Tenne Akkala Alame Goofimarchira Mittimmanke Agadha
“Ninke baalunku mittu bisi kifileeti.”—EFE. 4:25.
1, 2. Maganu wedelluno ikko jajjabbu soqqamaanosi ma assitara hasiꞌranno?
ATI wedellicha rodooti? Hatto ikkiro, alamete deerrinni noote Yihowa songo miila ikkootto daafira dirijjitete giddo qeechu noohe. Batinye gobbuwara cuuamanno roduuwi giddo lowohu wedellaho. Batinyu wedelli Yihowara soqqamate insaneeto sayise uyino manni kiiro eanna laꞌꞌa lowo geeshsha hagiirsiissannote!
2 Wedellicha ikkootto daafira, darawokki ledo yanna sayisa baxatto? Baxakki digattanno. Darawonke ledo dancha yanna sayisa hagiirsiissannonketi egennantinote. Ikkollana, wedellano ikkino jajjabbu lophonkenna heeshshonke gari baxihano ikkiro, Maganu mittimmatenni magansiꞌnammosira hasiꞌranno. Hawaariya Phaawuloosi Maganu fajjo “duuchunku gari manni gatanno gedenna halaalunnita gara ikkitino egenno afiꞌranno gede” ikkitinota borreessino. (1 Xim. 2:3, 4) Ajuuja 7:9 “duuchante daganni, gaꞌrenni, manninni, hattono afiinni” gamba yitinote Yihowa soqqamaasine daafira kultanno.
3, 4. (a) Xaa yannara batinyu alamete wedellootira hiittoo akati noonsa? (b) Efesooni 4:25 ledo sumuu yitannoti hiittoo hedooti?
3 Yihowara soqqantanno wedellootinna tenne alame wedellooti mereero noo badooshshi lowoho! Yihowara soqqamannokkihu batinyu manni umonsa hagiirsiisatenna uminsa hasatto wonshiꞌrate calla diinaggaawanno. Mite xiinxallaano togoo wedellira, “Anera Calla Yitanno Ilama” yite suꞌma fushshitino. Kuri wedellooti coyidhannonna uddidhanno gari, jajjabbu mannira ayirrinyu noonsakkita leellishannoho.
4 Togoo hedo qooxeessinkera woꞌmitino. Konni daafira, Yihowara soqqantanno wedellooti togoo hedo gargadhite Magano hagiirsiisate lowo geeshsha sharrama hasiissannonsa. Umi xibbi diro nafa, Phaawuloosi ammanate roduuwisi “hajajantannokki ooso aana xa loosanni noo ayyaana” qorophitanno gede amaalinonsa. (Efe. 2:1-3) Konne ayyaana gargadhite roduuwinsa baalunku ledo mittimmatenni loossanno wedelloota galanteemmonsa. Togoo hedo, Phaawuloosi “ninke baalunuku mittu bisi kifileeti” yee coyiꞌrino assaawe ledo sumuu yitannote. (Efe. 4:25) Tenne akkala alame goofimarchi roore gambise daanno wote, roduuwinke ledo mittimmatenni loosa roore hasiissannota ikkitanno. Hanni mimmitu ledo quraanyamanna mittimmanke agadha hasiissannonketa huwanteemmo gede kaaꞌlitannonketa mite Qullaawu Maxaafi lawishshuwa laꞌno.
INSA MIMMITU LEDO QURAANYANTINO
5, 6. Looxinna seennisi xagge mimmitu ledo quraanyamate daafira maa rosiissannonke?
5 Hundi waro, Yihowa dagasi qarru yannara gamba yite mimmito kaaꞌlansanni agarinonsa. Yannankera noohu Maganu manni wedellano ikko jajjabbu Qullaawu Maxaafi lawishshuwanni lowore rosanno. Hanni Looxira tuncu yiinore laꞌno.
6 Looxinna maatesi heedhannohu Soddoomu katami baꞌꞌara kaino daafira buutote coyi tuncu yiinonsa. Maganu sokkaano Looxi katamunni fule ilaalla xooqanno gede, “Lubboꞌne gatisiꞌrate rakkine xooqqe!” yite kultusi. (Kal. 19:12-22) Looxi tennera maahoyye yee hajajamino; lamu seennisino isi ledo mittimmatenni katamunni fulino. Maatesi wido ikkitinori wolootu kayinni tennera maahoyye diyitino. Looxi seenne adhitara noo wedellootira isi yaannori “haariimo lawinonsa.” Tini kayinni heeshshonsa hoogganno gede assitinonsa. (Kal. 19:14) Baotenni gatinohu Looxiitinna isi ledo quraanyamino seennesi callaati.
