate ikkikkinni hursate horoonsiꞌneemmo.

6. Arrawonke lugaaꞌma lowo sharro xaꞌmitannohu mayiraati?

⁶ Ayee geeshshano sharrammummoro, arrawonke woꞌmunni woꞌma qeeꞌline dianfeemmo. Konni daafira coyiꞌneemmo wote qorophpha hasiissannonkehu layinki korkaati, cubbunna guuntete xeꞌne arrawonke doogimale horoonsiꞌneemmo gede xixxiibbannonke daafiraati. Coyiꞌneemmo qaali fulannohu wodaninke giddonniiti; “manchu wodani [qole] bunshete widira dooinoho.” (Kalaqo 8:21; Luqaasi 6:45) Konni daafira arrawonke lugaaꞌma lowo sharro xaꞌmitanno. (Yaaqoobi 3:2-4) Arrawonke woꞌmunni woꞌma lugaaꞌma dandaa hoongummorono, coyiꞌneemmo gara woyyeessiꞌrate agurrummokki sharro assa dandiineemmo. Wayi daadanno raga agure alillichcho daahate sharramanno manchi wayi wolqa ledo sharrama agurannokkinte gede, arrawonke doogimale horoonsiꞌrate widira xixxiibbannoke hedo gargadha agura dihasiissannonke.

7, 8. Coyiꞌneemmo coyira Yihowa albaanni mageeshshi geeshsha xaꞌmameemmo?

⁷ Coyiꞌneemmo wote qorophpha hasiissannonkehu sayikki korkaati, coyiꞌneemmo coyira Yihowa albaanni xaꞌmammeemmo daafiraati. Arrawonke horoonsiꞌneemmo gari mannu ledo noonke fiixooma calla ikkikkinni Yihowa albaanni noonke uurrinsha ledono xaado afiꞌrino. Yaaqoobi 1:26 (NW) togo yitanno: “Ayee manchino Magano magansiꞌranni nooha lawisirono arrawosi kayinni qeeꞌlannokkiha ikkiro, isonooto doganni no; konni manchi magansiꞌra beebbate.”b Saꞌu fooliishshora laꞌnummonte gede, coyiꞌneemmo coyi magansiꞌrankewiinni bande laꞌnanniha diꞌꞌikkino. Duuchcha wote xissiisannorenna madiissannore coyiꞌnanni arrawonke lugaaꞌmineemmokkiha ikkiro, Maganoho soqqamate yine assineemmori baalunku isi albaanni waagiweelo ikkanno. Tini kabbaade hajo diꞌꞌikkitino?—Yaaqoobi 3:8-10.

⁸ Kageeshsha laꞌnummonte gede, coyiꞌneemmo wote qorophpha hasiissannonkehu baqete korkaati no. Manna dhaawannohu hiittoo coyetiro laꞌꞌankera albaanni mittu addu Kiristaanchi horonta coyiꞌra hasiissannosikki coyi hiittoohoro laꞌno.

GODDAASANNO COYE COYIꞌRA

9, 10. (a) Xaa yannara alamete hiittoo coye coyiꞌra halaꞌlitino? (b) Teeda baino coye effire giwa hasiissannonkehu mayiraati? (Lekkaalliidi qaagiishshano lai.)

⁹ Teeda baino coye. Xaa yannara woloota russa, mancaino qaalinni xonanna teeda bainore coyiꞌra alamete aana halaꞌlitanni hadhino. Batinynyu manni hanqanno wote macca gibbannore coyiꞌranno, qoleno manna ososhshiishate yee mancainorenna saala bainore coyiꞌranno. Ikkollana teeda baino coyi osoꞌlinannire diꞌꞌikkino. Hawaariya Phaawuloosi 2,000 diro meddi yitanno yanna albaanni ayyaanu marraeennasi Qolasiyaasi songo ‘shollado coye’ coyiꞌratewiinni xeertidhanno gede amaalino. (Qolasiyaasi 3:8) Phaawuloosi “shollado haariimono” addu Kiristaani mereero ‘macciishshama nafa hasiissannosekkita’ Efesooni songora kulino.—Efesooni 5:3, 4, NW.

