FOOLIISHSHO LAMALA
Reyinohura Baxatto Mannira Nooti Huluullissannokki Hexxo
Reyino manni kaꞌꞌannota mayinni anfeemmo?
Reyino manna kayisa lainohunni Yihowara mayi macciishshamannosi?
Reyotenni kaꞌꞌannohu hiittoo mannaati?
1-3. Ninke baalanke shorranni noo diini maati? Tenne hajo lainohunni Qullaawu Maxaafi rosiisannore xiinxalla shesho uyitannonkehu mayiraati?
LAWISHSHAHO, mittu baarigaari shorranni noohe gede assite hedi. Hakku baarigaari wolqa ate roorehonna ate roore dodannoho. Konni albaanni jaallakki shaanna laootto daafira, iilliro maarannokkita afootto. Xooqqe fulattora dandiitto geeshsha dodittorono, amadahera shiqqi yaanni dayi. Gateemmo yaatto hexxo gooffanni daggu. Ikkollana hedeweelcho mittu gatisannohe manchi fuli. Kuni manchi baarigaarikkira noo wolqanni roore wolqa afiꞌrinoho; qoleno kaaꞌleemmohe yiihe. Hakkawote lubbo hirikki yitannohe!
2 Hatteente gede, xaa yannara mittu diini shorranni noohe yaa dandiinanni. Kuni diini ninke baalanke shorranni no. Saꞌu fooliishshora ronsummonte gede, Qullaawu Maxaafi reyo diinaho yaanno. Ninke giddo reyo xooqe woyi gargadhe gatannohu mittuno dino. Kuni diini lowo geeshsha banxeemmo manna shaanna duuchchinke laꞌnoommo. Ikkollana Yihowa wolqa reyote wolqanni lowo geeshsha roorete. Isi baxillaanchohonna Gatisaanchoho; qoleno konne diina qeela dandaannota leellishino. Hakkiinni saeno, konne diina yaano reyo woꞌmunni woꞌma hunate qaale eino. Qullaawu Maxaafi, “Goofimarchoho qeelamanno diini reyote” yaanno. (1 Qorontoosi 15:26) Kuni dancha duduwooti!
3 Hanni balanxe banxeemmo manni reyiro macciishshamannonkere laꞌno. Tenne assanke mitto hagiidhineemmo gede assannonke coye huwatate kaaꞌlitannonke. Yihowa reyitinori kaꞌanno yee qaale eino. (Isayyaasi 26:19) Reyitinori galagalte lubbote heedhanno yaate. Konni daafira kaote hexxo noonsa.
BANXEEMMO MANNI REYANNO WOTE
4. (a) Banxanni manni reyiro Yesuusira macciishshamannosiri Yihowara macciishshamannore leellishanno yineemmohu mayiraati? (b) Yesuusi hiittoo jaalooma kalaqiꞌrino?
4 Baxatto manni reyinoheni? Xissonna callimma lowo geeshsha kabbaaddahera dandiitanno. Togoo yannara Maganu Qaali aanno shesho afiꞌra hasiissannonke. (2 Qorontoosi 1:3, 4) Qullaawu Maxaafi, reyo lainohunni Yihowaranna Yesuusira mayi macciishshamannonsaro huwanteemmo gede kaaꞌlannonke. Annisi akata woꞌmunni woꞌma leellishinohu Yesuusi, banxanni manna shiira mageeshshi geeshsha xissiissannoro afino. (Yohaannisi 14:9) Yesuusi doogo haꞌranni Yerusaalamete widoonni saꞌꞌanno wote, Biitaaniyaho yinanni katamira heeꞌrannohuwa Alaazaariwanna roduuwisi Maariyaaminna Maartawa mare saꞌꞌanno. Konni garinni insa muli jaalla ikkitino. Qullaawu Maxaafi, ‘Yesuusi Maartanna rodoose Maariyaami, hattono rodoonsa Alaazaari baxanno’ yaanno. (Yohaannisi 11:5) Saꞌu fooliishshora ronsummonte gede, Alaazaari kayinni reyi.
5, 6. (a) Yesuusi Alaazaari fiixinna jaallasi wiꞌlitanna marita mayi macciishshamisi? (b) Yesuusi xissiisiꞌra sheshifachchishshannonkehu mayiraati?
