Danchu Mannirano Bushu Coyi Iillanno—Mayira?

Maganu Yihowaa duuchunku coyi Kalaqaanchonna duuchanka dandaannoha ikkino daafira, batinyu manni alamete aana ikkanno coyi baalunkura iso bushiishara dandaanno. Ikkollana, hanni Qullaawu Maxaafi halaalaanchu Magani daafira yaannore laꞌno:

• “Yihowa doogosi baalantenni keeraanchoho.”—Faarso 145:17.

• “[Maganunniti] doogosi baalanti taashsho noote. Isi coye wirannokkiho ammanamino Maganooti; isi keeraanchohonna suwashshoho.”—Marro 32:4.

• “Yihowa lowo geeshsha mararannohonna maarannoho.”—Yaaqoobi 5:11.

Maganu busha coye diassanno. Ikkina, wolootu bushare assitanno gede assannoyya? Deeꞌni, diassanno. Qullaawa Borro, “Aye manchino fatanu iillannosi wote, ‘Maganu fatananni nooe’ yoonke” yitanno. Mayira? Korkaatuno, “Maganu bushu coyinni difatanamanno; qoleno isi umisi aye manchono difatananno.” (Yaaqoobi 1:13) Isi aye manchono bushare assanno gede xixxiiwe difatananno. Maganu umisi bushare diassanno, hattono wolootu bushare assitara dixixxiiwanno. Hatto ikkiro, bushu coyira xaꞌmamannohu maati woy ayetiyya?

BUSHA YANNARA BUSHA BAYICHO HEEꞌRA

Qullaawu Maxaafi mannu oosora qarru iillanno gede assannohu mittu coyi maatiro kulanni togo yaanno: “Yannanna hendoonnikki ikkito baalunkura iillitanno.” (Mekibibi 9:11) Mittu hedeweelchu coyi woy dano iillitanno wote, mittu manchi roore wote hatte yannara noo bayichi garinni hatte danonni gatara woy gawajjamara dandaanno. Yesuusi Kiristoosi 2,000 meddi yaanno diri albaanni, mitte gimbe aanaho toꞌe 18 manna shitinota coyiꞌrino. (Luqaasi 13:1-5) Kuni manni goofinohu alba heeꞌrino heeshshonni kainohunni diꞌꞌikkino; reyinohu gimbe toꞌu wote hakko woroonni noo daafiraatilla. Muli yannara Arfaasa 2010⁠nni Heyiti gobbara uulla baasa huxidhe lowore gawajjitino; hatte gobba gashshaano yitino garinni 300,000 saꞌꞌanno manni goofino. Kuni danchaho kuni bushaho yinikki baalunku mitteenni gooffino. Dhibbuno hattonni baalanka manna aye yannarano amadara dandaanno.

Mitu manni togo yaara dandaanno: ‘Maganu togooti buutote dano iillitannota dihoolanno? Isi dancha manna danotenni gole digatisanno?’ Maganu hatto assannoha ikkiro, isi bushu coyi ikkara albaanni balaxe afino yaa ikkitanno. Maganoho albillitte ikkannore balaxe afate dandoo noositi egennantinote; ikkirono, tenne xaꞌmo heda hasiissannonke: Maganu balaxe afate dandoosi ayewoteno horoonsiꞌrannoni?—Isayyaasi 42:9.