¹⁰ Teeda bainore coyiꞌnannita Yihowa effire giwanno. Iso baxxannorino togoore effidhe gibbanno. Addaho Yihowara noonke baxilli teeda baino coye gimbeemmo gede assannonke. Phaawuloosi “maalu looso” tittire kuli wote “batte” yaanno qaaleno xaqqasino; kuni qaali coyiꞌnanni coyinni xuraawano kulannoho. (Galatiya 5:19-21, NW) Tini hajo shotinse laꞌnannita diꞌꞌikkitino. Mittu manchi duuchchaange amaale uyinannasi giwe amanynyoote bainore, shollado ikkinorenna maaeela ikkinore coyiꞌra roso assiꞌre maaro eannokkiha ikkiro, songotenni bohamara dandaanno.c

11, 12. (a) Wolu mannire kayise hasaawa soꞌro ikkitannohu hiikka woteeti? (b) Yihowa magansidhannori suꞌma hunanno coye coyiꞌra hasiissannonsakkihu mayiraati?

¹¹ Hemenna suꞌma huna. Mannu duuchcha wote wolu mannirenna wolu manni heeshshore hasaawanno. Wolu mannire kayise hasaawa ayeewoteno soꞌroteni? Deeꞌni; wole goddaasannokkire, lawishshaho ayi cuuaminoro woyi ayee jawaachchisha hasiissannoronna konne lawinore hagiirsiisannore kayise hasaawa soꞌro diꞌꞌikkitino. Umi xibbi diri Kiristaanooti mimmitu keerira lowo geeshsha assaabbanno; hattono ammanate roduuwinsaha dancha duduwo mimmitoho kultanno. (Efesooni 6:21, 22; Qolasiyaasi 4:8, 9) Ikkollana mittu manchire coye soorrine woleho hasaambeemmoha woyi wolu manni fojo hasaambeemmoha ikkiro, tini goddaassannote. Hakkiinni saeno togoo hasaawi wolu manni suꞌma hunate widira soorramara dandaanno; tini qolte ayeewoteno goddaassanno. Suꞌma hunate yaa, “wolootu suꞌma bushiishannohanna ayirrinynyensa kisannoha . . . kaphphu coye coyiꞌrate” yaate. Lawishshaho Farisaano mannu Yesuusa ammanannokki gede assate xagarrotenni suꞌmasi huntino. (Maatewoosi 9:32-34; 12:22-24) Suꞌma huna duuchcha wote gibbo abbitanno.—Lawishsha 26:20.

¹² Yihowa coyiꞌrate elto woloota bushiishate woyi manna babbadate horoonsidhannore sammi yee dilaꞌꞌanno. Isi “roduuwu mereero gibbo” kalaqqannore effire giwanno. (Lawishsha 6:16-19) “Suꞌma huna” yine tirroonnihu Girikete qaali diyabolosi yinanniho; qoleno Sheexaaneho wole suꞌmaati. Sheexaanu bunshetenni Maganu suꞌma hunannoho “Daawuloosiiti.” (Ajuuja 12:9, 10) Daawuloosi gedeere ikkineemmo gede assannonke coye coyiꞌra horonta dihasiꞌneemmo. Maalu looso, lawishshaho “gibbonna babbadama” lawinore abbanno coye coyiꞌra songote giddo bayichcho diafidhino. (Galatiya 5:19-21) Konnira, mittu manchire macciishshootto coye woleho kulakkira albaanni ateneeto togo yite xaꞌmi: ‘Kuni coyi addaho? Tenne woleho kula danchummate? Wolootaho tuqisa hasiissannote? Woyi gara ikkitino?’—1 Teselonqe 4:11.

13, 14. (a) Xono mannu aana mayi gawajjo abbitanno? (b) Xono roso assiꞌranno manchi umisira qarra abbiꞌranno yineemmohu mayiraati?

