LAHATSORATSY FIANARA 53
Nareo Rahalahy Tanora, Miezaha ho Lasa Kristiana Matotsy
“Mahereza le asehò hoe tena lahilahy iha.”—1 MPANJ. 2:2.
HIRA 135 Miangavy Anao i Jehovah hoe: “Hendre, Anaka”
HO HITANAO ATOa
1. Tsy maintsy manao ino ty lahilahy kristiana laha teany ho mety iaby ty raha ataony?
ZAO ty nivolanini-Davida Mpanjaka tamy Solomona: “Mahereza le asehò hoe tena lahilahy iha.” (1 Mpanj. 2:1-3) Manoriky soa ani-torohevitsy io koa ty lahilahy kristiana henanizao. Fe tsy maintsy manoriky ty lalàna-Ndranahary rozy laha ta hahavita ani-zay sady manoriky ty torolalani-Baiboly amy ze raha iaby ataon-drozy. (Lioka 2:52) Manino vatany moa ty rahalahy tanora ro tena mila miezaky mba ho lasa Kristiana matotsy?
2-3. Manino ty rahalahy tanora ro tena mila miezaky mba ho lasa Kristiana matotsy?
2 Mana andraikitsy bevata ty lahilahy kristiana, ndre amy fianakaviany eo zay ndre amy fiangona eo. Azo antoky fa nieritseritsy ty andraikitsy mety ho azonareo afarafara any, nareo rahalahy tanora. Mety mieritseritsy hanompo manontolo andro iha, na ho mpikarakara fiangona, le bakeo ho anti-panahy. Mety mieritseritsy hanambaly noho hanan’anaky koa iha. (Efes. 6:4; 1 Tim. 3:1). Akory ty hahavitanao noho hahatratsiranao ani-reo? Mila miezaky ho matotsy iha.b
3 Ino ty hanampy anao mba ho lasa Kristiana matotsy? Misy fahaiza sisany tena ilànao ka mila ianaranao noho hainao soa. Ka ino zany ty azonao atao henanizao mba hiomana amy ze andraikitsy mety ho azonao afarafara any, noho mba hahavitanao ani-zay?
RAHA HANAMPY ANAO MBA HO LASA KRISTIANA MATOTSY
Ho lasa Kristiana matotsy iha laha manahaky ty toetsy soa nananani-Jesosy (Fehintsoratsy 4)
4. Aia ty hahitanao modely soa azonao tahafy? (Henteo koa sary io.)
4 Henteo hoe ia ty olo azonao tahafy. Misy modely soa maro azoni-rahalahy tanora tahafy amy Baiboly ao. Nitea a-Ndranahary lahilahy taloha tany rey sady nanao raha maro mba hikarakarà ty vahoakiny. Misy modely soa azonao tahafy koa amy fianakavianao eo na amy fiangona misy anao. (Heb. 13:7) Fa ty tena soa marè, afaky manahaky ani-Jesosy Kristy iha. (1 Pet. 2:21) Lafa mianatsy soa ty modelini-lahilahy reo iha, le diniho koa ty toetsy soa mampiavaky an-drozy. (Heb. 12:1, 2) Bakeo vetsevetseo ty raha azonao atao mba hanahafa an-drozy.
5. Ino ty azonao atao mba hahavy anao hahay handiniky, le manino ro tena vatan-draha raha zay? (Salamo 119:9)
5 Miezaha hana ‘fahaiza-mandiniky’ avao. (Ohab. 3:21) Tsy malisa hanao raha ty olo mahay mandiniky. Mieritseritsy soa tse ie zay vo manao raha raiky. Miezaha mafy zany mba hanao manahaky ani-zay avao. Fa manino? Satria tsy mieritseritsy soa ty ankamaroani-mpamaraky amy tontolo toy eto lafa hanapa-kevitsy, fa manao ze metimety amin-drozy avao. (Ohab. 7:7; 29:11) Mety hisy vokany amy ty eritseritsy noho ty raha ataonao koa ty raha amy tele, filma, internet, noho amy tranonkala fifandrambesa rey. Ka ino ty hanampy anao hahay handiniky? Voalohany, ianaro ty torolala amy Baiboly ao, le diniho hoe manino ro mahasoa ty manoriky ani-raha rey. Bakeo ampiasao raha nianaranao rey mba hanampy anao lafa iha hanapa-kevitsy. Hampifalifaly ani-Jehovah ty fanapahan-kevitsinao amy zay. (Vakio Salamo 119:9.) Tena vatan-draha ty hoe mahay mandiniky. Laha iha miezaky hahay handiniky, le tena hanampy anao ho matotsy raha zay. (Ohab. 2:11, 12; Heb. 5:14) Diniho hoe manino ty fahaiza-mandiniky ro hanampy anao amy raha roe retoa: 1) Lafa mifandramby amy ranabavy, noho 2) lafa manapa-kevitsy hoe ino ty akanjo noho pozy hataonao.