7. Isiraeele Gibitsetenni fultu yannara mittimma noonsata leellishshinore Yihowa kaaꞌlinohu hiittoonniiti?
7 Hanni tenne wole lawishsha laꞌno. Isiraeele Gibitsetenni fultu wote, addi addi gaamora beehante mitte mittenti gaamo uminsa doogo dihadhino. Muse “baaru aana angasi diriirseenna” Yihowa baara lamewa badita, Muse umisi doogo amade callisi dihaꞌrino woy boode Isiraeele calla adhe difulino. Isiraeele gudisidhe Yihowa agarooshshinni mitteenni fultino. (Wol. 14:21, 22, 29, 30) Insa mittimma noonsata leellishshino; qoleno Isiraeelete wido ikkinokkihu “lowo manni mitteenni karsame” ledonsa fulino. (Wol. 12:38) Hatte yannara mitu mannooti lawishshaho mitu wedellooti gaamo kalaqidhe uminsata woyyitanno yite heddino doogo amadde hadhino yine heda didandiinanni. Baxxite uminsa doogo hadhe Yihowa agarooshshe hoogginori nooha ikkiro, hatti gowwimma diꞌꞌikkitanno?—1 Qor. 10:1.
8. Iyyoosaafixi diro, Maganu daga mittimma noonsata leellishshinohu hiittoonniiti?
8 Nugusu Iyyoosaafixi diro, “lowohu” waajjishanno diini Maganu manna qasate dayino. (2 Zee. 20:1, 2) Maganu daga kayinni uminsanni konni diini ledo qasamate dikaꞌino; tini hagiirsiissannote. Insa kaaꞌlo afiꞌrate alba Yihowawa higgino. (2 Zeena 20:3, 4 nabbawi.a) Konne assitinohu kayinni addi addinni, woy mittu mittunkura dancha lawe leellinsa garinni diꞌꞌikkino. Qullaawu Maxaafi togo yaanno: “Yihudu daga baalanti qaaqquullinsa ledo, minaamuwinsa ledonna oosonsa ledo mitteenni Yihowa albaanni uurritu.” (2 Zee. 20:13) Insa aju akkali gatikki Yihowa biddishsha harunsate mitteenni gamba yitino; Yihowano diinnansa anganni gatisinonsa. (2 Zee. 20:20-27) Tini xagge Maganu daga qarru yannara mitteenni kaaꞌlantanno gede dancha lawishsha ikkitanno.
9. Umi xibbi diri Kiristaani assinori mittimmate daafira maa rosiisannonke?
9 Umi xibbi diri Kiristaanino mittimmatenni loosino. Lawishshaho, lowo Yihudootinna Yihudimmate soorrantinori Kiristaana ikkitu gedensaanni, “hawaariyaatete roso hixamanyite harunsitino, mimmitunniwa aantino, mitteenni sagaꞌlitino, hattono huuccidhino.” (Looso 2:42) Hakko iso mimmito roore kaaꞌla hasiissannonsati dartu yanna dagguta mittimmansa xabbe leeltino. (Looso 4:23, 24) Qarru yannara, roduuwinkewa gamba yaanna kaaꞌlama lowo geeshsha hasiissannote yiniro gara dilawannohe?
YIHOWA BARRI GAMBISE DAANNO WOTE MIMMITUNNIWA GAMBA YIIYYE
10. Mittimma roore hasiissannonkehu mamooteeti?
10 Kageeshsha anfe egenninoonnikkiti buutote qarri yanna gambisse daggino. Masaalaanchu Iyyueeli tenne yanna “tunsichunna guunjote barra” yee xawisino. (Iyu. 2:1, 2; Sof. 1:14) Hatte yannara Maganu manni albinni roore mimmitunniwa gamba yaa hasiissannonsa. Yesuusi togo yiinota deꞌnoonke: “Ise iseneewa babbadantanno mangiste baalanti baꞌanno.”—Mat. 12:25.