¹³ Xono. Albaanni laꞌnummonte gede coyiꞌneemmo coyi woloota goddaasate wolqa afiꞌrino. Guunte noonkekkire ikkinoommohura mito wote gaabbisannore coyiꞌneemmoti dikaandannite. Ikkollana Qullaawu Maxaafi Kiristaanu maate woyi songote giddo horonta heeꞌrara hasiisannokki coye xawise kulanno. Phaawuloosi Kiristaana togo yee kaajjishe amaalino: ‘Giirama, hanqo, raare, xono duuchcha bunshe duuchchate ledo kiꞌnewiinni fafissine hunne.’ (Efesooni 4:31) “Xono” yaanno qaale wole Qullaawu Maxaafi tiro “busha qaale,” “goddaasannore coyiꞌranna” “giwisannore coyiꞌra” yite tirtino. Xono, yaano manna shollishanno suꞌminni woshsha, hattono duuchcha wote misha, wolootu ayirrinynye kissanno; qoleno waagu nookkiri gede ikke macciishamannonsa gede assitanno. Qaaqquullu, hakko iso shaqqadonna addaxxanno wodana afidhino daafira togo hiiqqanno garinni coyiꞌra lowonta xissiissannonsa.—Qolasiyaasi 3:21.

¹⁴ Qullaawu Maxaafi xono roso assiꞌra effiꞌne gimbannita ikkitinota kaajjishe coyiꞌranno. Togoo rosi noosi manchi rososi aguranno gede uyinannisi kaaꞌlo adha giwiro songotenni bohamara dandaanno daafira umisira qarra abbiꞌranni no. Kuni manchi haꞌrinshosi biddi assiꞌra hoogiro, Maganu Mangiste abbitanno atooteno ragira hoogara dandaanno. (1 Qorontoosi 5:11-13; 6:9, 10) Kageeshsha laꞌnummonte gede, gariweelo, adda ikkinokkire woyi danchumma xeꞌino coye coyiꞌrate rosi heeꞌrinkero Maganu baxillinni fullummokki heeꞌra horonta didandiineemmo. Togoo coye coyiꞌra goddaassannote.

“WOLOOTA DHAAWANNORE” COYIꞌRA

15. ‘Woloota dhaabbannoti’ hiittoo coye coyiꞌrate?

¹⁵ Coyiꞌrate eltonke Maganu hasiꞌranno garinni horoonsiꞌra dandiineemmohu hiittoonniiti? Maganu Qaali “woloota dhaawannore” coyiꞌnammora kaajjishe amaalannonketa qaagi. (Efesooni 4:29, NW) Yihowa woloota dhaawannore, jawaachchishannorenna wolqa ikkannore coyiꞌneemmo wote hagiidhanno. Konni garinni coyiꞌrate balaxe assaawa hasiissanno. Qullaawu Maxaafi, konni garinni coyidhe konni garinni coyidhinoonte yitanno higge diaanno; qoleno coyiꞌra hasiissannonkeha ‘dancha coye’ baala tittire dikulanno. (Titoosi 2:8) “Woloota dhaawannore” coyiꞌrate, dhaawanno coyita sase hasiissanno akatta ayeewoteno wodaninkera wodha hasiissannonke: hakkuno gara ikkinoho, adda ikkinohonna danchumma noo coyeeti. Tenne akatta wodaninkera wodhine, hanni woloota dhaawanno coyiha mito mito lawishsha laꞌno.—Qoola 160 noota, “Coyiꞌreemmo Coyi Baalu Dhaawannoho?” yitanno saaxine lai.

16, 17. (a) Woloota galata hasiissannonkehu mayiraati? (b) Songote giddo woloota galanteemmo gede assitannonketi hiitti faro heedhanno? Maatete giddona?