6. Manino ty fahaiza mandiniky ro hanampy ty rahalahy tanora hanaja ranabavy?
6 Hanaja ampela iha laha mahay mandiniky. Mety misy rahalahy raiky, ohatsy, ta hifandramby amy ranabavy raiky sady ta hahay azy soa. Tsy misy maharaty ani-zay. Fe manao akory, ohatsy, ie laha mivola, mandefa mesazy, na manao raha mba hahavy ani-ranabavy iny hieritseritsy hoe tea azy ie, kanefa tsy parè hanambaly azy? Tsy hanao ani-zay ie laha mahay mandiniky. (1 Tim. 5:1, 2) Laha mampiaraky amy ranabavy ie, le hiaro ani-ranabavy iny mba tsy halaza raty. Manao ani-zay ie laha tsy miarakaraky amy ranabavy iny amy pilasy mitoka, laha tsy hoe misy olo hafa miaraky amin-drozy.—1 Kor. 6:18.
7. Manino ty fahaiza mandiniky ro hanampy ty rahalahy tanora lafa ie hifily akanjo noho pozy hataony?
7 Akory koa ty azoni-rahalahy tanora ampisehoa hoe mahay mandiniky ie? Manao ani-zay ie laha mifily soa ty akanjo hanaovany noho ty pozim-bolo hataony. Tsy manaja ani-Jehovah matetiky ty ankamaroan’olo mpamoro lamody vaovao rey. Mety maloto fandaisam-bata koa rozy. Hita amy akanjo amboarin-drozy rey ty toe-tsain-drozy. Mety hanao akanjo mipitiky marè rozy na akanjo lasa atao ampela io ty lahilahy lafa manao azy. Tokony hanoriky ty torolalani-Baiboly zany ty rahalahy tanora lafa hifily ty akanjo hanaovany sady hiezaky hanahaky Kristiana matotsy amy fiangona eo rey. Afaky mieritseritsy ie hoe: ‘Hita amy ty safidy ataoko va fa mahay mandiniky aho sady manaja ty olo hafa? Avy le hita amy ty poziko va hoe mpanompo-Ndranahary aho?’ (1 Kor. 10:31-33; Tit. 2:6) Laha mahay mandiniky ty rahalahy tanora, le hanaja azy rahalahy noho anabaviny reo. Fe tsy zay avao fa ndre Babany an-danitsy any iny koa hanaja azy.
8. Ino ty azoni-rahalahy tanora atao mba ho azo iantehera?
8 Miezaha ho azo iantehera. Mamita soa ty andraikitsiny ty rahalahy tanora azo iantehera. (Lioka 16:10) Eritsereto ty modelini-Jesosy. Tsy hoe tsy nivaky loha ie na tsy nety nandramby andraikitsy. Vomaiky aza nataony ze raha iaby nampanaovini-Jehovah azy, ndre nisarotsy taminy aza raha zay. Tea olo ie, sirtò mpianatsiny rey. Parè nanome ty ainy ho an-drozy mihintsy aza ie. (Jaona 13:1) Akory ty azonao anahafa ani-Jesosy? Miezaha mafy hamita ze raha nampanaovy anao. Laha tsy tena hainao hoe akory ty hanaova azy, le miambanea ka milà fanampea amy rahalahy matotsy rey. Ka atao zara fa vita avao raha iny. (Rom. 12:11) Vitao soa raha nampanaovy anao iny, le anovo mba “ho ani-Jehovah fa tsy ho an’olo.” (Kol. 3:23) Tsy lavorary aloha iha ka mety hanao hadisoa. Fe miambanea le ekeo ty hadisoanao.—Ohab. 11:2.
