Toʻa

E LĒ o se tulaga fou mo se failauga le faalogoina o le tete pe a tulaʻi atu e lauga, aemaise lava pe afai e lē masani ona lauga soo. E ono lagona foʻi e se tagata talaʻi le tete a o ia faia ni nai fale amata i se aso i le faiva i le fanua. Ina ua tofia e avea ma perofeta, na tali mai Ieremia e faapea: “Faauta, ou te le iloa ona tautala, auā o aʻu o le tama itiiti.” (Iere. 1:5, 6) Sa fesoasoani Ieova iā Ieremia, ma o le a ia fesoasoani foʻi iā te oe. E sau se taimi, o le a e mafai ona ati aʻe le toʻa.

O le failauga e toʻa o le failauga lea e toʻafilemu. O lenei toʻafilemu e aliali mai i ona uiga faaalia. O lona toʻa o le tulaga lava e masani ai ma e talafeagai i le tulaga o loo iai. E uigā gaoioiga a ona lima. O lona leo e pulea lelei ma faamatala.

E tusa lava pe e te ono manatu e lē fetaui iā te oe lenei faamatalaina o le tagata toʻa, ae mafai lava ona e galue e faaleleia. Faapefea? Seʻi tatou talanoaina le māfuaaga e lagona ai e se failauga le tete ma le leai o se toʻa. Atonu e faaletino le māfuaaga.

Pe a e fesagaʻi ma se luʻi ma e te manaʻo e fai ia lelei, peitaʻi e te lē mautinoa pe mafai ona e faia, e te lagona le popole. O le mea e iʻu i ai, e taʻu atu e le faiʻai i le tino ina ia faateleina faalogona loloto i totonu o se tasi. O le uunaʻiga e iʻu i ai e ono faapogaia ai le vave o le tātā o le fatu, e suia le saosaoa o le mānava, e faateteleina ai le afu, ia po o le tete ai o lima ma tulivae ma tete ai foʻi ma le leo. E taumafai malosi lou tino e fesoasoani iā te oe e feagai ma le tulaga e ala i le faateleina o le tulaga o lou malosi. O le luʻitau o le taumafai lea e faasoa atu lenei malosi ina ia maua ai ni mafaufauga e aogā ma se taulimaga e aasa.

Le Auala e Faaitiitia ai le Popole. Ia manatua o se tulaga e masani ai le lagona o sina popole. Peitaʻi, ina ia faatumauina le toʻa, e manaʻomia ona mafai ona e faaitiitia lou popole ae taulima lou tulaga i se uiga toʻafimālie ma le mamalu. E faapefea ona e faataunuuina lenei mea?

Ia sauniuni māeʻaeʻa. Faaalu se taimi e sauniuni ai lau lauga. Ia faamautinoa ua e malamalama lelei i lau mataupu. Afai o lau lauga e filifilia lava e oe manatu e talanoaina, ia amanaʻia le tele o mea ua iloa e lau aofia e faatatau i le mataupu ma mea o loo e faamoemoe e faataunuuina. O le a fesoasoani lenei iā te oe e filifili ai se mataupu e sili ona aogā. Afai e te iloaina i le amataga e faigatā, talanoa faatasi le faafitauli ma se failauga e iai le poto masani. O le a ia fesoasoani atu iā te oe e fai se iloiloga aogā o lau mataupu atoa ai ma le aofia. A e mautinoa loa ua iā te oe se mataupu o le a aogā i lau aofia ma ua manino lelei i lou mafaufau, o le a oo ina galo lou popole lea sa iai e faatatau i lau taulimaga, ona o lou faanaunauga e tufa atu i isi lau mataupu.

Ia faapitoa ona uaʻi atu i lau faatomuaga. Ia iloa pe o le a faapefea ona e amata. O le taimi lava e faagasolo ai lau lauga, e foliga mai o le a mou mālie atu ai foʻi ma lou tete.