5 Yesuusira jaalisi reyita mayi macciishshamisi? Yesuusi maranno wote Alaazaari fiixinna jaallasi isi reyora wiꞌlitanni noota xagge kultannonke. Yesuusi insa wiꞌlitanna lae lowo geeshsha xissiisiꞌri. ‘Ayyaanisinni masillaawi; qoleno dadilli.’ Hakkiinnino xagge, “Yesuusino wiꞌli” yitanno. (Yohaannisi 11:33, 35) Yesuusi xissiisiꞌrinohu Alaazaarira hexxo nookkihuraatini? Deeꞌni. Isinni Yesuusi hakkawote mitte maalale loosarakae no. (Yohaannisi 11:3, 4) Ikkeennano, reyo abbitanno xissonna dadilli macciishshaminosi.
6 Mitto widoonni laꞌniro, Yesuusi xissiisiꞌra ninke sheshifachchishshannonke. Xissiisiꞌrasi isinna Annisi Yihowa reyo baxxannokkita rosiissannonke. Ikkollana Maganu Yihowa konne diina qeelanna huna dandaanno! Maganu wolqa eennasi Yesuusi ma assinoro hanni laꞌno.
‘ALAAZAARI, AMO KAWA FULI!’
7, 8. Mannu hedora Alaazaari ikkito hexxo nookkite yineemmohu mayiraati? Yesuusi kayinni ma assi?
7 Alaazaari reyita godu gedee waammara madaarroonni; Yesuusino mare waammate aaninni kincho gongoꞌmishshe yii. Alaazaari madaarrinku shoole barra ikkino daafira, Maarta foole abbanno yite gibbu. (Yohaannisi 11:39) Mannu hedo gara ikkiro, Alaazaarira mitte hexxono dinosi.
Alaazaari reyotenni kaita lowo hagiirri ikkino.—Yohaannisi 11:38-44
8 Kincho gongoꞌminshita Yesuusi qoonqosi gotti asse, ‘Alaazaari, amo kawa fuli!’ yii. Hakkiinni mayi maikkiyya? ‘Ree noo manchi waammate giddonni fuli.’ (Yohaannisi 11:43, 44) Hakko noo wiꞌlaanchi baalu mageeshshi geeshsha hagiidhinoro heda dandaatto? Alaazaari roduuwi, fiixisi, jaallasi woyi qachchisi manni baalu isi reyinota afino. Xa kayinni hakku baxxanno manchi umisi mereeronsa kae uurre no. Mitu mannira kawoote kuni coyi ammanate kabbaadinonsa. Haammatu manni kawoote hagiidhe Alaazaari goowa cuꞌme sunqino. Hatti yanna reyo lowo geeshsha qeelantinote!
Eeliyaasi mitte gunnitteha labbaa qaaqqo reyotenni kayisino.—1 Negesti 17:17-24
9, 10. (a) Yesuusi Alaazaari reyotenni kayisanno wolqa aannosihu Yihowa ikkinota leellishinohu hiittoonniiti? (b) Kaote xaggere kultannota Qullaawu Maxaafi kifile nabbawa mayi horo afidhino?
9 Yesuusi tenne xagge ikkitanno maalale umiꞌya wolqanni assoommo diyiino. Alaazaari woshshara albaanni huuccatto assiꞌre, Alaazaari reyotenni kayisannohu Yihowa ikkinota xawisino. (Yohaannisi 11:41, 42) Yihowa wolqasi reyitinore kayisate horoonsiꞌrinohu hakkawote calla diꞌꞌikkino. Alaazaari kao, Maganu Qaali giddo noote honse kao giddo mittetella.a Tenne kaote xagge nabbawanna xiinxalla hagiirsiissanno. Ajuno akkaluno, meyaahuno labbaahuno qoleno Isiraeele ikkinohunna ikkinokkihu baalu reyotenni kaino daafira kaote xagge Maganu mallaadannokkiha ikkinota rosiissanno. Qoleno tini xagge ikkitu yannara mannu lowo geeshsha hagiidhino! Lawishshaho, Yesuusi mitte beetto reyotenni kayisi wote, annisenna amase “lowo geeshsha hagiidhe ikkannota hoogino.” (Maarqoosi 5:42, NW) Addaho, Yihowa konni ayiddira hambannikkire hagiirsiisannore assinonsa.
Hawaariya Pheexiroosi Dorqa yinannita Kiristaancho mancho reyotenni kayisino.—Soqqamaanote Looso 9:36-42
10 Yesuusi reyotenni kayisi manni gedensaanni hige galagale reyinota dikaandanni. Ikkina konni manni kao mitte horo nafa diafidhino yaateni? Deeꞌni. Reyotenni kaino mannire coyidhannoti Qullaawu Maxaafi xagge, halaale buuxisiissannonke; qolteno hexxo uyitannonke.
