Aia ty Razantsika?

1, 2. Ino iaby ty raha inoa’ty olo mikasike ty maty?

MINO ty ankamaroa’ty Afrikany, fa tsy tampitse ami’y fahafatesa eo ty fiaìna, fa fifindrà ho ami’y fiaìna hafa avao, io. Maro ty mino, fa mandeha ami’y tsy hita maso any, noho nanjary fanahy ty raza’e.

² Mino kea rozy, fa mitahy noho manao ze hahasoa ty fianakavia’e an-tany etoa raza reny, na fanahi’ty razambe reny. Hevere ho nama mahere ty fanahi’ty razambe, ka afake mampitombo ty vokatse ami’y tany, sady mikarakara ze hahasoa ty olo, voho miaro. Volàny, fa manday loza, manahake arete noho fijalea rozy reny, laha fa tsy darèa ndra laha fa meloke.

3. Akore ty ivavàha’ty olo sisa’e ami’ty raza’e?

³ Manao fombafomba fanomezam-boninahitse noho ifampikasòha soa ami’ty fanahi’ty raza ty olo velo. Ahità raha zay soa, ty fombafomba mikasike ty maty, manahake fanaòva ari-tory noho ty asa lakroa (na manao hazo). Hita ami’y fomba hafa kea ty fivavàha ami’ty raza. Misy olo manìly toake kelikele ho ahi’ty raza aloha’ty hinòma’e aze. Misy kea mametsake sisan-kane masake anaty finga’e ao, foto’e, inoa’e fa mety ho avy eo ty raza, ka hihìna aze io.

4. Ino ro inoa’ty olo mikasike ty fanahy?

⁴ Misy ty mino, fa afara’ty fahafatesa’ty vatan’olo raike le mbo velo ty fanahi’e. Resàfy, fa mandeha an-danitse ane, na ami’y paradisa ane ty fanahi’ty olo soa, fe, mandeha ami’y afobe ane ty fanahi’ty olo raty. Matetike hevitse io ro aharo’ty olo ami’y finoan-draza. Hita ami’y fanambarà fahorìa ami’y gazety ohatsy kindraindraiky, fa “mandeha ami’y tsy hita maso any”, ndra “noly ami’ty raza’e” any olo maty iny. Ka finoa iaby rezao, le mbo baka ami’y hevitse hoe mbo velo ty fanahy, ndre fa maty aza ty vata. Ino ro volàni’ty Baiboly mikasike raha zay?

Ino ty fanahy?

5. Ino ty fanahy, arake ty Baiboly?

⁵ Misy dika’e maromaro safà hebreo, noho grika nadika hoe fanahy, laha fa dinìhy soa ty Baiboly. Samby raha tsy hita maso rozy reo, sady mazava soa fa hery ampiasà. Ka fivolàna reo le monondro ty 1) tsioke; 2) ty hery mamelo ty olo noho ty biby; 3) ty hery baka am-po, ka mahavy aze hivòla noho hanao raha; 4) zavaboary ara-panahy; voho 5) hery ampiasà’Andranahare, na fanahy masy. Reo ty sasa’e ami’y dika’ty safà hoe “fanahy” ami’y Baiboly ao.

6. Ino ty fanahy amin’olombelo ao?

⁶ Laha fa miresake mikasike ty fanahy amin’olombelo ao ty Baiboly, le tsy ino ty volani’e, fa hery mamelo tsy hita maso mahavy ty olo ho afake hiasa. Azo ampitovỳ ami’y elektrisité ty fanahy, ndra hery mamelo. Afake mampandeha vantilatera ndra radio ty elektrisité, fe, tsy afake hanome tsiotsioke ndra hampiboake feo, laha tsy eo fitaòva reo. Mahavy antsika ho afake hahita noho haharé, voho hieritseretse kea ty fanahy. Fe, tsy mahavita raha rezay ty fanahy, laha tsy eo ty maso noho ty sofy voho ty betro.

7. Ino ro miseho laha fa tsy miasa ami’y vata ao sasy ty fanahy?

⁷ Mana fanahy, na hery mamelo aze ty olo kiraidraike. Ty fitsòha tsioke, ro mitanjake hery mamelo io. Fe, tsy ty fofonay avao ro fanahy, fa ay anati’y sela kiraidraike ami’y vata ao iny mihitsy. Maty ty vata laha fa tsy miasa anati’e ao sasy hery mamelo aze io. Zay ro anto’e ivolàna’ty Baiboly hoe: “Maty ty vata, laha tsy misy ay.”—Jakoba 2:26.

8. Ino ty mahazo ty fikasà, ndra ty eritseri’ty olo, laha fa tsy miasa ami’y vata’e ao sasy ty hery mamelo aze?

⁸ Hazavà’ty Baiboly kea, fa tsy ty vata avao ro maty, laha fa maty ty olo. Vakintsika ami’y Salamo 146:4 ao, fa laha fa “miala ty fofonai’e”, zany hoe mijàno tsy miasa ty fanahy, le “mimpoly ho ami’y tani’e” olo iny, zany hoe, manjary lemboke ndraike ty vata’e. Fe, henteo soa ty tohi’y andinin-teny io: “Ami’y fotoa zay ro tsy hampìsy tanterake ty fikasà’e”, na ty eritseri’e.

