TY TARATASY NISORATIN’I JAKOBA

1 Baka amy Jakoba, mpanompo-Ndranahary noho mpanompon’i Jesosy Kristy Tompo.

Ho ahi-ty foko 12 miparitaky amy pilasy samby hafa any,

Miarahaba anareo!

2 Lafa tojiky raha sarotsy sankarazany nareo, rahalahiko, le rambeso ho raha mahafalifaly biby raha zay, 3 satria hainareo fa lasa mahay miaritsy nareo lafa vita sedra ty finoanareo. 4 Fe engao hamita ty asany ty fiareta, amy zay nareo ho lasa lavorary noho tsy hisy hokinokinoa amy raha iaby, ka tsy hisy raha tsy ampy aminareo ao.

5 Ka laha misy aminareo tsy ampy fahendrea, le tokony tsy hieny hangataky an’ny raha zay amy Ndranahary ie, satria matariky amin’olo iaby Ndranahary sady tsy masiaky amin’olo mangataky aminy.* Le hamea azy raha zay. 6 Fe tokony hangataky am-pinoa avao ie, sady tsy hisalasala mihintsy, fa ze olo misalasala le manahaky lozoky an-driaky eny rey, ka andesin’ny tsioky noho avembeny. 7 Tsy tokony hitamà hahazo raha baka amy Jehovah mihintsy ty olo manahaky ani-zay, 8 fa olo misalasala ie sady miovaova amy ze raha iaby ataony.

9 Tokony ho falifaly* ze rahalahy mahantra* satria misondrotsy, 10 le ho zay koa ze panarivo satria mijetsy. Tsy zay fa ho rava manahaky folera an-tonda eny ty panarivo. 11 Fa lafa miboaky ty masoandro ka may marè ty hafanany, le malazo ty raha mitiry bakeo mihintsa ty folerany, le rava ty hasoany. Halazo manahaky ani-zay koa ty panarivo tandrena mila hanana.

12 Sambatsy ze olo miaritsy avao lafa misy fitsapà, satria lafa mahazo hatò ie, le hahazo ty satroboninahitsin’ny fiaina, azy nampitamanin’i Jehovah ani-ze olo tea Azy avao iny. 13 Laha misy olo tratsin’ny raha sarotsy,* le tsy tokony hivola ie hoe: “Fitsapà baka amy Ndranahary toy.” Fa Ndranahary tsy azo tsapà amy raha raty, sady tsy mitsapa ndre ia ndre ia amy raha raty koa. 14 Fe tsapà ty olo kiraidraiky lafa voatarikin’ny faniriany noho maneky ho resin’ny raha zay.* 15 Ka ty faniria lafa engà hitombo* le miteraky ota, le ty ota amy zay lafa tanterahy mahavy fahafatesa.

16 Ka maneky ho voafitaky nareo, rahalahiko teako. 17 Baka anabo any ty fanomeza soa iaby noho ty fanomeza tsy misy handrany iaby, zany hoe mijotso baka amy Baban’ny hazavà amy lanitsy* eny iny. Tsy miovaova manahaky talinjo mifindrafindra* io ie. 18 Fa sitrapony ty niteraky antsika tamy alalan’ny safàn’ny fahamarina, amy zay tsika ho anatin’ny voaloham-bokatsy amy ty raha niforoniny.

19 Tiarovo toy rahalahiko teako: Tokony ho parè hijanjy ty olo iaby, sady tsy halisa hivola noho tsy halaky meloky, 20 satria manjary tsy manao ty marina* amy Ndranahary eo ty olo lafa meloky. 21 Ka le alao iaby lafa kila fahalotoa noho ze raha raty sisa tavela aminareo ao.* Miambanea* le ekeo ty safà ambolè-Ndranahary am-ponareo ao, satria afaky manavotsy anareo raha io.