KAOTE XAGGENNI AFIꞌNANNI ROSO
11. Alaazaari kaore kultanno xagge, Mekibibi 9:5 aana noo halaale buuxiisiissannohu hiittoonniiti?
11 Qullaawu Maxaafi reyino manni ‘mittore afannokkita’ rosiisanno. Reyino manni wolewa haꞌre heeꞌranni dino; hatteentenni heeshsho nookkiha ikkanno. Alaazaari xagge tenne buuxisiissanno. Alaazaari reyotenni kaiti iima afe dayinore kulanni manna baragisinoni? Woyi wala yitannoti Sioolete giira noota kule manna waajjishiishinoni? Deeꞌni. Qullaawu Maxaafi Alaazaari hatto yiino diyaanno. Alaazaari ree keeshshinohu shoolunku barri giddo ‘mittoreno diafino.’ (Mekibibi 9:5) Isi shoolenka barra reyotenni goxe no.—Yohaannisi 11:11.
12. Alaazaari reyotenni kainota huluullammeemmokkihu mayiraati?
12 Alaazaari xagge kao mulla duduwo ikkitukkinni noo coye ikkitinotano buuxisiissanno. Yesuusi Alaazaari kayisinohu lowo manni noowaati. Yesuusa gibbannori ammaꞌnote marooti nafa Alaazaari reyotenni kainota dikaaddino. Isinni insa togo yitino: “Kuni manchi [Yesuusi] lowo dhagge loosanno daafira ma assa woyyitanno?” (Yohaannisi 11:47) Haammatu manni reyotenni kainoha Alaazaari laꞌꞌara marino. Konni daafira Yesuusa ammananno manni lexxanni haꞌri. Alaazaari reyotenni kaꞌꞌasi konni mannira, Yesuusi Maganu soyeenna dayinoha ikkinota leellishshannote dancha tajeeti. Tini taje kaandannikkita ikkitino daafira, wodana kaajjitinori Yihudunniri ammaꞌnote marooti Yesuusanna Alaazaari shitara gano gantino.—Yohaannisi 11:53; 12:9-11.
13. Yihowa reyitinore addinta kayisa dandaanno yine ammanneemmo gede assannonkehu maati?
13 Reyino manni kaꞌꞌanno yee ammana gowwimmateni? Yesuusi ‘waammate giddo noori baalu’ barrunni mitto barra reyotenni kaꞌannota coyiꞌrino daafira, tini gowwimma diꞌꞌikkitino. (Yohaannisi 5:28) Lubbo baalate Kalaqaanchi Yihowaati. Ikkina reyitino lubbo galagale abba isira kabbaaddannoni? Yihowati qaagate dandoo konne assate qara coyeeti. Isi banxeemmoha reyino manna qaage afanno? Gordo woꞌmitino beeddahe kiirre digundannite; ikkeennano Maganu mitte mittente beeddakko suꞌma egennino! (Isayyaasi 40:26) Konni daafira Maganu Yihowa banxeemmoha reyino manna seekke qaaganno; qoleno insa kayisate hasatto noosi.
14, 15. Iyyoobi yiinonte gede, reyitinore kayisa lainohunni Yihowara mayi macciishshamannosi?
14 Ikkina, reyitinore kayisa lainohunni Yihowara mayi macciishshamannosi? Qullaawu Maxaafi isi reyitinore kayisate lowo geeshsha quqquxamannota kulanno. Ammanamino manchi Iyyoobi togo yee xaꞌmino: “Manchu reyiro galagale heeꞌranno?” Iyyoobi koye coyiꞌranni noohu, Maganu qaagasi geeshsha waammate heeꞌre agadhanno yannareeti. Isi Yihowa togo yiino: “Woshshattoe; ani umiꞌya qoleemmohe. Angakki loosono quqquxamatto.”—Iyyoobi 14:13-15.
15 Tini mayyaatero hanni hedi! Yihowa reyino manna galagale heeshshote qolate addinta quqquxamanno yaate. Isi reyitinore kayisate quqquxamannota afa tashshi diassitanno? Xa hanni konni kaꞌa ikkitanno kaore laꞌno. Reyotenni kaꞌꞌannohu hiittoo mannaati? Kaꞌꞌannohuno hiikkooti?
