Lomiga Faale-Tusi Paia I LE INITANETI
Lomiga Faale-Tusi Paia
I LE INITANETI
Faa-Samoa
ā
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • ʻ
  • TUSI PAIA
  • LOMIGA
  • SAUNIGA
  • g21 Nu. 3 itu. 10-13
  • O le ā e Tatou te Aʻoaʻoina Mai i le Tusi Paia?

Leai se vitiō o maua i lenei vaega.

Faamalie atu na iai se faalētonu i le kopiina o le vitiō.

  • O le ā e Tatou te Aʻoaʻoina Mai i le Tusi Paia?
  • Ala Mai!—2021
  • Tamaʻi Ulutala
  • Mataupu e Taitutusa
  • O ā Mea e Lē o Taʻua i le Tusi Paia?
  • O Anafea na Amata Foafoaina ai e le Atua le Vateatea?
    Tali i Fesili Faale-Tusi Paia
  • Pe e Feteena‘i le Kenese ma le Faasaienisi?
    Ala Mai!—2007
  • Kenese 1:1—“Na Foafoaina e le Atua le Lagi ma le Lalolagi i le Amataga”
    Uiga o Mau
  • Le Foafoaga
    Ala Mai!—2014
Faitau Atili
Ala Mai!—2021
g21 Nu. 3 itu. 10-13

O le ā e Tatou te Aʻoaʻoina Mai i le Tusi Paia?

“O le talafaasolopito lenei i le taimi na foafoaina ai le lagi ma le lalolagi.” (Kenese 2:4) O le auala lenā o loo faamatala ai e le Tusi Paia le amataga o le tatou paneta. Pe e tutusa le manatu o le Tusi Paia ma faamatalaga faasaienisi? Ia iloilo faaaʻoaʻoga nei:

Le Amataga: Na foafoaina le lagi ma le lalolagi

Pe e iai se amataga o le vateatea?

Ua faapea mai le Kenese 1:1: “Na foafoaina e le Atua le lagi ma le lalolagi i le amataga.”

A o leʻi oo i le tausaga 1950, e toʻatele saienitisi lauiloa na talitonu e leai se amataga o le vateatea. Ae i suʻesuʻega talu ai nei, e toʻatele saienitisi ua amanaʻia le mea moni, e iai le amataga o le vateatea.

O ā foliga o le lalolagi i le amataga?

I le Kenese 1:2, 9 o loo faamatalaina ai le lalolagi, “na gaogao ma soona nunumi” ma na ufitia i vai.

E ioe saienitisi i lenā faamatalaga. Na faamatalaina e se saienitisi e igoa iā Patrick Shih, e leʻi iai se okesene ma na ese foliga o le laueleele ina ua foafoaina le lalolagi. Na taʻua foʻi i le mekasini o le Astronomy: “Ua iloa mai i suʻesuʻega fou, na ufitia le lalolagi i vai ma na toetoe leai se laueleele mātūtū.”

Na faapefea ona suia le ʻea a o faagasolo taimi?

O loo faailoa mai i le Kenese 1:3–5, na mafiafia le ʻea i le taimi muamua ma e leʻi oo mai le malamalama i le lalolagi. Na faatoʻā iloa atu le lā ma le masina mai i le lalolagi i se taimi mulimuli ane.—Kenese 1:14-18.

E lē o faapea mai le Tusi Paia o meafaiola uma o loo iai i le lalolagi na foafoaina i aso e ono e taʻi 24 itula

Ua faamatalaina e le Smithsonian Environmental Research Center, ona o le māfiafia o le ʻea, e na o sina malamalama na oo mai i le lalolagi. Na ufitia le ʻea i le kasa o le methane ma na puaoa ai le lalolagi atoa. Mulimuli ane, ina ua mou ese lenei kasa, ona lanu moana loa lea o le lagi.

O le ā le faasologa na foafoaina ai meafaiola i le lalolagi?

1​—Aso Muamua: Na oo mai sina malamalama i le ʻea mafiafia na ufitia ai le lalolagi.—Kenese 1:3-5

2​—Aso Lona Lua: Na amata ona tuueseese le vai ma le ausa na ufitia ai le lalolagi i le vai ma le ausa.—Kenese 1:6-8

3​—Aso Lona Tolu: Ua itiiti le vai i le lalolagi ma ua iloa atu le laueleele mātūtū.—Kenese 1:9-13

4​—Aso Lona Fā: Ua iloa atu le lā ma le masina mai i le lalolagi.—Kenese 1:14-19

5​—Aso Lona Lima: Na foafoaina e le Atua meaola i le sami ma manufelelei ma le tomai e fanafanau ai.—Kenese 1:20-23

6​—Aso Lona Ono: Na foafoaina ai manu lapopoʻa ma manu lāiti o le laueleele. Na faaiʻuina le aso lona ono i le foafoaina o le uluaʻi ulugalii.—Kenese 1:24-31.

