Batiꞌra Baabilooni Ayeti?

Qullaawu Maxaafi mayyaanno?

Ajuujate maxaafi, “lowo foorrenni egennantino mancho” nootanna iserano ‘tirosi wolu afannokkihu’ “Batiꞌra Baabilooni” yinanni suꞌmi’ nooseta kulanno. (Yohaannisi Ajuuja 17:1, 3, 5) Tini mancho alamete aana noota kaphu ammaꞌno baala xaphoomunni riqibbannote; kuri ammaꞌno “Maganu halaale kaphunni soorritino.”a (Rooma 1:25) Kuri ammaꞌno duucha doogganni babbaxxitinore ikkiturono, baalanti mitte doogonni woy woletenni mannu halaalu Magano Yihowa magansiꞌrannokki gede guficho wortannoreeti.—Marro 4:35.

Batiꞌra Baabilooni Bade Afate Kaaꞌlannore

1. Batiꞌra Baabilooni lawishshaho. Ajuujate maxaafa borreessinoonnihu addi addi “malaatta” horoonsiꞌneeti; hakko daafira, Batiꞌra Baabiloonino addu mancho ikkitukkinni lawishshaho yaa dandiineemmo. (Yohaannisi Ajuuja 1:1) Qoleno ise ‘lowo wayibba aana ofoltino’; ise ofoltino wayibba “fiixu fiixunni, gosa gosatenni, gaꞌre gaꞌretenninna addi addi afiinni coyiꞌranno manni lawishshaati.” (Yohaannisi Ajuuja 17:1, 15) Addu mancho hatto assite diaffanno.

2. Batiꞌra Baabilooni gobba gosa hanqaffino uurrinshaati. Ise “batiꞌra baattote mootoolla aana moohino katamaati” yinoonni. (Yohaannisi Ajuuja 17:18) Konnira ise kalqoomu deerrinni nootenna duucha gosa manna quxa dandiitannote.

3. Batiꞌra Baabilooni polotiku woy daddalu uurrinsha ikkitukkinni ammaꞌnote uurrinshaati. Biꞌree Baabiloone ammaꞌno lowo geeshsha mookkino katamaati; qoleno ‘bitatenni, gojunninna kiilunni’ egennantinote. (Isayaasi 47:1, 12, 13; Ermiyaasi 50:1, 2, 38) Isinni hakko katami daga halaalaancho Magano Yihowa hettisse kaphu ammaꞌno haꞌrunsitannoreeti. (Kalaqama 10:8, 9; 11:2-4, 8) Baabiloonete gashshaano booꞌnaleeyyetenna Yihowanna isi magansiꞌrara aleenni insaneeto gotti gotti assitannoreeti. (Isayaasi 14:4, 13, 14; Daanieeli 5:2-4, 23) Hatteente gede, Batiꞌra Baabiloonino ‘bitasenninna’ agaanintete loosinni egennantinote. Tini qolte ammaꞌnote uurrinsha ikkitinota leellishshanno.—Yohaannisi Ajuuja 18:23.

   Batiꞌra Baabilooni polotiku uurrinsha diꞌꞌikkitino; mayira yiniro, ise baꞌanno woyite “baattote aani mootoolla” dadillite wiꞌlitanno. (Yohaannisi Ajuuja 17:1, 2; 18:9) Ise daddalu uurrinshano diꞌꞌikkitino; mayira yiniro, Qullaawu Maxaafi ise ‘baattote aana noo daddalaasinewiinni’ baxxitinota ikkitinota kulanno.—Yohaannisi Ajuuja 18:11, 15.

4. 

   Photograph taken by courtesy of the British Museum

   Batiꞌra Baabilooni kaphu ammaꞌnora malino lawishshaati. Kaphu ammaꞌno halaalaanchu Maganiwa Yihowawa gamba yinanni gara rosiisantenni, manna kaphu magannawa qolte massagganno. Qullaawu Maxaafi tini ‘ayyaanaamittete foorre’ ikkitinota xawisanno. (Leewaawoota 20:6; Fulo 34:15, 16) Batinye kaphu ammaꞌno xaano biꞌree Baabiloonewiinni dayno roso rosiissanno; lawishshaho, sillaase yinanni magani, lubbo direyitanno yaanno rosinna misilla horoonsiꞌne magansiꞌra hakkiinni dagginote. Qoleno kuri ammaꞌno alame baxxannoreetinna ise ledo karsiisantinoreeti. Qullaawu Maxaafi konni garinni ammanama hooga ayyaanaamittete soorro ikkitinota kulanno.—Yaaqoobi 4:4.

   Kaphu ammaꞌno duuꞌnitino jironna ise leellishiꞌrate assitannori, Qullaawu Maxaafi Batiꞌra Baabilooni daafira kulannori ledo sumuu yaannoho; Batiꞌra Baabilooni “duumenna duume xiillitte uddano uddidhe” nootanna “culka, dilqa kinchonna baaru giddonni haaꞌnanni dilqa” irridhinota xawinsoonni. (Yohaannisi Ajuuja 17:4) Batiꞌra Baabilooni “baattote batte baalate” buichote; wole yaattonni Magano shollishanno rosinna assooti baalaho kaimu iseeti. (Yohaannisi Ajuuja 17:5) Batiꞌra Baabilooni irkisannohu “fiixu fiixunni, gosa gosatenni, gaꞌre gaꞌretenninna addi addi afiinni” fulino manni kaphu ammaꞌno miillaati.—Yohaannisi Ajuuja 17:15.

“Baattote aana shinoonni manni baalu” mundeera xaꞌmantannoti Batiꞌra Baabilooniiti. (Yohaannisi Ajuuja 18:24) Hundinni kayisse, kaphu ammaꞌno ola kakkayissanninna manna cancishshanni keeshshitino; hatteeno agurranna, baxillu Magano ikkinohu Yihowa daafira mannaho halaale rosiisa didandiitino. (1 Yohaannisi 4:8) Tenne assa hoogansa shoonna reyo kalaqantanno gede assitino.

Maganu Batiꞌra Baabilooni ma garinni laꞌꞌanno?

Maganu illera, Batiꞌra Baabilooni “[cubbi] kuuso gordu geeshsha iillitino.” (Yohaannisi Ajuuja 18:4, 5) Maganu, kaphu ammaꞌno isi daafira halaale rosiissinokki daafiranna miillase gadadissanno daafira isera hanqe no.

Batiꞌra Baabiloonira gedensise maa ikkanno?

Qullaawu Maxaafi, Maganu Batiꞌra Baabilooni ‘rabbisiꞌrannota’ kulanno. (Yohaannisi Ajuuja 18:20) Qullaawu Maxaafi, Maganu kaphu ammaꞌno baala hunannota lawishshu yaattonni kulanno. (Yohaannisi Ajuuja 18:8) Maganu duumu xiillichu moyichi yaano wolqaataame polotiku gashshootubba kaphu ammaꞌno gudisse hunate kaꞌanno gede assanno. (Yohaannisi Ajuuja 17:16, 17) Konni garinni, “Batiꞌra Baabilooni . . . wigidiinde tunganni; layinkimeeshsho horo dikaꞌanno.” (Yohaannisi Ajuuja 18:21) Addanko, Magano hagiirsiisa hasidhannori baalu kaphu ammaꞌnowiinni baxxite ’mereerinsanni fula’ hasiissannonsahu mulla diꞌꞌikkino.—2 Qorontoosi 6:14-17.