“QAAGOOSHSHU WAAMMA GIDDO NOORI BAALU”
16. Konni kaꞌa reyotenni kaꞌꞌanno manni hiittoo alame aana kaꞌꞌanno?
16 Reyotenni kaino mannire kultannoti Qullaawu Maxaafi xagge, konni kaꞌa heedhanno kao lainohunni lowore rosiissannonke. Koye uullate aana reyotenni kaino manni baxanno manni ledo galagale xaadino. Hattonni konni kaꞌa reyotenni kaꞌꞌanno mannino xaadanno; ikkollana albaagge heedhanno kao saꞌu yanna kaonni roortannote. Sayikki fooliishshora ronsummonte gede, Maganu alaami woꞌma uulla gannate ikkitanno gedeeti. Konni daafira reyino manni kaꞌꞌannohu olu, jaddonna xiwanu nookki alame aanaati. Kuni manni uullate aana keerunninna hagiirrunni hegerera heeꞌrate kaayyo afiꞌranno.
17. Kao mageeshshi geeshsha halaꞌlitanno?
17 Reyotenni kaꞌꞌannohu hiittoo mannaati? Yesuusi, “qaagooshshu waamma giddo noori baalu huurosi [Yesuusita] macciishshite fultannona” yiino. (Yohaannisi 5:28, 29, NW) Qoleno Ajuu[j]a 20:13 togo yitanno: ‘Baaruno giddosi noore reyitinore fushshi; reyonna [Siooleno] hattonni giddonsa noore reyitinore fushshitu.’ “Sioole” mannu ooso reyite eꞌannoho gutu bayichchooti. (Qoola 212-213 aana noo Guwuursha lai.) Kuni gutu bayichchi onanno. Biliyoonetenni kiirrannihu hakko noohu reyino manni kaꞌꞌanno. Hawaariya Phaawuloosi, ‘Cubbaataammuno keeraanono reyotenni kaꞌanno’ yiino. (Soqqamaanote Looso 24:15) Hatto yaa mayyaate?
Dagganno Gannatera reyino manni reyotenni kae fiixinsanna jaallansa ledo galagale xaadanno
18. Reyotenni kaꞌanno “keeraano” hiikkuriiti? Kaote hexxo ate kaaꞌlitannohehu hiittoonniiti?
18 Qullaawu Maxaafi giddo xaggensa borreessinoonniri, Yesuusi uullara daara albaanni heedhino mannooti ‘keeraanote’ widooti. Kuriuu giddo Nohi, Abirahaami, Saara, Muse, Ruuti, Asteerinna woloota qaagattora dandaatto. Magano seekkite ammaꞌnitinori kuri labballinna meenti giddo gamu xagge Ibiraawuyaani fooliishsho 11 aana xawinsoonni. Ikkollana ninke yannara reyitinori Yihowa soqqamaasineno ‘keeraanote.’ Kaote hexxo noonke daafira, reyo waajjate borojjimmanni fula dandiineemmo.—Ibiraawuyaani 2:15.
19. ‘Cubbaataammu’ yinihu hiittoo mannaati? Yihowa danchummasinni konni mannira mayi kaayyo aannonsa?
19 Yihoware afa hoogansanni kainohunni isira soqqamikkinni woyi hajajamikkinni reyino manni hiikkannoyya? Biliyoonetenni kiirrannihu kuni ‘cubbaataammu’ mannino hawame digatanno. Insano reyotenni kaꞌeenna halaalaanchu Maganire rossanno yannanna isira soqqantanno yanna uyinanninsa. Kumu diri yannara, reyino manni reyotenni kae uullate aana ammanantinori mannu ooso ledo Yihowara soqqamate kaayyo afiꞌranno. Hatti yanna lowo geeshsha hagiirsiissannota ikkitanno. Qullaawu Maxaafi Firdete Barra yaannoti hattee yannaati.b
20. Gaannaame maati? Hakka eannohu hiittoo mannaati?
20 Hatto yaa kayinni reyino manni baalu reyotenni kaꞌꞌanno yaateni? Deeꞌni. Qullaawu Maxaafi, reyino manni giddo gamu “Gaannaamete” noota kulanno. (Luqaasi 12:5, NW) Gaannaame yaanno qaali dayinohu, hunda Yerusaalamete katamaho gobbaanni ishine tunganni xeichchira fushshinoonni suꞌminniiti. Hakkawaro hakko bayichcho reeshshanna ishine giirranni. Hakko tunge giirranni reeshshi, Yihudu manni madaarshunna kao dihasiissannonsareeti yee hedino manniho. Konni daafira Gaannaame yaanno qaali, hegere bao dancha gede asse xawisanno. Nooriranna reyitinorira firde aanno gede silxaane uyinoonnihu Yesuusa ikkirono, bayiru Daanynyi Yihowaati. (Soqqamaanote Looso 10:42) Yihowa, bushuullehonna heeshshonsa biddi assiꞌrate dihasidhannoreeti yee faradannore reyotenni dikayisanno.