¹⁶ Godowinta galata. Yihowanna Yesuusi, woloota galatanna jawaachchishannore coyiꞌra hasiissannota affino. (Maatewoosi 3:17; 25:19-23; Yohaannisi 1:47) Kiristaana ikkinoommo daafira, ninkeno woloota godowinta galata hasiissannonke. Mayira? Lawishsha 15:23, “Hasiissanno yannara coyiꞌnoonni qaali hiittoo danchaati!” yitanno. Hanni ateneeto togo yite xaꞌmi: ‘Mittu manchi godowinta galatannoe wote mayi macciishshamannoe? Lowo geeshsha tashshi diyaannoe? Qoleno dijawaachchishannoe?’ Addaho mittu manchi godowinta galatihero, tini hakku manchi dancha illenni hixamanynye laꞌꞌannoheta, atera assaawannotanna assootto sharro dancha ikkitinota afatto gede assitannohe. Togoo galati xuka ledannohe, hattono roore diinaggaabbe loosatto gede kakkayisannohe. Mannu ate galatannohe wote tashshi yaannoheha ikkiro, atino qolte woloota galatate dandaamannohere baala assa dihasiissannohe?—Maatewoosi 7:12.

¹⁷ Wolootu danchumma laꞌꞌate ateneeto rosiisiꞌri; qolteno hatteera galatinsa. Songote giddo, danchu garinni qixxaambe shiqinshoonni nigiggire macciishshoottoha, ayyaanaamittetenni dancha gede lophphanni noo wedellichcha laoottoha woyi diru akkallenni daannori heeꞌreennansanni gambooshshe ganynyite daggannore laoottoha ikkara dandaanno. Togoore laꞌe godowinta galatakki, lowonta hagiirsiissansaranna ayyaanaamittetenni jawaattanno gede kaaꞌlitansara dandiitanno. Maatete giddo minaannino ikko minaama mimmito konni garinni galatanna naada hasiissannonsa. (Lawishsha 31:10, 28) Ooso hakko iso illachcha tunge laꞌnansaranna galantansara hasidhanno. Arrishshote xawaabbinna wayi haqqe latisannonte gede, ooso galatanna naada lowonta tashshi assitannonsa. Kiꞌne annuwanna amuwa, oosoꞌne danchu akatinsaranna sharronsara galatate ayeewoteno faro hasidhe. Galattinanninsaha ikkiro, oosoꞌne roore worbimma afidhanni, hattono xuka afidhanni hadhanno; qoleno gara ikkinore assate roore jawaattanno.

18, 19. Ammanate roduuwanke sheshifachchishate dandiinummore baala assa hasiissannonkehu mayiraati? Tenne assa dandiineemmohuna hiittoonniiti?

¹⁸ Woloota sheshifachchisha. Yihowa “mishantinoriranna wodana hiiqqantinorira” lowonta assaawanno. (Isayyaasi 57:15) Qaalisi “mimmitonke jawaachchinsheemmo” gedenna “cannaqqantino lubbo sheshifachchinsheemmo” gede kaajjishe amaalannonke. (1 Teselonqe 5:11, 14, NW) Lowo geeshsha dadillitinore ammanate roduuwanke sheshifachchishatenna jawaachchishate assineemmo sharro Maganu laꞌꞌanno, hattono tennenni hagiidhanno.

¹⁹ Ikkina hexxo mudhinohanna cannaqqaminoha mitto rodoo jawaachchishate mayyaa dandaatto? Qarrasi tira hasiissannoe yite qarrantooti. Duuchcha wote, sheshifachchishannoha shiima qaale coyiꞌra calla baqete. Lowo geeshsha assaawattosita dadillino rodiira kulisi. Qolteno ledosi huuccatto assiꞌri; kuni rodii woyi rodoo wolu mannino ikko Yihowa lowonta baxannonsata huwattanno gede Yihowa kaaꞌlannonsa gede huucci. (Yaaqoobi 5:14, 15) Kuni rodii xaqqamannoha, hattono wole songote miillante gede kaffi assine laꞌnanniha ikkinota qaagiissisi. (1 Qorontoosi 12:12-26) Yihowa isira gilletenni lowonta assaawannota huwatanno gede kaaꞌlate jawaachchishshannota Qullaawu Maxaafi xiqise nabbawisi. (Faarso 34:18; Maatewoosi 10:29-31) Baqete yanna uyite dadillino rodiira “dancha qaale” coyiꞌrakki, hattono godowinta coyidhe jawaachchishakki banxannisitanna naandannisita afanno gede kaaꞌlitannosi.—Lawishsha 12:25.