Ua taʻua i le Kenese 1:20-27, na foafoaina iʻa, manulele, manu o le laueleele, ona faatoʻā foafoaina ai lea o le tagata. E talitonu saienitisi na muamua foafoaina iʻa a o leʻi taitai foafoaina manu, ma i se taimi umi mulimuli ane, ona faatoʻā foafoaina lea o le tagata.

E lē o faapea mai le Tusi Paia e lē mafai ona suia foliga o se meafaiola a o faagasolo taimi

“E ui e lē tele ni faamatalaga i le Kenese 1, ae e maofa ona e tutusa lelei ma suʻesuʻega faasaienisi i aso nei.”—Gerald L. Schroeder, saienitisi.

O ā Mea e Lē o Taʻua i le Tusi Paia?

Ua faapea mai nisi e lē ōgatusa manatu o le Tusi Paia ma suʻesuʻega faasaienisi i aso nei. Peitaʻi, o na manatu e faavae mai i le lē malamalama i mea moni o loo taʻua i le Tusi Paia.

E lē o faapea mai le Tusi Paia na foafoaina le vateatea ma le lalolagi i le 6,000 tausaga ua mavae. Nai lo o lea, o loo taʻua ai na foafoaina le lalolagi ma le vateatea “i le amataga.” (Kenese 1:1) E lē o taʻua i le Tusi Paia se taimi patino na foafoaina ai le lalolagi ma le vateatea.

E lē o faapea mai le Tusi Paia o meafaiola uma o loo iai i le lalolagi na foafoaina i aso e ono e taʻi 24 itula. Peitaʻi o loo faaaogā le upu “aso,” lea e faasino atu i ni vaitaimi. O se faataʻitaʻiga, o loo taʻua ai na faia le tatou paneta ma meafaiola uma o loo iai i le vaitaimi lea e taʻua “le aso na faia ai e Ieovaa le Atua le lalolagi ma le lagi.” (Kenese 2:4) E aofia foʻi i lenei vaitaimi aso e ono o loo taʻua i le Kenese mataupu 1. O lea la, o aso taʻitasi o nei aso e ono o le foafoaga, lea na foafoaina ai e le Atua le lalolagi ma le ola, e mafai ona faasino atu i ni vaitaimi e matuā umi lava.

E lē o faapea mai le Tusi Paia e lē mafai ona suia foliga o se meafaiola a o faagasolo taimi. O loo taʻua i le Kenese, na foafoaina manu “e tusa ma o latou ituaiga.” (Kenese 1:24, 25) Pe a faaaogā le upu “ituaiga” i le Tusi Paia, e faasino atu i ituaiga eseese o se meafaiola. O lea, e mafai ona eseese ituaiga o se meafaiola e tasi. O le uiga o lenei manatu, e ono iai suiga i le tele ma le eseese o ituaiga o se meafaiola e tasi a o faagasolo taimi.

O le ā sou manatu?

I lenei mataupu ua faamatala ma le manino e le Tusi Paia le amataga o le vateatea, le foliga o le lalolagi na iai, ma le amataga o le ola. Pe afai o lea, pe e lē o faamatalaina ma le saʻo foʻi la e le Tusi Paia Lē na foafoaina mea? Ua faamatalaina e le Encyclopædia Britannica, o le manatu e iai sē e sili atu na foafoaina le ola, e ōgatusa ma suʻesuʻega faasaienisi i aso nei.b

Ia mātau:

Faitau le Kenese 1:1–2:4. Ia faatusatusa lenā mau ma talafatu anamua e faatatau i le foafoaga. Mo se faataʻitaʻiga, na talitonu tagata Papelonia, na tupuga mai le vateatea ma tagata i le tino oti o se atua fafine ma le toto o se atua. Na manatu tagata Aikupito anamua, na foafoaina e le atua o Ra tagata mai i ona loimata. Na manatu nisi tagata i Saina, na maua mai le lalolagi i le tino oti o se sauʻai, ma na tupuga mai tagata i ʻutu fiti o lona tino. Pe e te manatu o se talafatu le tala o loo taʻua i le Kenese? Po o se tala e iai ona faamaoniga faasaienisi?

Ia maimoa i le vitiō e fā minute Pe na Teʻi Lava ua Iai le Vateatea? i le jw.org.

a I le Tusi Paia, o Ieova o le suafa lea o le Atua.

b E lē o faaauiluma e le Encyclopædia Britannica le manatu, na foafoaina le ola.

    Lomiga Faa-Samoa (1971-2026)
    Log Out
    Log In
    • Faa-Samoa
    • Lafo Faamatalaga
    • Faapolokalame
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Aiāiga Faapitoa
    • Aiā Faaletulafono
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Lafo Faamatalaga