LAHATSORATSY FIANARA 50
Ino ty Hanampy Antsika ho lasa Olo Marina?
“Nampiseho finoa ani-Jehovah Abrahama, ka nekè hoe olo marina.”—ROM. 4:3.
HIRA 119 Tena Ilaina ny Finoana
HO HITANAO ATOa
1. Ino ty fanontanea mety hoeritseretintsika lafa tsika mandiniky ty finoani-Abrahama?
AZO antoky fa maro ty olo naharè ani-Abrahama. Fe kelikely avao ty raha hain-drozy mikasiky azy. Fe tsy manahaky ani-zay iha satria maro ty raha hainao mikasiky azy. Hainao, ohatsy, fa mivola ty Baiboly hoe “babani-ze olo iaby manam-pinoa” ie. (Rom. 4:11) Fe mety hieritseritsy iha hoe: ‘Afaky hana finoa matanjaky manahaky ani-Abrahama koa va aho?’ Eka ty valiny.
2. Manino ro tena ilà ty mianatsy ty modelini-Abrahama? (Jakoba 2:22, 23)
2 Ino ty azontsika atao laha ta hanam-pinoa manahaky ani-Abrahama tsika? Mila mianatsy ty modeliny tsika. Nanao ze raha nampanaovi-Ndranahary azy avao Abrahama. Niala ani-tany nisy azy iny ie le nandeha an-tany lavitsy any. Nipetraky tamy tranolay tanatini-tao maro koa ie sady parè hanao soro ani-anakilahiny tena teany iny. Tsy ia zay fa Isaka. Hita hoe tena nanam-pinoa vatany ie. Nifalifaly Jehovah lafa nahita ty finoani-Abrahama noho ty raha soa nataony, farany ie nankasitrahany sady lasa namany. (Vakio Jakoba 2:22, 23.) Teani-Jehovah hahazo ani-fitahia reo koa tsika iaby, anatini-zay iha. Zay nahavy azy naniraky ani-Paoly noho Jakoba mba hanoratsy ty tantarani-Abrahama amy Baiboly ao. Ndao moa hodinihintsika hoe ino ty raha resahini-Romanina toko faha-4 noho Jakoba toko faha-2 mikasiky ani-Abrahama. Samby miresaky raha miavaky mikasiky ani-Abrahama iaby toko roe reo.
3. Ino ty andinin-teny samby niresahini-Paoly noho Jakoba?
3 Samby niresaky ty raha volanini-Genesisy 15:6 Paoly noho Jakoba. Zao ty volaniny ao: “Nampiseho finoa ani-Jehovah [Abrahama], ka nekeny ho olo marina.” Kaihini-Jehovah hoe olo marina ty olo raiky lafa manao raha mampifalifaly Azy. Tena tsy mampino hoe manahaky ani-zay ty fahità-Ndranahary ty olo raiky tsy lavorary noho mpanota! Azo antoky fa teanao koa laha ho zay ty fahità-Ndranahary anao. Azo atao soa raha zay. Amy fomba akory? Hanampy antsika ty fandiniha ty tantarani-Abrahama. Ndao moa hodinihintsika hoe manino Jehovah ro nikaiky ani-Abrahama hoe olo marina, le ino ty tokony hataontsika laha teantsika hokaihiny manahaky ani-zay koa tsika.
MILA MANAM-PINOA TSIKA LAHA TA HO OLO MARINA
4. Ino ty misaka ty olombelo tsy ho lasa olo marina?
4 Samby mpanota iaby tsika olombelo. Zay ty nivolanini-Paoly lafa ie nanoratsy taratasy ho ani-Kristiana ta Roma any rey. (Rom. 3:23) Ka manao akory zany ty hahavy olo raiky ho lasa olo marina sady hahazo hatò amy Ndranahary? Mba hanampea ty Kristiana hahay ty valini-fanontanea zay, le niresaky ty tantarani-Abrahama Paoly.