22 Tokony ho mpanoriky safà nareo, fa tsy ho mpijanjy avao, ka hamitaky ty vatanareo amy hevitsy diso. 23 Fa laha misy olo mpijanjy safà kanefa tsy mpanoriky, le manahaky olo manenty ty tarehiny amy fitaratsy eo ie. 24 Manenty ty vatany ie bakeo mandeha, le avy le halinony hoe manao akory ie. 25 Fa ze mandiniky soa an’ny lalàna tena soa* manafaky ty olo iny, ka manoriky an’ny raha zay avao, le lasa mpanoriky safà fa tsy mpijanjy manalino. Ho sambatsy ie lafa manoriky safà.

26 Laha misy olo mieritseritsy hoe mpivavaky amy Ndranahary kanefa tsy mahafehy ty vavany,* le mamitaky ty fony ie, sady tsy misy dikany ty fivavahany.* 27 Ho zao ty fivavaha malio sady tsy misy loto amy Ndranahary Babantsika iny eo: Mikarakara ty kamboty noho ty ampela maty valy amy ty fijalea mahazo an-drozy, sady miamby soa mba tsy ho voatasitasini-zao tontolo zao.

2 Nareo rahalahiko, manam-pinoa an’i Jesosy Kristy Tompontsika be voninahitsy nareo, fe manino nareo ro mbo mitingy volon’olo avao? 2 Laha misy olo manao peratsy volamena noho siky soa biby, ohatsy, avy amy fivorianareo ao, fe misy mahantra maloto siky koa militsy ao, 3 le azy manisy siky soa biby iny va ro teanareo marè, ka volaninareo hoe: “Mipetraha amy pilasy soa eto iha”, fa azy mahantra iny volaninareo hoe: “Mitsangàna eo avao iha”, na hoe: “Mipetraha anilan’ny fasiako tomboky ambany etia iha”? 4 Laha zay ie, tsy fa mitingy volon’olo va nareo sady lasa mpitsara miangatsy?

5 Janjinonareo toy rahalahiko teako: Tsy ze olo eritseretini-zao tontolo zao hoe mahantra va ro nifilì-Ndranahary ho panarivo amy finoa, noho ho mpandova an’ny Fanjakà nampitamaniny ani-ze olo tea azy iny? 6 Kanefa tsy hajànareo ty mahantra. Tsy ty panarivo va ro mampijaly anareo noho mitaritariky anareo ho amy tribinaly any? 7 Tsy manivativa an’ny anara soa nikaiha anareo iny va rozy? 8 Fe tena soa ty raha ataonareo laha manoriky an’ny lalànan’ny mpanjaka volanin’ny Soratsy Masy iny nareo, azy manao ho zao iny hoe: “Tiavo ty namanao manahaky itiavanao ty vatanao.” 9 Manota nareo laha mbo mitingy volon’olo avao, sady ambaran’ny* lalàna hoe mpandika lalàna.

10 Ndre ia ndre ia manoriky ty Lalàna iabiaby, kanefa diso amy Lalàna raiky avao, le lasa diso amy Lalàna iabiaby. 11 Fa azy nivola hoe: “Ka mandranto” iny ro nivola koa hoe: “Ka mamono olo.” Laha tsy mandranto iha kanefa mamono olo, le lasa mpandika lalàna. 12 Atorò avao amy ze raha volaninareo noho ataonareo zany, fa hotsaran’ny lalàna orihin’ny olo afaky* iny nareo. 13 Hotsarà tsy an-kitsitsy ty olo tsy mpiferinay olo, fa ze olo miferinay olo ro ho tafaboaky lafa tsarà.*

14 Nareo rahalahiko, ino moa ty raha soa azoni-ze olo mivola hoe manam-pinoa, kanefa tsy mampiseho an’ny raha zay amy ty raha ataony? Hanavotsy azy va finoa zay? 15 Laha misy rahalahy na anabavy tsy mana siky* sady tsy ampy hany sanandro, 16 le misy aminareo mivola aminy hoe: “Soasoava lahy! Hafana noho ho vintsy soa avao lahy nareo!”, kanefa tsy ameanareo an-drozy ze raha ilàn’ny vatan-drozy, le ino moa ty raha soa azo baka amy zay? 17 Manahaky ani-zay koa fa maty ty finoa, laha tsy atoro amy ty raha atao.