11. Maganu manni Faarso 122:3, 4 aaninni mittimmate daafira maa rosanno? (Umi misile lai.)
11 Albillitte daggannote buutote qarri yannara, mittimma lowo geeshsha hasiissannonke. Mereeronke heedhara hasiissanno mittimma, hunda Yerusaalamete katamira minna minantino gari ledo heewisiisa dandiinanni. Hatte minna mimmitunniwa lowo geeshsha gamba assine minnoonni daafira, faarsaanchu Yerusaalame “mittowa gamba yiino katami” gede ikkite ofoltinota coyiꞌrino. Tini hakko heeꞌranno manni mimmito kaaꞌlannonna agaranno gede assitino. Hakkiinni saeno, insa gamba yitino minnara heeꞌransa “Yahi gaꞌre” gudisidhe iso magansiꞌrate gamba yitanno wote heedhannonsata ayyaanaamittete mittimma qaagiissitara dandiitanno. (Faarso 122:3, 4 nabbawi.b) Ninkeno xaano ikko daggara noote qarrissanno yannara, ‘mimmitunniwa gamba yaa’ hasiissannonke.
12. Albillitte Maganu manni siamanno wote gante saꞌneemmo gede kaaꞌlannonkeri maati?
12 Hatte yannara ‘mimmitunniwa gamba yaanke’ lowo geeshsha hasiissannota ikkitannohu mayiraati? Hiziqeeli fooliishsho 38 noo masaalo, “Maagoogi gobbahu Googi” albillitte Maganu manna siannota kultanno. Hatte yannara aye coyino babbadankera wodha dihasiissannonke. Hakkawote kaaꞌlo afiꞌrate alba tenne alamewa higa hasiꞌneemmokkiti egennantinote. Hatteentenni, roduuwinke ledo quraanyama hasiꞌneemmo. Hige gante saꞌneemmohu mimmitunniwa gamba yinoommo daafira calla diꞌꞌikkino. Yihowanna Beettisi, Yihowa suꞌma woshshitannore hattee qarru yannara gatte saꞌanno gede kaaꞌlitanno. (Iyu. 2:32; Mat. 28:20) Ikkirono, Maganu hoshsha ledo mittimma noonsakkirinna uminsa doogo amadde hadhannori gatte saꞌanno yine heda dandiinannini?—Mik. 2:12.
13. Magano waajjitanno wedellooti kageeshsha laꞌnummo assaawenni maa rossanno?
13 Konni daafira, baxxite uminsa alame kalaqidhe heeꞌra hasidhannorita tenne alame wedellooti faale haꞌra hooga hayyo diꞌꞌikkitino? Mimmitu ledo kaaꞌlama lowo geeshsha hasiissannonke yanna gambisse dagganni no. Hatto yaa, wedellano ikkino jajjabbu kuꞌu koꞌoye kaaꞌlineemmo yaate! Ee, mitteenni loosanna albillitte lowo geeshsha hasiissannonketa mittimmanke agadha rosa hasiissannonkehu xaati.
“MITTU BISI KIFILLA”
14, 15. (a) Yannankera Yihowa wedellano ikko jajjabba qajeelsanni noohu maa hedeeti? (b) Yihowa mittimma heedhannonke gede jawaachishate mayyee amaalinonke?
14 Yihowa “qote qoteho” buusamme isira soqqammeemmo gede kaaꞌlanni noonke. (Sof. 3:8, 9) Isi hegeri alaamisi ledo sumuu yaanno akati heeꞌrannonke gede qajeelsanni noonke. Isi alaami, “baalanka coye Kiristoosi widoonni mitteenni gamba assate.” (Efesooni 1:9, 10 nabbawi.c) Ee, Yihowa kalqete alamera nooha maahoyye yaanno kalaqama baalanka mitto assa hasiꞌranno; qoleno konne assa dandaanno. Tini assaawe wedellimmakkinni Yihowa dirijjite ledo mittimmatenni loosa hasiissannoheta huwatatto gede diassitannohe?