MIEZAHA HIANATSY RAHA HANAMPY ANAO AMY FIAINA ANDAVANANDRO
9. Manino ty rahalahy tanora ro tokony hiezaky hahay raha?
9 Mila mianatsy raha hanampy anao iha laha ta ho lasa Kristiana matotsy. Hanampy anao hanao ze raha ampanaovy anao amy fiangona eo raha zay. Tsy zay avao fa hanampy anao hahita asa mba hamelomanao ty vatanao na ty fianakavianao. Lasa hifandramby soa amin’olo hafa koa iha. Retoa ty sisany amy raha mila ianaranao.
Handramby soa iha noho ty fiangona laha mahay mamaky teny noho manoratsy (Fehintsoratsy 10-11)
10-11. Ino ty soa ho azonao noho ty olo hafa amy fiangona eo lafa iha mahay mamaky teny noho manoratsy? (Salamo 1:1-3) (Henteo koa sary io.)
10 Miezaha hahay mamaky teny noho manoratsy. Mivola ty Baiboly fa sambatsy ze olo manoka fotoa mba hamakia Baiboly sanandro noho hametsivetsea ty raha vakiny, sady ho mety iaby ty raha ataony. (Vakio Salamo 1:1-3.) Laha mamaky Baiboly sanandro ie, le ho hainy ty fomba fisainani-Jehovah. Hanampy azy hieritseritsy soa raha zay sady ho hainy ty hanoriky ty raha volanini-Baiboly. (Ohab. 1:3, 4) Tena ilà amy fiangona eo ty lahilahy manahaky ani-zay. Fa manino?
11 Mila olo afaky hampianatsy noho hahay hanoro hevitsy azy, rahalahy noho anabavintsika reo. (Tit. 1:9) Laha mahay mamaky teny noho manoratsy iha, le hahavita hanao lahateny noho hanome valin-teny hanampy ty olo hafa noho hahavy an-drozy hana finoa matanjaky. Hahay handramby an-tsoratsy koa iha lafa mianatsy, noho lafa mijanjy lahateny am-pivoria any, na amy fivoriambe. Hanampy anao hana finoa matanjaky raha nisoratinao rey sady hanampy anao hahay hampahery olo.
12. Ino ty hanampy anao mba hahay hiresaky amin’olo?
12 Miezaha hahay hiresaky amin’olo. Tokony hianatsy hahay hiresaky amin’olo ty lahilahy kristiana. Midika zay fa mila mijanjy noho mahazo ty raha tean’olo hovolany noho tsapany ie. (Ohab. 20:5) Azony atao, ohatsy, ty mianatsy hahay ty raha tean’olo hovolany noho ty raha tsapany, lafa ie mandiniky ty toe-peony, ty endrikiny, noho ty fihetsikiny. Fe tsy ho vitanao zay laha tsy manoka fotoa hiaraha amin’olo iha. Laha zatsy mampiasa fitaova elektroniky iha lafa hiresaky amin’olo, ohatsy hoe mandefa mail noho mesazy, le vomaiky ho sarotsy aminao ty hiresaky mivanta amin’olo. Miezaha zany mba hifampiresaky mivanta amin’olo.—2 Jaona 12.