Qullaawa Borro togo yitanno: “Maganu noohu iimaati; isi hagiirsiisannosire baala assanno.” (Faarso 115:3) Yihowa assa dandaannore baala assannoha ikkikkinni, hasiisanno yee hedinore assanno. Mitto coye balaxe afate woy afa hoogate wossaꞌnannohuno konni garinniiti. Lawishshaho, hunda Soddoomunna Gomooru katammara bunshe batidhu yannara Maganu Abirahaamira togo yiino: “Bunshensa addinta anewa iillitu raare gedeetironna teꞌee laeemmo gede dirreemmo. Hatto ikkinokkirono mare afeemmo.” (Kalaqo 18:20, 21) Yihowa yannate geeshsha, hatte katammara noo bunshe deerra afa dihasiꞌrino. Hatteente gede, Yihowa mitto mittonka coye balaxe afa hoogate doodha dandaanno. (Kalaqo 22:12) Hatto yaa kayinni isira xeinosiri no woy laanfe noosi yaa diꞌꞌikkitino. Maganu “loosi guuta” ikkino daafira, isi albillitte ikkannore balaxe afate dandoosi horoonsiꞌrannohu alaamisi ledo sumuu yaanno garinniiti; hattono mannu ooso isi hedino doogo hadhara digiddeessanno.b (Marro 32:4) Kageeshsha laꞌnummo garinni, Maganu balaxe afate dandoosi horoonsiꞌrannohu hasiꞌranno woteetinna mitto mittonka coye laeeti.

MANNU OOSO XAꞌMANTANNO?

Bunshe heedhanno gede assinori giddo mittu mannu oosooti. Qullaawu Maxaafi mittu manchi bushare assate widira hige haꞌranno gara kulanni togo yaanno: “Mittu mittunku manchi fatanamannohu umisi yorto goshooshsheennaatinna doggeennaati. Hakkiinnino yorto godobbu gedensaanni, cubbo iltanno; qoleno cubbu loonsiro reyo abbanno.” (Yaaqoobi 1:14, 15) Mannu busha hasattonsa wonshiꞌrannoha ikkiro woy gara ikkitinokki yortonni qeelamannoha ikkiro, bushare mixxansa digattanno. (Roomu Sokka 7:21-23) Alamete xaggenni huwata dandiinanninte gede, mannu ooso macca gibbannore assitanni hattono kulle gundannikki qarra naqqanni keeshshitino. Hakkiinni saeno, bushuullu wolu mannino bunshe assanno gede xixxiibbe bunshe halaꞌlitanno gede assitara dandiitanno.—Lawishsha 1:10-16.

Maganu mannu busha coye assannota mereero eꞌꞌe hoola hasiissannosi? Hanni mannu ooso kalaqantino gara laꞌno. Qullaawa Borro, Maganu manna danisinni yaano isi gedeere asse kalaqinota kultanno. Hakko daafira, mannu ooso Maganunnite gedee akatta leellisha dandiitanno. (Kalaqo 1:26) Mannu oosora doodhate qoosso uyinoonninsa; qoleno Magano baxanna isi albaanni gara ikkinore assite isira ammanantinore ikka doodha dandiitanno. (Marro 30:19, 20) Maganu mannu ooso isi hasiꞌrino doogo higge hadhara giddeessannoha ikkiro, hatti doodhate qoossonsa horoonsidhannota hoola diꞌꞌikkitanno? Hatto ikkoommero, mannu ooso balanxe biddi assinoonni garinni calla loossanno maashinenni roortannori diheeꞌranno! Qoleno, assineemmo coyi woy heeshshonke giddo tuncu yaannonkeri iddilenke woy kaayyonke garinni ikkiro, tinino hattoontilla. Maganu haꞌneemmo doogo uminke doodhineemmo gede asse ayirrisinonke daafira lowo geeshsha galanteemmosi! Ikkollana, mannu ooso gara ikkinokkire doodhansanni iillitino gawajjo tenne gedeennilla heedhannota diꞌꞌikkitino.

MANNU OOSO QARRIRA KAIMU KARMAHO?