15 Yihowa hegerera mittimma heedhankera hede, xaanni mittooꞌmineemmo gede rosiisanni noonke. Qullaawa Borro ‘kuꞌu kuꞌuyira assaambeemmo’ gede, ‘kuꞌu kuꞌuyira shaqqadda ikkineemmo’ gede, ‘mimmito sheshifachinsheemmo’ gedenna ‘kuꞌu koꞌoye jawaachinsheemmo’ gede marro marro higge kultannonke. (1 Qor. 12:25; Rom. 12:10; 1 Tes. 4:18; 5:11) Kiristaanu guuta ikkinokkita Yihowa afino. Guuntete xeꞌne mimmitunniwa gamba yaa kabbaade ikkitannonke gede assitara dandiitanno; konni daafira “kuꞌu koꞌoye mulla gatona yaa” rosa hasiissannonke.—Efe. 4:32.
16, 17. (a) Kiristaanu gambooshshi alaami giddo mittu maati? (b) Yesuusi wedellichu heeꞌre assinorinni wedellootu maa rossanno?
16 Hakkiinni saeno Yihowa mimmitunniwa quraanyama ronseemmo gede ninke kaaꞌlate Kiristaanu gambooshshe qixxeessino. Ibiraawuyaani 10:24, 25 noo amaale duucha wote nabbambeemmo. Kiristaanu gambooshshinke alaami giddo mittu, “mimmito baxillehonna danchu loosira kakkayisate kuꞌu koꞌoye towaaxxineemmo” gedeeti. Kayinni ‘barru gambise dayinota laꞌnanni mimmito jawaachinsheemmo’ gede togoo gambooshshi albinni roore hasiisannonke.
17 Yesuusi wedellichu noo yannara, togoo qixxaawo kaffi asse laꞌꞌanno daafira dancha lawishsha ikkanno. Isi 12 dirihu heeꞌre lossannosi anninna amasi ledo mitto jawa gambooshshe haꞌrino. Mite yanna saꞌu gedensaanni insa iso hase hoogi. Hiikkeenna? Isi insawiinni baxxinohu darawosi ledo addinni fule haꞌre diꞌꞌikkino. Yooseefinna Maariyaami isi beetemeqidesete giddo rosiisaanote ledo ayyaanaamo coye hasaawanna marte affino.—Luq. 2:45-47.
18. Huuccatto mereeronke mittimma heedhanno gede kaaꞌlitannohu hiittoonniiti?
18 Mereeronke noo baxille lossiꞌranna Kiristaanu gambooshshi widoonni mittimmanke agadhano agurranna, mimmitoho huuccatto assa hasiissannonke. Roduuwinke daafira Yihowa huuccineemmo wote kaaꞌlasira hasiꞌnoommo gara bande coyiꞌneemmoha ikkiro, mimmitoho albinni roore assaambeemmore ikkineemmo. Konne assa hasiissannonsari jajjabba roduuwa calla diꞌꞌikkitino. Wedellicha rodoo ikkittoro, ayyaanaamitte maatekki ledo noohe mittimma huuccattote widoonni jawaachishidhanni nootto? Hatto assakki tini akkala alame baꞌanno wote mitteenni baꞌꞌattokki gede kaaꞌlitahera dandiitanno.
Ninke baalunku roduuwinke daafira huuccatto assa dandiineemmo (Gufo 18 lai)
“KUꞌU KUꞌUYIRA BISU KIFILE” IKKINOOMMOTA LEELLISHA
19-21. (a) “Kuꞌu kuꞌuyira bisu kifile” ikkinoommo daafira ma assineemmo? Mito lawishsha kuli. (b) Mitu roduuwi kalaqamu dano gawajjitinore kaaꞌlate assitinorinni maa rositto?
19 Yihowa daga Roomu Sokka 12:5 noohu xintu seeri ledo sumuu yaanno garinni heedhanni no; xiqise togo yitanno: “Ninke baalunku kuꞌu kuꞌuyira bisu kifileeti.” Kalaqamu dano roduuwanke gawajjitanno wote tini xabbe leeltanno. Sadaasa 2011nni Filippiinsi gobbara Mindaane yinanni giddicho hambabalatte gantino. Mittu hashshinni 40,000 saꞌanno minna lolahu eꞌꞌe woꞌmino; kuri giddo lowoti roduuwinke minnano no. Ikkirono, hakko nooti sinu biiro kultino garinni, “irdaatu komite looso jammartara albaanni nafa, wolu qooxeessira noo Kiristaani irdaata soyino.”