5. Nanino Abrahama ro nikaihini-Jehovah hoe olo marina? (Romanina 4:2-4)
5 Nikaihini-Jehovah hoe olo marina Abrahama lafa nipetraky amy tany Kanana any. Fa manino? Satria va hoe nanoriky soa ty Lalànani-Mosesy ie? Tsy zay. (Rom. 4:13) Manino tsika ro mivola ani-zay? Mbo tsy nisy ty Lalànani-Mosesy tamy Jehovah nikaiky ani-Abrahama hoe olo marina. Fa 400 tao mahery tafara atoy, zay vo namea ani-Lalàna io ty firenenan’Israely. Ka ino zany ty tena antony nahavy a-Ndranahary nikaiky ani-Abrahama hoe olo marina? Nampiseho hasoam-panahy miavaky tamy Abrahama Jehovah satria nanam-pinoa ie, le zay ro nahavy azy nikaiky ani-Abrahama hoe olo marina.—Vakio Romanina 4:2-4.
6. Manino Jehovah ro afaky mikaiky ty olo mpanota hoe olo marina?
6 Ho zao ty nivolanini-Paoly mikasiky ty olo mino a-Ndranahary: “Ekè ho olo marina ie satria manam-pinoa. Davida koa nivola fa sambatsy ze ekè-Ndranahary hoe olo marina ndre tsy baka amy ty raha ataony aza: ‘Sambatsy ze mahazo fanengà hadisoa, sady voalimboky ty fahotany. Sambatsy ze olo tsy hisafini-Jehovah mihintsy ty fahotany.’” (Rom. 4:5-8; Sal. 32:1, 2) Engà-Ndranahary na limbofany ty fahotani-ze olo mino azy. Engàny tanteraky zany ty fahotan-drozy. Lasa olo marina ty fahitany an-drozy satria manam-pinoa rozy.
7. Manino tsika ro afaky mivola fa olo marina ty mpanompo-Ndranahary taloha tany?
7 Marina fa nambara-Ndranahary hoe olo marina Abrahama, Davida, noho ty mpanompony sisany tsy nivaliky. Fe ndre zay le mbo mpanota avao rozy. Fe tsy nitovy tamin’olo tsy nanompo a-Ndranahary rey rozy fa nanam-pinoa, ka lasa olo marina ty fahitany an-drozy. (Efes. 2:12) Nihazavanini-Paoly amy taratasy nisoratiny ho ani-Romanina rey fa tsy maintsy manam-pinoa tsika laha ta ho nama-Ndranahary. Zay mihintsy ty nataoni-Abrahama noho Davida. Nanam-pinoa rozy ka nilasa nama-Ndranahary. Ho lasa nama-Ndranahary koa tsika laha manam-pinoa.
TSY MAINTSY ASEHO AMY TY ATAO TY FINOA
8-9. Manao akory ty fahazoan’olo sisany ty raha nisoratini-Paoly noho Jakoba, le manino rozy ro diso hevitsy?
8 Fa an-jatony tao zay ty mpitariky fivavaha ro nialy hevitsy hoe ino marina ty asani-finoa io, le manino raha io ro tokony haseho amy ty atao. Mampianatsy ty mpitariky fivavaha sisany fa laha ta ho avotsy iha, le tsy maintsy mino hoe Jesosy Kristy Tompo ro mpanavotsy antsika. Mety fa naharè an-drozy nivola vasa iha hoe: “Minoa ani-Jesosy, le ho avotsy iha.” Mety hivola aza ty sisany fa nampianatsy ani-zay Paoly lafa nivola hoe: “Ekè-Ndranahary hoe olo marina [ty olo raiky] ndre tsy baka amy ty raha ataony aza.” (Rom. 4:6) Fe mivola koa ty sisany fa ho avotsy iha laha mitsidiky ani-pilasy ataon-drozy hoe masy rey, noho laha manao raha soa. Mety hampiasa ty Jakoba 2:24 rozy mba hanaporofoa fa marina ty raha volanin-drozy. Mivola andininy io “fa volany hoe olo marina ty olo, vokatsy ty raha ataony, fa tsy vokatsy ty finoany avao.”