O laasaga autū lava foʻi na e faatatauina pe a sauniuni mo le faiva i le fanua. Ia manatunatu e lē gata o le mataupu o loo e fuafua e talanoaina ae faapena foʻi ma ituaiga tagata o le a e molimau atu i ai. Ia fuafua ma le faaeteete lau faatomuaga. Ia maua aogā mai le poto masani o tagata talaʻi taʻumatuaina.

E te ono manatu faapea o le a sili ona e toʻa pe afai e te faaaogā se manusikulipi pe a e lauga atu i luma o se vaega o ni tagata. O le mea moni lava ia, e ono faapogaia atili ai le popole i taimi uma lava e te faia ai se lauga. E moni o nisi failauga e latou te faaaogāina le tele o faamaumauga, ae o isi e itiiti faamaumauga latou te faaaogā. Peitaʻi e mafai ona suia le taulaʻiga o lou mafaufau ma faaitiitia lou popole, e lē o upu o loo i pepa, ae o le talitonu mautinoa i lou loto e faapea o mea ua e saunia mo lau aofia e aogā moni lava.

Faataʻitaʻi leotele lau taulimaga. O le faiga lenā na te avatua iā te oe le mautinoa e faapea e mafai ona e faaupuina ou manatu. A o e faataʻitaʻia, ua e ati aʻe ai se faiga e manatua ai mea, lea e faigofie ona e faaaogā pe a e taulimaina se lauga. Ia fai lau faataʻitaʻiga e pei lava o se mea moni. Ia mafaufau i lau aofia. Ia nofo i se laulau pe tū i luga, e pei lava o le tulaga e iai pe a e taulimaina le lauga.

Tatalo iā Ieova mo le fesoasoani. Pe e tali mai ea Ieova i se tatalo faapena? “O lenei foi le loto tele ua tatou maua i ona luma, pe afai tatou te ole atu ai se mea e tusa ma lona finagalo, e faafofoga mai o ia ia te i tatou.” (1 Ioa. 5:14) Afai o lou faanaunauga ia viia le Atua ma ia fesoasoani i tagata ina ia maua aogā mai i lana Afioga, e mautinoa o le a tali mai i au tatalo. E tele se mea e fai e lenā mautinoa e faamalosia ai oe e faataunuu lou tofiga. E lē gata i lenā, a o e ati aʻe fua o le agaga—o le alofa, le olioli, le filemu, le agamalu, ma le pulea totino—o le a mafai ai ona e ati aʻe tomai faalemafaufau, lea e manaʻomia i le taulimaina ma le toʻa o tulaga e iai.—Kala. 5:22, 23.

Ia maua le poto masani. O le tele lava o lou auai i le auaunaga i le fanua, o le faaitiitia foʻi lea o lou tete. O le tele lava e faia ai sou sao i sauniga a le faapotopotoga, o le faigofie foʻi lea ona e tautala i luma o isi. A o faateleina le aofaʻi o lauga e te faia i le faapotopotoga, o le a ono faaitiitia foʻi lou faalogona popole lea e masani ona iai a o leʻi faia se lauga. Pe e te manaʻo i nisi avanoa atili e tautala ai? Ia tauofo la e faaauau tofiga i le aʻoga pe a lē mafai e isi ona faataunuu o latou tofiga.

Pe a uma ona e uia laasaga e pei ona taʻua i luga, o le a e iloaina ai e tāua le iloiloina o āuga e mautinoa le māfua ona o le lē toʻafilemu. O le mātauina o āuga ma faamasani i le auala e taulimaina ai o le a fesoasoani iā te oe e te tautala ai ma le toʻa. O āuga e ono uiga atu i gaoioiga a le tino po o le leo.