Tena soa ty mianatsy raha hanampy anao hahita asa (Fehintsoratsy 13)
13. Ino koa ty raha tokony hianarani-rahalahy tanora? (1 Timoty 5:8) (Henteo koa sary io.)
13 Mianara mamelom-po. Tokony mahavelo ty vatany noho ty fianakaviany ty lahilahy kristiana matotsy. (Vakio 1 Timoty 5:8.) Amy tany sisany, le mety hianatsy asa amy babany na amy ty longony ty rahalahy tanora. Amy tany sisany koa, le mety hianatsy karazan’asa ty mpamaraky lafa an-dakilasy any. Fe ndre ino ino ty raha iainanao, le soa avao ty mianatsy raha mba hanampy anao hahita asa. (Asa. 18:2, 3; 20:34; Efes. 4:28) Miezaha hiasa mafy le anovo azo antoky hoe vitanao zisiky farany ty raha ataonao. Ho hitan’olo hafa raha zay ka ho tena tean-drozy ty raha ataonao. Laha manao ani-zay iha, le ho mora hahita asa sady tsy ho very asa. Tena ilàni-lahilahy kristiana koa zany toetsy noho fahaiza nidinihintsika tato rey, satria afaky hanampy azy hamita ze andraikitsy azony afarafara any. Ndao hodinihintsika ty sisany amy andraikitsy rezay.
MIOMÀNA AMY TY ANDRAIKITSINAO AFARAFARA AO
14. Ino ty azoni-rahalahy tanora atao mba ho lasa mpanompo manontolo andro?
14 Fanompoa manontolo andro. Nanompo manontolo andro ty ankamaroani-rahalahy kristiana matotsy rey, tamy rozy mbo nimpamaraky. Manampy ty rahalahy tanora hahay hiaraky miasa amin’olo sankarazany ty asani-mpisava lala. Hanampy azy tsy handanindany drala koa raha zay. (Fil. 4:11-13) Ino ty azonao atao laha iha ta hanompo manontolo andro? Manaova mpisava lala mpanampy tse amy voalohany. Maro ty manao mpisava lala mpanampy mitohitohy amy fotoa sisany. Lasa parè hanao mpisava lala maharitsy amy zay ie bakeo. Lafa manao mpisava lala rozy, le mety hasà hanao karaza fanompoa manontolo andro sisany. Mety hoe mpiasa an-tsitrapo manao fanorena zay na Betelita.
15-16. Ino ty hanampy ty rahalahy tanora mba ho lasa mpikarakara fiangona noho anti-panahy?
15 Mpikarakara fiangona na anti-panahy. Tokony hiezaky hahafeno fepetra ho anti-panahy ty rahalahy iaby mba hanompo ty rahalahy noho anabavin-drozy amy fiangona eo. Mivola ty Baiboly fa “maniry hanao asa soa” ze rahalahy miezaky hanao ani-zay. (1 Tim. 3:1) Tsy maintsy mahafeno fepetra ho mpikarakara fiangona tse ty rahalahy raiky, zay vo ho voatendry anti-panahy. Maro ty raha ataoni-mpikarakara fiangona mba hanampea ty anti-panahy hikarakara ty mpiara-manompo amy fiangona eo. Samby miambany ty anti-panahy noho ty mpikarakara fiangona, ka manompo ani-rahalahy noho anabavin-drozy reo sady mazoto manompo. Afaky ho voatendry ho mpikarakara fiangona ty rahalahy tanora ndre mbo anelanelani-17 noho 19 tao aza ie. Mety ho voatendry ho anti-panahy koa ty mpikarakara fiangona raiky mahay, ndre mbo 20 tao aza.
16 Ino ty azonao atao mba hahafeno fepetra ho mpikarakara fiangona noho ho anti-panahy? Hita amy Baiboly ao ty fepetra takỳ amy mpikarakara fiangona noho anti-panahy, sady mianky amy fitiavanao ani-Jehovah, ty fianakavianao, noho ty fiangona. (1 Tim. 3:1-13; Tit. 1:6-9; 1 Pet. 5:2, 3) Miezaha hahay soa ani-fepetra rey kiraidraiky. Mivavaha amy Jehovah mba hanampy anao hahafeno ani-fepetra rey.c
Teani-Jehovah laha tea ty valy amin’anany ty lahilahy, sady manome ze raha ilàn-drozy, na ara-bata zay, na ara-pihetseham-po. Fa ty tena vatan-draha, teany ie laha manampy an-drozy hifandramby soa aminy (Fehintsoratsy 17)