9 Hita baka amy reo fa samby mana ty hevitsiny ty mpitariky fivavaha. Ino ty vokany? Lasa mieritseritsy amy zay ty manam-pahaiza sisany mikasiky Baiboly fa tsy nitovy hevitsy Paoly noho Jakoba. Hafa hoasan-drozy ty raha volanini-Paoly mikasiky ty raha tokony hataon’olo raiky mba hahazoa hatò baka amy Ndranahary, le hafa ty raha volanini-Jakoba. Mampianatsy ty mpitariky fivavaha sisany fa nino Paoly hoe mila manam-pinoa avao ty olo raiky laha ta hahazo hatò amy Ndranahary. Fa ty ahini-Jakoba tsy zay, fa tokony aseho amy ty raha atao ty finoa. Ho zao ty nivolanini-mpampianatsy teolozỳ raiky zay: “Tsy azoni-Jakoba mihintsy hoe ino ty antony nahavy ani-Paoly nanamafy fa mila manam-pinoa avao ty olo raiky le fa lasa olo marina. Tsy nekeni-Jakoba fanazavani-Paoly io.” Fe samby baka amy Jehovah ndre ty raha nisoratini-Paoly ndre ty raha nisoratini-Jakoba. (2 Tim. 3:16) Tsy maintsy misy antony mazava soa zany nahavy an-drozy nivola ani-reo. Ka mba hahaizantsika ty raha tean-drozy hovolany, le mila dinihintsika ty andinin-teny manodidy amy raha nivolanin-drozy reo.
Nihazavanini-Paoly tamy Kristiana jiosy ta Roma any rey fa ty finoa ro tena ilà fa tsy ty fanoriha ty Lalànani-Mosesy (Fehintsoratsy 10)b
10. Ino ‘raha atao’ niresahini-Paoly io? (Romanina 3:21, 28) (Henteo koa sary io.)
10 Ino ‘raha atao’ niresahini-Paoly amy Romanina toko faha-3 noho faha-4 ao io? Niresaky mikasiky fanoriha ty Lalànani-Mosesy namea an’Israelita rey ie. (Vakio Romanina 3:21, 28.) Hita baka amin’io fa sarotsy tamy Kristiana jiosy sisany tamy androni-Paoly ty naneky hoe tsy ambany Lalànani-Mosesy sasy rozy, sady tsy voatery hanao ze raha nitakini-Lalàna io. Farany niresaky ty ohatsini-Abrahama Paoly mba hanaporofoa fa tsy voatery manoriky ty Lalànani-Mosesy ty olo raiky, zay vo ho lasa olo marina. Afaky ho olo marina ie lafa manam-pinoa. Mampahery antsika raha zay satria mampianatsy antsika fa laha mino a-Ndranahary noho Kristy tsika, le afaky ho lasa olo marina.
Nampirisiky ty Kristiana Jakoba, mba hampiseho ty finoan-drozy amy ty raha ‘ataon-drozy.’ Manao ani-zay rozy laha manao raha soa amin’olo iaby fa tsy manavakavaky (Fehintsoratsy 11-12)c
11. Ino raha “atao” niresahini-Jakoba io?
11 Fe hafa raha “atao” voaresaky amy Jakoba toko faha-2 ao io, fa tsy raha nitakini-Lalànani-Mosesy rey. Ty raha ataoni-Kristiana amy fiaina andavanandro ro niresahini-Jakoba. Hita amy raha rey laha tena mino a-Ndranahary ty Kristiana raiky na tsy mino azy. Diniho moa ohatsy roe niresahini-Jakoba retoa.