18 Fe hisy hivola hoe: “Finoa avao ro anananao, fa ty ahy ty finoako atoroko amy ty raha ataoko. Atorò ahy amy zao avao zany ty finoanao, fa ty finoako hatoroko amy ty raha ataoko.” 19 Mino va iha fa misy Ndranahary raiky avao? Tena soa zay. Fe ndre ty demonia koa mino ka mangitikitiky. 20 Mba hainao moa, iha tsy mandiniky io, fa tsy misy dikany ty finoa laha tsy atoro amy ty raha atao? 21 Tsy nambara ho olo marina va Abrahama babantsika vokatsin’ny raha nataony, lafa baka nanome an’i Isaka anany tanabon’ny alitara teo ie? 22 Hitanao fa natorony tamy ty raha nataony hoe nanam-pinoa ie, ka lasa lavorary ty finoany vokatsin’ny raha nataony. 23 Tanteraky zany raha volanin’ny Soratsy Masy iny hoe: “Nampiseho finoa an’i Jehovah, Abrahama, ka nekè* hoe olo marina.” Le nikaihy hoe naman’i Jehovah ie.

24 Hitanareo zany fa ambara hoe olo marina ty olo vokatsin’ny raha ataony, fa tsy vokatsin’ny finoany avao. 25 Manahaky ani-zay koa Rahaba makorely: Tsy nambara ho olo marina va ie vokatsin’ny raha nataony, lafa baka nandramby soa an’ny iraky niavy taminy ao rey, ka nandefa an-drozy tamy lala hafa any? 26 Eka, zay vatany, maty ty vata laha tsy misy ay,* le maty manahaky ani-zay koa ty finoa laha tsy atoro amy ty raha atao.

3 Nareo rahalahiko, tsy tokony ho maro aminareo ro ho lasa mpampianatsy, satria hainareo fa harerè ty hitsarà antsika mpampianatsy. 2 Fa tsika iaby le manao hadisoa* imaro. Laha misy olo tsy manao hadisoa amy ty raha volaniny, le lavorary olo zay, sady mahafehy ty vatany iabiaby. 3 Laha asiantsika taly ty vavan’ny sôvaly mba hahavy azy haneky antsika, le ho azontsika komandỳ koa ty vatany iabiaby. 4 Mba henteo moa ty sambo! Ndre bevata aza raha rey sady atosikin’ny tsioky be, le raha kelikely fanodaha azy iny avao ro anandesan’ny mpanday azy ho amy ze teany handaisa azy.

5 Manahaky ani-zay koa ty lela: Raha kelikely amy vatantsika ao lela io, kanefa mirengirengy biby. Mba henteo moa ty afo! Kelikely avao le fa mampirehitsy ala be. 6 Afo koa ty lela. Amy ty raha iaby amy vatantsika ao, le ty lela ro iavian’ny raha raty iaby, satria mampaloto ty vata iabiaby ty lela, noho mandrehitsy* ty fiaina iabiaby* koa sady arehitsin’ny Gehena.* 7 Azo folahy iaby ty karaza bibinala noho voro noho biby milaly noho biby iaby an-driaky any, sady fa voafolakin’olombelo raha rey. 8 Fe tsy misy olombelo mahavita mamolaky ty lela. Tsy voafehy noho manimba raha io sady feno poizy mahafaty. 9 Raha io ro iderantsika an’i Jehovah Babantsika. Fe raha io koa ro anozonantsika olo, tsy ia zay fa ty olo niforony mba hifanahaky amy Ndranahary. 10 Vava raiky avao ro iderà noho anozona.

Tsy mety laha zay ty raha miseho, rahalahiko. 11 Loharano raiky avao va le hampiboaky rano mamy noho rano mafaitsy baka amy vavany raiky eo avao? 12 Rahalahiko, ty aviavy va hamoa oliva, le ty voaloboky va hamoa aviavy? Ty loharano masira koa tsy afaky hampiboaky rano mamy.