IIMI KAO
21, 22. (a) Wole hiittoo kao no? (b) Ayyaanaamo kalaqo ikke reyotenni kainohu umihu ayeeti?
21 Qullaawu Maxaafi, iima ayyaanaamo kalaqo ikke heeꞌrate kaꞌnanniti wolu gari kao nootano kulanno. Qullaawu Maxaafi giddo togoo kaora lawishsha ikkitannoti mitte kaolla no; hattino Yesuusi Kiristoosi kaooti.
22 Yesuusa shini gedensaanni, Yihowa konne ammanamino Beettosi waammate giddo gatara diagurino. (Faarso 16:10; Soqqamaanote Looso 13:34, 35) Maganu Yesuusa reyotenni kayisinosi; Yesuusi reyotenni kainohu kayinni dimannu gedeeha ikkeeti. Hawaariya Pheexiroosi, Kiristoosi ‘maalunni reyinotanna ayyaanunni kayinni heeshshonniha ikkinota’ xawisino. (1 Pheexiroosi 3:18) Tini addinta bayira maalaleeti. Yesuusi bayira wolqa noosiha ayyaanaamo kalaqama ikke reyotenni kaino! (1 Qorontoosi 15:3-6) Tenne ayirrinynyu noo kao kainohu umihu Yesusaati. (Yohaannisi 3:13) Togoo kao kainohu kayinni iso calla diꞌꞌikkino.
23, 24. Yesuusiri “shiima hoshsha” kiiro woꞌmitinohu ayeoo mitteenni kiirreennaati? Kiironsa meꞌꞌete?
23 Yesuusi reyaara shiima yanna albaanni ammanantino rosaanosira, iimira haꞌrannotanna ‘darga qixxeessannonsata’ kulinonsa. (Yohaannisi 14:2) Yesuusi iimira hadhanno harunsaanosi “shiima hoshsha” yiino. (Luqaasi 12:32) Tini ammanamino Kiristaaniti shiima gaamo mageeshshi manna amaddinote? Hawaariya Yohaannisi Ajuu[j]a 14:1 aana togo yiino: “Kune Maganu Geꞌrechchi Yesuusi [Kiristoosi] Tsiyooni ilaali aana uurre heeꞌreenna afummo. Suꞌmasinna Annisi suꞌma albinsara borreessinoonniri xibbunna shoyilliina shoolu kumi manni isi ledo no.”
24 Yesuusita ammanantino hawaariyaate mitteenni kiirreenna 144,000 ikkitino Kiristaani, reyotenni kaꞌe iimira hadhanno. Insa kao jammartannohu mamarooti? Hawaariya Phaawuloosi, insa reyotenni kaꞌannohu Kiristoosi silxaane amadanno wote ikkinota xawisino. (1 Qorontoosi 15:23, NW) Albaange fooliishsho 9 aana ronseemmonte gede, tini heeꞌnoommo yanna hattee Yesuusi silxaane amade noote. Konni daafira 144,000 gaamo ikkite uullate aana noori giddo xa yannankera reyitannori, hakkawontenni kaꞌe iimira hadhanno. (1 Qorontoosi 15:51-55) Rooriiditi mannu ooso kayinni, albaagge uullate aana Gannatete heeꞌrate reyotenni kaꞌanno.
25. Aantanno fooliishshora mayinnire ronseemmo?
25 Addaho, Yihowa diinanke ikkitinota reyo qeelanno; iseno hegerera baꞌanno! (Isayyaasi 25:8) Kayinni, ‘Reyotenni kaꞌe iimira hadhannori hakko ma assitanno?’ yite xaꞌmattora dandaatto. Insa hakko marte mitte xaggete Mangistera mootoolle ikkitanno. Konne gashshoote lainohunni roorsine aante noo fooliishshora ronseemmo.
a Wole kaote xagge 1 Negesti 17:17-24; 2 Negesti 4:32-37; 13:20, 21; Maatewoosi 28:5-7; Luqaasi 7:11-17; 8:40-56; Soqqamaanote Looso 9:36-42; nna 20:7-12 aana no.
b Firdete Barrirenna firde uyinannihu mayi garinniitiro afate, qoola 213-215 geeshsha noo Guwuursha lai.