12. Ino ty raha nivolanini-Jakoba ka ahità fa tsy maintsy aseho amy atao ty finoa? (Henteo koa sary io.)
12 Niresaky Jakoba tamy ohatsy voalohany iny fa tsy tokony hanavakavaky ty Kristiana. Nampiasa fanohara Jakoba lafa nanazava ani-zay. Nivola ie fa misy olo soa fanahy amin’olo mpanarivo kanefa tsy midary ty olo mahantra. Mety hivola olo io fa manam-pinoa ie, fe tsy hita amy ty raha ataony raha zay. (Jak. 2:1-5, 9) Nivola koa Jakoba amy ohatsy faharoe iny ao fa misy olo mahita ‘rahalahy na anabavy tsy mana akanjo na hany’, fe tsy manampy azy. Marina fa mety hivola ie hoe manam-pinoa, fe tsy hita amy ty raha ataony raha zay. Nivola Jakoba fa ‘maty ty finoa laha tsy aseho amy ty atao.’—Jak. 2:14-17.
13. Ino ty ohatsy niresahini-Jakoba mba hampisehoa fa mila asehontsika amy ty raha ataontsika ty finoantsika? (Jakoba 2:25, 26)
13 Niresaky mikasiky ani-Rahaba, Jakoba lafa niresaky olo nampiseho ty finoany tamy ty raha nataony. (Vakio Jakoba 2:25, 26.) Naharè raha mikasiky ani-Jehovah ie sady nihainy fa nanampy ty Israelita Jehovah. (Jos. 2:9-11) Hita tamy ty raha nataony fa nanam-pinoa ie. Akory ty nampisehoany ani-zay? Narovany mpisafo tany israelita roe lahy rey lafa ho nisy namono. Ino ty vokany? Nambara ho olo marina ie ndre tsy lavorary noho tsy Israelita aza, manahaky ty nataoni-Jehovah tamy Abrahama. Hitantsika baka amy ohatsini-Rahaba io fa tena vatan-draha laha asehontsika amy ty raha ataontsika ty finoantsika.
14. Manino tsika ro afaky mivola fa tsy mifanohitsy ty raha nisoratini-Paoly noho Jakoba?
14 Samby niresaky mikasiky finoa noho ty fomba ampisehoa ani-raha zay Paoly noho Jakoba ndre samby hafa aza ty fomba nanazavan-drozy azy. Nivola tamy Kristiana jiosy rey Paoly fa tsy hahazo hatò amy Jehovah mihintsy rozy laha manoriky ty Lalànani-Mosesy avao. Le Jakoba amy zay nanazava hoe mila aseho ty Kristiana iaby amy ty raha ataon-drozy fa manam-pinoa rozy. Manao ani-zay rozy laha manao raha soa ho ahi-ty olo hafa.
Mandrisiky anao hanao ty asa teani-Jehovah hataonao va ty finoanao? (Fehintsoratsy 15)
15. Ino ty raha sisany azontsika atao mba hampisehoa hoe manam-pinoa tsika? (Henteo koa sary reo.)
15 Tsy mivola Jehovah hoe tsy maintsy manao ze raha iaby nataoni-Abrahama tsika laha ta ho lasa olo marina. Fe maro ty raha azontsika atao mba hampisehoa hoe manam-pinoa tsika. Azontsika atao, ohatsy, ty mandramby soa ani-ze olo vo sambany manatriky ty fivoriantsika. Azontsika atao koa ty manampy ze rahalahy na anabavy tena sahira, noho manampy ty fianakaviantsika. Zay ty tea-Ndranahary hataontsika sady hotahiny tsika laha manao ani-zay. (Rom. 15:7; 1 Tim. 5:4, 8; 1 Jaona 3:18) Asehontsika koa hoe manam-pinoa tsika laha mazoto mitory ty vaovao soa. Zay ty fomba raiky sady tena bevata azontsika ampisehoa ty finoantsika. (1 Tim. 4:16) Afaky asehontsika iaby amy ty raha ataontsika fa matoky tsika hoe ho tanteraky ty raha ampitamanini-Jehovah sady tozoro mety avao ty raha ataony. Laha manao ani-zay tsika, le afaky matoky tanteraky fa ho lasa olo marina tsika amy Ndranahary sady ho lasa namany.