Hinduuzimete woy Budiizimete ammaꞌno harunsannohu batinyu manni, mittu manchi reyiro wolu garinni galagale ilamanno yee (riꞌꞌinkarneeshiine) hattono Karma ammananno. Karma ma annaati? Karma yaa mittu manchi bashsho heeshshosi yannara assinori xaa heeshshosi seekkanno woy bushiishanno yitanno ammanaati. Konni daafira, Hinduuzimete woy Budiizimete ammaꞌno harunsanno mancho tenne metseetera aaniidi qoolira noo xaꞌmo xaꞌmittoro, togo yaara dandaanno: “Danchu mannira bushu coyi iillannohu Karma higgenni kainohunniiti. Albi heeshshonsa yannara assitinorira waagansa adhitanni no.”c

Karma yinanni ammana lainohunni, Qullaawu Maxaafi reyote daafira yaannore huwata hasiissanno. Manchi beetti kalaqaminowa Edenete kaashshu basera Kalaqaanchu umi mancho Addaami togo yiino: “Kaashshu basera noote baalante haqqe guma itte hagiidha dandaatto. Danchanna busha afisiissanno haqqicho guma kayinni ittooti; korkaatuno ise guma itootto barra mitte huluullo nookkiha reyatto.” (Kalaqo 2:16, 17) Addaami cubbo loosa hooge Maganoho hajajamoommero, hegerera heeꞌrannonka. Maganu hajajo ayirrisa hooga reyote qixaate abbitino. Hakkiinnino ooso ilantuta “reyo mannu baalunkura iillitu.” (Roomu Sokka 5:12) Hakko daafira, “cubbu kaffalanno damoozi reyote” yaa dandiinanni. (Roomu Sokka 6:23) Qoleno Qullaawu Maxaafi togo yaanno: “Reyino manchi cubbisinni keeraaꞌmino.” (Roomu Sokka 6:7) Hatto yaa, mannu reyi gedensaanni cubbinsara wole qixaate diadhanno yaate.

Yannankera lowo miliyoone ikkanno manni mannu oosora qarru iillannohu Karma higgenni kainohunni ikkinota coyiꞌranno. Tenne higge ammananno manchi isirano ikko wolu mannira iillanno qarra nooreentilla yee hedanno. Ikkollana togoo ammana bushu coyi heeꞌrannokki yanna dagganno yitanno hexxo diuyitanno. Karma ammana garinni, mittu manchi qarrunni gatannohu dagoomu giddo dancha akatanna lowo egenno afiꞌre galagale ilamate doyicho giddonni fuliro callaati. Ikkollana, togoo hedo Qullaawu Maxaafi rosiisannori ledo dixaaddannote.d

QARRAHO QARU KAIMI AYETI?

Bunshete qara kaima ikkitinori kayinni mannu ooso diꞌꞌikkitino. Umi qara Maganoho ammanamino sokkaancho ikkinohu Sheexaanu Daawuloosi “halaalu giddo kaajje diuurrino”; qoleno cubbu alame eanno gede assino. (Yohaannisi 8:44) Isi Edenete kaashshu basera finqille kayisino. (Kalaqo 3:1-5) Yesuusi Kiristoosi, Sheexaanu ‘bushanna’ “alamete gashshaancho” ikkinota coyiꞌrino. (Maatewoosi 6:13; Yohaannisi 14:30) Xaphoomunni laꞌniro, mannu ooso isi Yihowa doogo agurtanno gede xixxiiwannonsatera qeelante iso harunsitanni no. (1 Yohaannisi 2:15, 16) Umi Yohaannisi 5:19, “Alame gudisidhe mittu bushu anga no” yitanno. Yannate gedensaanni bushuulle ikkite Sheexaanu faale hadhinori wole ayyaanu kalaqono no. Qullaawu Maxaafi Sheexaanunna agaanintesi “alame woꞌma soꞌrisiissanni,” hattono “uullate aana bayisibao” abbitanni noota kulanno. (Ajuuja 12:9, 12) Konni daafira bushu coyira xaꞌmamannohu waannu Sheexaane Daawuloosiiti.

Kageeshsha laꞌnummonte gede, mannaho iillannohu bushu coyira Magano bushiisha gara diꞌꞌikkitino; isi mannaho qarra diabbanno. Aananno birxichira laꞌneemmonte gede, Maganu bunshe feye hoolannota coyiꞌrino.