O Āuga Faaletino. O lou toʻa, po o le lē toʻa, e faaalia mai i gaoioiga a lou tino ma le auala e faaaogā ai ou lima. Seʻi iloilo muamua ou lima. O lima e tuu i tua, e faamalō i autafa, po o le matuā uumau ai o le pulelaa; o lima e tuu i totonu ma toe tuu ese i fafo mai taga o le ofu po o lou ie, o le faamau ma toe tatala faamau o le peleue, o le teʻi lava ua tagotago i le alafau, le isu, le matatioata; o lima e lotelote solo ai le uati, se penitala, le mama, po o faamaumauga; e fai solo taga i lima ma teʻi lava ua uma faafuaseʻi pe faaselemutu—o gaoioiga uma nei e iloa ai le lē toʻa.

E ono faaalia foʻi le leai o se mautinoa e ala i le felaasaʻi solo o vae, o le feliuaʻi solo o le tino mai le isi itu i le isi itu, o le tū ma foliga ua soona faamaaa, e faanoʻunoʻu, e sālo soo laugutu, e folofolo soo fāua, ma le mānavanava faatopetope.

Afai e faia se taumafaiga maumauaʻi, e mafai lava ona pulea nei faailoaga o le lē toʻa. Galue faasolosolo i uiga taʻitasi. Ia filifili se faailoaga o le lē toʻa, ona muaʻi iloilo lea po o le ā se mea e fai ina ia ʻalofia ai. A e faia le taumafaiga lenā, o le a e faailoaina atu ai lou toʻa i au gaoioiga.

O Āuga o le Leo. O faailoga o le leo e iloa ai le tete e ono aofia ai le sii faafuaseʻi i luga i se tulaga e lē masani ai po o le tete o le leo. Atonu pe faifai soo ona e tauʻaʻā e peiseaʻī o loo tau faamamā mai lou faaʻī, pe matuā vave foʻi le tautala. O nei faafitauli ma uiga masani, e mafai ona foʻia e ala i se taumafaiga filigā ina ia pulea le leo.

Afai o e lagonaina le tete, faatali teisi seʻi e matuā mānavanava lelei i totonu a o e leʻi alu atu i le pulelaa. Taumafai malosi e faavaivai lou tino atoa. Na i lo le manatunatu i lou tete, taulaʻi atu i le māfuaaga ua e manaʻo ai e tufa atu i lau aofia mea ua e saunia. A o leʻi amataina ona e tautala, faaalu sina taimi e te tagaʻi solo atu ai i le aofia, vaai pe e te iloa atu se foliga faaleuō o iai, ona e ʻataʻata lea. Tautala faagesegese i le faatomuaga, ona matuā faatoʻatoʻa lelei loa lea o lau lauga.

Le Mea e Faatalitalia. Aua le faatalitalia e faapea o le a mou atu faalogona uma lava o le tete. E toʻatele failauga ua iai le poto masani mo le tele o tausaga i luga i le pulelaa, e lagona lava le tete a o leʻi tulaʻi atu i luma o se aofia. Peitaʻi, ua latou iloa ona pulea lo latou tete. Na faapea mai se tasi o na failauga: “O loo tumau pea ona ou tete, peitaʻi o lea ua pulea lelei.”

Afai e te faia taumafaiga faamaoni ina ia aveesea faailoga matilatila e iloa ai le tete, o le a manatu lau aofia iā te oe o se failauga toʻa. Atonu e tumau pea ona e lagonaina le tete, peitaʻi latou te ono lē iloaina mai.

Ia manatua, o le uunaʻiga o faalogona loloto i totonu lea e māfua ai āuga o le tete e mafai foʻi ona faateleina ai le malosi. Faaaogā le malosi lenā e tautala atu ai ma faalogona.

E lē manaʻomia ona faatali seʻi e oo i le pulelaa ona faatoʻā faataʻitaʻi lea o mea uma nei. Faamasani ia toʻa ma pulea lelei ma ia tautala ma faalogona talafeagai i aso taʻitasi o lou olaga. O lou faia faapea o le a saosaolaumea i le avatuina iā te oe o le mautinoa i luga i le pulelaa ma i le faiva i le fanua, lea e sili atu ona tāua.