17. Ino ty fiomana azoni-rahalahy tanora atao laha ie hanambaly? (Henteo koa sary io.)
17 Valy. Fa nivola Jesosy hoe hisy lahilahy kristiana matotsy sisany tsy hanambaly. (Mat. 19:12) Fe laha mifily hanambaly iha, le hana andraikitsy fanampiny satria ho lasa loham-pianakavia. (1 Kor. 11:3) Mitamà Jehovah fa ho tea ty valiny ty lahilahy, hanome ze raha ilàny, ho lasa namany, noho hanampy azy hifandramby soa amy Jehovah avao. (Efes. 5:28, 29) Hanampy anao ho lasa valy mahafa-po, toetsy noho fahaiza nidinihintsika taloha teo rey. Anisani-zay ty hoe miezaky hahay handiniky, manaja ty ampela, noho azo iantehera. Laha miezaky manao ani-reo iha, le ho parè hamita ty andraikitsinao lafa iha lasa loham-pianakavia.
18. Ino ty fiomana azoni-rahalahy tanora atao mba ho lasa raim-pianakavia?
18 Raim-pianakavia. Mety hanan’anaky iha lafa manambaly. Tena modely soa Jehovah satria tena be fitiava ie. Akory ty hanahafanao azy? Maro ty raha azo ianara baka amy Jehovah. (Efes. 6:4) Tsy nisalasala Jehovah nivola tamy Jesosy Anakilahiny iny hoe teany ie sady ankasitrahany. (Mat. 3:17) Laha manan’anaky iha, le anovo azo antoky fa ameanao toky avao ie hoe teanao. Ka misalasala midera an-drozy lafa misy raha soa ataon-drozy. Manampy ty anany ho lasa Kristiana matotsy ty baba manahaky ani-Jehovah. Afaky mioma sandrany iha henanizao mba ho baba be fitiava. Manao ani-zay iha laha asehonao hoe teanao ty olo amy fianakavianao ao, noho amy fiangona eo, sady mikarakara soa an-drozy iha. Anovo fahazaranao koa ty hivola amin-drozy hoe teanao rozy sady tena lafovily aminao. (Jaona 15:9) Hanampy anao raha zay laha ohatsy ka lasa raim-pianakavia iha afarafara any. Fe zisiky hiaviani-zay, le ho lafovily amy Jehovah iha sady tena hanampy ty fianakavianao noho ty fiangona.
INO TY HATAONAO HENANIZAO?
Maro ty mpamaraky lasa Kristiana matotsy satria nianatsy Baiboly noho nanoriky ty raha nianarany (Fehintsoratsy 19-20)
19-20. Ino ty hanampy ty rahalahy tanora mba ho lasa Kristiana matotsy? (Henteo sary amy fononi-gazety toy.)
19 Tsy mora aminareo rahalahy tanora ty hoe ho lasa Kristiana matotsy fa mitaky ezaky. Mila hainao soa ty mifily ty olo halànao tahaky. Mila miezaky hahay handiniky koa iha, ho azo iantehera, hianatsy asa, noho hioma sandrany amy ty andraikitsy mandiny anao afarafara ao.
20 Mety hahatsapa iha hoe maro marè ty raha mila ataonao lafa iha mieritseritsy ani-raha iaby reo. Fe ho vitanao io. Tiarovo fa tena ta hanampy anao Jehovah. (Isaia 41:10, 13) Mazava ho azy fa hanampy anao koa rahalahy noho anabavinao reo. Laha iha lasa olo matotsy, le ho azonao tavy ty fiainanao sady hahafa-po anao. Teanay nareo rahalahy tanora! Enga anè Jehovah hitahy ty ezaky ataonareo henanizao mba hahavy anareo ho lasa Kristiana matotsy.—Ohab. 22:4.
HIRA 65 Mandrosoa Foana!
a Tena mila rahalahy matotsy ty anivoni-fiangona eo. Ino ty azoni-rahalahy tanora atao mba hahavy anareo ho lasa Kristiana matotsy? Zay ro hianarantsika ato.
c Henteo ty boky Voalamina mba Hanao ny Sitrapon’i Jehovah, toko faha-5-6.