20, 21. Amaale guma afidhanno gede assannori maati?

²⁰ Guma afidhino amaale. Guunte noonkekkire ikkinoommo daafira, ninke baalinkera mito wote amaale hasiissannonke. Qullaawu Maxaafi togo yee amaalannonke: “Albillittete heeshshokkira hayyichcha ikkatto gede, amaale macciishshi, seejjono gibbooti.” (Lawishsha 19:20) Woloota amaaltannori cimeeyye calla diꞌꞌikkitino. Annuwunna amuwu oosonsa amaaltanno. (Efesooni 6:4) Gikki yiinori meyaa roduuwi aja seenne amaala hasiissannonsa yanna heedhanno. (Titoosi 2:3-5) Wolootaho noonke baxilli, amaalleemmo manchi goddaꞌꞌamikki amaale adhanno garinni amaalate kakkayisannonke. Konni garinni amaalate kaaꞌlannonkeri maati? Uyinanni amaale guma afidhanno gede assannoha hanni sase coye laꞌno: hakkuno, amaalanno manchi laonna amaale aate kakkayisinosiri, amaalete xinta ikkinoreetinna amaale uyinoonni garaati.

²¹ Amaale guma afidhanno gede amaale aanno manchi balaxe assaawa hasiissannosi. Ateneeto togo yite xaꞌmi: ‘Amaale adha shota ikkitannoehu hiikka woteeti?’ Amaale aannohe manchi atera assaawannoha ikkinota afittoro, hattono amaalinohehu giiraminota fulatenna gariweelo hedonni ikkinokkita afittoro amaalesi adhate diqarrissannohe. Konni daafira atino wole amaalatto wote amaalekki togoota ikka hasiissannose. Qoleno amaale guma afidhanno gede Maganu Qaali aana xintantinota ikka hasiissannose. (2 Ximootewosi 3:16) Qullaawu Maxaafi xiqise xaaddote fushshine nabbawatennino ikko assaawe calla coyiꞌratenni, uyineemmo amaale baalantera xinta ikkannore Qullaawa Borronni shiqisha hasiissannonke. Konnira cimeeyye uminsa hedo wolootu adhitanno gede xixxiiwatenni qorophpha hasiissannonsa; qoleno Qullaawa Borro assaawe shokkishshe gillete hedonsa Qullaawu Maxaafi daggafannota lawisa dihasiissannonsa. Qoleno amaale roore guma afidhannohu gara ikkitino doogonni uyinirooti. Shaqqillunni cuukkantino amaale, uyinanni manchira adhate shota ikkitannosi; qoleno umisira noositi dancha hedo baꞌannosikki gede assitannosi.—Qolasiyaasi 4:6.

22. Coyiꞌrate elto ma garinni horoonsiꞌrate mudhootto?

²² Addaho, coyiꞌrate dandoo Maganu uyinonkete muxxete eltooti. Yihowara noonke baxilli tenne elto gariweelo ikkikkinni garunni horoonsiꞌneemmo gede assannonke. Coyiꞌneemmo qaali woloota dhaawate woyi goddaasate wolqa afiꞌrinota hamboonke. Konnira tenne elto uyinonke Magani hasiꞌranno garinni, yaano “woloota dhaawate” horoonsiꞌrate woꞌnaallo. Togo assinummoro, coyiꞌneemmo qaali woloota jawaachchishannohanna hagiirsiisannoha ikkanno; hattono Maganu baxillinni fullummokki heeꞌneemmo gede kaaꞌlannonke.