13 Ia aminareo ro hendry noho mahihitsy? Tokony ho soa fandaisam-bata ie, ka ho hita amy ty raha ataony hoe soa fanahy satria mana fahendrea. 14 Fe laha be fialona noho tea aly* nareo am-ponareo ao, le ka mirengirengy na mivola raha mifanohitsy amy fahamarina. 15 Tsy fahendrea baka anabo any raha zay, fa fahendrea baka an-tany etoy, sady baka amy nofotsy noho baka amy demonia. 16 Fa lafa misy olo mialona noho tea aly,* le hisy koa ty koronta noho ty raha raty sankarazany.

17 Fa ty fahendrea baka anabo any le malio tse, bakeo tea filongoa, mahay mandanjalanja, parè hanoriky safà, tena miferinay noho manao raha soa,* tsy mitingy volon’olo,* sady tsy soavolamanatriky. 18 Ankoatsini-zay, le asindraky anatin’ny filongoa ao ty voan’ny fahamarina mba hahasoa ani-ze olo mpampilongo.*

4 Ino ty mahavy anareo hialy noho hifamaly? Tsy ty fanirian’ny nofotsinareo ta hifehy anareo* va? 2 Ta hahazo raha nareo, kanefa mbo tsy mana avao. Mamono olo noho maniry rahan’olo avao nareo, kanefa mbo tsy mety mahazo. Mifamaly noho mialy avao nareo. Tsy mana nareo satria tsy mangataky. 3 Lafa tena mangataky nareo le tsy mahazo, satria raty ty antony angatahanareo. Nareo moa ta hidada amy fanirian’ny nofotsinareo avao.

4 Nareo mpandranto* io, tsy hainareo va fa lasa fahavalo-Ndranahary ze minama amy zao tontolo zao? Ka ze ta ho namani-zao tontolo zao, le mitsanga ho fahavalo-Ndranahary. 5 Sa eritseretinareo ho tsy misy antony ty ivolanan’ny Soratsy Masy hoe: “Tsy mety afa-po mihintsy faniria rahan’olo anaintsika ao iny”? 6 Fe mbo bevata marè ty hasoam-panahy miavaky* aseho-Ndranahary. Ka ho zao ty volanin’ny Soratsy Masy: “Manohitsy ty olo mirengirengy Ndranahary, fa mampiseho hasoam-panahy miavaky amy ty olo miambany.”

7 Ka le manekea a-Ndranahary, fa tohero ty Devoly, le hilay anareo ie. 8 Mamonjea a-Ndranahary, le hamonjy anareo ie. Anovo malio ty tananareo, nareo mpanota io, le anovo malio ty fonareo, nareo mpisalasala io. 9 Tokony hijaly noho halahelo nareo sady hitàny. Tokony halahelo nareo fa tsy hihehy, le tokony ho kivy fa tsy ho falifaly. 10 Miambanea anatrehan’i Jehovah eo, le hanondrotsy anareo ie.

11 Ka mifandratiraty sasy nareo, rahalahy. Ze manaraty rahalahy na mitsara ty rahalahiny, le manaraty ty lalàna sady mitsara ty lalàna. Fe laha mitsara ty lalàna iha, le tsy mpanoriky lalàna fa mpitsara. 12 Raiky avao ty Mpanao Lalàna noho Mpitsara, tsy ia zay fa azy afaky manavotsy noho mandripaky iny. Fa iha moa ty ia ka hitsara ty namanao?

13 Nareo mivola hoe ho aroy zahay androany na hamaray, le hijano any tao raiky, sady hamarotsy ka hahazo benefisy. 14 Fe tsy hainareo ty raha hiseho aminareo hamaray. Manahaky zavo mandalo tsielatsiela avao nareo, bakeo rava. 15 Fa ho zao ty tokony hovolaninareo: “Laha sitrapon’i Jehovah ka velo zahay, le hanao ani-zao na hanao ani-zao.” 16 Fa henanizao nareo mirengirengy noho mievotsevotsy. Tena raty ty mirengirengy manahaky ani-zay. 17 Ka laha misy olo mahay ty raha tokony hataony, kanefa tsy manao ani-zay ie, le manota.