9. Tsy afake manao ino ty fanahy?

⁹ Ho’zao laha fintìny ze vòlani’ty Baiboly mikasike ty fanahy: Tsy miala ami’y vata mba hiay ami’y tsy hita maso any ty fanahy, na hery mamelo. Ka tsy afake manao ndra ino ndra ino ie io laha fa maty ty olo: tsy afake mitahy, ndra mampitahotse, ndra manday loza.

Manao akore ty maty?

10. Manao akore ty maty, arake ty Baiboly?

¹⁰ Manao akore moa ty maty? Hai’i Jehovah ze miseho amintsika laha fa maty tsika, foto’e ie ro namòro antsika. Volàni’ty Baiboly, fa tsy mananay, tsy maharé, tsy mahita, tsy mivòla, tsy mieritseritse ndra ino ndra ino, ty maty. Hoy ty Baiboly:

• “Ty maty tsy mba mahay ndra ino ndra ino.”—Mpitoriteny 9:5.

• “Ndra ty fitiava’e, ndra ty fanabokà’e, ndra ty fialòna’e, le samby rava iaby.”—Mpitoriteny 9:6.

• “Tsy misy asa, ndra hevitse, ndra fahalalà, ndra fahihìra, ami’y fiainan-tsi-hita handehana’ao any.”—Mpitoriteny 9:10.

11. Ino ty nivolàni’i Jehovah tami’i Adama, laha fa nanota ie?

¹¹ Dinìho ze volàni’ty Baiboly mikasike Adama razambentsika. Baka ami’y “lemboke ro namoròna’i Jehovah” aze. (Genesisy 2:7) Ho nisambatse mandrakizay tan-tane etoy Adama, laha nanorike ty lalà’i Jehovah. Fe, tsy norìhi’e raha zay, ka fahafatesa ro sazi’e. Nandeha taìa Adama laha fa nimaty? Hoy Andranahare tami’e: ‘Himpòly ami’y tany [iha]; fa ty tany ro nangalà anao; fa lemboke iha, ka hanjary lemboke ndraike iha.’—Genesisy 3:19.

12. Ino ty raha nahazo an’i Adama laha fa nimaty ie?

¹² Taìa Adama taloha’ty namoròna’i Jehovah aze baka ami’y lemboke? Tsy taìa tsy taìa ie, foto’e mbo tsy nisy. Hanjary tsy hana ay noho hanahake ty lemboke ndraike Adama, laha fa nivolàna’i Jehovah hoe ‘himpòly ami’y tany.’ Tsy nitohy tami’y tsy hita maso tane ty fiaìna’i Adama. Tsy nandeha ami’y ‘tsy hita maso’ ami’y fipetraha’ty fanahi’ty razambe tane ie. Tsy nandeha tan-danitse ane ndra tami’y afobe ane kea ie. Nanjary tsy nana ay manahake taloha ine avao ie, sady tsy nisy sasy.

13. Ino ty mahazo ty olo noho ty biby, laha fa maty rozy?

¹³ Ho’zay kea va ty mahazo ty olo iaby? Zay vata’e, foto’e hoy ty Baiboly: “Samby mandeha ami’y toera raike [ndra ty olo ndra ty biby]: baka ami’y lemboke rozy iaby, ka hanjary lemboke ndraike rozy iaby.”—Mpitoriteny 3:19, 20.

14. Ino ro azo tamàny ho ahi’ty maty?

¹⁴ Mampitamà ty Baiboly, fa hofohazi-Ndanahare ty maty, soa ho velo ami’y paradisa an-tany etoy. (Jaona 5:28, 29; Asan’ny Apostoly 24:15) Fe, mbo ami’y hoavy raha zay. Mbo miròro ami’y fahafatesa ao olo reny henany zao. (Jaona 11:11-14) Tsy toko’e havàka ndra hivavake amin-drozy reny tsika, foto’e tsy afake manampe antsika rozy, no sady tsy afake manao raty antsika.

15, 16. Ino ty atao’i Satana soa hinoa’ty olo, fa tsy maty vata’e ty maty?

¹⁵ Vande naparita’i Satana Devoly ty hoe tsy maty vata’e tsika. Manao ze hinoa’ty olo vande io Satana, noho ty demonia’e, ka asàra’e fa ty fanahi’ty maty ro mahavy arete ndra fahasahiràna hafa. Marina fa misy raha manahìra baka ami’y demonia reo. Marina kea fa, misy raha manahìra, fe tsy baka ami’y hery ara-panahy. Fe, tsy tò ty hoe, ty maty ro mahavy raha manahìra ho antsika.

¹⁶ Mbo misy fomba hafa ampiasà’ty demonia, soa hinoa’ty olo, fa vande ze volàni’ty Baiboly mikasike ty maty. Fitàhi’e ty olo soa hieritseritse, fa nahita na niresake tami’ty longo’e fa nimaty. Ohatse: ampahita’e noho ampanofisi’e aze ie, sady ampiasa’e ty olo misy tromba na ty fomba hafa manahake zay. Fe, tsy ty maty ro hita’ty olo, fa demonia mivòla ty vata’e ho olo fa nimaty. Zay ro mahavy an’i Jehovah hanasazy maré ty mpisikily noho ty mpamoha angatsy.—Deoteronomia 18:10-12; Zakaria 10:2.