HANA FINOA MATANJAKY TSIKA LAHA MIFANTOKY AMY RAHA TAMANINTSIKA INY AVAO
16. Ino ty raha nitamanini-Abrahama noho ninoany?
16 Misy raha bevata hafa koa resahini-Romanina toko faha-4, azontsika ianara baka amy Abrahama. Hita ao fa tokony handiny ty hahatanteraky ty raha tamanintsika avao tsika. Nampitamà Jehovah fa ho lasa “babani-firenena maro” Abrahama, le amy alalany ro “hitahia ty firenena iaby ambony tany” etoy. Mba alao sary an-tsay moa fampitamana miavaky nananani-Abrahama io! (Gen. 12:3; 15:5; 17:4; Rom. 4:17) Fe mbo tsy nanan’anaky avao Abrahama ndre fa 100 tao aza, le Saraha 90 tao. Atao raha tsy mampino aloha hoe mbo afaky hiteraky rozy roe. Ho hita baka amin’io laha tena manam-pinoa vatany Abrahama. Fe “mbo nitamà avao Abrahama ndre atao raha tsy nisy azo tamany sasy aza, ka nino hoe mety ho lasa babani-firenena maro ie.” (Rom. 4:18, 19) Fe nitanteraky avao raha nitamanini-Abrahama iny tafara atoy. Lasa baban’Isaka ie. Io moa azy anaky nilinisany avao bakany zay iny.—Rom. 4:20-22.
17. Akory ty ahaizantsika fa afaky ho lasa olo marina tsika sady ho lasa nama-Ndranahary?
17 Afaky ho lasa olo marina noho nama-Ndranahary tsika, manahaky ani-Abrahama. Zay mihintsy ty raha niresahini-Paoly. Hoy ty asany: “Fe tsy ho [ani-Abrahama] avao ro nanorata ani-toy hoe: ‘Nekè hoe olo marina ie’, fa ho antsika koa. Natao ho antsika koa raha zay, satria mino ani-azy namelo ani-Jesosy iny [tsika].” (Rom. 4:23, 24) Manahaky ani-Abrahama, le mila mino ani-Jehovah tsika, manao raha soa, sady tena matoky fa ho tanteraky ty raha nampitamanini-Jehovah. Mbo niresaky ty raha tamanintsika Paoly amy toko faha-5 ao. Handiniky ani-zay tsika amy lahatsoratsy manaraky ao.
HIRA 28 Te ho Namanao Izahay, Jehovah
a Teantsika laha mahazo hatò amy Ndranahary tsika sady olo marina ty fahitany antsika. Hiresaky ty raha nisoratini-Paoly noho Jakoba lahatsoratsy toy. Ho hitantsika ato hoe manino tsika ro afaky matoky fa ho lasa olo marina, le manino ro mila asehontsika amy ty raha ataontsika ty finoantsika, laha teantsika ty hahazo hatò amy Jehovah.
b SARY: Nampirisiky ty Kristiana Paoly mba hiezaky hanam-pinoa, fa tsy hifantoky amy fanoriha ty lalàna. Anatini-zay ty lalàna hoe tsy maintsy asia kofehy bolè ty akanjo, eo koa ty fankalazà Paska, noho fanasà tana.
c SARY: Nampirisihini-Jakoba ty Kristiana mba hampiseho ty finoan-drozy amy ty raha ataon-drozy ka hanao raha soa amin’olo, ohatsy hoe hanampy ani-ze olo mahantra.