20 Qoleno, Jaappaanete gobbara baatto baasa huxidhe hattono hambabalatte kaꞌe roduuwanke lowo geeshsha gawajjitino. Mitu mannira mitturino gatinonsari dino yaa dandiinanni. Yoshiko yinanniti minise diigame baino mancho heedhannohu Mangistete Addaraashewiinni mite 40 kiilomeetire faffeeti. Ise togo yitino: “Baatto huxidhuhunni layinki barra woradu aliidi laꞌꞌaanchinna mittu wolu rodii ninke hassanni dagge hadhinota anfe dhagge assiꞌnummo.” Ise hagiirrunni muushshi yite ledde togo yitino: “Ayyaanaamittete hasiisannonkeha lowo coye songote widoonni afiꞌranke lowo geeshsha hagiirsiissinonke. Qoleno koote, caamma, borsanna hashshi uduunne uyinoonninke.” Irdaatu komite miila ikkino rodii togo yiino: “Jaappaanete gobbara noo roduuwi woꞌmunku, mimmito kaaꞌlate mittimmatenni loossino. Roduuwa kaaꞌlate Yunayitidi Isteetete gobbanni daggino roduuwi nafa no. Insa togo xeertidhino gobbanni dagginohu mayiraatiro xaꞌmineenna, ‘Jaappaanete noo roduuwinke ledo mittimma noonke; xa qolte insara kaaꞌlo hasiissinonsa’ yitino.” Mimmitoho lowo geeshsha assaawanno manni noo dirijjite miila ikkakki dihagiirsiissannohe? Yihowa tenne mittimmanke laꞌꞌanno wote lowo geeshsha hagiidhannota dihuluullammeemmo.
21 Xa mimmitu ledo kaaꞌlama rosiisiꞌnummoro, albillitte qarru yannara mittimmanke agadhate qixxaamboommore ikkineemmo. Hatte yannara wole gobbara noo roduuwinke ledo xaada hoongummoro nafa, qooxeessinkera noo roduuwiwa gamba yineemmo. Hambabalatte Jaappaane gantu yannara gatte saꞌinoti Fumeko yinanni rodoo togo yitino: “Goofimarchu horo gambise dayino. Kalaqamu dano heedhannokki yanna quqquxamme agadhinanni, ayewoteno ammanate roduuwanke kaaꞌla hasiissannonke.”
22. Mittimmanke albillitte kaaꞌlitannonkehu hiittoonniiti?
22 Xa mittimma agadhate sharrantannori wedelluno ikko jajjabbu roduuwi baalunku, babbadooshshu woꞌminoti tini alame baꞌanno wote gatate qixxaabbanni no. Maganinke alba assinonte gede, konni kaꞌano mannasi gatisanno. (Isa. 52:9, 10) Mittimma noote Maganu daga ledo buusante loosattoha ikkiro, gattannori wido ikkattota ayewoteno deꞌooti. Tennera kaaꞌlannonkehu woluri kayinni, adhinoommo coye albinni roore naadate. Aananno birxichi tenne hajore xawisanno.
a 2 Zeena 20:3, 4: “Hatte yannara Iyyoosaafixi waajji; Yihowa hasiꞌrateno murciꞌre kai. Hakko daafira Yihudu daga baalanti xoontanno gede hajaji. Hakkiinni Yihudu daga gudisidhe Yihowa xaꞌmiꞌrate mitteenni gamba yitu; insa Yihudu katami baalunkunni Yihowa amaale macciishshate daggino.”
b Faarso 122:3, 4: “Yerusaalame mittowa gamba yiino katami gede ikkite xintantino. Isiraeelete uyinoonni qaagiishshi garinni, gaꞌre duuchanti, Yahi gaꞌre Yihowa suꞌmira galata aate hakka hadhanno.”
c Efesooni 1:9, 10: “Isi fajjosiha qullaawa dahaawino coye egensiisinonke. Kuni dahaawino coyi isi wodanisira hedinohu danchu coyi ledo sumuu yaannoho; isi hedo, wossanantino yannara Kiristoosi widoonni baalanka coye, iima noo coyibbanna uullate aana noo coyibba mitteenni gamba assate.”