5 Nareo panarivo io, mitania le mikovavaha ty tany amy ty fijalea fa hahazo anareo. 2 Fa lo ty hanananareo, sady fa nilanin’ny biby maliniky ty sikinareo. 3 Heriky ty volamenanareo noho ty volafotinareo, le ho vavolombelo hanohitsy anareo noho hihina ty nofotsinareo ty heriky aminy. Ze raha navorinareo le ho lasa sahala afo amy andro farany. 4 Mba janjino moa! Mitoreo avao ty mpiasa namory vokatsy tamy ty baibònareo, fa tsy naloanareo ty karaman-drozy. Fa avy an-tsofin’i Jehovah Tompon’ny tafiky any ty hazolava ataon’olo mpamory vokatsy rey. 5 Miada vatany nareo sady midada amy ze raha teanareo hatao an-tany etoy. Ty fonareo le manahaky biby nivondrahy zisiky iavian’ny andro hamonoa azy. 6 Sazìnareo noho vonoanareo ty olo marina. Tsy manohitsy anareo va ie?

7 Mahalinisa raha zany nareo, rahalahy, zisiky iavian’ny fanatrehan’ny Tompo. Mba henteo moa ty mpamboly! Mahavita mandiny ty vokatsy tena soa baka amy tany rozy, zisiky iavian’ny ora voalohandohany noho ty ora faramparany. 8 Mahalinisa raha koa nareo sady hatanjaho ty fonareo, satria fa marìny ty fanatrehan’ny Tompo.

9 Ka mifampimenimeny* nareo, rahalahy, mba tsy hosazỳ. Henteo fa fa mitsanga alohan’ny varavara eo ty Mpitsara! 10 Rahalahy, anovo modely ty mpaminany nivola tamy anaran’i Jehovah, satria niaritsy fampijalea noho nahaliny raha rozy. 11 Ekentsika hoe sambatsy* ze fa niaritsy. Fa renareo fa niaritsy Joba, le fa hainareo fa nitahy azy Jehovah. Hitanareo zany fa tena tea olo Jehovah sady miferinay olo.

12 Fe ty tena vatan-draha, rahalahiko, ka mifanta sasy, ndre amy lanitsy zay, ndre amy tany, ndre amy raha hafa. Fa lafa “Eka” ty safànareo le eka, lafa “Aha” le aha, tsy no hosazỳ nareo.

13 Misy miaritsy raha sarotsy va aminareo? Tokony hivavaky avao ie. Misy falifaly va? Tokony hihira fiderà* ie. 14 Misy marary va aminareo? Tokony hikaiky ty anti-panahy amy fiangona eo ie, le tokony hivavaky ho azy rozy sady hanosotsy menaky azy amy anaran’i Jehovah. 15 Fa hanafaky ty aretin’ny marary* iny ty vavaky atao am-pinoa, le hampitsanga azy Jehovah. Laha nanota koa ie, le hengà ty hadisoany.

16 Tokony hifampieky hadisoa* zany nareo, ka tsy hisy raha havonivony. Le mifampivavaha mba ho afaky ty aretinareo. Fa misy heriny bevata* ty fisolohoan’ny olo marina. 17 Olo nana fihetseham-po manahaky antsika avao Elia, fe nivavaky marerè ie mba tsy hilatsaky ty ora. Le tsy nisy ora tamy tany iny eo, tanatin’ny telo tao noho tampany. 18 Bakeo nivavaky ndraiky ie, le nilatsaky ty ora, ka namokatsy tany iny.

19 Rahalahiko, laha misy aminareo voafitaky ka miala amy fahamarina, bakeo misy olo hafa mampimpoly azy, 20 le tiarovo fa ze mampimpoly mpanota hiala amy ty hadisoany, le hanavotsy azy tsy ho maty sady handimboky fahotà maro biby.